Κατά της παχυσαρκίας, μέρος Β΄

Στο προηγούμενο επεισόδιο εξήγησα διά μακρών τι είναι η παχυσαρκία, γιατί είναι κακό πράγμα, πώς και γιατί συνιστά νόσο, ποια χαρακτηριστικά έχει επιδημιολογικά και άλλα τέτοια πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Επιφυλάχθηκα όμως στο πιο κρίσιμο σημείο: στο δέον γενέσθαι. Αυτό θα συζητήσουμε σήμερα.

Η παχυσαρκία εμφανίζει μια ουσιώδη διαφορά από άλλες κακές συνήθειες, όπως το κάπνισμα: δεν βλάπτει έτερον. Ο παχύσαρκος βλάπτει τον εαυτό του, η δε αντανακλαστική βλάβη που προκαλεί στο εν γένει σύστημα υγείας είναι σημαντική μεν, αλλά όχι το βαρύκεντρο της συμπεριφοράς του. Αυτό δεν μπορεί παρά να σημαίνη ότι δεν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τον παχύσαρκο τόσο αυστηρά όσο τον καπνιστή.

Από την άλλη μεριά, αντιμετωπίζουμε αρκετά αυστηρά μέσω της φορολογίας τον οινοπνευματιστή. Κάθε πότης βαρύνεται με βαρείς ειδικούς φόρους κατανάλωσης, την στιγμή που η πράξη του είναι αυτοαναφορική, η δε δαπάνη υγείας που προξενεί μακροπρόθεσμα είναι αμελητέα. Αυτό λοιπόν δεν μπορεί παρά να σημαίνη ότι, εάν η φορολογία του οινππνεύματος είναι θεμιτή (και παραδέχομαι ότι αυτό είναι ένα αρκετά μεγάλο εάν), ο παχύσαρκος επιτρέπεται να αντιμετωπιστή αυστηρότερα από τον πότη.

Έχουμε λοιπόν ένα πήχυ και μια οροφή: τον οινοπνευματιστή και τον καπνιστή αντιστοίχως. Στο μεταξύ τους νομοθετικό διάστημα είναι θεμιτό να περιλάβουμε τον παχύσαρκο.

Read moreΚατά της παχυσαρκίας, μέρος Β΄

Τα συνταγματικά δικαιώματα ως υπαρκτικά δικαιώματα

Ιεραρχούνται άραγε μεταξύ τους τα συνταγματικά δικαιώματα;

Η γρήγορη και σωστή απάντηση είναι καταρχήν όχι. Μπορούμε βέβαια αφηρημένα να αναφερθούμε στο συνήθως συμβαίνον, που είναι ότι πράγματι στις περισσότερες περιπτώσεις συγκρούσεων κάποια δικαιώματα συνήθως υποσκελίζουν τα άλλα. Για παράδειγμα, η θρησκευτική ελευθερία συνήθως επικρατεί της οικονομικής, αλλά αυτό απέχει μακράν του να είναι απόλυτο. Έτσι, η ηλεκτρική εταιρεία μπορεί να εγκαταστήση τις ανεμογεννήτριές της στην αντικρινή κορφή, κι ας ισχυρίζωνται οι μοναχές ότι παρενοχλείται η προσευχή τους (όντως συνέβη!).

Ωστόσο, όλοι ξέρουμε ότι, υπό αυτήν την έννοια έστω του συνήθως συμβαίνοντος, υπάρχουν κάποια συνταγματικά δικαιώματα που είναι πιο σκληρά από άλλα. Για παράδειγμα, το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, με τους τόσους και τόσους περιορισμούς τους οποίους υφίσταται, ανήκει μάλλον στα πιο μαλακά (έως τρυφερά) δικαιώματα. Από την άλλη, το δικαίωμα της ζωής αφενός μεν διακηρύσσεται ρητορικά ως (δήθεν) “απόλυτο”, αλλά και στην πράξη περιορίζεται σε κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις, π.χ. άμυνα. Διαισθητικά ήδη φαίνεται σαν να υπάρχουν (τουλάχιστον) δύο κατηγορίες ατομικών δικαιωμάτων, αυτά που πρόχειρα ονόμασα σκληρά και μαλακά.

Αλλά επειδή εδώ δεν είναι ο λόγος για ναρκωτικά, αντί για σκληρά και μαλακά ας τους βρούμε μια πιο βαρύγδουπη ονομασία. Θα ονομάζω λοιπόν τα συνταγματικά δικαιώματα που συνήθως επικρατούν επικρατή και υπολειπόμενα, δανειζόμενος την σχετική βιολογική ορολογία.

Read moreΤα συνταγματικά δικαιώματα ως υπαρκτικά δικαιώματα

Πόσοι ήταν οι νεκροί του κατοχικού λιμού;

Πόσοι ήταν οι νεκροί του κατοχικού λιμού τον φοβερό χειμώνα 1941-1942;
Ή:
Γιατί ένα φρικτό ιστορικό συμβάν πρέπει να περιβάλλεται απαραιτήτως από μια άλω υπερβολών, μυθοπλασιών, ψευδών ή αβάσιμων ισχυρισμών; Γιατί όποιος επιχειρεί να το τοποθετήση στις πραγματικές του ιστορικές διαστάσεις κατηγορείται ως ανθέλλην ή κάτι τέτοιο;

Στην σχετική συζήτηση αναφέρονται διάφοροι φανταστικοί αριθμοί, όπως κατεξοχήν ο αριθμός 500.000. Γενικά όμως, θεωρείται ότι ο αριθμός των νεκρών ήταν της τάξης των εκατοντάδων χιλιάδων.

Ας ξεκινήσουμε με μερικές γενικές διαισθητικές σκέψεις. Οι άνθρωποι, σαν ατελή όντα που είναι, είναι εξαιρετικά κακοί στον υπολογισμό μεγάλων αριθμών. Έχοντας εξελιχθή βιολογικά μέσα σε μικρές σχετικές αγέλες, τους είναι σχεδόν αδύνατον να υπολογίσουν ένα μεγάλο αριθμό ατόμων. Όταν μάλιστα καλούνται να υπολογίσουν την συχνότητα σπάνιων ή φρικτών περιστατικών, περιστατικών δηλαδή που εντυπώνονται στην μνήμη και ασκούν επίδραση, σχεδόν πάντοτε υπερεκτιμούν τον αριθμό ή την πιθανότητα επέλευσής τους. Ακόμη, αν κληθούν να υπολογίσουν ένα αριθμό και έχουν συμφέρον (ηθικό, πολιτικό, συναισθηματικό ή παρόμοιο) ο αριθμός αυτός να είναι μεγάλος, τότε, ναι, θα είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τον πραγματικό.

Read moreΠόσοι ήταν οι νεκροί του κατοχικού λιμού;