Εργογόνος Ηθική: αναζητώντας την ηθική στο έργο

Αφού εξετάσαμε την ανηθικότητα του ντόπινγκ, η ηθικότητα του αντιντόπινγκ είναι κάτι που λίγο-πολύ μπορεί να θεωρηθεί ως αυταπόδεικτη. Προβάρονται πολλά επιχειρήματα κατά του ντόπινγκ αλλά τα κύρια θέματα είναι δύο. Η υγεία του αθλητή και η εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού είναι οι υψηλές ηθικές αξίες που προστατεύει η ισχύουσα πρακτική του αντιντόπινγκ. Ήρθε ο καιρός να εξετάσουμε τα θεωρητικά σχήματα με την σκληρή πραγματικότητα και να δούμε κατά πόσο υπηρετούνται οι ηθικοί μας στόχοι στην πράξη. Θα αγνοήσω τις πρακτικές και ηθικές συνέπειες από την εγκληματοποίηση της πρακτικής βάζοντας κάτω από το ηθικο-μικροσκόπιό μας, το φαινόμενο αντιντόπινγκ, στην ‘ήπια’ εκδοχή του.

Ο πρώτος ηθικός πυλώνας πάνω στον οποίο στηρίζεται η αποδοχή των πρακτικών αντιντόπινγκ είναι η περιφρούρηση της υγείας του αθλητή. Ένα από τα προβλήματα εδώ είναι ότι το ζήτημα προσεγγίζεται διαισθητικά και ισοπεδωτικά. Διαισθητικά διότι η βλάβη θεωρείται αισθητικά ως δεδομένη και ισοπεδωτικά διότι όλες οι βλάβες στην υγεία του αθλητή θεωρούνται ίσες. Έτσι, η πλήρης ανικανότητα της ηθικής του αντιντόπινγκ να εμπλακεί με την επίλυση χειροπιαστών παραδειγμάτων από τον χώρο του αθλητισμού, όπως οι υποβαρικές ‘τέντες’ ή η φυγοκεντρική επεξεργασία του αίματος (blood spinning) γίνεται κατανοητή. Σύμφωνα με την Ηθική οπτική, παρά τις όποιες ‘τεχνικού’ τύπου ενστάσεις, η κεντρική ηθική ιδέα της προστασίας της υγείας του αθλητή μέσα από την απαγόρευση επικίνδυνων πρακτικών, παραμένει ανέπαφη.

Αυτό που παραμένει ακατανόητο είναι η αδυναμία του Ηθικού θεωρήματος να εξερευνήσει τις χειροπιαστές συνέπειες στην υγεία του αθλητή από την ‘ήπια’ ποινικοποίηση και απαγόρευση των εργογόνων βοηθημάτων. Θα περίμενε κανείς ότι με την εμπειρία ολόκληρων δεκαετιών από τον πόλεμο στα ναρκωτικά, και την σχεδόν καθολική πια παραδοχή ότι οι απαγορεύσεις δεν έφεραν τα επιθυμητά αποτελέσματα, θα υιοθετούσαμε μια πιο επιφυλακτική προσέγγιση.

Read moreΕργογόνος Ηθική: αναζητώντας την ηθική στο έργο

Πρωταθλητής και τζέντλμαν

Η είδηση για τους ντοπέ αρσιβαρίστες έπεσε σαν κεραυνός και οι πανηγυρισμοί από την ‘μάχη του Βουκουρεστίου’ έδωσαν την θέση τους στην εθνική κατάθλιψη. Το θέμα εδώ δεν είναι η ευκολία με την οποία υιοθετούμε μια πανηγυρική διάθεση ούτε η εξαιρετικά προβληματική στάση της ‘θετής’ εθνικής υπερηφάνειας μέσω των αθλητικών επιδόσεων κάποιου (όχι απαραίτητα) συμπατριώτη μας. Το πρόβλημα που αξίζει να εξετάσουμε είναι η συζήτηση περί ντόπινγκ στον αθλητισμό η οποία αέναα και ακούραστα περιστρέφεται γύρω από τον ηθικό στιγματισμό του φαινομένου. Η κεντρική ιδέα αυτού εδώ του κειμένου είναι ότι πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε το ‘πρόβλημα’ χωρίς ηθικολογικές απλουστεύσεις και να εξετάσουμε μια ολική μεταστροφή στην αντιμετώπιση του θέματος. Πιο συγκεκριμένα προτείνω την απελευθέρωση της χρήσης ιατρικών και φαρμακευτικών ‘βελτιωτικών’ στον χώρο του πρωταθλητισμού.

Η άποψή μου αυτή δεν στηρίζεται στην κυνική διαπίστωση ότι ‘όλοι ντοπάρονται’. Φυσικά η ευρέως αυτή αποδεκτή αντίληψη σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στον χώρο του πρωταθλητισμού, δεν είναι μια ψευδαίσθηση. Παρά το ότι η άποψη ‘όλοι ντοπάρονται’ στηρίζεται πολλές φορές σε μια αφανή διάσταση, στην ‘κρυμμένη’ επιφάνεια του παγόβουνου, υπάρχουν αρκετά καταγεγραμμένα περιστατικά από τον χώρο του πρωταθλητισμού ώστε να μπορεί να υποστηριχθεί με αρκετή βεβαιότητα ότι οι σημερινοί πρωταθλητές είναι οι αυριανοί πρωταγωνιστές ιστοριών ντόπινγκ στις σελίδες των εφημερίδων. Από αυτή την οπτική το μότο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Αντι-ντόπινγκ (WADA), ‘play true’ παίρνει ένα εντελώς διαφορετικό νόημα: ‘παίξε ντοπέ’.

Η άποψή μου υπέρ της απελευθέρωσης των βελτιωτικών ουσιών και άλλων ιατρικών μεθόδων στηρίζεται στην θετική αποδοχή τους στον χώρο του πρωταθλητισμού.

Read moreΠρωταθλητής και τζέντλμαν