οικονομικα

Ειναι καιρος να σταματησει πια η σαχλη αντιδιαστολη “φιλολαϊκων” και “αντιλαϊκων” μετρων. Αντιθετα με αρκετη μιζερη και ανακριβη αναλυση που γινεται, σημερα δεν εχουμε το τελος της κοινωνικης πολιτικης στην Ελλαδα αλλα ευκαιρια για μια καλη αρχη της

Λιγες συνηθειες περιγραφουν πιο καλα το ιδιοσυγκρατικο ελληνικο προβλημα οικονομικης διαχειρισης, απο την χρηση της φρασης “αντιλαϊκα μετρα”. Στις περισσοτερες γλωσσες που γνωριζω η διακριση ειναι σαφης. Υπαρχουν δημοφιλη μετρα και μη. Κανεις ομως δεν θεωρει οτι μια κυβερνηση εχει επιλογη αναμεσα σε φιλολαϊκα και αντιλαϊκα μετρα, εξυπακουεται οτι ολα τα μετρα ως στοχο τους εχουν το συμφερον του λαου! Η διαφορα ειναι οτι ενιοτε μια κυβερνηση (θεωρει οτι) βλεπει λιγο πιο μακρια απο τους πολιτες και οτι καποια μετρα που δεν ειναι δημοφιλη, ειναι παρ’ολα αυτα προς το συμφερον του λαου μακροπροθεσμα.

Τα μετρα που τοσα χρονια παρουσιαζονται απο πολιτικους και ΜΜΕ ως αντιλαϊκα, συνηθως δεν ηταν δημοφιλη. Ποσο αντιλαϊκα μετρα ομως ηταν αυτα που προσπαθουσαν να συμμαζεψουν την δημοσιονομικη κατασταση του κρατους? Δηλαδη ποσο φιλολαϊκη πολιτικη ηταν η τακτικη διαδοχικων κυβερνησεων να ξοδευουν πολυ μεγαλυτερα ποσά απο τους φορους που συλλεγουν, να δινουν παραλογες αυξησεις, να παραφουσκωνουν το δημοσιο με στρατιες αναξιοπαθουντων μπουφων και τις διοικητικες θεσεις με ηλιθιους ανιψιους? Επρεπε τελικα να φτασουμε ενα βημα πριν την χρεοκοπια για να καταλαβουμε επιτελους ποιο ειναι το πραγματικο συμφερον του λαου, ειδικα των αδυναμων κοινωνικων ομαδων?

Read more“Φιλολαϊκη” κοινωνικη πολιτικη, “αντιλαϊκα μετρα” και ο δρομος προς την χρεοκοπια

Η έξοδος από την Ευρωζώνη, αν συμβεί, δεν θα είναι επειδή δεν μπορούμε να αποπληρώσουμε το δημόσιο χρέος. Θα είναι επειδή δεν μπορούμε να πληρώσουμε για τα προϊόντα  που θέλουμε να εισάγουμε.  Ας μη ξεχνάμε οτι η Ελληνική οικονομία πάσχει από δύο κρίσεις: τη δημοσιονομική και της ανταγωνιστικότητας. Είναι αλληλένδετες, αλλά διακριτές.  Η δεύτερη εκφράζεται κυρίως μέσα από τα πολύ μεγάλα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών  (ή ‘εξωτερικό ισοζύγιο’)– δηλαδή στη διαφορά ανάμεσα στις εξαγωγές και  στις εισαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών. Το έλλειμμα ήταν από 10% ως 14% του ΑΕΠ όλα τα τελευταία χρόνια πριν την κρίση – νομίζω με διαφορά το υψηλότερο στην ευρωζώνη.

Σήμερα όλοι ασχολούνται με τo δημοσιονομικό έλλειμμα. Να κοπούν οι μισθοί του δημοσίου; Να αυξηθούν οι φόροι;  Να μπούνε φυλακή οι φοροφυγάδες, οι μιζαδόροι, οι διεφθαρμένοι; Αύριο όμως θα πρέπει να ασχοληθούμε με το άλλο έλλειμμα.

