Το λιανικο εμποριο στην Ελλαδα ενηλικιωνεται και οργανωνεται. Μερικοι πολιτες ομως επιμενουν να μενουν πισω
Το εμπορικο κεντρο “the Mall” στο Μαρουσι, καιρο μετα το χτισιμο του, προκαλει ακομα αντιδρασεις. Περιεργως οι περισσοτερες δεν αφορουν την κακογουστη ονομασια του (κλασης νεοπλουτιστικης σαπουνοπερας για εφηβους του 1990), αλλα το ιδιο το νοημα υπαρξης του.
Μεγαλα εμπορικα κεντρα υπαρχουν σε ολοκληρο τον δυτικο κοσμο. Στις ΗΠΑ ειναι ο κυριαρχος τροπος οργανωσης του λιανεμποριου. Στο Οχαϊο που πληθυσμιακα μοιαζει στην Ελλαδα υπαρχουν 1860! Αναλογως την πολιτεια, σε καθε 100.000 κατοικους (δηλαδη μια μεση επαρχιακη πολη), αναλογουν απο 10 εως 20 εμπορικα κεντρα. Υπαρχουν μαλιστα οικονομολογοι* που ισχυριζονται οτι η αυξημενη παραγωτικοτητα των ΗΠΑ, αρα και το αυξημενο εισοδημα τους, στηριζονται εν πολλοις στο μεγαλης κλιμακας και υψηλης οργανωσης λιανικο τους εμποριο!
Αλλα και στην Ευρωπη η αναπτυξη του εμποριου μεσα απο μεγαλα εμπορικα κεντρα εχει ξεκινησει εδω και δεκαετιες. Το 2008 στην ΕΕ25 αναλογουσαν κατα μεσο ορο 200 μ2 εμπορικων κεντρων ανα χιλιους κατοικους**. Στην Ελλαδα το νουμερο ηταν στο περιπου 50, με διαφορα το μικροτερο στην Δυτικη Ευρωπη.
κλικ στo γραφημα για μεγεθυνση
Ταυτοχρονα, η Ελλαδα ειναι και στην δυσαρεστη θεση να εχει απο τις ακριβοτερες τιμες στο ευρωπαϊκο λιανεμποριο. Δεν ειναι τυχαιο. Τα μεγαλα εμπορικα κεντρα σχετιζονται αμεσα με το εμποριο μεσω μεγαλων αλυσιδων. Οι μεγαλες αλυσιδες εχουν χαμηλοτερο κοστος λογω οικονομιων κλιμακας, διαπραγματευτικης δυναμης κτλ Οταν ανταγωνιζονται η μια διπλα στην αλλη σε ενα εμπορικο κεντρο, αναγκαζονται να περασουν το χαμηλοτερο τους κοστος στον καταναλωτη.
Τα εμπορικα κεντρα δεν μειωνουν μονο τις τιμες, μειωνουν και τον χρονο που χρειαζεται ο καταναλωτης για να κανει τα ψωνια του. Ειδικα σε μια χωρα σαν την Ελλαδα, προσφερουν μια οαση ηρεμιας, οργανωμενη σταθμευση, χωρο για περπατημα και ησυχα ψωνια.
Τα μειονεκτηματα
Ως μειονεκτηματα των εμπορικων κεντρων προβαλλονται συνηθως δυο. Το ενα εχει να κανει με την εξασθενηση των μικρων καταστηματων που φερνουν. Αυτο ειναι αληθες, και ουσιαστικα εχει να κανει με το μεγαλο τους πλεονεκτημα, τις καλες τιμες σε εναν οργανωμενο χωρο. Γιατι λοιπον θελουμε να διατηρησουμε καποια μικρα καταστηματα που ουτε καλες τιμες εχουν, ουτε βολευουν τον πελατη για να ψωνισει? Ποιος ειναι ο λογος πραγματικα η κοινωνια να προστατευει επιχειρηματιες που δεν θελουν ή δεν μπορουν να καινοτομησουν, αλλα θελουν μονοπωλιο εις βαρος της τσεπης μας?
Η αναπτυξη των οικονομιων μας, ισως η ιδια η ανθρωπινη προοδος βασιζεται στο αγκαλιασμα καινοτομων, παραγωγικοτερων πρακτικων και στην εγκαταλειψη των παρωχημενων. Οσο προσπαθουμε να εμποδισουμε την προοδο, μαχομαστε εναν πολεμο που δεν μπορουμε να νικησουμε και μαλιστα εναντια στο ιδιο το συμφερον μας. Ειναι πολυ πιο λογικο να ανοιχτουμε και να επιταχυνουμε την υιοθετηση της καινοτομιας, φροντιζοντας στον δρομο να στηριζουμε οσο ειναι δυνατο και σωφρον τα θυματα της.
Το δευτερο και δυσκολοτερο προβλημα με τα εμπορικα κεντρα ειναι η χωροθετηση τους. Ενα ακαταλληλα χωροθετημενο εμπορικο κεντρο μπορει να φερει πολυ σημαντικες αρνητικες εξωτερικοτητες στην περιοχη του. Το παραδειγμα του Μωλλ στο Μαρουσι ειναι χαρακτηριστικο, πολυ μεγαλη κινηση, ουρες αυτοκινητων, παρκαρισμενα σε καθε πεζοδρομιο.
Το οτι γεμιζει ετσι ομως το Μωλ, σημαινει προφανως οτι εχει ζητηση και επιβεβαιωνει την ολη αναλυση σχετικα με τα πλεονεκτηματα των εμπορικων κεντρων. Το συμπερασμα ειναι λοιπον χρειαζομαστε αλλα 10 τετοια (και με καλυτερες προβλεψεις κυκλοφοριας) για να αποσυμφορηθει αυτο! Δεν σημαινει οτι πρεπει να κρυβουμε το κεφαλι μας στην αμμο, να απαγορευουμε γενικα τα μεγαλα εμπορικα κεντρα και να ελπιζουμε το προβλημα να εξαφανιστει…
Read moreΥπερ των μεγαλων εμπορικων κεντρων (και κατα των κακογουστων ονομασιων τους)