οικονομικα – Page 3 – αναΜορφωση

Ελληνική αυτοκαταστροφή: Όταν αυτοκτονούν για να μην αλλάξουν

21/08/201707/08/2017 by Σωτηρης Γεωργανας

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη

«Κάτσε να’ρθει δώ ο umber (sic) και θα δει τι θα πάθει». Ξημερώματα Ιουλίου στο λιμάνι του Πειραιά, οι ασχημότερες εικόνες της αμεταρρύθμιστης Ελλάδας που παραμένει σε βαθιά κρίση. Ουρές ταξί, έξω και πέρα από τις προκαθορισμένες πιάτσες, σε κάθε πλευρά του δρόμου, μίξη απόγνωσης, οργής και φτηνού τσαμπουκά που δυσφημίζει την πόλη στους επισκέπτες και κάνει τον Αθηναίο να μετανιώνει που επέστρεψε. Μικρό αυτοκίνητο σταματάει με αλάρμ μπροστά στην πύλη του λιμανιού, οδηγοί ταξί μυρίζονται ανταγωνιστή και κινούνται απειλητικά. Σε δευτερόλεπτα η κατάσταση πάει να ξεφύγει, χτυπάνε το καπώ και προσπαθούν να ανοίξουν την πόρτα του επιβάτη. Αν ο Αθηναίος δεν φώναζε «τι κάνετε κει, ντροπή σας!» ποιος ξέρει τι κατάληξη θα είχαμε.

Αντί να καταδιώκουν όμως τους χαμηλόμισθους νέους της uber που βρήκαν εργασία χάρη στην δειλή ημι-απελευθέρωση της αγοράς, οι οδηγοί κίτρινων ταξί θα έπρεπε να κατηγορούν τον μυωπικό τους εαυτό και την (επιεικώς) ανεπαρκή συνδικαλιστική τους ηγεσία.

Πρόκειται για τυπική ιστορία ελληνικής αυτοκαταστροφής: μια επαγγελματική ομάδα που μέσα από ακραίες διεκδικήσεις, αδιαφορία για τον πελάτη και απλή καθαρή άγνοια του πως λειτουργεί η αγορά, αυτοκτονεί σταδιακά. Γιατί, πέρα από ζητήματα κράτους δικαίου (πόσο βάρβαρο θέαμα 20 αφηνιασμένοι άνδρες να παίρνουν τον νόμο στα χέρια τους χωρίς να δίνουν λογαριασμό) και διανεμητικής δικαιοσύνης (προηγείται κοινωνικά το «δίκιο» του μεσοαστού ιδιοκτήτη ταξί και όχι του ανέργου που προσλαμβάνει η uber;), τα ταξί έβλαψαν και συνεχίζουν να βλάπτουν πρώτα απ’όλα τον εαυτό τους.

Έλλειμμα αυτοελέγχου – περίσσευμα καταδυναστευτικών ελέγχων

23/10/201731/03/2017 by Σωτηρης Γεωργανας

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στο Βημα

[ο ΕΝΦΙΆ] ένας φόρος αίσχος που τιμωρεί όσους δούλευαν μια ζωή για να αποκτήσουν ένα κεραμίδι να στεγάσουν τα παιδιά τους
Α. Τσίπρας, ως αντιπολίτευση, Αύγουστος 2014

Εφικτή η είσπραξη 2,65 δισ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ
Υφυπουργός Οικονομικών κυβέρνησης Τσίπρα, Αύγουστος 2016

Γιατί μπαίνουν ενοχλητικές μπάρες στο μετρό; Γιατί αγαπάει το κράτος να μας επιβάλλει άδικες ισοπεδωτικές υποχρεώσεις; Γιατί έχουμε τεκμήρια και φόρους που αγνοούν το πραγματικό μας εισόδημα, ενάντια στην ευρωπαϊκή παράδοση και κάθε κανόνα δικαιοσύνης;
Όσο και αν βολεύει να μιλάμε για άδικους ηγέτες-δυνάστες, γνωρίζουμε βαθιά ότι το ελληνικό κράτος δικαίως δεν μας εμπιστεύεται. Η κρατική αδικία είναι συνήθως απάντηση στην αντικοινωνική ασυδοσία κάποιων πολιτών.