Οι επιλογές

Από τη στιγμή που για διάφορους λόγους παύουν να έρχονται ξένα κεφάλαια στη χώρα (είτε ως δάνεια είτε ως επενδύσεις), το να μειώσουμε το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο δεν είναι θέμα επιλογής – είναι κάτι που θα συμβεί αναγκαστικά. Η επιλογή έγκειται μόνο στον τρόπο που θα επέλθει η μείωση του ελλείμματος.

Οι τρόποι είναι οι εξής τέσσερεις:  η μαζική φτώχεια, η έξοδος από το ευρώ και υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος, η μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας, και τέλος η λεγόμενη «εσωτερική υποτίμηση». Ο μικρός αυτός κατάλογος είναι κοινός τόπος μεταξύ των οικονομολόγων, είτε είναι φιλελεύθεροι είτε είναι σοσιαλιστές.  Αυτές είναι οι επιλογές, και δεν υπάρχουν άλλες.

Read moreΕσωτερική Υποτίμηση

Ειναι αραγε οι απαιτησεις αριστερας και συνδικατων για αυξημενους μισθους πραγματικα συμφωνες με την κοινωνικη δικαιοσυνη για την οποια διατεινονται οτι ενδιαφερονται?

Τα τελευταια χρονια συνεβη κατι στην γερμανικη αγορα εργασιας που λιγοι οικονομολογοι περιμεναν γενικα να συμβει, και ακομα λιγοτερο σε ενα απο τα προπυργια του “ευρωσκληρωτισμου”.

Βλεπετε απο τα χρονια του Κεϋνς εχουμε παρατηρησει οτι οι μισθοι σε εναν κλαδο ειναι δυσκαμπτοι (γνωστοι και ως “κολλημενοι”=sticky), δεν πεφτουν ευκολα ο,τι και να συμβαινει στην οικονομια. Στην διαπιστωση αυτη εφτασε ο Κεϋνς εμπνευσμενος πιθανοτατα απο την βιαιη υφεση που βιωνε η Αγγλια μετα τον Α ΠΠ. Η υφεση ειχε προκληθει κατα βαση απο το γεγονος οτι οι βρετανικες τιμες ειχαν ανεβει πολυ σε σχεση με τις αμερικανικες και επιβαρυναν την ανταγωνιστικοτητα των βρετανικων προϊοντων (σας θυμιζει κατι?), αλλα οι Αγγλοι αξιωματουχοι, απο περηφανια ή αγνοια, ηθελαν πεισματικα να διατηρησουν την προπολεμικη ισοτιμια στερλινας-δολλαριου.

Στην κλασικη οικονομικη θεωρια προ Κεϋνς οι οικονομιες ειναι παντα σε ισορροπια. Ετσι οταν σε μια ανοιχτη οικονομια πεφτει η ζητηση στο εξωτερικο για τα αγαθα της, αν δεν πεσει η ισοτιμια, τοτε αναγκαστικα πεφτουν οι τιμες/μισθοι. Το αποτελεσμα ειναι να μην χρειαζονται απολυσεις, η ανεργια ειναι παντα περιπου μηδενικη*.

Read moreΕυελικτοι μισθοι α λα Γερμανια ή τερατωδης ανεργια α λα Ισπανια

Η δημοσιονομικη κριση που περναει η χωρα ειναι τοσο βαρια που περιμενει κανεις να εχουν ανοιξει τα ματια των πολιτων στις αδυναμιες του τροπου ζωης μας εως τωρα.

