Λάθη του ΔΝΤ και λάθη των πολιτικών μας ηγετών (σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο)

Δημοσιευθηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη

Τα κείμενα εργασίας του ΔΝΤ ερευνούν συνήθως στρυφνά τεχνικά θέματα που δύσκολα ξυπνάνε το ενδιαφέρον, ακόμα και της στενής επιστημονικής κοινότητας. Πριν από λίγες εβδομάδες όμως δημοσιεύτηκε ένα κείμενο απο τους Μπλανσαρ και Λη (ερευνητές του οργανισμού, ο πρώτος μάλιστα από τους επιφανέστερους του κλάδου) που προκάλεσε συζητήσεις στον δημοφιλή τύπο από την Ουάσιγκτων έως την Αυστραλία. Το κείμενο εξετάζει το συμμάζεμα των δημοσίων δαπανών που ακολούθησε την έναρξη της κρίσης το 2008, και πως συσχετίζεται με την οικονομική ανάπτυξη αυτών των οικονομιών. Το νέο που προκύπτει από το κείμενο, από το στόμα του ίδιου του επικεφαλής οικονομολόγου του οργανισμού, είναι ότι οι αναλύσεις του ΔΝΤ πριν την κρίση πιθανώς έχουν υποτιμήσει τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της μείωσης δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Με λίγα λόγια, η λιτότητα προκάλεσε μεγαλύτερες καταστροφές από ότι περιμέναμε. Σημαίνει αυτό ότι το ΔΝΤ (α) με δική του ευθύνη (β) πρότεινε μια πολύ κακή θεραπεία για την Ελλάδα; Η απάντηση είναι όχι, και όχι.

Ξεκινώ με μια κοινοτοπία. Στα οικονομικά είναι γνωστό ότι μια μείωση στις δημόσιες δαπάνες φέρνει, ceteris paribus (δηλ, σταθερώς κρατώντων των άλλων παραγόντων), υφεσιακή πίεση στην οικονομία. Το ΔΝΤ στις προβλέψεις του για την Ελλάδα π.χ., ανέφερε ρητά ότι το δημοσιονομικό νοικοκύρεμα που προβλεπόταν στο Μνημόνιο θα έφερνε ύφεση, δηλαδή μείωση της παραγωγής και των εισοδημάτων στην Ελλάδα. Ακόμα και αν δεν ήταν προφανές στους οπαδούς της λαϊκιστικης ρήσης του Γ. Παπανδρέου περί αριθμών και ανθρώπων, οι οικονομολόγοι ξέρανε ότι η ύφεση θα ερχόταν με όλα τα συνεπακόλουθα στραβά όπως αύξηση ανεργίας και γενικής δυστυχίας.

Read moreΛάθη του ΔΝΤ και λάθη των πολιτικών μας ηγετών (σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο)

Το ΔΝΤ: Παρελθον, ελληνικη αποστολη και τυπικες πλανες

Η γνωμη μου για το ΔΝΤ?

Ας μου συγχωρεθουν καποιες εισαγωγικες παρατηρησεις προσωπικου χαρακτηρα. Ανηκω στο συναφι της οικονομικης επιστημης. Πολυ κοντινο μου προσωπο εχει δουλεψει στο ΔΝΤ και εχει ανοιχτη προσκληση να ξαναπαει τωρα (χρυσες δουλειες βλεπετε, λογω κρισης). Εχω άλλους 2-3 φιλους μεσα στο Ταμειο και εναν στενο φιλο στην Παγκοσμια Τραπεζα* (αδερφο ιδρυμα, στο διπλανο του ΔΝΤ κτιριο). Παρ’ολα αυτα ομως δεν μπορω να κρινω την δουλεια του Ταμειου γενικα και απεριφραστα.

Εχω υποστηριξει για βαθυτερους λογους οτι θα ηταν ανοητο να προσφυγουμε στο ΔΝΤ. Γιατι θα ηταν πολυ κακο για την φημη και θα μας δεσει τα χερια – εν μερει. Η μεν φημη μας δυστυχως εχει παει απο το κακο στο χειροτερο, και το να μας δεσουν τα χερια ειναι κακο μονο αν η κυβερνηση μας δεν κανει κουταμαρες οταν εχει ελευθερια κινησεων. Εν τελει, εχουμε ηδη προσφυγει, αρα δεν εχουμε πια επιλογη.

