Περί Θεωριών Στέρησης (και μη)

(Σχόλιο στο άρθρο ‘Παγκόσμιο Χωριό – Οι θεωρίες της στέρησης’ του Πασχου Μανδραβελη)

Πρόσφατα είχα την ευκαιρία να ακούσω μια διάλεξη από τον (διάσημο) οικονομολόγο Sir Partha Dasgupta (On Discounting Climate Change) ο οποίος στο τέλος της παρουσίασής του ερωτήθηκε από το κοινό για την έρευνα που γίνεται στους κλάδους της οικολογίας και των οικονομικών και την δυνατότητα καλύτερης σύνδεσης των γνωστικών αντικειμένων. Ο Dasgupta χρησιμοποίησε το διάσημο στοίχημα/διαμάχη μεταξύ του Έρλιχ και του Σάιμον ως ένα παράδειγμα για την αξία μιας ολιστικής αντιμετώπισης προβλημάτων – υποστήριξε ουσιαστικά πως ο Έρλιχ σκεφτόταν στο παρελθόν απλά ως οικολόγος και σχετικά αφελώς για τα στάνταρντ ενός οικονομολόγου – νομίζω το αντίστροφο μπορεί να υποστηρίζουν και οι οικολόγοι :) Λόγω αυτής της ελλειπούς γνώσης οικονομικής, ο Έρλιχ έκανε το λάθος να βάλει το στοίχημα έχοντας στο μυαλό του μια τρομερά προβληματική υπόθεση: πως οι επιπτώσεις της κατανάλωσης φυσικών πόρων στο περιβάλλον και στα οικοσυστήματα του πλανήτη θα εμφανιστεί στις τιμές των πόρων. Αυτό φυσικά δεν έγινε και ακόμα και σήμερα επιστήμονες πασχίζουν να βρουν τρόπους για την ενσωμάτωση αβέβαιων, πολύπλοκων επιπτώσεων (ή εξωτερικοτήτων όπως λένε οι οικονομολόγοι) σε αγοραίες τιμές. Συνεπώς, κατά τον Dasgupta, και την δική μου κατανόηση των λεγομένων του, το στοίχημα χάθηκε λόγω normative αντί για positive thinking.

Θεωρώ πως πρέπει να αρχίσουμε πλέον να αποφεύγουμε προβληματικά στοιχήματα τύπου Έρλιχ vs Σάιμον (ή διαμάχες τύπου Lomborg vs The World) για την πληρέστερη κατανόηση θεματων που βρίσκονται στην διακλάδωση οικολογίας και οικονομίας, δύο βασικών τομέων γνώσης για την επίλυση πολλών σημερινών προβλημάτων της ανθρωπότητας. Καταπληκτικές συνεργασίες που υπερπηδούν τα “σύνορα” των επιστημονικών κλάδων έχουν ήδη παράγει αποτελέσματα.

Read moreΠερί Θεωριών Στέρησης (και μη)