Η κριση των οικονομικων λογω της οικονομικης κρισης: Η αποτυχια που δεν υπηρξε

Ο κοσμος πρεπει να παψει να ζητα απο οικονομολογους την προβλεψη εφημερων κρισεων. Γιατι απλουστατα, μια τετοια προβλεψη συχνα ειναι αδυνατη και σχεδον παντα ασχετη με τα πραγματικα προβληματα των οικονομικων

Ακομα και στις “σκληροτερες” των επιστημων, η προβλεψη δεν ειναι ευκολη υποθεση. Η ντετερμινιστικη πλανη, δηλαδη η ιδεα οτι ο κοσμος κινειται με απολυτα μηχανικο και προβλεψιμο τροπο σαν ενα τελειο ρολοϊ, ηταν πολυ διαδεδομενη στην αυγη της συγχρονης επιστημης. Μεθυσμενοι απο τις επιτυχιες της κλασικης μηχανικης οι επιστημονες (μεταξυ τους και οικονομολογοι) πιστεψαν οτι συντομα θα μπορουν να προβλεψουν τα παντα. Σημερα ομως αυτο το ουτοπικο ονειρο εχει εγκαταλειφθει.

Η συμπεριφορα μερικων συστηματων ειναι στοχαστικη, δεν μπορει να προβλεφθει με σιγουρια, οσο εξυπνοι και παντογνωστες να ειμαστε. Αυτο εγινε γνωστο το αργοτερο με την επικρατηση της κβαντικης μηχανικης και την συνειδητοποιηση οτι υπαρχουν σωματιδια που ακομα και αν γνωριζουμε πληρως την αρχικη τους κατασταση, δεν μπορουμε να προβλεψουμε σιγουρα την κατασταση τους στο μελλον. Κατι παρομοιο ισχυει και στην εξελικτικη βιολογια, οι μεταλλαξεις των γονιδιων ειναι τυχαιες, η εξελιξη ενος ειδους δεν ειναι πληρως προκαθορισμενη, η ιδια η υπαρξη μας μπορει να ειναι ενα ατυχημα.

Λειτουργει ο κοσμος σαν ενα ρολοϊ, που απλα πρεπει να αναλυσουμε και κατανοησουμε?
Ακομα και συστηματα που δεν εχουν εγγενη αβεβαιοτητα, που ολα λειτουργουν σαν ενα ρολοϊ, μπορει να ειναι χαοτικα. Μικρες αλλαγες μπορει να φερνουν κατακλυσμιαια αποτελεσματα, κατι που κανει την προβλεψη του συστηματος σε μια μερα δυσκολη, σε 100 μερες σχεδον αδυνατη. Γνωστο και τετριμμενο το φανταστικο παραδειγμα της πεταλουδας στην Κινα που προκαλει κατακλυσμο στην Αθηνα. Υπαρχουν ομως πραγματικα συστηματα που ειναι σε καποιον βαθμο χαοτικα, στην μετεωρολογια, στην γεωλογια κτλ.

Τι ζηταμε και τι μπορουν να προσφερουν τα οικονομικα
Γιατι νοιαζονται λοιπον τοσοι ανθρωποι για το αν οι οικονομολογοι μπορεσαν να προβλεψουν την χρηματοοικονομικη κριση που ξεκινησε το 2007 και γιατι θεωρουν το ζητημα τοσο βασικη αδυναμια του κλαδου?

Read moreΗ κριση των οικονομικων λογω της οικονομικης κρισης: Η αποτυχια που δεν υπηρξε

Ευκαιριες εργασιας για νεους πτυχιουχους στην Ελλαδα?

Επεσε στα χερια μου ενας καταλογος θεσεων εργασιας για νεους πτυχιουχους στο Ηνωμενο Βασιλειο (Prospects) για το 2008 (που ειχε ξεκινησει η κριση αλλα με χαμηλη ακομα επιπτωση στην ανεργια μαλλον). Μου προκαλεσαν εντυπωση μια σειρα στοιχειων. Πρωτα απο ολα ο αριθμος των εταιρειων που προσφερουν θεσεις εργασιας μεσω του καταλογου (περιπου 200) και ο αριθμος θεσεων ανα εταιρεια (απο 20 εως και 2000!).

