Η εμπορική διαφωνία ως σωματεμπορία

Μετά την ανακάθαρση του ΙΣΤ΄ Κεφαλαίου του Ποινικού Κώδικα (τότε “Εγκλήματα κατά των Ηθών”) από τον Γεώργιο-Αλέξανδρο Μαγκάκη με τον Ν. 1419/1984 βρισκόμαστε σήμερα, 25 χρόνια μετά, ενώπιον της επέλασης ενός Νέου Ηθικισμού: μην πηγαίνετε στις πουτάνες, γιατί είναι όλες κακόμοιρα θύματα, μην βλέπετε τσόντες, γιατί είναι άρρωστο, οι έφηβοι απαγορεύεται να έχουν γενετήσια δραστηριότητα με ενηλίκους, γιατί αυτό είναι παιδοφιλία.

Έχω θίξει και στο παρελθόν μερικές πλευρές του φαινομένου. Να μια ακόμη:

Σύμφωνα με το άρ. 351 παρ. 2 και ΠΚ “Με την ποινή της προηγούμενης παραγράφου [κάθειρξη μέχρι δέκα ετών και χρηματική ποινή δέκα χιλιάδων έως πενήντα χιλιάδων ευρώ] τιμωρείται ο υπαίτιος αν, για να πετύχει τον ίδιο σκοπό, αποσπά τη συναίνεση προσώπου με την χρήση απατηλών μέσων ή το παρασύρει, εκμεταλλευόμενος την ευάλωτη θέση του με υποσχέσεις, δώρα, πληρωμές ή παροχή άλλων ωφελημάτων”.

Η διάταξη αυτή περιέχεται στο περί σωματεμπορίας άρθρο. Η παρ. 1 περιέχει την τυπική περιγραφή της σωματεμπορίας: “Οποιος με την χρήση βίας, απειλής ή άλλου εξαναγκαστικού μέσου ή την επιβολή ή κατάχρηση εξουσίας προσλαμβάνει, μεταφέρει ή προωθεί εντός ή εκτός της επικράτειας, κατακρατεί, υποθάλπει, παραδίδει με ή χωρίς αντάλλαγμα σε άλλον ή παραλαμβάνει από άλλον πρόσωπο με σκοπό να προβεί ο ίδιος ή άλλος στη γενετήσια εκμετάλλευσή του, τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών και χρηματική ποινή δέκα χιλιάδων έως πενήντα χιλιάδων ευρώ”.

Μάλιστα. Αυτό είναι έγκλημα. Μπορεί να έχη νομοτεχνικά προβλήματα, μπορεί να τιμωρή περισσότερο την κοινωνική λειτουργία και την προσωπικότητα παρά την πράξη, αλλά, αν μη τι άλλο, αντιλαμβάνομαι πλήρως το άδικο που τυποποιεί.

diktyo.jpg

Ένα καταφύγιο για τα πραγματικά θύματα σωματεμπορίας

Η σωματεμπορία όμως υπό την μορφή της “εκμετάλλευσης της ευάλωτης θέσης” είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Στην διωκτική και δικαστηριακή πράξη παγίως θεωρείται ότι πληρούν την αντικειμενική υπόσταση του κακουργήματος πραγματικά περιστατικά όπως τα εξής: γυναίκα που εκδίδεται διαμαρτύρεται [όχι επειδή την κακοποιούν, την βιάζουν, την κατακρατούν ή ό,τι παρόμοιο, αλλά] επειδή από τα 90 ευρώ (ή περισσότερα) της βίζιτας εκείνη εισπράττει μόνο 30, ενώ τα άλλα καταλήγουν στον οδηγό της, στην τηλεφωνήτρια, στον προαγωγό, στην “κάλυψη” και σε λοιπά γενικά έξοδα [ή καταλογίζονται στο “χρέος” ή χρέος της: για να έλθη παράνομα στην Ελλάδα η αλλοδαπή εκδιδόμενη, να νομιμοποιηθή κάπως, να υποστή ενδεχομένως όλη την γραφειοκρατία για να καταγραφή ως εκδιδόμενη, αυτός που προσβλέπει στην εργασία της προκαταβάλλει υψηλά έξοδα. Ποιος ευθύνεται όμως σταλήθεια για όλα αυτά;].

30 στα 90 ευρώ αποτελούν εκμετάλλευση λένε τα δικαστήρια, νόμος είναι το δίκιο της εκδιδομένης, άρα οχτώ χρόνια κάθειρξη είναι ο κατάλληλος τρόπος για να διευθετηθή η εμπορική διαφωνία.

Γιατί περί αυτού πρόκειται. Δύο επαγγελματίες διαπραγματεύονται την τιμή στην οποία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και καταλήγουν σε αυτήν την ισορροπία. Ο ένας νοιώθει ενδεχομένως αδικημένος, καθιστά άραγε αυτό τον άλλο εγκληματία; Ποια είναι άραγε η δίκαιη τιμή των υπηρεσιών της εκδιδόμενης; Υπάρχει κάποια αντικειμενικά δίκαιη τιμή για την παροχή γενετησίων υπηρεσιών; Θα ήρμοζαν τάχα οχτώ χρόνια κάθειρξης και στον εργοδότη όποιου άλλου εργαζομένου θεωρεί ότι αποτελεί αντικείμενο εκμετάλλευσης, ενός αγρεργάτη ας πούμε; [εντάξει, κάποιοι θα έλεγαν ναι υποθέτω…]

Για την δικαστική πράξη κάθε “θέση” είναι ευάλωτη. Πρακτικά οποιαδήποτε εκδιδόμενη καταθέση εναντίον του προαγωγού ή σωματέμπορου ή εργοδότη ή συνεργάτη της, εξασφαλίζει την εις βάρος του άσκηση κακουργηματικής ποινικής δίωξης για σωματεμπορία, ακόμη και αν μένη σε ρετιρέ στο Π. Φάληρο ή είναι παντρεμένη και έχη παιδί μαζί του ή συνεχίζη και μετά την σύλληψή του την άσκηση του ίδιου επαγγέλματος [οποιαδήποτε ομοιότητα με πραγματικές υποθέσεις δεν είναι καθόλου τυχαία].

