Παρατηρήσεις υπό την υπ’ αριθμ. Α΄ του 1835 απόφαση του Αρείου Πάγου

Μετά την αποκρυπτογράφηση και την δακτυλογράφηση της πρώτης πρώτης πρώτης ποινικής απόφασης του Αρείου Πάγου, η οποία οφείλεται στους φίλους Βουλάγξ, Απόστολο και Γρηγόρη Μανόπουλο, με την ηθική αυτουργία του Νίκου Σαραντάκου, ο πειρασμός να γράψω δυο λόγια για την απόφαση, τα πρώτα μετά από σχεδόν 180 χρόνια, ήταν ακαταμάχητος.

Ιδού λοιπόν κάποια στοιχεία ερμηνευτικά της ίδιας της απόφασης και του ιστορικού συγκειμένου που την παρήγαγε, αξιοποιώντας και τα εύστοχα σχόλια της προηγούμενης ανάρτησης.

Πρώτα, το κείμενο της απόφασης, όπως μεταγράφηκε (ακολούθησα τον πολυτονισμό του Απόστολου, ίσως έχει ξεφύγει καμιά βαρεία, μη βαράτε):

Απόφ. Ποιν. Α΄.

Ἐν ὀνόματι τοῦ Βασιλέως.

Τὸ Δικαστήριον τοῦ Ἀρείου Πάγου.

Συγκείμενον ὑπὸ τῶν Δικαστῶν Κ.Κ. Χρηστοδούλου Κλονάρη Προέδρου, Ἀναστασίου Πολυζωΐδου, Γεωργίου Ἀθανασίου, Δ. Γοδεφρίδου Φέδερ, Δημητρίου Σκορδίλη, Θεοδώρου Μανούση, Γεωργίου Ἀφθονίδου, ἀναπληροῦντος τὸν κύριον Ἰωάννην Σωμάκην ἀπόντα, καὶ τοῦ Γραμματέως Γεωργίου Κ. Ἰσχομάχου, παρόντος καί τοῦ εἰσαγγελέως κυρίου Ἀνδρονίκου Πάϊκου,
Συνελθὸν εἰς δημοσίαν συνεδρίασιν,
Αναγνοῦν τήν παρά τῶν τριῶν δικαστῶν τοῦ ἐν Ἀθήναις Πρωτοδικείου Κ.Κ. Ἀριστείδου Μωραϊτίνη Προέδρου, Χριστοδούλου Αἰνιάνος καί Γεωργίου Μ. Καραμάνου γενομένην αἴτησιν ἐξαιρέσεως ἀπὸ τὴν κατὰ τοῦ Α.Γ. Μουσουδάκη δίκην καί ἐπιστηριζομένην εἰς τὰς ἑξῆς αἰτίας. 1ον ὅτι ἐκδόντες ἅπαξ ἐν συμβουλίῳ βούλευμα, διὰ τοῦ ὁποίου ἀπεφῄναντο ὅτι αἱ καταμηνυθείσαι πράξεις τοῦ Α.Γ. Μουσουδάκη δὲν εἶναι ἀξιόποινοι, ὅτι ἔπειτα ἀνακοπέντος τοῦ βουλεύματος τούτου καὶ ἐκδοθέντος κατ’ αὐτοῦ ἄλλου βουλεύματος τοῦ δικαστικοῦ συμβουλίου τῶν ἐν Ἀθήναις ἐφετῶν, παρὰ τοῦ ὁποίου ὑποχρεοῦνται νὰ συνεδριάσωσιν εἰς τὸ Πλημμελειοδικείον, τοῦ ὁποίου ἁπαρτίζουσι μέρος, ἐξαιτοῦνται νὰ ἐξαιρεθῶσιν ὥς φθάσαντες ἤδη νὰ ἐκφράσωσι // φράσωσι γνώμην εἰς τὸ βούλευμά των. καὶ 2ον ὅτι ἡ ἐξαίρεσίς των εῖναι σύμφωνος μὲ τὰς παρὰ τῆς νομολογίας κοινῶς παραδεδεγμένας ἀρχὰς, καὶ εἰδικῶς μέ τὴν ἔννοιαν τοῦ 5 παραγράφου τοῦ 51 ἄρθρου τῆς Ποιν. Δικονομίας.
Ἀκοῦσαν τὸν εἰσαγγελέα.
Σκεφθἐν κατὰ τὸν νόμον
Ἐπειδὴ ὁ νόμος ὁρίζει ῥητῶς τὰς αἰτίας ὅσαι φέρουσιν ἐξαίρεσιν Δικαστῶν, εἴτε τὰ μέρη προτείνουσιν αυτήν, εἴτε ὁ δικαστὴς συνειδώς αἰτίαν ἐξαιρέσεως τὴν προβάλλει, καὶ ἐκτὸς τῶν ὥρισμένων τούτων αἰτιῶν πάσα ἄλλη εἶναι ἀπαράδεκτος.
Ἐπειδὴ ἡ ἐξαίρεσις, ὅταν δεν διατάττεται παρὰ τοῦ νόμου, ἀφαιρεῖ ἀπὸ τὰ δικαζόμενα μέρη τοὺς φυσικοὺς δικαστάς των.
Ἐπειδὴ ὁ 5. παράγραφος τοῦ 51. ἄρθρου τῆς Ποινικῆς Δικονομίας ἐξαιρεῖ μόνους ἐκείνους τοὺς δικαστὰς οἵτινες ἔλαβον μετοχὴν, ἢ συνέπραξαν εἰς τὴν ἀνάκρισην ἢ ἀποφασιν τῆς προκειμένης υποθέσεως ἐν ῷ ἦσαν μέλη ἄλλου Δικαστηρίου, κανεῖς δε ἐκ τῶν τριῶν δικαστῶν τῶν ἐξαιτουμένων τὴν ἐξαίρεσιν δὲν ἀνῆκεν εἰς ἄλλο Δικαστήριον, εἰς τὸ ὁποῖον νά ἔλαβε μετοχὴν ἢ νά συνέπραξε περὶ τῆς προκειμένης ὑποθέσεως, οὐδέ γίνεται τὸ Δικαστήριον ἄλλο ἐξ ἄλλου, διὸτι έκρινε προδικαστικῶς τὴν ὑπόθεσιν, τὴν ὁποίαν πρόκειται να δικάση ὁριστικῶς.
Διὰ ταῦτα ἀποῤῥίπτει τὴν αἴτησιν τῆς ἐξαιρέσεως τῶν τριῶν // τριῶν δικαστῶν τοῦ ἐν Ἀθήναις Πρωτοδικείου.
Ἐκρίθη καὶ ἐδικάσθη τὴν δευτέραν Ἀπριλλίου τοῦ χιλιοστοῦ ὀκτακοσιοστοῦ τριακοστού πέμπτου ἔτους, ἐν Ἀθήναις.

Ὁ Πρόεδρος
Χ. Κλονάρης
Ἀ. Πολυζωΐδης
Γ. Ἀθανασίου
Δ. Γ. Φέδερ
Δ. Σκορδίλης
Θ. Μανούσης
Γ. Ἀφθονίδης

Ὁ Γραμματεὺς
Γ. Κ. Ἰσχόμαχος

Ἐδημοσιεύθη τὴν τρίτη τοῦ αὐτοῦ μηνὸς
ἐν Ἀθήναις

ὁ Πρόεδρος
Χ. Κλονάρης
ο Γραμμ.
Γ. Κ. Ἰσχόμαχος

Read moreΠαρατηρήσεις υπό την υπ’ αριθμ. Α΄ του 1835 απόφαση του Αρείου Πάγου