Για παράδειγμα, η Ελλάδα έχει το με διαφορά υψηλότερο ποσοστό φορολογικών δηλώσεων κάτω από το αφορολόγητο όριο (πηγή ΔΝΤ). Περιέργως οποτεδήποτε έπεσε το όριο, «έπεσαν» ισόποσα και τα εισοδήματα μας! Τι φορολογικό σύστημα περιμένετε με τέτοιους πολίτες;

Μάλιστα, όταν εντείνονται οι προσβλητικοί έλεγχοι εξαιτίας κάποιων ασύδοτων, αυξάνεται η παραβατικότητα των υπόλοιπων. Όπως περιγράφει ο David Packard, η General Electric επέβαλε ασφυκτικούς ελέγχους στην χρήση εργαλείων της, προς αποφυγή κλοπών. Αποτέλεσμα: οι εξοργισμένοι εργαζόμενοι έκλεβαν περισσότερο από ότι στην Hewlett Packard που, ως σύμβολο εμπιστοσύνης, δεν είχε ελέγχους! Το ανέκδοτο επιβεβαιώνεται σε οικονομικά πειράματα των Φαλκ & Κόσφελντ — οι υπερβολικοί έλεγχοι φέρνουν κακή συμπεριφορά.

Εραστές και στρατηγοί της δραχμής

23/10/201728/02/2017 by Σωτηρης Γεωργανας

Πρωτοδημοσιευτηκε στα Νεα
με τον
Κωνσταντίνο Καλλίρη, Δικηγόρο και Μεταδιδακτορικό Ερευνητή στο King’s College London

Πολλές περίεργες ιδέες για «έξοδο από την κρίση» έχουμε ακούσει. Αυτή που επανέρχεται όμως πιο πεισματικά στον διάλογο είναι πιθανότατα και η χειρότερη. Δυστυχώς για όλους μας, η «επιστροφή σε εθνικό νόμισμα» είναι τόσο καταστροφική που και μόνη η αναφορά της διώχνει κεφάλαια και μειώνει τα εισοδήματα στην χώρα.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η δικαιολογημένη απελπισία με την οικονομική πανωλεθρία της κυβέρνησης προκαλεί αδικαιολόγητη συμπάθεια σε καταστροφικές επιλογές. Οι συνέπειες μιας επιστροφής στη δραχμή θα ήταν ίδιες με αυτές της «υπερδιαπραγμάτευσης» που είδαμε πριν δύο χρόνια και ακόμα πληρώνουμε: κατάρρευση εμπιστοσύνης, πτώση επενδύσεων, μείωση εθνικού εισοδήματος. Περιέργως, όμως, αντί για αυξανόμενη οικονομική ωριμότητα, βλέπουμε την δημοφιλία της δραχμής να ανεβαίνει σε επίπεδα ρεκόρ.

Η έξοδος από μια ισχυρή νομισματική Ένωση μιας μικρής χώρας που δεν φημίζεται για την καλορυθμισμένη κρατική μηχανή της δεν θα ήταν ποτέ χωρίς κόστος. Πολιτικό, αλλά κυρίως οικονομικό. Ο πανικός της μετάβασης θα κόστιζε απευθείας περίπου 25% του εισοδήματος μας. Στην αρχή της κρίσης όμως θα είχαμε τουλάχιστον ένα όφελος: οριζόντια και αδιάκριτη μείωση όλων των τιμών, μισθών και συντάξεων στην χώρα, αυτό που για να ξορκίσουμε το κακό ονομάζουμε αποστειρωμένα υποτίμηση.

Greek agriculture and the EU – inconvenient truths

13/03/201608/03/2016 by Σωτηρης Γεωργανας

Slightly different version published in ekathimerini

Incidentally, the European Court of Justice just ruled that subsidies of almost 500 million euros given in 2008-2009 to the farmers by the Greek government, are illegal. They will now have to be paid back, who knows how.

The deepest harm inflicted on Greece by the EU, among the many benefits, is probably that it has maintained a large agricultural sector. Hundreds of thousands of young Greeks, instead of working hard in creative ways to gain a better future, just sit around waiting for European subsidies to materialize. Instead of utilizing their skills to create useful knowledge and innovation, they devote themselves to devising EU-fooling tricks and ways to block Greek roads.

Notwithstanding what most Greeks think, the country is not truly agricultural – only about 13% of the population works in the sector. However, thanks to the EU’s Common Agricultural Policy, the Greek farming sector remains unusually big by European standards. Greece has the most farmers per capita after Romania, definitely more than the number that is needed or what the market would sustain.

Το δάσος της οικονομικής καταστροφής και τα δεντράκια της καθημερινής ανικανότητας

07/12/201526/11/2015 by Σωτηρης Γεωργανας

Δημοσιευτηκε σε ελαφρως διαφορετικη εκδοση στα Νεα

Πως γίνεται αυτή η κυβέρνηση να συνεχίζει να’χει κάποια πολιτική αποδοχή; Και γιατί κριτική και παραιτήσεις, όπως του Γ. Σακελλαρίδη, έρχονται για ελάσσονες λόγους;

Περίεργα δουλεύει ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Ακόμα και το χειρότερο τραύμα, μπορεί να ξεπεραστεί με τον χρόνο. Ειδικά αν σε απασχολούν συνεχώς νέα τραύματα, ταχύτατα ξεχνάς τα παλιά. Αν μάλιστα η πηγή του τραύματος είναι κρυφή και η διαδικασία τραυματισμού περίπλοκη, μπορεί να μην το προσέξεις καν την στιγμή που τραυματίζεσαι. Να δεις μόνο τα συμπτώματα, να ξεχαστείς μέσα στα συνεχή προβλήματα που φέρνουν, και να μην αναζητήσεις ποτέ την πραγματική αιτία.