Ασφαλώς βέβαια η εκδιδόμενη και ο μαστροπός/σωματέμπορος δεν βρίσκονται στο ίδιο διαπραγματευτικό επίπεδο. Αλλά και η διαφορά δεν είναι πάντα αβυσσαλέα. Ίσως είναι πιο εύκολο και βολικό να επιρρίπτουμε την ευθύνη στον μαστροπό βέβαια αντί να αναρωτηθούμε ποιον ευνοεί η νομοθεσία του κράτους μας και κατά πόσο συμβάλλει σε αυτήν την διαφορά ισχύος.

Για όσους ενδιαφέρονται περισσότερο, υπάρχει πολύ αξιόλογο άρθρο του Ειδικού Επιστήμονα (= κακοπληρωμένου φθηνού και ευέλικτου επιστημονικού δυναμικού) στο ΑΠΘ Ν. Χατζηνικολάου στα Ποινικά Χρονικά ΝΘ/492.

21 thoughts on “Η εμπορική διαφωνία ως σωματεμπορία”

  1. Αμάν τι θα ακούσουμε τώρααααα!!

    Αναγνωστόπουλε συμφωνώ μαζί σου. Περιμένω όμως με αγωνία τι θα ακούσω στα σχόλια. Θίγεις τα όσια και τα ιερά. Η πουτανιά εμπορική πράξη;;;; Σόδομα και Γόμορα!!!

    Reply
  2. ΑΑ, όπως είναι γνωστό, ο νομοθέτης συχνά επιδιώκει την προστασία του διαπραγματευτικά ασθενέστερου μέρους, και αυτό κατ’ αρχήν διόλου κατακριτέο είναι. Λ.χ. στα άρθρα 178 και 179 του Αστικού Κώδικα η “αντίθεση στα χρηστά ήθη” επιβάλλει το άκυρον της συναλλαγής, μόνον που για την ιερόδουλο αυτό μπορεί να είναι πολύ άσχημο, διότι λόγω της ακυρότητας ενδέχεται αυτή να μη μπορεί να διεκδικήσει την παροχή της (ήτοι τα “σεξοδίδακτρα”) με τις διατάξεις περί ενδοσυμβατικής ευθύνης, παρά μόνον ίσως με τον “αδικαιολόγητο πλουτισμό”!!
    Αυτά τα ωραία όμως αφορούν στον χώρο του αστικού δικαίου. Το τί δουλειά έχουν το αξιόποινο και η κάθειρξη σε μία τέτοια – εμπορική κατά βάσιν – συναλλαγή, το θίγεις επαρκώς στην ανάρτησή σου!
    Και ένα ερώτημα: αν δεκαοκτάχρονη πτωχή “κορασίς” χαρίζει το κορμάκι της σε εύπορο και ευστόμαχο επιχειρηματία, ο οποίος τής δίδει ποικίλα δωράκια (ρολόγια, κοσμήματα κ.λπ.), είναι ο επιχειρηματίας μας αξιόποινος;; Αν ναι, τότε θα πρέπει να μπει στις φυλακές ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της χώρας …ιδίως άνω των -ήντα!

    Reply
  3. βρισκόμαστε σήμερα, 25 χρόνια μετά, ενώπιον της επέλασης ενός Νέου Ηθικισμού: μην πηγαίνετε στις πουτάνες, γιατί είναι όλες κακόμοιρα θύματα, μην βλέπετε τσόντες, γιατί είναι άρρωστο, οι έφηβοι απαγορεύεται να έχουν γενετήσια δραστηριότητα με ενηλίκους, γιατί αυτό είναι παιδοφιλία.

    Σύμφωνοι για τα δύο τελευταία, αλλά το πρώτο γιατί συνιστά έκφραση νομικού ηθικισμού; Εμένα σαν εφαρμογή της αρχής της βλάβης μου μοιάζει. Ενδεχομένως άσχημα εφαρμοσμένης αλλά αρχής της βλάβης nonetheless. Και αυτό το ‘όλες’ πολύ εξυπηρετικό μου φαίνεται, το λέει κάποια Αιτ. Εκθ. ή το συνάγουμε από τη γενικότερη τάση για ηθικισμό του έλληνα νομοθέτη; Διότι, στο φτωχό μου το μυαλό, αν πίστευε αυτό ο νομοθέτης μας θα απαγόρευε την πορνεία tout court και θα έκανε μια χαρά τη δουλειά του χωρίς Αναγνωστόπουλους να τον πρήζουν. Για την ακρίβεια, δε θα απαγόρευε την εκπόρνευση per se, αλλά την πρόκλησή της. Όχι να πληρωθείς δηλαδή για σεξ, αλλά να πληρώσεις ή να πληρωθείς για σεξ που προσέφερε τρίτος. Εδώ, λοιπόν, δύο τινά μπορεί να συμβαίνουν: είτε ο νομοθέτης θεωρεί ότι υπάρχει ετεροβλάβη λόγω της θέσης του θύματος και με δεδομένο ότι το να κάνεις σεξ με κάποιον που δεν επιλέγεις είναι lato sensu βλαπτικό είτε θεωρεί ότι υπάρχει αυτοβλάβη διότι τα θύματα κάνουν μια επιλογή (πχ να έλθουν παράνομα στην Ελλάδα) λόγω κακής εκτίμησης, απόγνωσης κλπ χωρίς πραγματικά να το επιθυμούν (πατερναλισμός και αν ισχύει το από το ‘χωρίς’ και μετά, βουλητικός).