Διαβαζει ομως κανεις την διακηρυξη 10 συλλογων επαγγελματιων στην Καθημερινη και αναρωτιεται αν εχει κανει ταξιδι στον χρονο. Καμμια συναισθηση του μεγεθους των δημοσιονομικων μπελαδων της χωρας, καμμια αναθεωρηση των θολων, αοριστων αλλα και συχνα σαχλων συνθηματων στα οποια μας εχουν συνηθισει. Αναρωτιεται κανεις αν μπορει να ευθυνεται ακομα η ελλειψη πληροφορησης και γνωσης οικονομικων παρα την αυξημενη προβολη του θεματος στα ΜΜΕ, ή αν εχουμε να κανουμε με εθελοτυφλια και μανιωδη προσκολληση στο συντεχνιακο συμφερον εις βαρος του κοινου καλου.

Η διακηρυξη ξεκιναει δηλωνοντας λιγο πολυ οτι και αλλες χωρες εχουν παρομοια προβληματα. Οπως γνωριζει οποιος εχει ασχοληθει λιγο με το θεμα, καμμια χωρα δεν εχει το ακριβες μειγμα κακων χαρακτηριστικων που εχει η Ελλαδα (υψηλο δημοσιονομικο ελλειμμα, πελωριο δημοσιο χρεος, υπερμεγεθες εμπορικο ελλειμμα, καταρρακωμενη αξιοπιστια). Η διακηρυξη ομως δεν φαινεται να αγνοει μονο την ουσια, αλλα ακομα και τα βασικα χαρακτηριστικα της ευρωζωνης, οπως ας πουμε ποιοι ανηκουν σε αυτην και τι υποχρεωσεις εχουν.

Read more10 “επιστημονικοι” συλλογοι χρειαζονται επειγοντως σεμιναρια οικονομικων και λογικης

Μια παραδοσιακη ασχολια των Ελληνων ειναι να συγκρινουν τους μισθους και τα εισοδηματα τους με άλλες ευρωπαϊκες χωρες και να γκρινιαζουν για την “μεγαλη διαφορα”*. Με την ελευση του ευρω η συγκριση εγινε ακομα ευκολοτερη – και συχνοτερη θα ελεγα.

Κατι που φαινεται να ξεχνανε πολλοι ειναι οτι οι μισθοι και τα εισοδηματα πρεπει να παραγονται καπως. Ουτε η κυβερνηση, μητε ακομα περισσοτερο οι επιχειρησεις, μπορουν να πληρωνουν για καιρο υψηλοτερους μισθους απο αυτο που τελικα παραγουν οι εργαζομενοι.

Ειναι λοιπον πολυ σημαντικο να δουμε τι και ποσο παραγουν οι Ελληνες, για να συζητησουμε μετα ποιο επιπεδο μισθων θα ηταν δικαιο και πως μπορει να αυξηθει. Η απλη αληθεια ειναι οτι οι Ελληνες δεν παραγουν πολυ. Συχνα αυτο παρερμηνευεται στον δημοσιο διαλογο, σκοπιμως ή οχι, και προσφερονται στατιστικες περι εργατικοτητας των Ελληνων (οπως ωρες εργασιας ανα ετος) για να αποδειξουν το αντιθετο. Αφηνοντας στο πλαϊ ζητηματα μετρησης (το γεγονος οτι καποιοι Ελληνες δηλωνουν 50 ωρες εργασιας την εβδομαδα δεν σημαινει οτι οντως δουλευουν τοσο**) και κατανομης (ποιος δουλευει ποσο), δεν μεταφραζεται καθε εργατοωρα στην ιδια παραγωγη. Αν βαλετε τον Νικο Γκαλη να εκτελει βολες για μια ωρα, θα βαλει πιθανοτατα περισσοτερους ποντους απο μενα. Αυτο που πραγματικα μετραει λοιπον ειναι κυριως η παραγωγικοτητα, ορισμενη ως παραγωγη ανα ωρα εργασιας.

