Οικονομικα

Μου φάνηκε ιδιαίτερα δύσκολο να βρω μια μη περιφραστική μετάφραση της λατινικής ρήσης ad hoc στα νέα ελληνικά. Ad hoc σημαίνει «γι’αυτόν το σκοπό». Λέμε, φερ’ειπείν, μια ad hoc επιτροπή ή μια ad hoc λύση, εννοώντας την ίδρυση, διατήρηση και χρήση μιας ομάδας ή μιας μεθόδου για ένα συγκεκριμένο σκοπό, αποκλειστικά για όσο υπάρχει η ανάγκη.

Την ιδέα πως λύσεις ad hoc θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε ευρεία κλίμακα δεν την είχα εγώ, φυσικά, είναι αρκετά παλιότερη. Ξεκινά τη δεκαετία του ’70 όταν ο Alvin Toffler (αμερικανός συγγραφέας και φουτουριστής, τέως associate editor του γνωστού επιχειρηματικού περιοδικού Fortune) πίστεψε πως η υιοθέτηση ad hoc εφαρμογών στα περισσότερα προβλήματα διαχείρισης- εταιρικά ή κρατικά- θα μπορούσε να είναι η λύση της καλπάζουσας γραφειοκρατίας του ταλάνιζε την οικονομία των ΗΠΑ εκείνη την εποχή.

Με άλλα λόγια η σκοποκρατία (adhocracy) θα ερχόταν να γίνει το αντίπαλο δέος της γραφειοκρατίας (bureaucracy). Σύμφωνα με έναν πιο συγκεκριμένο ορισμό που δίνει ο Robert H. Waterman Jr η σκοποκρατία διακατέχει «κάθε μορφής οργανισμό που κόβει τις κλασικές γραφειοκρατικές διαδικασίες για να συλλάβει ευκαιρίες, να λύσει προβλήματα, ή [απλά] για να έχει αποτελέσματα».

Read moreΣκοποκρατία (Adhocracy)

Κατι που λιγοι ανθρωποι συνειδητοποιουν συνηθως ειναι οτι οι ΗΠΑ εχουν υψηλοτερο εισοδημα απο τις ευρωπαϊκες χωρες εδω και παρα πολλα χρονια. Ηδη κατα το 1900 οι ΗΠΑ ηταν παραγωγικοτερες και πλουσιοτερες απο την με διαφορα δυνατοτερη ευρωπαϊκη χωρα, την Βρετανια.

Read moreΓιατι ειναι οι ΗΠΑ σταθερα πλουσιοτερες απο την Ευρωπη?

Ενα μικρο μοντελο συμπραξεων ιδιωτικου και δημοσιου τομεα και λιγη θεωρια συμβασεων

Με αφορμη τα σχολια του δειμου, μια μικρη συζητηση που παντα ηθελα να κανω.

Ο δημος Ανω Μαγουλας εχει ενα χωραφι που εχει αξια 10.000 ευρω και βοσκουν προβατα. Στην Μαγουλα βαρεθηκαν τα προβατα, ο δημαρχος θελει να φερει τουριστες στην περιοχη. Χτιζει 5 εξοχικα με κοστος 100.000 ευρω. Τα πουλαει για 1 δις ευρω. Υπαρχει ξεπουλημα? Μπορει να πει κανεις οτι “παραχωρειται κατι που πληρωσε ο λαος”? Προφανως οχι, αφου ο λαος βγαινει κερδισμενος. Τωρα το ερωτημα ειναι πως να χτισει ο δημος τα εξοχικα και πως να τα πουλησει.

Ο σχολιαστης δειμος λεει:

Γιατί να μην κάνει το Κράτος τις επενδύσεις αυτές και να κερδίζουν έτσι οι πολίτες;

Μα γιατι το κρατος ειναι πολυ κακος επενδυτης! Παμε παλι στο χωραφι. Ο δημος εχει τρεις επιλογες

α) να βαλει τον Μητσαρα, τον γιο του προεδρου να χτισει τα εξοχικα και να τα πουλησει μετα

β) να βαλει μια κατασκευαστικη να τα χτισει και το κοστος να το πληρωσει ο δημος. Μετα θα τα πουλησει ο δημος.

γ) να παραχωρησει σε μια κατασκευαστικη το ολο εργο, κατασκευης, πωλησης και συνολικης ευθυνης.

Η επιλογη α ειναι προφανως ηλιθια, γιατι ο γιος δεν ειναι ειδικος κατασκευαστης. Τα εξοχικα θα ειναι κακοχισμενα και με υψηλο κοστος και χαμηλη αξια. Αυτη η επιλογη ισοδυναμει με το δημοσιο να προσπαθει να κανει τα παντα.