    Επί της ουσίας η τρισάθλια δικαστική πρακτική δεν αφορά την αρχή που υπερασπίζεται το γράμμα του νόμου και με την οποία συμφωνώ. Αν, για παράδειγμα, ο Α ‘υποχρεώσει’ τον ‘Β’ (προσέξτε το γένος, πρόκειται περί της οιονεί εξαναγκαστικής λειτουργίας της πολιτικής ορθότητας) να εκπορνευθεί πείθοντάς τον ότι αλλιώς ο άρρωστος πατέρας του πίσω στη Σουαζιλάνδη θα πεθάνει με σκοπό να καρπώνεται ο ίδιος (ο Α) τα χρήματα δεν τον εκμεταλλεύεται λιγότερο απ’ ό,τι όταν τον απειλεί ότι θα τον δείρει: αλλάζει με την άδικη παρέμβασή του τα δεδομένα της κατάστασης με σκοπό να ωθήσει τον Β σε μία απόφαση που αλλιώς (αν δεν ήταν ο Α δηλαδή) ο Β δε θα έπαιρνε. Πολύ κοντά στον εξαναγκασμό όλα αυτά, αν όχι εντός του.

    Τώρα, από το ‘απατηλά μέσα’ και μετά είναι το πρόβλημα. Κι αυτό διότι η παροχή ούτως ή άλλως προσφέρεται αντί αμοιβής, ‘δώρων’ κοκ. Εκεί, νομίζω, όντως εικάζεται ότι οι γυναίκες είναι τρόπον τινά εύπιστες ή και παραδόπιστες, γεγονός που καταφανέστατα αποτελεί σεξιστικό κατάλοιπο, κατά τη γνώμη μου. Αλλά είναι, pws to lene sto Ellada, contingent αυτό, πρόκειται για καθαρά εμπειρική διαπίστωση που όμως, στις δυτικές κοινωνίες τουλάχιστον, μου μοιάζει ασφαλής. Κατάργηση από εκεί και κάτω, λοιπόν.

    Λεκτοράτιε,

    ΑΑ, όπως είναι γνωστό, ο νομοθέτης συχνά επιδιώκει την προστασία του διαπραγματευτικά ασθενέστερου μέρους, και αυτό κατ’ αρχήν διόλου κατακριτέο είναι

    Γιατί, λοιπόν, αφού είναι κατ΄ αρχήν ΟΚ αυτή η προστασία να μην μπαίνει στο παιχνίδι και το ποινικό; Διότι, φυσικά, δε θα είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία εγκληματοποίηση μιας συμπεριφοράς που περικλείεται σε ή προκύπτει από εμπορική συναλλαγή. Και δέχομαι ότι πρόκειται για μια εμπορική συναλλαγή όπως όλες οι άλλες για να πάμε παρακάτω.

    Reply
  4. στα άρθρα 178 και 179 του Αστικού Κώδικα η “αντίθεση στα χρηστά ήθη” επιβάλλει το άκυρον της συναλλαγής

    Το σκεφτόμουν αυτό, είναι κλασσικό παράδειγμα, αλλά δεν μπορεί παρά να είναι λάθος στις περιπτώσεις νόμιμης πορνείας (που είναι φυσικά οι κατά πολύ λιγώτερες)

    αν δεκαοκτάχρονη πτωχή “κορασίς” χαρίζει το κορμάκι της σε εύπορο και ευστόμαχο επιχειρηματία, ο οποίος τής δίδει ποικίλα δωράκια (ρολόγια, κοσμήματα κ.λπ.), είναι ο επιχειρηματίας μας αξιόποινος;; Αν ναι, τότε θα πρέπει να μπει στις φυλακές ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της χώρας …ιδίως άνω των -ήντα!

    Αυτό δεν είναι πορνεία, επειδή δεν υπάρχει ανεπίλεκτη προσφορά γενετησίων υπηρεσιών. [Θυμίζω το εξής διασκεδαστικό: προ ετών είχε επεμβή η Αστυνομία στην Ζάκυνθο και είχε μαζέψει μερικές Αγγλίδες που συμμετείχαν σε διαγωνισμό πεολειχείας. Εύλογα, υπήρχε βραβείο για την νικήτρια και η είσοδος στον διαγωνισμό ήταν ελεύθερη για τα ανδρικά σκεύη ηδονής!]

    Reply
  5. Δύο επαγγελματίες διαπραγματεύονται την τιμή στην οποία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και καταλήγουν σε αυτήν την ισορροπία. Ο ένας νοιώθει ενδεχομένως αδικημένος, καθιστά άραγε αυτό τον άλλο εγκληματία;

    Σωστή παρατήρηση. Αλλά έχει υπάρξει ποτέ χειροπιαστό παράδειγμα στην προκειμένη περίπτωση για μια αντίστροφη κατάσταση; Γνωρίζει κανείς εάν έχει υπάρξει ποτέ αδικημένος σωματέμπορας και ζημιογόνα εκδιδόμενη; Η μόνη περίπτωση που μπορώ να φανταστώ είναι εάν δεν τήρησε η δεύτερη τα «προσυμφωνηθέντα» (πχ να πάει με τόσους πελάτες, να βγάλει τόσα χρήματα σε μια βραδιά, κλπ).