Η απλη και σκληρη αληθεια ειναι οτι η παραγωγικοτητα των Ελληνων ειναι χαμηλη, η δευτερη χαμηλοτερη στην ΕΕ15 μαλιστα. Συμφωνα με στοιχεια του ΟΟΣΑ και παιρνοντας την παραγωγικοτητα (ΑΕΠ ανα εργατο-ωρα) στις ΗΠΑ το 2008 ως μετρο συγκρισης, η Γερμανια εχει παραγωγικοτητα καπου στο 91%, η Γαλλια στο 96%, η Ισπανια στο 76% και η Ελλαδα μολις 58%. Για καθε ωρα δηλαδη που εργαζεται ενας κατοικος Ελλαδος, παραγει κατα μεσο ορο 42% λιγοτερο απο εναν Αμερικανο και 36% λιγοτερο απο εναν Γερμανο!

Read moreΠαραγωγικοτητα, εργατικοτητα και ο μυθος του κακου επιχειρηματια

Παντα ημασταν εξαρτημενοι απο την συνεση των ξενων και αυτο εχει κανει την Ελλαδα μια κοινωνια με το συλλογικο μυαλο ενος βρεφους. Αλλα αν ενα μωρο δεν φαει τα μουτρα του, θα μαθει ποτε γιατι δεν πρεπει να τρεχει χωρις να προσεχει?

Διαδοχικες ελληνικες κυβερνησεις, εδω και δεκαετιες, ακολουθουν μια κουτοπονηρη, ευθυνοφοβη και εν τελει στρουθοκαμηλιστικη τακτικη. Αντι να εξηγουν τις μεταρρυθμισεις που (προσπαθουν να) κανουν ως λογικα μετρα βελτιωσης του μελλοντος μας (βλ. ασφαλιστικο, φορολογια κτλ), ως μερος της πορειας προς μια ευνομουμενη και καλοδιαχειριζομενη χωρα, τις προβαλλουν ως μετρα που μας επιβληθηκαν ανωθεν, απο καποιον μπαμπουλα, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, τις αγορες. Αυτο φοβαμαι οτι εχει οδηγησει σε μια εξαιρετικα ανωριμη και μυωπικη κοινωνια και εναν καχεκτικο, εσωστρεφη και συχνα ανοητο δημοσιο διαλογο.

Οι πολιτες εχουν το αισθημα οτι μαχονται συνεχως μια ανωτερη, αλλογενη Αρχη. Ο απαραιτητος βραχυπροθεσμος πονος αντι για παραπλευρο ανεπιθυμητο συμπτωμα μιας ωφελιμης μακροπροθεσμης πορειας βιωνεται ως καταναγκασμος απο καποια σαδιστικα αναλγητα πλασματα που δεν κατοικουν καν στην πατριδα μας και δεν καταλαβαινουν τα παθη μας. Τα ΜΜΕ με τις μισαλλοδοξες εντυπωσιοθηρικες σαχλαμαρες τους (βλ. την προσφατη ανταλλαγη δημοσιευματων μεταξυ χαμηλης σταθμης εντυπων σε Ελλαδα και Γερμανια) και τις μικροψυχες διαμαχες τους κανουν την κατασταση πιο δυσκολη.

Ο χειρισμος της πολυ κακης δημοσιονομικης καταστασης της χωρας μας ειναι τυπικο συμπτωμα αυτης της καταστασης.

Πολλα ΜΜΕ και πολιτες επιστρεφουν σε ξεπερασμενους μυθους και προτυπα που ηλπιζε κανεις να εχουν ξεχαστει. Αντι να αναζητηθουν οι ευθυνες μας, αντι να δουμε καταματα τα λαθη μας και να τα βελτιωσουμε αμεσα, βλεπουν την Ελλαδα ως αναξιοπαθουσα Ψωροκωσταινα που την επιβουλευονται οι σατανικες Μεγαλες Δυναμεις

Read moreΗ εξαρτηση απο την συνεση των ξενων και η ανουσια ανοησια μιας προσφυγης στο ΔΝΤ