Υποτιμησεις και δημοσιο

Μολις Πριν λιγες μερες ειδα ενα σεμιναριο στην Παγκοσμια Τραπεζα σχετικα με την Ιορδανια και μου φανηκε σαν να μιλουσαν για την Ελλαδα των περασμενων δεκαετιων. Πεισματικα υψηλη ανεργια παρα την σημαντικη ανοδο του ΑΕΠ. Μεγαλος πληθυσμος νεων που ειναι ανεργοι και περιμενουν δουλεια απο το δημοσιο (ισως γιαυτο παραμενουν ανεργοι? ισως γιαυτο σπουδαζουν σε σχολες με μηδενικη αξια στην αγορα εργασιας?).* Υψηλη διαφθορα και αναξιοκρατια, λειτουργια της οικονομιας με βαση τις γνωριμιες· οι εντος του συστηματος (συνηθως μελη των παλιων νομαδικων φυλών) εχουν δουλεια χωρις κοπο, οι εκτος (συνηθως Παλαιστινιοι προσφυγες) φτυνουν αιμα για καθε δηναριο που βγαζουν.

Οσο το ιορδανικο δημοσιο παραφουσκωνει τις υπηρεσιες του με αργοσχολους υπαλληλους** απο την μια η οικονομια βαραινει γενικα (ολο και υψηλοτεροι φοροι απο τους ολο και λιγοτερους ανθρωπους που εμειναν εκτος δημοσιου), απο την αλλη κανεις νεος δεν ειναι διατεθειμενος πια να δουλευει στον υγιη ιδιωτικο τομεα. Ενα βασικο χαρακτηριστικο του υγιους ιδιωτικου τομεα ειναι οτι βασιζεται κυριως στις εξαγωγες. Η λυση-μπαλωμα στο προβλημα που οι επιχειρησεις εξαγωγικου προσανατολισμου ειχαν στο να προσελκυσουν καλους υπαλληλους μακρια απο το δημοσιο, ειναι οι περιοδικες υποτιμησεις.

Read moreΥποτιμησεις και δημοσιο

Εσωτερική Υποτίμηση

Η έξοδος από την Ευρωζώνη, αν συμβεί, δεν θα είναι επειδή δεν μπορούμε να αποπληρώσουμε το δημόσιο χρέος. Θα είναι επειδή δεν μπορούμε να πληρώσουμε για τα προϊόντα  που θέλουμε να εισάγουμε.  Ας μη ξεχνάμε οτι η Ελληνική οικονομία πάσχει από δύο κρίσεις: τη δημοσιονομική και της ανταγωνιστικότητας. Είναι αλληλένδετες, αλλά διακριτές.  Η δεύτερη εκφράζεται κυρίως μέσα από τα πολύ μεγάλα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών  (ή ‘εξωτερικό ισοζύγιο’)– δηλαδή στη διαφορά ανάμεσα στις εξαγωγές και  στις εισαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών. Το έλλειμμα ήταν από 10% ως 14% του ΑΕΠ όλα τα τελευταία χρόνια πριν την κρίση – νομίζω με διαφορά το υψηλότερο στην ευρωζώνη.

Σήμερα όλοι ασχολούνται με τo δημοσιονομικό έλλειμμα. Να κοπούν οι μισθοί του δημοσίου; Να αυξηθούν οι φόροι;  Να μπούνε φυλακή οι φοροφυγάδες, οι μιζαδόροι, οι διεφθαρμένοι; Αύριο όμως θα πρέπει να ασχοληθούμε με το άλλο έλλειμμα.

Οι επιλογές

Από τη στιγμή που για διάφορους λόγους παύουν να έρχονται ξένα κεφάλαια στη χώρα (είτε ως δάνεια είτε ως επενδύσεις), το να μειώσουμε το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο δεν είναι θέμα επιλογής – είναι κάτι που θα συμβεί αναγκαστικά. Η επιλογή έγκειται μόνο στον τρόπο που θα επέλθει η μείωση του ελλείμματος.

Οι τρόποι είναι οι εξής τέσσερεις:  η μαζική φτώχεια, η έξοδος από το ευρώ και υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος, η μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας, και τέλος η λεγόμενη «εσωτερική υποτίμηση». Ο μικρός αυτός κατάλογος είναι κοινός τόπος μεταξύ των οικονομολόγων, είτε είναι φιλελεύθεροι είτε είναι σοσιαλιστές.  Αυτές είναι οι επιλογές, και δεν υπάρχουν άλλες.

Read moreΕσωτερική Υποτίμηση