    Όμως για δες που στις περισσότερες περιπτώσεις εκμετάλλευσης πρόκειται για θέματα που δύσκολα στο συγκεκριμένο κλάδο μπορούν να προσυμφωνηθούν δίχως να παραβιαστεί- ηθελημένα απ’τον σωματέμπορο που είναι κατά κάποιο τρόπο ο «εργοδότης»- όλο το εργατικό δίκαιο (ωράρια, μισθοδοσίες, bonus, διακοπές, ασφάλεια στην εργασία, κλπ).

    Στην τελική έχω την εντύπωση πως είναι πρακτικά αδύνατο να βρεις έναν ζημιωμένο σωματέμπορο. Το θύμα είναι πάντα η εκδιδόμενη, εκτός εάν επιτέλους καθαρίσει και αναγνωριστεί το επάγγελμα πλήρως, ήτοι θεσμοθετημένοι οίκοι ανοχής, κόψιμο απόδειξης παροχής υπηρεσιών και φορολογία, υποχρεωτικοί τακτικοί έλεγχοι υγείας, κλπ.

    Reply
  6. Δύο επαγγελματίες διαπραγματεύονται την τιμή στην οποία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και καταλήγουν σε αυτήν την ισορροπία. Ο ένας νοιώθει ενδεχομένως αδικημένος, καθιστά άραγε αυτό τον άλλο εγκληματία;

    δεν μου λες θαναση, διαπραγματευονται ελευθερα? ειναι δυο συμμετρικα ατομα, με καλη νομικη θεση, ασφαλεις και προστατευμενοι απο την πολιτεια που αποφασιζουν ελευθερα για την τιμη της συναλλαγης τους?
    Ας πουμε οτι της εκδιδομενης δεν της αρεσει η τιμη, μπορει απλα να φυγει απο τις διαπραγματευσεις χωρις κανενα κινδυνο για την σωματικη της ακεραιοτητα?

    Δεν εχω καταληξει ακομα για το ποσο δικαιο και σωστο ειναι να πληρωνει καποιος γυναικα για σεξ. Αλλα με την σημερινη κατασταση, ενας λογος που μια τετοια πραξη θα μου προκαλουσε αναγουλα ειναι οτι μεγαλο μέρος των χρηματων θα πηγαινουν σε εναν λέρα. (κατι παρομοιο με χαλαει ιδιαιτερα και στα ναρκωτικα. μπορει να επιθυμω να γινουν νομιμα, αλλα με την παρουσα κατασταση, ακομα και νομικη ανοχη να υπηρχε, θα με χαλαγε οτι τα λεφτα πανε σε κατακαθια).

    Παρεπιμπτοντως νομιζω το κρατος ευθυνεται σε μεγαλπ βαθμο, επειδη δεν επιτρεπει τους μεγαλους οικους ανοχης. Αν επτιρεποντουσαν, θα μπορουσαν 5-10 γυναικες να συνασπισοτυν και να φτιαξουν μια μεγαλη επιχειρηση, να εχουν συστηματα ασφαλειας και να προσλαμβανουν αν θελουν ειδικευμενα ατομα με σαφη ρολο και ξεκαθαρα ορισμενη αμοιβη.

    Κατα τα αλλα, ωραιο το σχολιο του Κωνσταντινου και με βρισκει γενικα συμφωνο.

    Reply
  7. Κωνσταντίνε,
    Όντως έτσι είναι, αλλά θα συμφωνήσεις ότι η εγκληματοποίηση ενέχει μία επίταση της ηθικής απαξίας της συναλλαγής, αφού η συνέπεια είναι κατά κανόνα η στέρηση της ελευθερίας, και όχι απλώς το ανίσχυρο της συναλλαγής. Οπότε προφανώς χρειάζεται ιδιαίτερη αιτιολόγηση η ποινική απαξία σε σχέση με την “αστική”.

    Αθανάσιε,

    α. Δεν είναι έτσι. Τα άρθρα 178 και 179 ΑΚ εφαρμόζονται μια χαρά και επί νομίμων συναλλαγών, προεχόντως δε τότε. Για τις παράνομες μας αρκεί κατά κανόνα το άρθρο 174 ΑΚ. Άλλωστε κλασσική περίπτωση εφαρμογής των άρθρων 178 και 179 ΑΚ είναι η πώληση με αδικαιολόγητα χαμηλό τίμημα, ήτοι τίμημα που δεν είναι δίκαιο (βλ. τις θεωρίες περί iustum pretium και laesio enormis). Και για να θυμηθούμε λίγο τις μέρες του ένδοξου καραμανλισμού-b: στο αστικό δίκαιο ό,τι είναι παράνομο δεν σημαίνει ότι είναι αυτόματα και “ανήθικο”. Και αντιστρόφως: ό,τι είναι νόμιμο ενδέχεται να είναι “ανήθικο”.

    β. Το πρόβλημα με την πόρνη και την εφαρμογή των διατάξεων περί αδικαιολόγητου εντοπίζεται στο άρθρο 907 παρ. 1 ΑΚ (άλλο ένα λατινικό εδώ: nemo auditur propriam turpitudinem allegans). Αλλά κόβω εδώ μαχαίρι τις αστικολογικές “ομορφιές” (…niceties).

