Αναρτήθηκε χθες στον ιστότοπο της Βουλής η πρόταση νόμου της αξιωματικής αντιπολίτευσης για “την καταπολέμηση του ρατσισμού και των εγκλημάτων με ρατσιστικά χαρακτηριστικά”.
Με μια λέξη: η συγκεκριμένη πρόταση νόμου είναι πολύ καλύτερη από τις άλλες δύο προτάσεις, της ΝΔ και των ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, για τμήμα των οποίων έχω εκφράσει σφροδότατες αντιρρήσεις εδώ. “Πολύ καλύτερη” υπό την έννοια “στους στραβούς ο μονόφθαλμος” βέβαια, αλλά σαφώς καλύτερη.
Τώρα που είπαμε και μια καλή κουβέντα, καιρός να την πάρουμε πίσω. Η πρόταση νόμου εμφανίζει σοβαρά προβλήματα σε θέματα παρεπόμενων ποινών, αυτεπάγγελτης δίωξης, παράστασης πολιτικής αγωγής και κυρώσεων κατά νομικών προσώπων.
Ειδικώτερα:
Στο άρ. 1 της π/ν ορίζεται:
Έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά είναι κάθε αξιόποινη πράξη που τελείται κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων λόγω της εθνικής ή εθνοτικής προέλευσης, της φυλής, του χρώματος, της θρησκείας, της αναπηρίας, του φύλου, του σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας φύλου του(ς).
Εδώ επιλέγεται κατ’ ουσίαν μια γενική επιβαρυντική περίσταση της τέλεσης εγκλήματος “με ρατσιστικά χαρακτηριστικά”, όπως είναι π.χ. και η κατ’ επάγγελμα τέλεση. Αφορά λοιπόν οποιοδήποτε έγκλημα, αν και δύσκολα μπορώ να φανταστώ πώς μια υπεξαίρεση μπορεί να έχη ρατσιστικά χαρακτηριστικά. Μπορεί όμως κάλλιστα να έχη π.χ. ένας βιασμός, οπότε η πρόταση έχει βάση. Στην πραγματικότητα βέβαια, τα “ρατσιστικά χαρακτηριστικά” είναι ρατσιστικά κίνητρα (“λόγω”), οπότε έχουμε περίπτωση διάπλασης επιβαρυντικής περίστασης στο υπόδειγμα ενός Ποινικού Δικαίου του Δράστη και όχι της Πράξης. Δεν είναι ό,τι καλύτερο, αλλά δεν είναι ούτε πρωτόγνωρο ούτε ασυνήθιστο (πρβλ. και το άρ. 81 ΠΚ: έγκλημα από φιλοκέρδεια).