Ο Ριτσαρντ Φαϋνμαν (Richard Feynman) και η Ελλαδα

O Φαϋνμαν ειναι απο τους αγαπημενους μου επιστημονες. Οταν ημουν καπου 10 χρονων διαβασα το Σιγουρα θα αστειευεστε κ. Φέυνμαν (λανθασμενη μεταφραση του ονοματος βεβαια) και ξετρελαθηκα, ημουν σιγουρος οτι θελω να γινω ακαδημαϊκος φυσικος οταν μεγαλωσω.* Το ωραιο με τον Φάυνμαν, εκτος του οτι εφερε σημαντικοτατες καινοτομιες στην φυσικη, ειναι οτι εχει μια γενικοτερη περιεργεια και ασεβεια. Βλεπει τα πραγματα με μια ιδιαιτερη ματια και εκφραζεται χωρις φοβο και πολιτικη ορθοτητα. Βρηκα μια επιστολη του απο επισκεψη στην Ελλαδα του 1980 και την βρηκα πολυ ενδιαφερουσα (σημειωσεις δικες μου φυσικα). Εχει διαφορες αστειες παρατηρησεις, οι περισσοτερες θα μπορουσαν να γραφτουν για την σημερινη Ελλαδα. Ειδικα μου κανει εντυπωση ποσο τα προβληματα της Αθηνας του 1980, 29 χρονια πριν, ειναι ιδια με τα σημερινα, προφανη σε καθε επισκεπτη για λιγες μερες, και ποσο λιγη προσπαθεια εχουμε κανει να τα αλλαξουμε.

RICHARD P. FEYNMAN TO GWENETH, MICHELLE, AND CARL FEYNMAN,
JUNE 29, 1980
Sat. June 29, 1980
3 P.M.
Royal Olympic Hotel
Poolside

Dear Gweneth, and Michelle (and Carl?) [Carl was expected home shortly, after spending part of the summer working in Massachusetts.]
This is my third day in Athens.

I’m writing by the side of the hotel pool with the paper in my lap because the tables are too high and the chairs are too low.

The trip was all on time but uncomfortable anyway because the plane from N.Y. to Athens was absolutely full—every seat. I was met by a Prof. Iliopoulos, a student, and his nephew, who is just Carl’s age. I was surprised to find the weather here just like in Pasadena [η Πασαντηνα, στο Λος Αντζελες, οντως εχει παρομοιο καιρο με την Αθηνα] (but about 5° cooler)—the vegetation is very similar—the hills look bare and desert like—same plants, same cacti, same low humidity and same cool nights. But there the similarity ends. Athens is a sprawling, ugly, noisy, exhaust-filled mess of streets filled with nervous traffic jumping like rabbits when the lights go green and stopping with squealing brakes when they go red and blowing horns when it goes yellow. Very similar to Mexico City—except the people don’t look as poor as in Mexico and there are only occasional beggars in the streets. You, Gweneth, would love it because there are so many shops (all small) and Carl would love walking around in the arcades and rabbit warren twists and surprises, especially in the old part of town.

Read moreΟ Ριτσαρντ Φαϋνμαν (Richard Feynman) και η Ελλαδα

Οι πρώτοι και ο έσχατος

Είναι Κυριακή 26 Ιουλίου 2009, γύρω στις 11.30 το βράδυ. Σε κλειστό γυμναστήριο της Ρόδου λαμβάνει χώρα η απονομή των χρυσών μεταλλίων του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος μπάσκετ νέων-ανδρών (U20). Στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου βρίσκεται η ελληνική ομάδα. Τα μετάλλια απονέμουν κορυφαίοι παράγοντες του αθλήματος, όπως ο Μπ. Στάνκοβιτς και ο Γ. Βασιλακό­πουλος, μαζί με τον δήμαρχο της πόλης που διοργάνωσε το τουρνουά και τον νομάρχη. Κάποια στιγμή εισέρχεται στο πλάνο μια φυσιογνωμία γνώριμη. Είναι ο τοπικός βουλευτής της ΝΔ Αριστοτέλης Παυλίδης. Αρχίζει τις χειραψίες με τα παιδιά της ελληνικής ομάδας κοιτώντας παράλληλα την κάμερα με το γνωστό πλατύ βουλευτικό χαμόγελο. Ο τρόπος με τον οποίο «παίζει» με την κά­μερα προδίδει τον θλιβερό σκοπό της καθόδου του στο γήπεδο. Έσπευσε ως τυπικός εκ­πρόσω­πος της νεοελληνικής φαυλοκρατίας να εξασφαλίσει λίγα δευτερόλεπτα θετικής δημοσιό­τητας από την επιτυχία άλλων ανθρώπων. Ξέρει καλά πως εκείνη την στιγμή τον βλέπουν μέσω της τηλεόρασης χιλιάδες μάτια. Μάτια ανθρώπων που διακατέχονται από θετικά συναισθήματα για την επιτυχία της ελληνικής ομάδας και που ίσως είναι πρόθυμοι να «επεκτείνουν» την θετική τους διάθεση και σε ένα πρόσωπο γνώριμο από την πολιτική. Ίσως όμως και να μην είναι τόσο πρόθυμοι. Δεν νομίζω πως είμαι ο μοναδικός που εκνευρίστηκε αφόρητα από το στιγμιότυπο αυτό της απονομής. Που θεώρησε πως ο εν λόγω βουλευτής, εμπλεκόμενος σε σοβαρά σκάν­δαλα, προσπάθησε με αναί­σχυντο τρόπο να εκμεταλλευθεί ένα είδος επιτυχίας που ο ίδιος και οι σύντροφοί του (όλων των χρωμάτων) δεν έχουν ούτε καν πλησιάσει. Η εικόνα ήταν σχεδόν συμβολική: ο μικρός το δέμας (και το ήθος) μεσήλικας βουλευτής έμοιαζε νάνος μπροστά στο βάθρο με τους υψηλόσωμους, νεότατους παίκτες της εθνικής μπάσκετ.