    γ. Δεν συμφωνείς ότι το “ανεπίλεκτη” και το “επιλέξιμη” και γενικά “η δυνατότητα επιλογής” σε αυτές τις περιπτώσεις αφήνουν ευρέα περιθώρια ερμηνείας;

    Reply
  8. Σερβιτόρε Β,

    Γνωρίζει κανείς εάν έχει υπάρξει ποτέ αδικημένος σωματέμπορας και ζημιογόνα εκδιδόμενη;

    Όσο και αδικημένος βιοτέχνης και ζημιογόνοι εργάτες. Το ζήτημα είναι περισσότερο υποκειμενικό, τι αισθάνεται κανείς, παρά αντικειμενικό.

    εκτός εάν επιτέλους καθαρίσει και αναγνωριστεί το επάγγελμα πλήρως, ήτοι θεσμοθετημένοι οίκοι ανοχής, κόψιμο απόδειξης παροχής υπηρεσιών και φορολογία, υποχρεωτικοί τακτικοί έλεγχοι υγείας, κλπ.

    Αλλά υπάρχουν όλα αυτά (έχω δει και δελτίο παροχής υπηρεσιών, σφραγισμένο και λοιπά!). Το θέμα είναι ότι λόγω των πάμπολλων περιορισμών είναι πολύ δύσκολο να είναι κανείς νόμιμος.

    ΣΓ,

    δεν μου λες θαναση, διαπραγματευονται ελευθερα?

    Στο θέμα μου ναι, καμία δεν καταγγέλλει βία ή απειλή, αλλιώς θα είχαμε σωματεμπορία της παρ. 1 του άρ. 351 ΠΚ. Όσο ελεύθερα πάντως όσο διαπραγματεύεται την αμοιβή του ένας ασκούμενος.

    με καλη νομικη θεση, ασφαλεις και προστατευμενοι απο την πολιτεια που αποφασιζουν ελευθερα για την τιμη της συναλλαγης τους?

    Ακριβώς αυτή είναι η καρδιά του ζητήματος: το κράτος που ανεβάζει τα κόστη εξαιτίας του οικτρού νομικού καθεστώτος κατηγορεί τον σωματέμπορο της παρ. 2 για εκμετάλλευση.

    Να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα: είσαι προαγωγός και θες να φέρης γυναίκες στην Ελλάδα. Υπάρχουν έξοδα, γραφείο ανευρέσεως εργασίας, αεροπορικά εισιτήρια, έξοδα νομιμοποίησης, πιθανόν τίποτα πλαστά έγγραφα, λευκός γάμος ή λάδωμα στο Αλλοδαπών, έξοδα δικηγόρων για την δήλωση της εκδιδόμενης στην Αστυνομία, αμοιβές κάθε είδους μεσαζόντων στο εξωτερικό και στην Ελλάδα, οδηγών κ.λπ., που φυσικά είναι υψηλές λόγω της παρανομίας (ενδεικτικά: 500 ευρώ σε ταξιτζή για να παραλάβη μια κοπέλλα από το αεροδρόμιο και να την μεταφέρη σε ξενοδοχείο. Α ναι, ενοίκια επίσης). Σε αυτά πρόσθεσε προσωπικά έξοδα, τι νταβατζής θα ήσουνα χωρίς μερικά δώρα. Είναι προφανές ότι όλα αυτά τα έξοδα δεν τα καταβάλλει η γυναίκα, αλλά ο επιχειρηματίας. Έχουμε υποθέσει υπενθυμίζω και για να μην σηκωθή η τρίχα κανενός ότι η γυναίκα ξέρει πού πάει να δουλέψη, πράγμα όχι τόσο σπάνιο δα. Μόλις αρχίση να δουλεύη λοιπόν, ποιο ποσοστό είναι “δίκαιο” να παραμείνη σε εκείνη και πόσο στον εργοδότη [γιατί περί αυτού ουσιαστικά πρόκειται] για την αποπληρωμή του χρέους και το κέρδος του; Αν η γυναίκα δουλεύει με εξωτερικά ραντεβού, από κάθε συνάντηση πρέπει να πληρωθούν επίσης η τηλεφωνήτρια, η αγγελία, το ξενοδοχείο, ο οδηγός της. Α ναι, και ο δικηγόρος, που χρειάζεται σε τακτική βάση, για να μη αναφέρω την “κάλυψη” στο Ηθών. Ποιο ποσοστό των κόπων της γυναίκας είναι “δίκαιο” να μείνη σε εκείνη;

    Σε τι αλλάζει η περίπτωση αυτή από οποιαδήποτε άλλη περίπτωση εξηρτημένης εργασίας; Γιατί μόνο αυτή είναι κακούργημα;

    Ίσως φανή παράξενο σε πολλούς να μιλάω για ένα τέτοιο θέμα τόσο στεγνά, επαγγελματικά, επιχειρηματικά. Κιόμως, κάπως έτσι είναι.

    Ας πουμε οτι της εκδιδομενης δεν της αρεσει η τιμη, μπορει απλα να φυγει απο τις διαπραγματευσεις χωρις κανενα κινδυνο για την σωματικη της ακεραιοτητα?

    Γενικά πιθανόν όχι, στο ζήτημα που με απασχολεί όμως ναι. Ξαναλέω, αφορμώμαι από πραγματικές υποθέσεις: μία πολιτικώς ενάγουσα ας πούμε απλώς άλλαξε νταβατζή και έστειλε για 7 χρόνια στην φυλακή τον προηγούμενο.

    Αλλα με την σημερινη κατασταση, ενας λογος που μια τετοια πραξη θα μου προκαλουσε αναγουλα ειναι οτι μεγαλο μέρος των χρηματων θα πηγαινουν σε εναν λέρα.

    Φυσικά, και μένα.