Μου εκαναν καποια εντυπωση και οι μαλλον χαμηλοι μισθοι, 18-30 χιλιαδες λιρες τον χρονο (στο Λονδινο δεν φτανουν ουτε για να νοικιασεις γκαρσονιερα), οι 25-26 μερες ετησιας αδειας που δινουν (εναντι μολις 15 στις ΗΠΑ). Επισης ενδιαφεροντα ειναι και τα χρηματα που δινουνε ενιοτε με το καλημερα (γνωστο ως sign up bonus ή golden hello) απο 1000 μεχρι και 7000 λιρες, οπως και τα ατοκα δανεια που δινουν συχνα, 2 με 5 χιλ. λιρες (για να αγορασεις σακακια ή να αποπληρωσεις το πανεπιστημιο?).

Η απορια που εχω ειναι, υπαρχει αντιστοιχη σελιδα ή καταλογος στην Ελλαδα?

Read moreΕυκαιριες εργασιας για νεους πτυχιουχους στην Ελλαδα?

“Φιλολαϊκη” κοινωνικη πολιτικη, “αντιλαϊκα μετρα” και ο δρομος προς την χρεοκοπια

Ειναι καιρος να σταματησει πια η σαχλη αντιδιαστολη “φιλολαϊκων” και “αντιλαϊκων” μετρων. Αντιθετα με αρκετη μιζερη και ανακριβη αναλυση που γινεται, σημερα δεν εχουμε το τελος της κοινωνικης πολιτικης στην Ελλαδα αλλα ευκαιρια για μια καλη αρχη της

Λιγες συνηθειες περιγραφουν πιο καλα το ιδιοσυγκρατικο ελληνικο προβλημα οικονομικης διαχειρισης, απο την χρηση της φρασης “αντιλαϊκα μετρα”. Στις περισσοτερες γλωσσες που γνωριζω η διακριση ειναι σαφης. Υπαρχουν δημοφιλη μετρα και μη. Κανεις ομως δεν θεωρει οτι μια κυβερνηση εχει επιλογη αναμεσα σε φιλολαϊκα και αντιλαϊκα μετρα, εξυπακουεται οτι ολα τα μετρα ως στοχο τους εχουν το συμφερον του λαου! Η διαφορα ειναι οτι ενιοτε μια κυβερνηση (θεωρει οτι) βλεπει λιγο πιο μακρια απο τους πολιτες και οτι καποια μετρα που δεν ειναι δημοφιλη, ειναι παρ’ολα αυτα προς το συμφερον του λαου μακροπροθεσμα.

Τα μετρα που τοσα χρονια παρουσιαζονται απο πολιτικους και ΜΜΕ ως αντιλαϊκα, συνηθως δεν ηταν δημοφιλη. Ποσο αντιλαϊκα μετρα ομως ηταν αυτα που προσπαθουσαν να συμμαζεψουν την δημοσιονομικη κατασταση του κρατους? Δηλαδη ποσο φιλολαϊκη πολιτικη ηταν η τακτικη διαδοχικων κυβερνησεων να ξοδευουν πολυ μεγαλυτερα ποσά απο τους φορους που συλλεγουν, να δινουν παραλογες αυξησεις, να παραφουσκωνουν το δημοσιο με στρατιες αναξιοπαθουντων μπουφων και τις διοικητικες θεσεις με ηλιθιους ανιψιους? Επρεπε τελικα να φτασουμε ενα βημα πριν την χρεοκοπια για να καταλαβουμε επιτελους ποιο ειναι το πραγματικο συμφερον του λαου, ειδικα των αδυναμων κοινωνικων ομαδων?

Read more“Φιλολαϊκη” κοινωνικη πολιτικη, “αντιλαϊκα μετρα” και ο δρομος προς την χρεοκοπια

Ευελικτοι μισθοι α λα Γερμανια ή τερατωδης ανεργια α λα Ισπανια

Ειναι αραγε οι απαιτησεις αριστερας και συνδικατων για αυξημενους μισθους πραγματικα συμφωνες με την κοινωνικη δικαιοσυνη για την οποια διατεινονται οτι ενδιαφερονται?