Read moreΟι πρώτοι και ο έσχατος

Ιδιωτικοτητα και συγχρονα μεσα εξιχνιασης εγκληματων

Διαβαζω στην Καθημερινη

ο κ. Τσίπρας έθιξε το ζήτημα της τράπεζας DNA, των καμερών και της «κατάργησης» του απορρήτου των επικοινωνιών, λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι η κυβέρνηση μπορεί να έχει πολλά «οφέλη» αφενός, μέσω της προμήθειας για την υποδομή των παραπάνω, και αφετέρου, με τη «δυνατότητα να μπλέξουν όποιον θέλουν σε πράγματα που δεν έχει κάνει».

Να πω την αληθεια δεν μπορω να καταλαβω πως με πιο συγχρονα και ακριβη μεσα, οπως η τραπεζα DNA και οι καμερες, θα μπλεξει καποιος σε πραγματα που δεν εχει κανει. Η υποθεση της προστασιας της ιδιωτικης μας ζωης απο τα αδιακριτα ματια κρατους και ιδιωτων μπορει να στηριχτει με σοβαρα επιχειρηματα και πρεπει να στηριχτει για το καλο ολων μας. Γιατι οπως ειχε πει μια ευρωβουλευτης, οποιος δεν εχει τιποτα που επιθυμει να μην δουν τα ματια των αλλων ή του κρατους, μαλλον δεν κανει και πολυ ενδιαφερουσα ζωη. Εχω ομως την εντυπωση οτι ο κ. Τσιπρας (και δεν ειναι ο μονος) παιρνοντας το ζητημα τοσο ελαφρα κανει κακο στην προσπαθεια αυτη.

Η δικη μου αποψη ειναι πραγματιστικη. Ενα μετρο που μειωνει την ελευθερια κινησεων των πολιτων και ειδικα την ελευθερια τους να κινουνται χωρις να παρακολουθουνται, πρεπει να κρινεται με βαση τα απτα οφελη που φερνει.

Καμερες
Για παραδειγμα, οι καμερες παρακολουθησης της κυκλοφοριας σε μια χωρα σαν την Ελλαδα μπορουν να φερουν τεραστια οφελη με δυο τροπους

Read moreΙδιωτικοτητα και συγχρονα μεσα εξιχνιασης εγκληματων

Θα κλείσουν 1500 εκθέσεις ΙΧ ως το τέλος του καλοκαιριού? Θαυμασια!

Θα κλεισουν 1500 εκθεσεις ΙΧ, αυτο ισχυριζεται τουλαχιστον η Ημερησια. Τοσο το καλυτερο λεω εγω!

Το 1999 που εφυγα απο την Ελλαδα για Γερμανια μου’χε κανει εντυπωση ποσο πιο νεα ηταν τα ΙΧ εκει. To 2009 συμβαινει σχεδον το αντιθετο. Στην Αθηνα υπαρχουν πια υπεραρκετα νεα ΙΧ που εχουν κατακλυσει τους δρομους, εχουν τσακισει το εμπορικο μας ελλειμμα και υποψιαζομαι εχουν ριξει και διαφορους οικογενειακους προϋπολογισμους εξω. Εχει κανεις την εντυπωση οτι οι Ελληνες με την πτωση των επιτοκιων και την βελτιωση των ορων δανεισμου, οντας ισως ασυνηθιστοι σε τετοιες συνθηκες, εχουν επιδοθει σε εναν επιδειξιομανη αγωνα αγορας ολο και ακριβοτερων ΙΧ, σε πληρη αναντιστοιχια με το εισοδημα τους. Το γεγονος οτι πεφτουν οι πωλησεις αυτοκινητων ειναι ισως καλο λοιπον.