    Λεκτοράτιε,

    γ. Δεν συμφωνείς ότι το “ανεπίλεκτη” και το “επιλέξιμη” και γενικά “η δυνατότητα επιλογής” σε αυτές τις περιπτώσεις αφήνουν ευρέα περιθώρια ερμηνείας;

    Δεν νομίζω, μου φαίνεται αρκετά σαφές. Μια πορνοστάρ ας πούμε δεν είναι εκδιδόμενη, κι ας πωλή το κορμί της, γιατί επιλέγει με ποιους και πότε.

    Αλλά χρωστάω μια καλή απάντηση στον Κωνσταντίνο.

    Reply
  9. Λεκτοράτιε,

    Κωνσταντίνε,
    Όντως έτσι είναι, αλλά θα συμφωνήσεις ότι η εγκληματοποίηση ενέχει μία επίταση της ηθικής απαξίας της συναλλαγής, αφού η συνέπεια είναι κατά κανόνα η στέρηση της ελευθερίας, και όχι απλώς το ανίσχυρο της συναλλαγής. Οπότε προφανώς χρειάζεται ιδιαίτερη αιτιολόγηση η ποινική απαξία σε σχέση με την “αστική”.

    Όχι, όχι. Όχι της συναλλαγής, αλλά της συμπεριφοράς του συναλλασσομένου, που θεωρούμε ότι συνιστά εκμετάλλευση. Το ηθικό στάτους της συναλλαγής μπορεί να παραμένει ασφαλές παρά αυτή την επίταση. Οι συμπεριφορές θα πρέπει κατ’ αρχήν να μας απασχολούν στο πλαίσιο του ποινικού δικαίου. Κι εδώ παραδεχόμαστε ότι η συμπεριφορά είναι προβληματική για τον Α ή Β λόγο. Νομίζω χρειαζόμαστε κάτι άλλο για να τραβήξουμε τη γραμμή, υποθέτοντας πάντοτε ότι η συναλλαγή είναι per se αδιάφορη ηθικά, ποινικά, you name it. Και, βέβαια, δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι θα προκύψει οποιαδήποτε στέρηση της ελευθερίας από μια ποινική ρύθμιση. Στο χέρι μας είναι αυτά.

    Reply
  10. Κωνσταντίνε,

    Το ηθικό στάτους της συναλλαγής μπορεί να παραμένει ασφαλές παρά αυτή την επίταση.

    Ορθόν, αλλά η ανηθικότητα – και ο βαθμός αυτής – δεν ενδεικνύει την αναγκαιότητα ή μη της επίτασης της απαξίας;

    Αθανάσιε,
    Γνωρίζεις ότι από ντετερμινιστικής ή βουλησιαρχικής απόψεως δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Έχω μάλιστα την εντύπωση ότι η ελευθερία της βούλησης και οι “δυνατότητες επιλογής” απασχολούν αρκετά τους ποινικολόγους.

    Reply
  11. Κωνσταντίνε,

    Σύμφωνοι για τα δύο τελευταία, αλλά το πρώτο γιατί συνιστά έκφραση νομικού ηθικισμού; Εμένα σαν εφαρμογή της αρχής της βλάβης μου μοιάζει.

    Εμένα μου μοιάζει για κακά μεταμφιεσμένος ηθικισμός. Δεν είναι τυχαία η φιλολογία κατά των πελατών. Ένα ωρισμένο ιδεολογικό και πολιτικό ρεύμα θέλει τις πόρνες χωρίς την πορνεία: κηρύσσοντας τον πόλεμο στην δεύτερη ασφαλώς τον κηρύσσει και στις πρώτες.

    στο φτωχό μου το μυαλό, αν πίστευε αυτό ο νομοθέτης μας θα απαγόρευε την πορνεία tout court

    Ο νομοθέτης έχει απαγορεύσει στην πράξη την νόμιμη πορνεία και οι πρώτες που διαμαρτυρήθηκαν για αυτό όταν ψηφιζόταν ο Ν. 2734/1999 ήταν οι συνδικαλίστριες εκδιδόμενες. Οι γυναίκες που εργάζονται σε οίκους ανοχής έχουν όλες από δέκα προσαγωγές-συλλήψεις-αυτόφωρα από την πολλή αγάπη και φροντίδα του κράτους. Αντιλαμβάνεσαι ότι υπάρχουν γυναίκες που βιώνουν την αστυνομική καταστολή επί 40 χρόνια, πρώτα ως εκδιδόμενες και μετά ως υπηρετικό προσωπικό οίκων ανοχής; 40 χρόνια συλλήψεων και αυτόφωρου; Με όλα αυτά θέλω να πω ότι απονέμω την κατηγορία του ηθικισμού και με την πιο χύδην μορφή της: υποκρισία με την επίκληση ηθικών κινήτρων.

    Για την ακρίβεια, δε θα απαγόρευε την εκπόρνευση per se, αλλά την πρόκλησή της. Όχι να πληρωθείς δηλαδή για σεξ, αλλά να πληρώσεις ή να πληρωθείς για σεξ που προσέφερε τρίτος.

    Γνωρίζω ότι αυτή είναι η νομική θέση στην Σουηδία, θα ήθελα πραγματικά να ξέρω τι αποδίδει. Για μένα πρόκειται για προφανή υποκρισία εις βάρος των εκδιδόμενων, οι οποίες είναι τάχα νόμιμες, ατιμώρητες για την ακρίβεια, τους απαγορεύεται όμως να ζήσουν από την δουλειά τους. Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλη παρόμοια περίπτωση στην νομοθεσία.

