ΚΤ και Μυρτώ: Ένα ειδύλλιο

Στο έργο του Herr und Hund- Ein Idyll (μτφρ. Σκύλος και Αφέντης, Γ. Δεπάστας-εκδ. μεταίχμιο 2006), o Τόμας Μαν αναδεικνύεται σε πραγματικό ανατόμο της ψυχολογίας του σκύλου του, Μπάουσαν, και σε εξαιρετικό αφηγητή ενός «ειδυλλίου», όπως ονομάζει τη σχέση του με τον πιστό του φίλο (παίζοντας με τη διπλή έννοια του όρου). Διάβασα πριν από λίγες μέρες αυτό το μικρό βιβλίο και αναρωτήθηκα πώς δεν το είχα τόσον καιρό ανακαλύψει. Έχω, βλέπετε, κι εγώ έναν σκύλο με τον οποίο περνώ ευχάριστες ελεύθερες ώρες, ειδικά τον τελευταίο καιρό: τη Μυρτώ της φωτογραφίας…

Νομίζω ότι κάθε ιδιοκτήτης σκύλου οφείλει να διαβάσει το διήγημα του Μαν. Θα βρει σε αυτό απίστευτα λεπτομερείς και ακριβείς περιγραφές της συμπεριφοράς και των συνηθειών ενός σκύλου, οι οποίες μολονότι θα του είναι οπωσδήποτε γνωστές, δεν αποδίδονται εύκολα από τον καθένα, με λόγια. Η πένα του Μαν όμως κατορθώνει να περιγράψει όλες αυτές τις συνήθειες με τρόπο μοναδικά γλαφυρό: Ο ιδιόμορφος χορός του σκύλου όταν βλέπει τον αφέντη του για πρώτη φορά στη διάρκεια της μέρας ή μετά από μεγάλα διαστήματα απουσίας, τα συνεχή χασμουρητά του από ανία όταν χάνει τη βόλτα του, τα χοροπηδητά από χαρά και οι ξαφνικές, αυτοσχέδιες ξάπλες με τις οποίες προ(σ)καλεί το αφεντικό του να παίξει μαζί του είναι μόνο κάποιες από αυτές τις συνήθειες που το ταλέντο του Μαν καταφέρνει να αναπαραστήσει με τα ζωηρότερα χρώματα.

Αλλά και η περιγραφή από τον συγγραφέα της πλευράς του κυρίου του σκύλου δεν υστερεί σε αξία: Η συνεχής προσπάθεια του κυρίου να επιτύχει ισορροπία και να επιβάλει κανόνες στη σχέση του με το σκύλο, οι τύψεις του όταν αναγκάζεται να του αρνηθεί τη βόλτα ή την είσοδο στο δωμάτιο ή τον αφήνει σε ξένα χέρια για περίθαλψη, ακόμη και η εσωτερική βασανιστική του πάλη με αμφιβολίες για το κατά πόσο είναι τελικά ένας κύριος «αντάξιος» των ιδιαιτεροτήτων και φυσικών χαρισμάτων του σκύλου του– όλες αυτές οι αναφορές του Μαν ολοκληρώνουν τη λεπτεπίλεπτη ανατομία του «ειδυλλίου» της κατοχής ζώου συντροφιάς, καλύπτοντας πλήρως και την πλευρά του κυρίου…

Πολύν καιρό προτού διαβάσω το Herr & Hund, ένα απόγευμα και καθώς παρατηρούσα τον τρόπο που η Μυρτώ αντιδρά κάθε φορά που αντικρίζει ηλεκτρική σκούπα, έγραψα ένα μικρό ποίημα περιγράφοντας τη σχετική σκηνή. Αν κανείς σκεφτεί ότι η λογοτεχνία του Μαν αφορά έναν «σκύλο αυλής» τον Μπάουσαν που ζει κοντά στη φύση ενώ η δική μου πρόχειρη στιχουργία έναν «σκύλο σαλονιού» που αδυνατεί να συμβιβαστεί με τη νεότερη εξέλιξη της τεχνολογίας, τότε αποτρέπεται μια πιθανή σύγκρισή μου με τον Μαν (που θα με συνέτριβε!). Επιτυγχάνεται αντίθετα, μια επαλήθευση του «ειδυλλίου» μεταξύ σκύλου και αφέντη στο πέρασμα του χρόνου, ενόσω αλλάζουν τα πρόσωπα, τα είδη των σκύλων και τα λογοτεχνικά διαμετρήματα! Και μαζί, καταφέρνω να αποτίσω -μέσω Συνιστολογίου- τον προσωπικό μου φόρο αγάπης σ’έναν πιστό σύντροφο…

Μυρτώ