Read moreΘα κλείσουν 1500 εκθέσεις ΙΧ ως το τέλος του καλοκαιριού? Θαυμασια!

Κατά των ρομπέν των εισιτηρίων

Το κίνημα των ρομπέν των εισιτηρίων στην Αθήνα είναι λίγο πολύ γνωστό. Δεδομένου ότι κάθε ακυρωμένο εισιτήριο ισχύει για 90 λεπτά, μια μέση διαδρομή όμως πολύ συχνά διαρκεί πολύ λιγώτερο, προβάλλεται ως ιδέα κοινωνικής υποτίθεται αλληλεγγύης και έμπρακτης αντίστασης στην πανταχού παρούσα “ακρίβεια” η εγκατάλειψη του ακυρωμένου εισιτηρίου σε κάποιο εμφανές μέρος, προκειμένου να το … Read more Κατά των ρομπέν των εισιτηρίων

Γερμανοφοβια στην Ελλαδα: ενα απαγοητευτικο υπολειμμα ξενοφοβιας και ρατσισμου στην Ευρωπη

Πως η διαμαχη indymedia και ΟΤΕ γινεται ευκαιρια για συνωμοσιοθεωριες και αντιγερμανικη συκοφαντια στον Ιο του Σαββατου της Ελευθεροτυπιας, 64 χρονια μετα τον πολεμο

Διαβασα (μεσω μπαζζ) ενα κειμενο στον Ιο της Ελευθεροτυπιας με τον στερεοτυπικα προσβλητικο τιτλο “οι Γερμανοι ξαναρχονται” και εχω βγει εξω απο τα ρουχα μου. Αν ο αντιαμερικανισμος ειναι ο σοσιαλισμος των ηλιθιων, ο αντιγερμανισμος ειναι το αγαπημενο φαουλ των κρυφα ρατσιστων.

Ποσες φορες ακουει κανεις λεξεις οπως “Γερμαναραδες”, φρασεις οπως “Οι Γερμανοι ξαναρχονται”, “Εμεις δεν ειμαστε ρατσιστες, σαν τους Γερμανους” κτλ Εχω ζησει και σπουδασει για χρονια στην Γερμανια και την ελευθερια εκφρασης που επικρατει εκει δεν μπορουν καν να την ονειρευτουν στα ελληνικα ΑΕΙ. Εχω ερθει σε επαφη με Γερμανους αστυνομικους και με εχουν αντιμετωπισει, εναν απλο μεταναστη, δυο φορες καλυτερα απο οτι οι Ελληνες αστυνομικοι στην ιδια μου την χωρα! Εχω δεκαδες φιλους Γερμανους και οι περισσοτεροι δεν μπορουν καν να φανταστουν την διαδεδομενη απροκαλυπτη ξενοφοβια που επικρατει στην Ελλαδα.

Η καλλιεργεια αντιγερμανικων συναισθηματων σημερα, αναξιοπρεπως και λαϊκιστικα στηριζομενη στα λαθη προγονων των σημερινων Γερμανων, προ 60 και πλεον χρονων, αποτελει χυδαιο αντιγερμανισμο, ακομα και αν η Γερμανια δεν τυχαινε να ειναι βασικος μας συμμαχος στο ΝΑΤΟ (και προμηθευτης οπλων που δεν πουλανε στην Τουρκια), εταιρος στην ΕΕ και μεγαλυτερη πηγη οικονομικης ενισχυσης (μεσω ΕΕ) της Ελλαδας.

Εγραψα επιστολη στον ΙΟ την οποιο και παραθετω αυτουσια.

Read moreΓερμανοφοβια στην Ελλαδα: ενα απαγοητευτικο υπολειμμα ξενοφοβιας και ρατσισμου στην Ευρωπη