    Επί της ουσίας η τρισάθλια δικαστική πρακτική δεν αφορά την αρχή που υπερασπίζεται το γράμμα του νόμου και με την οποία συμφωνώ. Αν, για παράδειγμα, ο Α ‘υποχρεώσει’ τον ‘Β’ (προσέξτε το γένος, πρόκειται περί της οιονεί εξαναγκαστικής λειτουργίας της πολιτικής ορθότητας) να εκπορνευθεί πείθοντάς τον ότι αλλιώς ο άρρωστος πατέρας του πίσω στη Σουαζιλάνδη θα πεθάνει με σκοπό να καρπώνεται ο ίδιος (ο Α) τα χρήματα δεν τον εκμεταλλεύεται λιγότερο απ’ ό,τι όταν τον απειλεί ότι θα τον δείρει: αλλάζει με την άδικη παρέμβασή του τα δεδομένα της κατάστασης με σκοπό να ωθήσει τον Β σε μία απόφαση που αλλιώς (αν δεν ήταν ο Α δηλαδή) ο Β δε θα έπαιρνε. Πολύ κοντά στον εξαναγκασμό όλα αυτά, αν όχι εντός του.

    Γενικά εντάξει, αλλά, αφού το αναφέρεις, και εδώ υπάρχουν προβλήματα. Όπως θα πρόσεξες, το κεφάλαιο λέγεται από το 1984 “ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΗΣΙΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΗΣΙΑΣ ΖΩΗΣ”. Ισότιμα η γενετήσια ελευθερία και η οικονομική της “εκμετάλλευση”. Δεν είδες πουθενά γραμμένο όμως “ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ”. Και ευλόγως: αν συμφωνήσουμε να μου ρίξης μια μπουνιά έναντι 50 ευρώ και μετά δεν μου δώσης το αντίτιμο, ασφαλώς υφήρπαξες την συναίνεσή μου, με εκμεταλλεύτηκες και γενικώς είσαι παλιόπαιδο, αλλά σωματική βλάβη, όχι, δεν υπάρχει, προστατεύεται η υγεία και όχι η ανταλλακτική της αξία [το σημείο αυτό δεν είναι προφανές και είναι κάπως αμφισβητούμενο, αλλά αυτό είναι το σωστό]

    Θυμάσαι επίσης ότι η μαστροπεία ως έγκλημα, το αρχευπικό έγκλημα περί την πορνεία, ανάγεται πολύ περισσότερο στην προσωπικότητα του δράστη παρά στην πράξη, πράγμα επίσης προβληματικό.

    Με όλα αυτά θέλω να δείξω ότι όλη η μετατόπιση του κέντρου βάρους στα εγκλήματα που έχουν συνάφεια με την πορνεία προς την προστασία των οικονομικών συμφερόντων ή της διαπραγματευτικής θέσης της εκδιδόμενης, με την χρήση μάλιστα στην πράξη μεθοδολογικών εργαλείων τουλάχιστον προβληματικών, όπως είναι κάποια ιδέα περί ισότητας παροχής-αντιπαροχής και δίκαιης τιμής, δεν με πείθει ιδιαίτερα.

    Τώρα, από το ‘απατηλά μέσα’ και μετά είναι το πρόβλημα.

    Ναι και σε αυτό μόνο αναφερόμουν.

    Κι αυτό διότι η παροχή ούτως ή άλλως προσφέρεται αντί αμοιβής, ‘δώρων’ κοκ. Εκεί, νομίζω, όντως εικάζεται ότι οι γυναίκες είναι τρόπον τινά εύπιστες ή και παραδόπιστες, γεγονός που καταφανέστατα αποτελεί σεξιστικό κατάλοιπο, κατά τη γνώμη μου.

    Και μόνο η χρήση του ρήματος “παρασύρει” λέει πολλά.

    Κάπως μπερδεμένα τα έγραψα, αλλά πιάνεις ένα γενικό νόημα. Το θέμα μου πάντως δεν είναι γενικά η ρύθμιση της πορνείας, αλλά το πολύ πραγματικό γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι είναι στην φυλακή με ποινές κάθειρξης χωρίς κανείς να τους κατηγορήση ότι άσκησαν βία ή απειλή οποιουδήποτε είδους ή συνήργησαν σε κάτι τέτοιο.

    Τελευταίο παράδειγμα: η αρχική κατηγορία ήταν εκμετάλλευση πόρνης (άρ. 350 ΠΚ: “Αντρας που συντηρείται ολικά ή εν μέρει από γυναίκα που ασκεί κατ’ επάγγελμα την πορνεία και από την εκμετάλλευση των σχετικών ανήθικων κερδών της, τιμωρείται με φυλάκιση έξι μηνών μέχρι τριών ετών, αν δεν υπάρχει περίπτωση να τιμωρηθεί για άλλη βαρύτερη αξιόποινη πράξη”. Γαμάτη διάταξη, από πού να αρχίσω, έμφυλη διάκριση στο υποκείμενο, άδικο εκ του τρόπου ζωής και όχι από μεμονωμένες πράξεις, α ναι, και η πανταχού παρούσα “εκμετάλλευση”). Ο κατηγορούμενος υπολόγιζε να πάη το πουρνό στο αυτόφωρο και μετά σπίτι του. Ο Εισαγγελέας άλλαξε την κατηγορία σε σωματεμπορία του άρ. 351 παρ. 2 ΠΚ. Ο κατηγορούμενος είναι ακόμη φυλακή.

    Reply
  12. ωραίο άρθρο αλλά πιο πολύ μου έκανε εντύπωση στα σχόλια η σύγκλιση οικονομικών και νομικής μέσω παιγνίων..είναι κάπως αποκαρδιοτικό για την νομική θαρρώ….

