Στο πρώτο μέρος εξήγησα πως μια σειρά αλλαγών στις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα οδήγησαν στην κρίση. Εδώ θα επιχειρήσω τό δύσκολο έργο της απόδοσης ευθυνών. Ελπίζω ότι το πρώτο μέρος θα θέσει τη βάση για μια νηφάλια συζήτηση βασισμένη σε στοιχεία αντί για μια προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων. Για αυτό και θα απέχω από εκτεταμένη ανταλλαγή σχολίων με όσους επιλέξουν να αγνοήσουν τα γεγονότα που περιγράφονται στο πρώτο μέρος.
Μύθος 1: Μια άποψη διαδεδομένη μεταξύ της λαϊκιστικής δεξιάς (π.χ. όσους παρακολουθούν Fox News) είναι ότι το Community Reinvestment Act που ψηφίστηκε το 1977(!) για να θέσει τέλος στην πρακτική κάποιων τραπεζών να μην χορηγούν σε φερέγγυους δανειολήπτες(!) δάνεια για αγορά κατοικίας σε περιοχές στις οποίες κατοικούν μειονότητες, ενθάρρυνε τα δάνεια υψηλού ρίσκου. Τα στοιχεία ωστόσο δείχνουν ότι ο νόμος δεν είχε τέτοιο αποτέλεσμα, καθώς δεν απαιτούσε απαλλαγή του δανειολήπτη από τα κριτήρια φερεγγυότητας. Επιπλέον, ο νόμος αφορούσε τις τράπεζες και όχι τους subprime δανειστές οι οποίοι, όπως έδειξα στο πρώτο μέρος, ήταν η ρίζα του κακού. Δεσμεύει βέβαια τις θυγατρικές τραπεζικών ομίλων, οι οποίες όμως ήταν μικρό ποσοστό του συνόλου των subprime δανειστών. Σύμφωνα με την πρόεδρο του FDIC Sheila Bair και με μελέτη του Federal Reserve, μόνο το 25% των subprime δανείστων και το 6% των subprime δανείων υπάγονταν στο νόμο. Τα δε ποσοστά επισφαλειών μεταξύ αυτών των δανείων είναι συγκρίσιμα με αυτά επί του συνόλου των subprime δανείων. Άρα τα subprime δάνεια δόθηκαν από ιδιώτες όχι διότι τους ανάγκασε το κράτος αλλά για κερδοσκοπικούς λόγους, ενώ αυτά που δόθηκαν σε μειονότητες δεν ευθυνονται περισσότερο από τα άλλα για την κρίση.
Μύθος 2: Σχολίασε κάποιος σε προηγούμενο κείμενο ότι φταίνε οι “κρατικά χρηματοδοτούμενες εταιρίες” Freddie Mac και Fannie Mae “που αναλάμβαναν να ασφαλίζουν επισφαλή πακέτα στη δευτερογενή αγορά υποθηκών”.
Read moreΤο ιστορικό της χρηματοπιστωτικής κρίσης 2: Οι ευθύνες