Τα τελευταια χρονια συνεβη κατι στην γερμανικη αγορα εργασιας που λιγοι οικονομολογοι περιμεναν γενικα να συμβει, και ακομα λιγοτερο σε ενα απο τα προπυργια του “ευρωσκληρωτισμου”.

Βλεπετε απο τα χρονια του Κεϋνς εχουμε παρατηρησει οτι οι μισθοι σε εναν κλαδο ειναι δυσκαμπτοι (γνωστοι και ως “κολλημενοι”=sticky), δεν πεφτουν ευκολα ο,τι και να συμβαινει στην οικονομια. Στην διαπιστωση αυτη εφτασε ο Κεϋνς εμπνευσμενος πιθανοτατα απο την βιαιη υφεση που βιωνε η Αγγλια μετα τον Α ΠΠ. Η υφεση ειχε προκληθει κατα βαση απο το γεγονος οτι οι βρετανικες τιμες ειχαν ανεβει πολυ σε σχεση με τις αμερικανικες και επιβαρυναν την ανταγωνιστικοτητα των βρετανικων προϊοντων (σας θυμιζει κατι?), αλλα οι Αγγλοι αξιωματουχοι, απο περηφανια ή αγνοια, ηθελαν πεισματικα να διατηρησουν την προπολεμικη ισοτιμια στερλινας-δολλαριου.

Στην κλασικη οικονομικη θεωρια προ Κεϋνς οι οικονομιες ειναι παντα σε ισορροπια. Ετσι οταν σε μια ανοιχτη οικονομια πεφτει η ζητηση στο εξωτερικο για τα αγαθα της, αν δεν πεσει η ισοτιμια, τοτε αναγκαστικα πεφτουν οι τιμες/μισθοι. Το αποτελεσμα ειναι να μην χρειαζονται απολυσεις, η ανεργια ειναι παντα περιπου μηδενικη*.

Read moreΕυελικτοι μισθοι α λα Γερμανια ή τερατωδης ανεργια α λα Ισπανια

Ως ποτε θα πληρωνουμε ετσι την ιδεοληψια και τον ερασιτεχνισμο

Η πιθανοτατα πιο ανοητη θεωρια πρακτικης πολιτικης που ακουσα ποτε ηταν επι ΝΔ κατα το 2007, οτι αφηνουν τις διαφορες εκδηλωσεις βιας αχαλινωτες και ελευθερες “για να μην εχουν κανενα νεκρο”. Το αποτελεσμα ηταν φυσικα η βια να μην ξεθυμαινει αλλα ισα ισα να εθιζονται σε αυτην ολο και περισσοτεροι, αστυνομικοι και αναρχοκαφροι, μεχρι που φτασαμε στο να εχουμε και νεκρο και πρωτακουστες εκδηλωσεις βιας στο κεντρο της Αθηνας. Εγραφα τοτε οτι

Κιομως η τσαπατσουλια, αδιαφορια και ανικανοτητα του ελληνικου κρατους σκοτωνουν

Ηλπιζα οτι δεν θα εχουμε ποτε πια αφορμη για τετοιες σκεψεις. Ματαια.

Το πρωτο πραγμα που με ρωτησαν σημερα οταν μαθαμε για τους τρεις νεκρους στην Αθηνα ειναι: is the greek government that incompetent?

Σκεφτηκα να αρχισω να εξηγω το υποβαθρο της ελληνικης ανοχης στην βια, ειδικα την αριστερη, αλλα τελικα κατεληξα στην απλη και οδυνηρη σκεψη: ναι οι ελληνικες κυβερνησεις ειναι ανικανες, λογω μυωπιας, ερασιτεχνισμου και ιδεοληψιας και σε αυτο καθρεφτιζουν κατα κανονα την ελληνικη κοινωνια.

