Πώς το ΠΑΣΟΚ σκότωσε τον Κεϋνσιανισμό

Είμαι Κεϋνσιανός! Και επειδή ο συγκεκριμένος όρος είναι  και παρεξηγημένος και παρεξηγήσιμος, ας εξηγήσω τι εννοώ. Οι κλασσικοί οικονομολόγοι δεν δέχονταν ότι  υφέσεις μπορούν να προκύψουν λόγω πτώσης στη συνολική δαπάνη για αγαθά και υπηρεσίες. Και επειδή ίσως αυτό ακούγεται τεχνικό, ας φέρω ένα παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι τα μερομήνια προβλέπουν βαρύ χειμώνα για το 2012. “Ρε λες να έχουν δίκιο?” λέμε, και αποφασίζουμε να βάλουμε στην άκρη περισσότερα χρήματα σε περίπτωση που αναγκαστούμε να κάψουμε περισσότερο πετρέλαιο του χρόνου. Αν αρκετοί από εμάς πράξουμε έτσι θα έχουμε μείωση της ζήτησης για καταναλωτικά αγαθά: οι ταβέρνες θα έχουν λιγότερους πελάτες, τα ξενοδοχεία περισσότερα άδεια δωμάτια, οι χρυσοχόοι λιγότερες παραγγελίες, κ.ο.κ. “Κανένα πρόβλημα!”, θα έλεγαν οι κλασσικοί οικονομολόγοι. Η αύξηση της αποταμίευσης θα οδηγήσει σε αύξηση της προσφοράς δανείων (π.χ. οι τράπεζες θα έχουν περισσότερες καταθέσεις να δανείσουν) και άρα σε μείωση των επιτοκίων. Η μείωση στο κόστος δανεισμού θα ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να δανειστούν τις επιπλέον αποταμιεύσεις για να αγοράσουν κεφαλαιουχικά αγαθά (να ανακαινίσουν το μαγαζί, να αγοράσουν νέο υπολογιστή, κ.ο.κ.). Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι αλλαγή στη διάρθρωση της συνολικής δαπάνης (λιγότερες καταναλωτικές-περισσότερες επενδυτικές) και όχι στο μέγεθός της. Αλλά ακόμα και αν μειωθεί η συνολική δαπάνη, προκειμένου οι επιχειρήσεις να μην χάσουνε πελάτες θα ρίξουν τις τιμές, πείθοντας έτσι και τους εργαζόμενους να δεχτούν μειώσεις αποδοχών (υπό το φόβο και της απόλυσης). Παρόλο που λιγότερα Ευρώ θα δαπανηθούν για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών η μείωση στις τιμές θα επιτρέψει στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις να αγοράσουν την ίδια ποσότητα αγαθών όπως και πριν. Έτσι δεν θα υπάρξει μεταβολή στην παραγωγή ή την απασχόληση.

Read moreΠώς το ΠΑΣΟΚ σκότωσε τον Κεϋνσιανισμό