Περί απαγορεύσεως κομμάτων

Δημοσιεύθηκε στα Νέα της 09ης Φεβρουαρίου 2023 σε ελαφρώς διαφορετική μορφή. Η πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, διά της οποίας εισηγείται στην Εθνική Αντιπροσωπία την απαγόρευση καθόδου στις εκλογές πολιτικών κομμάτων των οποίων η ηγεσία έχει καταδικασθή σε πρώτο βαθμό για ορισμένα βαριά αδικήματα προξενεί έντονο προβληματισμό εξ επόψεως Συνταγματικού Δικαίου. Ας δούμε μερικά σημεία: … Read more Περί απαγορεύσεως κομμάτων

Υπέρ του Λαού και του Έθνους: μια συνηγορία

Μεταξύ των συνταγματολόγων μαίνεται ένας αδυσώπητος πόλεμος. Καλά, πολλοί πόλεμοι μαίνονται, αλλά ένας από αυτούς είναι ο αδυσωπητότερος: ο πόλεμος του άρ. 1 παρ. 3 Σ: Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα. Τι συμβαίνει εδώ; Συμβαίνει ότι, επειδή θεμέλιο του πολιτεύματος είναι … Read more Υπέρ του Λαού και του Έθνους: μια συνηγορία

Το Συνταγματικό Δίκαιο της Πανδημίας

Διανύουμε καιρό πανδημίας, πράγμα που συνιστά μια καινούργια εμπειρία για όλους μας. Πρόκειται για κάτι που κανείς μας δεν έχει ξαναζήσει. Ούτε καν το Σύνταγμα, ούτε καν οι σοφοί συνταγματολόγοι μας. Δοκιμαζόμαστε όλοι λοιπόν, δοκιμάζεται και η συνταγματική τάξη. Τα νομικά εργαλεία που προβλέπονται για έκτακτες καταστάσεις πρέπει να ερμηνευθούν και να δοκιμαστούν στην πράξη. … Read more Το Συνταγματικό Δίκαιο της Πανδημίας

Περί της ψήφου των ομογενών

Συντομώτερη εκδοχή του άρθρου δημοσιεύθηκε στα Νέα της 04ης Οκτωβρίου 2019. Την επικαιρότητα απασχολεί το ζήτημα της ψήφου των Ελλήνων κατοίκων εξωτερικού, και μάλιστα υπό δύο έννοιες: τόσο ως διευκόλυνση της ασκήσεως του δικαιώματος του εκλέγειν, ήτοι με επιστολική ψήφο, όσο και ως επέκταση του δικαιώματος αυτού σε ομογενείς. Και καθόσον αφορά την διευκόλυνση, δεν … Read more Περί της ψήφου των ομογενών

Οι ανώτατοι δικαστικοί ως βουλευτές

Ανώτατοι δικαστικοί είναι, για τις ανάγκες αυτής της ανάρτησης, οι Πρόεδροι και Αντιπρόεδροι του Αρείου Πάγου, του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς και οι Εισαγγελείς του Αρείου Πάγου, όλοι δηλαδή οι δικαστικοί λειτουργοί που διορίζονται στην θέση τους με την πολιτικώς κεχρωσμένη διαδικασία του άρ. 90 παρ. 5 Σ. Το ερώτημα που … Read more Οι ανώτατοι δικαστικοί ως βουλευτές

Περί του διορισμού της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων

Στο φύλλο της 2ας Ιουνίου 2019 της Καθημερινής δημοσιεύθηκε ένα ενδιαφέρον άρθρο του αγαπητού μου Καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου κ. Αλιβιζάτου σχετικά με το ζήτημα που ανέκυψε στην επικαιρότητα πρόσφατα ως προς το επιτρεπτό ή μη του διορισμού της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων από την παρούσα κυβέρνηση. Επειδή θεωρώ ότι μπορεί να υποστηριχθή και αντίθετη άποψη … Read more Περί του διορισμού της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων

Η βαρβαρούσειος ανελευθεροστομία

Στις 15 Ιουνίου 2018 το κόμμα κι απόκομμα της Χρυσής Αυγής προσέθεσε μία ακόμη ένδοξη σελίδα κοινοβουλευτικής ιστορίας στο παθητικό του. Ο βουλευτής Κωνσταντίνος Μπαρμπαρούσης κάλεσε από βήματος της Βουλής την στρατιωτική ηγεσία της χώρας να συλλάβη τον Πρωθυπουργό, τον Υπουργό Εθνικής Αμύνης και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, να διαπράξη δηλαδή πράξεις εσχάτης προδοσίας. Επί λέξει τάδε εφθέγξατο ο γόνος της αιτωλικής γης:

Καλώ την στρατιωτική ηγεσία της χώρας να σεβαστή τον όρκο της, να συλλάβη τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον Πάνο Καμμένο και τον Προκόπη Παυλόπουλο, για να αποτραπή αυτή η προδοσία. Τα κεφάλια σας στις Πρέσπες! [δις]

Το γεγονός ότι ο ίδιος ο Μπαρμπαρούσης είναι ένας βρομιάρης φασίστας δεν αλλάζει το νομικό ενδιαφέρον της υπόθεσης, αλλά μάλλον το επιτείνει, από την στιγμή που αμέσως θεωρήθηκε ότι διέπραξε αυτοφώρως το κακούργημα των προπαρασκευαστικών πράξεων εσχάτης προδοσίας κατ’ άρ. 135 ΠΚ, άρα δεν απαιτείται άδεια της Βουλής για την σύλληψή του κατ’ άρ. 62 Σ, με συνέπεια να καταδιωχθή από την Αστυνομία, εις μάτην μέχρι τούδε.