    Reply
  13. Όσο και αδικημένος βιοτέχνης και ζημιογόνοι εργάτες. Το ζήτημα είναι περισσότερο υποκειμενικό, τι αισθάνεται κανείς, παρά αντικειμενικό.

    Καλό, αλλά όχι αρκετό. Εννοείται πως πάντα υπάρχει μια υποκειμενική αλήθεια στις εκδικάσεις. Αλλιώς δεν θα είχαμε ανάγκη τους δικαστές και τα δικαστήρια, θα βάζαμε όλες τις παραμέτρους σε κάποιο μαθηματικό τύπο και θα είχαμε την απόδοση της δικαιοσύνης αντικειμενικά και σίγουρα.

    Το ζήτημα είναι: αξίζει να καταναλώνεις φαιά ουσία για σενάρια τα οποία είναι πρακτικά αδύνατα;

    Αδικημένοι βιοτέχνες έχουν υπάρξει αρκετοί από κακόβουλους εργαζόμενους οι οποίοι κατά καιρούς έχουν εκμεταλλευθεί παραθυράκια των εργασιακών συμφωνιών (πχ ψεύτικες άδειες ανάρρωσης), για αδικημένο νταβά ποτέ δεν έχω ακούσει. Εκτός κι αν έχασε τη ντίβα του σε άλλον ή αν αυτή αποφάσισε να ελευθερωθεί απ’τα δεσμά της πριν ολοκληρωθούν τα «προσυμφωνηθέντα»…

    Αλλά πότε έχεις δει εσύ συμβόλαιο εργασίας πουτάνας στο Ελλάντα; Πως μπορούμε να ξέρουμε τι έσπασε αν δεν υπάρχουν πουθενά γραπτές μαρτυρίες για το εργασιακό συμφωνητικό που κάνουν ιερόδουλες με προστάτες.

    Γενικώς νομίζω είναι μια καλή νοητική άσκηση το post αυτό, όπως όλα σου τα post, αλλά στην προκειμένη περίπτωση η πρακτική του αξία είναι μικρή για ευνόητους λόγους: προσπαθείς να μιλήσεις για εμπορικές συμφωνίες της «σωματεμπορίας» όταν αυτές είναι σχεδόν εξ’ορισμού κρυφές.

    Αν αλλάξει αυτό μια μέρα, συζητάμε. Αλλιώς τα παίγνια και οι υπολογισμοί μένουν δίχως τεκμηρίωση.

    Reply
  14. Σερβιτόρε Β,

    το να στείλη τον νταβατζή της φυλακή δεν φτάνει; [ξαναλέω, χωρίς να τον κατηγορή ότι την απείλησε, την έδειρε, την κλείδωσε σε μπουντρούμι] Τι σημασία έχει αν έχουν υπογράψει συμφωνητικό ή όχι; [λες και εγώ υπέγραψα ποτέ μου!]

    ΥΓ: Βάλε ένα διακριτικό στο ψευδώνυμό σου, αν θες να σχολιάζης.

    Reply
  15. Έχεις δίκιο. Λοιπόν μου κόλλησε το Β.

    Επί του θέματος: η περίπτωση που φέρνεις ως παράδειγμα είναι ζωντανή απόδειξη πως πρέπει να ανοίξει γενικότερα το θέμα «πορνεία» ως επάγγελμα. Μόνο τότε θα εισέλθουν και τα χαρακτηριστικά της εμπορικής συμφωνίας/διαφωνίας και θα δοθεί άπλετο φως στο τι πραγματικά προσυμφωνείται, συμφωνείται, και τελικά γίνεται.

    Reply
  16. Αθανάσιε,

    Εγώ μπορώ να γράφω εδω μέσα ως Αθανάσιος Αναγνωστόπουλος B΄ή Αθανάσιος Αναγνωστόπουλος Jr;

    Reply
  17. Μια ερώτηση: το Ποινικά Χρονικά ΝΘ/492 σε τι αναφέρεται; ΟΚ, το Ποινικά Χρονικά το βρήκα, το ΝΘ/492 είναι τεύχος ή τι άλλο;
    (ευχαριστώ για την βοήθεια, δεν είμαι νομικός και χάνομαι λίγο με τα περιοδικά σας)

    Reply
  18. Πολύ πρόσφατα κυκλοφόρησε το ογκώδες σύγγραμμα Αξιόποινες σεξουαλικές πράξεις των Ν. Παρασκευόπουλου, Καθηγητή στο ΑΠΘ, και Ε. Φυτράκη, ΔΝ.

    Έσπευσα να το αγοράσω και είχα αρχίσει να το ξεφυλλίζω όταν, έκπληκτος, ανακάλυψα στην σελ. 499 επιδοκιμαστική παραπομπή του συγγραφέα Ε. Φυτράκη σε τούτην εδώ την ανάρτηση! Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι τα πρόχειρα νομικοδημοσιογραφικά μου θα έφταναν να παραπέπωνται σε σοβαρά ερμηνευτικά συγγράμματα, οπότε διατυπώνω στον συγγραφέα το ευχαριστώ μου και από την θέση αυτή.

    Το βιβλίο είναι πολύ καλό πάντως, συμφωνώ σχεδόν με κάθε λέξη. Πολλά από τα θέματά του συνειδητοποιώ τώρα ότι τα έχω αναπτύξει και εδώ, πιο σύντομα βέβαια. Του αξίζει οπωσδήποτε μια βιβλιοκρισία.

    Reply

Leave a Comment