Μυωπια γιατι δεν βλεπουν περα απο την μυτη τους, προσπαθουν να αποφυγουν το προβλημα σημερα και αυριο εχει ο θεος. Ερασιτεχνισμος γιατι αντι να βαζουν τα καλυτερα ατομα στις καλυτερες θεσεις ανεχονται μια αστυνομια σε διαλυση, μια πυροσβεστικη υπηρεσια που κατα τα φαινομενα δεν επαρκει. Ιδεοληψια γιατι μενουν στα παραδοσιακα κολληματα που μαστιζουν την Ελλαδα χωρις να σκεφτουν δευτερολεπτο αν εχουν νοημα.

Read moreΩς ποτε θα πληρωνουμε ετσι την ιδεοληψια και τον ερασιτεχνισμο

10 “επιστημονικοι” συλλογοι χρειαζονται επειγοντως σεμιναρια οικονομικων και λογικης

Η δημοσιονομικη κριση που περναει η χωρα ειναι τοσο βαρια που περιμενει κανεις να εχουν ανοιξει τα ματια των πολιτων στις αδυναμιες του τροπου ζωης μας εως τωρα.

Διαβαζει ομως κανεις την διακηρυξη 10 συλλογων επαγγελματιων στην Καθημερινη και αναρωτιεται αν εχει κανει ταξιδι στον χρονο. Καμμια συναισθηση του μεγεθους των δημοσιονομικων μπελαδων της χωρας, καμμια αναθεωρηση των θολων, αοριστων αλλα και συχνα σαχλων συνθηματων στα οποια μας εχουν συνηθισει. Αναρωτιεται κανεις αν μπορει να ευθυνεται ακομα η ελλειψη πληροφορησης και γνωσης οικονομικων παρα την αυξημενη προβολη του θεματος στα ΜΜΕ, ή αν εχουμε να κανουμε με εθελοτυφλια και μανιωδη προσκολληση στο συντεχνιακο συμφερον εις βαρος του κοινου καλου.

Η διακηρυξη ξεκιναει δηλωνοντας λιγο πολυ οτι και αλλες χωρες εχουν παρομοια προβληματα. Οπως γνωριζει οποιος εχει ασχοληθει λιγο με το θεμα, καμμια χωρα δεν εχει το ακριβες μειγμα κακων χαρακτηριστικων που εχει η Ελλαδα (υψηλο δημοσιονομικο ελλειμμα, πελωριο δημοσιο χρεος, υπερμεγεθες εμπορικο ελλειμμα, καταρρακωμενη αξιοπιστια). Η διακηρυξη ομως δεν φαινεται να αγνοει μονο την ουσια, αλλα ακομα και τα βασικα χαρακτηριστικα της ευρωζωνης, οπως ας πουμε ποιοι ανηκουν σε αυτην και τι υποχρεωσεις εχουν.

Read more10 “επιστημονικοι” συλλογοι χρειαζονται επειγοντως σεμιναρια οικονομικων και λογικης

The greek fiscal “drama”: comparing Greece to Argentina and other absurdities

…and how investor ignorance could make Greece suffer similar problems to Argentina

Thin markets can be very fickle. Even before the hurricane that hit financial markets couple of years ago and the continuing turmoil, asset valuations often had big swings without obvious changes in fundamentals. Such instability is larger in markets that lack liquidity and where there is a dearth of information about fundamentals.

Greek bonds have been hit strongly in the recent months. The election of a new Greek government in September with the subsequent revision of the country’s predicted fiscal deficit for 2009 from 6% to about 12% seems to have been the proximate cause. Greece’s combination of a really large deficit and a large public debt was already forcing it to pay slightly higher interest rates than most eurozone countries. The added uncertainty about greek statistics and a heightened risk aversion among investors almost doubled the interest investors ask to hold greek debt. A flood of articles has come, trying to explain the “Greek drama”, often from people who have never written about Greece before. It is no wonder that their analysis is very often flawed (besides abusing tons of ancient Greek clichés, a near failsafe index of the commentator’s dated information?).

Read moreThe greek fiscal “drama”: comparing Greece to Argentina and other absurdities