Σε καθε περιπτωση ομως, η επιφυλαξη μου σχετικα με την αναμιξη του ΔΝΤ δεν σημαινει οτι το ιδρυμα αυτο κανει γενικα κακο ή εκανε στις χωρες που αναγκαστηκε να επεμβει. Και τονιζω το αναγκαστηκε, γιατι οι χωρες που πεφτουν σε κρισεις το καλουνε, δεν παει ποτε με το ζορι.

Οι συνηθισμενες κριτικες προς το ΔΝΤ στην Ελλαδα ειτε υποφερουν απο πληρη αγνοια, ειτε, στην καλυτερη περιπτωση, εξαντλουνται στην ανουσια παραθεση δυσαρεστων οικονομικων στοιχειων απο χωρες στις οποιες ανακατευτηκε προηγουμενως.

Read moreΤο ΔΝΤ: Παρελθον, ελληνικη αποστολη και τυπικες πλανες

Η εξαρτηση απο την συνεση των ξενων και η ανουσια ανοησια μιας προσφυγης στο ΔΝΤ

Παντα ημασταν εξαρτημενοι απο την συνεση των ξενων και αυτο εχει κανει την Ελλαδα μια κοινωνια με το συλλογικο μυαλο ενος βρεφους. Αλλα αν ενα μωρο δεν φαει τα μουτρα του, θα μαθει ποτε γιατι δεν πρεπει να τρεχει χωρις να προσεχει?

Διαδοχικες ελληνικες κυβερνησεις, εδω και δεκαετιες, ακολουθουν μια κουτοπονηρη, ευθυνοφοβη και εν τελει στρουθοκαμηλιστικη τακτικη. Αντι να εξηγουν τις μεταρρυθμισεις που (προσπαθουν να) κανουν ως λογικα μετρα βελτιωσης του μελλοντος μας (βλ. ασφαλιστικο, φορολογια κτλ), ως μερος της πορειας προς μια ευνομουμενη και καλοδιαχειριζομενη χωρα, τις προβαλλουν ως μετρα που μας επιβληθηκαν ανωθεν, απο καποιον μπαμπουλα, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, τις αγορες. Αυτο φοβαμαι οτι εχει οδηγησει σε μια εξαιρετικα ανωριμη και μυωπικη κοινωνια και εναν καχεκτικο, εσωστρεφη και συχνα ανοητο δημοσιο διαλογο.

Οι πολιτες εχουν το αισθημα οτι μαχονται συνεχως μια ανωτερη, αλλογενη Αρχη. Ο απαραιτητος βραχυπροθεσμος πονος αντι για παραπλευρο ανεπιθυμητο συμπτωμα μιας ωφελιμης μακροπροθεσμης πορειας βιωνεται ως καταναγκασμος απο καποια σαδιστικα αναλγητα πλασματα που δεν κατοικουν καν στην πατριδα μας και δεν καταλαβαινουν τα παθη μας. Τα ΜΜΕ με τις μισαλλοδοξες εντυπωσιοθηρικες σαχλαμαρες τους (βλ. την προσφατη ανταλλαγη δημοσιευματων μεταξυ χαμηλης σταθμης εντυπων σε Ελλαδα και Γερμανια) και τις μικροψυχες διαμαχες τους κανουν την κατασταση πιο δυσκολη.

Ο χειρισμος της πολυ κακης δημοσιονομικης καταστασης της χωρας μας ειναι τυπικο συμπτωμα αυτης της καταστασης.

Πολλα ΜΜΕ και πολιτες επιστρεφουν σε ξεπερασμενους μυθους και προτυπα που ηλπιζε κανεις να εχουν ξεχαστει. Αντι να αναζητηθουν οι ευθυνες μας, αντι να δουμε καταματα τα λαθη μας και να τα βελτιωσουμε αμεσα, βλεπουν την Ελλαδα ως αναξιοπαθουσα Ψωροκωσταινα που την επιβουλευονται οι σατανικες Μεγαλες Δυναμεις

Read moreΗ εξαρτηση απο την συνεση των ξενων και η ανουσια ανοησια μιας προσφυγης στο ΔΝΤ