Δημοσιογράφοι, προσοχή στα γραφήματα!

Via Twitter και @mgpolitis:

newspaper kathimerini intentionally deceives readers w/ visual chart-tricks 7%=20mm but 3.5 shrinks to 5mm!!! http://bit.ly/13KdoN

Since “how to lie w/ stats” it is known that visual display of quantitative info suffered in the hands of politicians and marketers but a frontpage chart so blatantly distorting numbers to push the convenient political agenda means that kathimerini.gr is junkyard crap

Λέει η Καθημερινή:

Κλείνει η «ψαλίδα» Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ στο 3,5%.

Περαιτέρω μείωση του προβαδίσματος του ΠΑΣΟΚ έναντι της Νέας Δημοκρατίας στο 3,5%, από 4,5% την περασμένη Τετάρτη και 6% μία εβδομάδα πριν, καταγράφει το κυλιόμενο Βαρόμετρο της Public Issue για λογαριασμό της «Κ» και του ΣΚΑΪ.

Στην τελική ευθεία προς τις κάλπες της 7ης Ιουνίου το ΠΑΣΟΚ εμφανίζει τάσεις αποσυσπείρωσης, ενώ σταθερά τρίτο κόμμα παραμένουν οι Οικολόγοι Πράσινοι. […]

Να πως “ζωγράφισε” τις χρονοσειρές των γκάλοπ η Καθημερινή:

Να και μια διαφορετική εικόνα (χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του γραφήματος και το Google Chart API):

Αθώο λάθος ή προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων;

(Addendum με προτροπή το σχόλιο του Epanechnikov: Πράγματι, ούτε το δικό μου γράφημα είναι σωστό. Το κύριο μήνυμα που έπρεπε να ξεκαθαρίσω στο ποστ είναι πως δεν τίθεται θέμα γραφήματος που αποκαλύπτει όλη την αλήθεια αλλά το αν ο σχεδιαστής ακολουθεί κάποιους βασικούς κανόνες… επειδή και το δικό μου γράφημα λέει την δική του ιστορία, παραθέτω τα ίδια δεδομένα στην κλίμακα που σχεδίασε η Καθημερινή το δικό της γράφημα. Το θέμα αποτελεί κλασικό παράδειγμα της εντύπωσης που δίνεται στον αναγνώστη με μια μεταβολή της κλίμακας του άξονα y. Η Κ. όχι μόνο επέλεξε το χαμηλότερο range στον κάθετο άξονα αλλά και συμπίεσε τις δύο χρονοσειρές. Ίσως το white space μεταξύ των γραμμών τους φάνηκε υπερβολικό :) Το μάθημα είναι πως πρέπει κανείς να κοιτάει τα ίδια τα νούμερα γιατί από μόνα τους τα γραφήματα μπορούν να πουν διαφόρων ειδών ιστορίες).

11 thoughts on “Δημοσιογράφοι, προσοχή στα γραφήματα!”

  1. μα αν ειναι δυνατον ρε παιδι μου, καταφευγει η Καθημερινη σε τετοια φτηνα τρυκ? τους εστειλες μεηλ μιχαλη?

    Reply
  2. Μάλλον ηθελημένο ήταν, καθότι είχε παρατηρήσει παλιότερα κι ο Σπύρος κάτι παρόμοιο στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ.
    Άβυσσος η ψυχή του Αλαφούζου.

    Reply
  3. Εpanechnikov, προσπαθώ να δείξω πως μπορεί να κανείς να κάνει μασάζ σε γραφήματα. Και το δικό μου “μασαζαρισμένο” είναι αλλά όχι με τον τρόπο που έγινε στην Κ – δείχνουν τα ποσοστά στο ίδιο επίπεδο. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να δείξεις την διαφορά. Ελπίζω τώρα να μην μου κάνεις παράπονα για την ομορφιά του ή τον τρόπο που εισέρχεται ο χρόνος στο x-axis κ.ο.κ. Πες μου τι άλλο θέλεις να δεις και θα σου το φτιάξω το άτιμο.

    Reply
  4. σιγα ανακαλυψατε την αμερικη εγω οσο χρονια θυμαμαι τα γραφηματα
    των εφημεριδων σχεδον ποτε δεν σεβονταν τους αξονες.
    περσινα ξινα σταφυλια

    Reply
  5. maikwl θα παρομοίαζα γράφιμα σου με παρακουλούθηση αγώνα δρόμου 100μ από ελικόπτερο. Στη περίπτωση της συμμετοχής αθλητών συγκρίσιμων ικανοτήτων (και όχι Michael Johnson vs. Μητσάρας ο μπυροκοιλιάς) ο θεατής θα δυσκολευόνταν εξαιρετικά να διαπιστώσει τον νικητή. Αυτό γιατί δεν μας ενδιαφέρει τόσο η διανυθείσα απόσταση του κάθε αθλητή αλλά ούτε και η εναπομενουσα εως τον τερματισμό. Το σημαντικό και ενδεικτικό της νίκης είναι η διαφορά που τους χωρίζει!