Read moreΠως να (μην) χτιζετε ενα σπιτι ή ενα δρομο: δημοσιες επενδυσεις και συμβασεις

Μολις προσεξα ενα πολυ ενδιαφερον νεο ιστολογιο, το Οικονομειν του Σωφρονη Κληριδη. Τα κειμενα ειναι γενικα ενδιαφεροντα, αλλα και η ιδια η υπαρξη της σελιδας εχει ενδιαφερον για τον απλο λογο οτι ανηκει σε καθηγητη του Πανεπιστημιου Κυπρου. Γενικα εχω μια ιδιαιτερη συμπαθεια στο Πανεπιστημιο Κυπρου, ειναι ενα πολυ νεο αλλα οχι μιζερο ιδρυμα. Το οικονομικο του τμημα (που μπορω να κρινω) ειναι ιδιαιτερα δυναμικο και σε σοβαρες δημοσιευσεις κατα κεφαλην ειναι δυνατοτερο απο σχεδον ολα τα ελλαδιτικα οικονομικα τμηματα (και απο το ΟΠΑ). Και παρα τις γκρινιες των καθηγητων στα ΑΕΙ μας, η ποιοτητα του Πανεπιστημιου Κυπρου φαινεται να μην ειναι θεμα υποδομων ή ιστοριας, αλλα να βασιζεται απλα στην δυναμικοτητα των ερευνητων του! Ποιον αλλο καθηγητη ελληνικου ΑΕΙ ξερετε να εχει φτιαξει ιστολογιο και να θετει ετσι τον εαυτο του στην κριση και τα σχολια του κοινου? Ειναι και αυτο θεμα υποδομων και χρηματοδοτησης? Ή μηπως απλα οι καθηγητες των ΑΕΙ μας βουλιαζουν στην αδρανεια?

Read moreΟικονομειν

Με κίνητρο κάποιες πρόσφατες δημοσιεύσεις περί της μισθολογικής κατάστασης των νέων στην Ελλάδα (Μαρούτσης, Γενιτσαριώτη/Καρζής), ένα μικρό γενικότερο σχόλιο:

Η πλέον σαφής εικόνα που επικρατεί σήμερα στο ευρύτερο κοινωνικό χώρο και στα ΜΜΕ για το θέμα εκφράζεται από τον Ηλία Μαρούτση (η έμφαση δική μου):

Η σιωπηρή πλειονότητα των νέων Ελλήνων, της υπερ-εργασίας και της υπο-αμοιβής. Της υπερχρέωσης και της ανασφάλειας». Αυτή είναι η «γενιά 700», δηλαδή η γενιά που αμείβεται με λιγότερα από 700 ευρώ τον μήνα. Που έμαθε να ζει με το φάσμα της ανεργίας, που ακόμα συντηρείται από την οικογένεια και που κάνει δύο δουλειές για να ξεπληρώσει το «όνειρο» που νόμισε ότι μπορούσε να αγοράσει με δανεικά.

Η Κλάρα Γενιτσαριώτη στο άρθρο της “Η οικογένεια τους σώζει από τη φτώχεια…” γράφει:

Για να αντεπεξέλθει στις συνθήκες η γενιά μεταξύ 18 και 30 ετών χρειάζεται επιδότηση. Οπου δεν υπάρχει κάποιου είδους κρατική επιδότηση τον ρόλο αυτό αναλαμβάνει η ίδια η οικογένεια, η οποία συνεχίζει να προσφέρει την πρόνοιά της μέχρι και την ηλικία των 30 ετών [Σ.Σ. και λίγα λες]. Καλύπτοντας τα έξοδα διαμονής ή ακόμα και συνεισφέροντας στο εισόδημα των νέων η οικογένεια έχει επιφορτιστεί εξ ολοκλήρου, απουσία κάποιου άλλου αποτελεσματικού μηχανισμού, τον ρόλο της διατήρησης της κοινωνικής συνοχής.

Αυτά και πολλά άλλα άρθρα των τελευταίων μηνών εκφράζουν με ακρίβεια την ισχύουσα γενική υπόθεση πως η Ελληνική οικογένεια λειτουργεί σήμερα ως σωσίβιο για τα παιδιά της. Νέους που, όπως συνήθως εικάζεται, υποφέρουν από κακούς εργοδότες, ή/και διεφθαρμένες αγορές από την μια πλευρά και έναν δημόσιο τομέα που πνίγει την ιδιωτική πρωτοβουλία στην Ελλάδα από την άλλη πλευρά – εξαρτάται από τον ποιον θα ρωτήσεις…

Ας αντιστρέψουμε όμως για λίγο αυτή την γενική υπόθεση.

Είναι δυνατόν η ελληνική οικογένεια, ή μάλλον ο θεσμός της ελληνικής οικογένειας, να είναι και η αιτία για την μισθολογική κατάσταση των νέων μας; Είναι δυνατόν δηλαδή, ο αλτρουϊσμός που δείχνει η Ελληνική οικογένεια στο συνάθροισμά του να μειώνει την κοινωνική μας ευημερία; Φοβάμαι ότι το ερώτημα μπορεί να αποτελεί επικίνδυνο έδαφος (κατά Πίνκερ) αλλά οι απρόσμενες επιπτώσεις ενός θεμελιώδους θεσμού αποτελούν παράλληλα γόνιμο έδαφος για συζήτηση.

Read moreΗ Γενιά 700, μισθός επιφύλαξης (reservation wage) και ο θεσμός της οικογένειας