Τα Ελγίνεια, το δίκαιο και μια πρόταση

Το κείμενο του Θεόδωρου για τα Ελγίνεια που προηγείται του παρόντος και η συζήτηση που ακολούθησε είχαν εξαιρετικό ενδιαφέρον, αλλά, όπως σημείωσαν και κάποιοι σχολιαστές, άφησε κατά μέρος την σημαντικότερη, κατ΄εμέ, πτυχή του ζητήματος: το αποκαλούμενο από τους ιστολογούντες της αΜ/Συν «ηθικό» κομμάτι. Στην σύντομη ανάρτηση που ακολουθεί θα προσπαθήσω να αγγίξω αυτό το κομμάτι και να καταθέσω μία πρόταση για τη διαχείριση των αρχαίων θησαυρών, συμπεριλαμβανομένων και των γλυπτών του Παρθενώνα. Στην προσπάθειά μου αυτή, δε θα ασχοληθώ με το νόμιμο ή μη του οθωμανικού εγγράφου που παρέδωσε τα γλυπτά στον Έλγιν αλλά ούτε και με το εν στενή εννοία νομικό μέρος, που φέρεται, κατά τα γραφόμενα στον σύνδεσμο που έδωσε ο Θανάσης, να αναγνωρίζει ιδιοκτησιακά δικαιώματα στα κράτη προέλευσης: τους νόμους οι άνθρωποι μπορούν να τους κατασκευάζουν αλλά το δίκαιο μόνον να το αναζητούν.

Εδώ, όμως, ας ανοίξω μία σύντομη παρένθεση για να κάνω ένα  σχόλιο σχετικά με τη χρήση της ίδιας της έννοιας «ιδιοκτησία» για το χαρακτηρισμό της σχέσης ανάμεσα στα εθνικά κράτη και τα ιστορικά μνημεία. Υπό ποία έννοια θα μπορούσε να είναι ο Παρθενώνας, για να φέρω ένα παράδειγμα, stricto sensu ιδιοκτησιακό στοιχείο του ελληνικού κράτους; Η μόνη προφανής απάντηση είναι ότι αυτό θα μπορούσε να συμβαίνει κληρονομικώ δικαιώματι: Έλληνες κατασκεύασαν τον Παρθενώνα, Έλληνες είμαστε κι εμείς, άρα λογικό είναι να τον έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας. Ας δούμε την ίδια αξίωση διατυπωμένη από έναν ιδιώτη: ας πούμε ότι ο Χ έχει ακράδαντες αποδείξεις για το ότι το οικόπεδο του Ψ ανήκε στον πρόγονό του Ζ που έζησε τον 5ο αιώνα πΧ. Επίσης, μπορεί να αποδείξει ότι κάποια στιγμή στο παρελθόν ένας από τους ιδιοκτήτες του οικοπέδου, που ήταν και πρόγονος του Ψ, το απέκτησε με αθέμιτα μέσα. Έτσι, ο Χ ζητάει την επιστροφή του οικοπέδου γιατί «του το έκλεψαν». Ο Ψ σίγουρα θα σκεφτεί ότι ο Χ έχει χάσει τα λογικά του. Και ένας από τους λόγους που θα τον κάνουν να σκεφτεί έτσι είναι η τεράστια χρονική απόσταση ανάμεσα στον Ζ και τον Χ. Αυτή καθαυτή η απόσταση δεν αποκλείει τίποτα σε επίπεδο δικαιώματος: αν λχ ο Ζ είχε γράψει στη διαθήκη του ότι επιθυμεί το οικόπεδό του να καταλήξει το έτος 2009 σε έναν εξ αίματος συγγενή του, τότε η αξίωση του Χ θα είχε, ίσως, διαφορετική βάση. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι, με τόσους ιδιοκτήτες να παρεμβάλλονται ανάμεσα στον Χ και τον Ζ, η βούλησή τους χάνεται στο χρόνο. Η κληροδοσία βασίζεται στη βούλησή μας να δώσουμε κάτι, μετά θάνατον, σε κάποιον άλλο. Η υπόθεση, λοιπόν, ότι δεδομένα κάπου υπάρχει μία τέτοια ισχυρή βούληση να περιέλθει ο Παρθενώνας στην stricto sensu ιδιοκτησία τη δική μου, τη δική σας και του Καραμανλή είναι παντελώς αβάσιμη. Και, θυμίζω, ο ισχυρισμός μας ότι είμαστε απευθείας απόγονοι του Περικλή και του Φειδία δεν είναι όσο δεδομένος θεώρησα ότι είναι ο ισχυρισμός του Χ στο παράδειγμά μου. Στην πραγματικότητα, οι αξιώσεις μας εγείρονται από το γεγονός και μόνο ότι ο Παρθενώνας βρίσκεται «στα χωράφια μας». Μια αρχή που, φυσικά, δεν είμαστε έτοιμοι να αποδεχθούμε σε άλλες περιπτώσεις. Αυτή η στενή αντίληψη της έννοιας «ιδιοκτησία» που συνεπάγεται ότι «δικό μας είναι και ό,τι θέλουμε το κάνουμε», δεν μοιάζει να ταιριάζει στην περίπτωση που συζητούμε.

Read moreΤα Ελγίνεια, το δίκαιο και μια πρόταση