Να δούμε λίγο πρώτα τις σχετικές διατάξεις:

Καταρχάς, έχουμε το άρ. 135 ΠΚ, που ορίζει ότι

1. Όποιος δημόσια ή με τη διάδοση εγγράφων, εικόνων ή παραστάσεων προκαλεί με πρόθεση ή προσπαθεί να διεγείρει άλλους στο να επιχειρήσουν πράξεις από εκείνες που αναφέρονται στο άρθρο 134 τιμωρείται με κάθειρξη.

Οι πράξεις του άρ. 134 ΠΚ είναι οι εξής:

1. Τιμωρείται με την ποινή της ισόβιας ή πρόσκαιρης κάθειρξης: Α) όποιος αποπειράται να αποστερήσει με οποιονδήποτε τρόπο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή αυτόν που ασκεί την προεδρική εξουσία από την εξουσία που έχουν κατά το Σύνταγμα, Β) όποιος αποπειράται με σωματική βία ή με απειλές σωματικής βίας: α) να παρεμποδίσει κάποιoν απ’ αυτούς από την άσκηση της συνταγματικής εξουσίας του ή να τον εξαναγκάσει να επιχειρήσει πράξη που απορρέει από αυτή την εξουσία και β) να μεταβάλλει το πολίτευμα του Κράτους.
2. Με ισόβια ή πρόσκαιρη κάθειρξη τιμωρείται όποιος, εκτός από την περίπτωση της προηγούμενης παραγράφου: α) επιχειρεί με βία ή απειλή βίας ή με σφετερισμό της ιδιότητάς του ως οργάνου του Κράτους να καταλύσει ή να αλλοιώσει ή να καταστήσει ανενεργό, διαρκώς ή προσκαίρως, το δημοκρατικό πολίτευμα που στηρίζεται στη λαϊκή κυριαρχία ή θεμελιώδεις αρχές ή θεσμούς του πολιτεύματος αυτού, β) επιχειρεί με τα μέσα που αναφέρονται στο προηγούμενο εδάφιο και με τρόπο πρόσφορο να διαταράξει την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος, να αποστερήσει ή να παρακωλύσει τη Βουλή, την Κυβέρνηση ή τον Πρωθυπουργό από την ενάσκηση της εξουσίας που τους παρέχει το Σύνταγμα ή να τους εξαναγκάσει να εκτελέσουν ή να παραλείψουν πράξεις που απορρέουν από την εξουσία αυτή,
γ) ασκεί ή άσκησε την εξουσία που ο ίδιος ή άλλος κατέβαλε με τους τρόπους και με τα μέσα που προβλέπει το άρθρο αυτό.

[Επειδή υπάρχει η ειδική και αυστηρότερη διάταξη του άρ. 135 ΠΚ, δεν εφαρμόζεται το άρ. 186 ΠΚ περί πρόκλησης σε τέλεση κακουργήματος, το οποίο είναι πλημμέλημα]

Εκ πρώτης όψεως λοιπόν το ζήτημα είναι φως φανάρι: ο βουλευτής απολαύει ασυλίας μόνο όσο δεν διαπράττει αυτόφωρο κακούργημα. Η δημόσια διέγερση σε επιχείρηση πράξεων προπαρασκευαστικών της εσχάτης προδοσίας συνιστά κακούργημα, το οποίο είναι αυτόφωρο την στιγμή που διαπράττεται και για όσο διαρκεί η καταδίωξή του από την δημόσια δύναμη. Άρα, καλά του κάνανε του Μπαρμπαρούση.

Υπάρχει όμως και το περιλάλητο άρ. 61 Σ, που προβλέπει τα εξής:

1. Ο βουλευτής δεν καταδιώκεται ούτε εξετάζεται με οποιονδήποτε τρόπο για γνώμη ή ψήφο που έδωσε κατά την άσκηση των βουλευτικών καθηκόντων.
2. Ο βουλευτής διώκεται μόνο για συκοφαντική δυσφήμηση, κατά το νόμο, ύστερα από άδεια της Βουλής. Αρμόδιο για την εκδίκαση είναι το Εφετείο. Η άδεια θεωρείται ότι οριστικά δεν δόθηκε, αν η Βουλή δεν αποφανθεί μέσα σε σαράντα πέντε ημέρες αφότου η έγκληση περιήλθε στον Πρόεδρο της Βουλής. Αν η Βουλή αρνηθεί να δώσει την άδεια ή αν περάσει άπρακτη η προθεσμία, η πράξη θεωρείται ανέγκλητη.

Το άρθρο αυτό θεσπίζει το περίφημο ανεύθυνο των βουλευτών, το οποίο έχω υμνήσει σε αυτήν εδώ την ανάρτηση ως εξής:

Για το ανεύθυνο τα έχουμε ξαναπεί. Δεν υπάρχουν αδικήματα λόγου για τον βουλευτή κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Ας εξυβρίση. Ας αποκαλύψη κρατικά μυστικά. Ας προσβάλη την μνήμη τεθνεώτος. Ας, ο δε μέγιστον, διαπράξη εγκλήματα “ρατσιστικού μίσους” ή όπως αλλιώς τα λένε οι νεομισαλλόδοξοι. Είναι ανεύθυνος. Τελεία. Έτσι το θέλησε ο μόνος συντακτικός θεσμός, ο κυρίαρχος λαός.

Καλύπτει άραγε το άρ. 61 Σ (είτε θεωρηθή λόγος άρσεως του αδίκου, όπερ κατ’ εμέ ορθότερον, είτε οτιδήποτε άλλο δογματικώς) και το αδίκημα του Μπαρμπαρούση;

Read moreΗ βαρβαρούσειος ανελευθεροστομία