    Το συγκεκριμένο άρθρο μιλά για διαφορές σε εκλογικά ποσοστά. Σαφώς και ο τρόπος απεικόνισης των διαφορών είναι λανθασμένος (μιλάμε για μοιρασιά πίτας) αλλά και οι κλίμακες σκανδαλωδώς στρεβλές. Ωστόσο εξίσου (ή έστω λιγότερο για να σου κάνω το χατήρι) αποπροσανατολιστική είναι και η δική σου απεικόνιση. Είναι λανθασμένο να προσπαθούμε να παρουσιάζουμε τη διαφορά στα δύο ποσοστά σε μία κλίμακα το μέγιστο της οποίας είναι το 100 και το ελάχιστο το 0! Εδώ επιπλέον μιλάμε για κλάσματα από μία δεδομένη εκλογική πίτα. Το ποσοστό του ενός κόμματος δεν είναι ανεξάρτητο από το ποσοστό του άλλου. Συνεπώς ποιός ο λόγος του να παρουσιάζουμε ως μέγιστο/ελάχιστο στη κλίμακα ένα ποσοστό που, conditional στο εκλογικό ποστοστό του άλλου, είναι αδύνατο;

    Δύο ωραία blogs που σχετίζονται με τα γραφικά της πληροφορίας (για τους ενδιαφερόμενους)

    http://junkcharts.typepad.com/

    http://infosthetics.com/

    Reply
  6. maikwl thanks για τη διόρθωση στο δεύτερο γράφιμα σου. Ωστόσο δεδομένου πως οι εκλογές αποτελούν παίγνια και τα ποσοστά των κομμάτων δεν είναι απόλυτα μεγέθη bear in mind πως υπάρχει δυνατότητα καλύτερης γραφικής απεικόνισης του προβλήματος.

    Regards

    Reply
  7. Καλά ρε maikwl, πρώτη φορά ακούς για μαγείρεμα γραφικών παραστάσεων ή χρήση λανθασμένων στατιστικών μεθόδων για τη «δημιουργία» του επιθυμητού αποτελέσματος;

    Το θέμα είναι όσο παλιό όσο η οπτική πληροφορία στην ανθρώπινη επικοινωνία…

    Το σημαντικό δεν είναι ότι τα μαγείρεψαν. Το σημαντικό είναι ότι το έκανε έτσι απροκάλυπτα η Καθημερινή, μια εφημερίδα που πουλάει τα περισσότερα φύλλα στην Ελλάδα κι έχει κύρος και ιστορία δεκαετιών. Γιατί τέτοια φθηνά τερτίπια που θα περίμενε κανείς να δει στην Ελευθεροτυπία ή στο Ποντίκι;

    Συμπέρασμα; Ούτε απ’το Βήμα ή την Καθημερινή δε μπορούμε να είμαστε ήσυχοι. Άλλος ένας λόγος γιατί η μετα-ανάλυση και τα προσεκτικά μάτια της μπλογκόσφαιρας (και του Web 2.0 γενικότερα) είναι χίλιες φορές πιο χρήσιμα απ’τον παραδοσιακό τύπο.

    Reply
  8. Δείτε και εδώ για το ίδιο θέμα: http://rec-on.blogspot.com/2009/05/blog-post_31.html

    Epanechnikov, δεν αποτελεί διόρθωση κατά την γνώμη μου. Κάθε αναπαράσταση από μόνη της δεν μπορεί παρά να οδηγήσει την σκέψη σε κάποιο σενάριο. Λέω κάποια πράγματα για το θέμα στο addendum. Φαντάσου πως θα φαντάζει το δεύτερο γράφημα αν ζωγραφίσεις τον y-axis με 0.5 cm για κάθε ποσοστιαία μονάδα vs. 2 cm για κάθε ποσοστιαία μονάδα. Μην το φανταστείς, θα σου πω… θα φαντάζει όπως το πρώτο γιατί η διαφορά δεν είναι η αναπαράσταση ολόκληρης της κλίμακας [0,100] αλλά η συμπίεση του μεγέθους της ποσοστιαίας μονάδας. Περιμένω να δω ποια γραφική απεικόνιση θα δημιουργούσες εσύ και σχόλιο για το αν είναι sensitive σε γραφιστικές επιλογές…

    Reply

Leave a Comment