Έτσι εξηγείται πώς δεν καταρρέει ακόμα η συγκυβέρνηση. Και μάλιστα, πώς φθείρεται για παραπτώματα, για γρατζουνιές και όχι για τα πολύ βαρύτερα τραύματα που προκάλεσε.

Η Ανυπομονησία των Ελλήνων και η κρίση που δεν ήταν αναγκαία

21/09/201518/09/2015 by Σωτηρης Γεωργανας

Δημοσιεύτηκε σε λίγο διαφορετική έκδοση στο protagon.gr

Mια προσωπική ιστορία: πριν κάποια χρόνια, πετούσα από το Οχάϊο προς Αθήνα, μέσω Νέας Υόρκης και Λονδίνου. Ταξιδεύοντας ώρες –όχι για ευχάριστο λόγο- και ξενυχτισμένος, επιβιβάστηκα στο Λονδίνο για το τελευταίο κομμάτι της πτήσης. Δίπλα μου, μια νέα Ελληνίδα, υγιής και προφανώς ξεκούραστη. Στα 10-15 λεπτά πτήσης άρχισε να στριφογυρίζει δυσανασχετώντας, στα 30 λεπτά πτήσης ξεστόμισε την απίστευτη ατάκα: «άντε, πότε θα φτάσουμε!» Ίσως ήταν η ιδέα μου, αλλά νομίζω ότι όσοι γύρω της είχαμε τουλάχιστον 10ωρο ταξίδι από Αμερική στην πλάτη, δεν πιστεύαμε τα αυτιά μας. Μεμονωμένη περίπτωση, σκεφτόμουν, μέχρι που προσγειωθήκαμε και επαναλήφθηκε ευθύς ο γνώριμος σουρεαλιστικός χορός, σχεδόν όλοι οι Έλληνες να λύνουν ζώνες και να τινάζονται απ’τις θέσεις τους σαν ζεματισμένοι, ενάντια στους διεθνείς κανονισμούς, στοιχειώδεις σκέψεις προνοητικότητας αλλα και τις ατελείωτες παρακλήσεις των αεροσυνοδών.

Ο Άγγελος Βλάχος (ενορατικός διπλωμάτης, συγγραφέας και ανιψιός του ιδρυτή της «Καθημερινής») έλεγε ότι είμαστε λαός με πολλά χαρίσματα και λίγες αρετές. Αγνοούμε σε τι βαθμό ισχύει, μια και οι σχετικές επιστήμες μόλις τώρα αρχίζουν να μετράνε σωστά τέτοια χαρακτηριστικά και την αλληλεπίδραση τους σε κοινωνικόοικονομικό επίπεδο. Υπάρχει όμως ισχυρή υπόνοια ότι η υπομονή και η στωϊκότητα δεν ανήκουν στις αρετές μας.

Και Ναι να πούμε, τα ίδια χάλια δεν θα έχουμε πάλι;

16/09/201504/07/2015 by S G

Με τόσα που έχουν γραφτεί, πίστευα όλοι βλέπουμε ακριβώς τι διακυβεύεται στο δημοψήφισμα. Δυστυχώς άκουσα απόψεις από πολύ έξυπνους και καλλιεργημένους ανθρώπους που με τρόμαξαν. Ορίστε μια τελευταία προσπάθεια να δώσω την οπτική ενός ανθρώπου (οικονομολόγου του εξωτερικού; δεν ξέρω αν μαρέσει αυτή η ταμπέλα) που βλέπει ανήμπορος την χώρα του να ριψοκινδυνεύει ένα ιστορικό λάθος.

Ακόμα και ο θερμότερος υπέρμαχος της κυβέρνησης δεν μπορεί να αρνηθεί ότι το ερώτημα στις κάλπες της Κυριακής δεν είναι απλά αυτό που γράφεται στο χαρτί. Δεν κάνουμε ολόκληρο δημοψήφισμα, το πρώτο εδώ και 40 χρόνια, για να αποφασίσουμε σχετικά με μια τεχνική πρόταση των δανειστών (που έχουν άλλωστε αποσύρει!), αλλά για να δηλώσουμε ποιά θέλουμε να είναι η θέση της Ελλάδας, οικονομίας και κοινωνίας, τα επόμενα 40 χρόνια.