Πριν από λίγους μήνες εκδόθηκε μια σημαντική απόφαση ελληνικού ενδιαφέροντος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Στρασβούργο, η απόφαση Chowdury και λοιποί κατά Ελλάδος. Επειδή δεν έχω ιδέα πώς προφέρεται το όνομα του πρώτου προσφυγόντος, Βεγγαλίτη στην καταγωγή, θα την ονομάζω απλώς η “υπόθεση των φραουλών“, για να συνεννοούμαστε.
Γιατί αυτό ακριβώς αφορά η ως άνω υπόθεση, την περιώνυμη ιστορία με τους απλήρωτους αγρεργάτες που δούλευαν στην Μανωλάδα και όχι μόνο δεν εξωφλήθηκαν, αλλά τους πυροβόλησαν κιόλας, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό πολλών από αυτούς. Στο ποινικό σκέλος της υπόθεσης, το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Πατρών απήλλαξε από την κακουργηματική κατηγορία της εμπορίας ανθρώπων (άρ. 323Α ΠΚ) τους κατηγορουμένους, με μια απόφαση που προξένησε θύελλα αντιδράσεων (εδώ ας πούμε η εφημερίς της κυβερνήσεως), αλλά εμένα μου φαίνεται πολύ λογική. Με αυτήν την απόφαση αναμετρήθηκε το ΕΔΔΑ, με πολύ πτωχά πτωχά αποτελέσματα, όπως θα δούμε (διαβάστε εδώ ένα λιβανιστήρι μια λιγώτερο επικριτική άποψη).
Επειδή υπάρχουν πολλά πράγματα που θα μπορούσαν να σχολιαστούν, θα εστιάσω στα πιο σημαντικά, κυρίως εκείνα με τα οποία διαφωνώ. Επίσης, πρέπει να τονίσω προκαταρκτικά ότι υπάρχουν πολλές πληροφορίες που λείπουν και πολλά πραγματικά περιστατικά που είναι αδιευκρίνιστα. Δεν μπορώ να κάνω τον ανακριτή κατόπιν εορτής και, άρα, θα προσπαθήσω να βασιστώ στα μη αμφισβητούμενα γεγονότα και μόνο σε αυτά.
Ας θυμηθούμε πρώτα λίγο την ιστορία:
Οι προσφυγόντες, καταγόμενοι από το Μπανγκλαντές, προσελήφθησαν για να δουλέψουν στις καλλιέργειες της φράουλας στην Μανωλάδα. Τονίζω ότι κατοικούσαν σε άλλες πόλεις, πληροφορήθηκαν για την εποχιακή δουλειά εκεί και ταξίδεψαν για να δουλέψουν. Τους προσφέρθηκαν 22 ευρώ ημερομίσθιο συν 3 ευρώ για υπερωρίες, ήτοι 22 Χ 25 = 550 ευρώ μαύρα μηνιαίως κατ’ ελάχιστον. Εργάζονταν καθημερινά 12ωρο μέσα στα θερμοκήπια και κατοικούσαν σε πρόχειρα παραπήγματα χωρίς τρεχούμενο νερό εκεί δίπλα. Κατά την εργασία τους, φυλάσσονταν από ένοπλους φρουρούς του εργοδότη τους.
Ο μισθός δεν τους καταβαλλόταν, κατά τα μέσα Απριλίου μάλιστα κατέφθασαν και άλλοι αγρεργάτες για να εργαστούν στα χωράφια, μετά από πρόσκληση του εργοδότη τους. Την κρίσιμη 17η Απριλίου 2013 συνέβησαν τα εξής (παρ. 8):
Craignant de ne pas être payés, cent à cent cinquante ouvriers recrutés pour la saison 2012‑2013, qui travaillaient dans les champs, se dirigèrent vers les deux employeurs, qui étaient présents, et demandèrent leurs salaires impayés. Un des gardes armés ouvrit alors le feu contre les ouvriers, blessant grièvement trente d’entre eux, parmi lesquels vingt et un des requérants. Les blessés furent transportés à l’hôpital et entendus par la police.