Ήδη από τα πρώτα στάδια της διαδικασίας ανέγερσής του (δεκαετία 1970), το νέο μουσείο της Ακρόπολης συνδέθηκε με καταστάσεις και συζητήσεις ως επί το πλείστον άσχετες με την ουσία ενός μουσείου. Ατέρμονες διαφωνίες για το σημείο ανέγερσης, αναρίθμητες μηνύσεις και προσφυγές, μικροπολιτικές σκοπιμότητες και προσωπικοί εγωισμοί, η σύνδεση (ταύτιση μάλλον) του εγχειρήματος με το αίτημα επιστροφής των Ελγινείων και τέλος η πολυσυζητημένη μορφή του κτηρίου των Β. Tschumi-Μ. Φωτιάδη απέκλεισαν ουσιαστικά οποιονδήποτε άλλον προβληματισμό για το σημαντικό αυτό έργο. Οι μουσειολογικές και αρχαιολογικές πτυχές του πράγματος, δηλ. ο τρόπος έκθεσης των ευρημάτων (μέρος Ι αυτού του άρθρου), η αντίληψη του παρελθόντος που εκτίθεται (ή, όπως θα δούμε στο μέρος ΙΙ, δεν εκτίθεται…), το πόσο και πως συμβάλλει εν γένει το (νέο) μουσείο στην ιστορική και αρχαιολογική γνώση δεν απασχόλησαν δηλαδή και ούτε φαίνεται ότι πρόκειται να απασχολήσουν ιδιαίτερα την δημόσια συζήτηση. Με αυτά ως δεδομένα δεν είναι περίεργο ότι το τελικό αποτέλεσμα προσφέρεται, δυστυχώς, για μια εξαντλητική κριτική, αν όχι γενική αποδόμηση.
Ας αρχίσουμε από το κτήριο. Και μόνο το γεγονός ότι η αρχιτεκτονική μορφή του συζητήθηκε τόσο πολύ αποκτώντας ένθερμους υποστηρικτές και ορκισμένους εχθρούς προοιώνιζε πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Το έργο των Tschumi-Φωτιάδη, εντυπωσιακό εσωτερικά και αμφιλεγόμενο εξωτερικά, βρίσκεται σε άριστη οπτική επαφή με την Ακρόπολη και εντυπωσιάζει με τον όγκο, την επιλογή των υλικών (του γυαλιού κυρίως) και τον φωτισμό του. Η πρόθεση αντιπαραβολής του αρχαίου βράχου με την υπερσύγχρονη αρχιτεκτονική του μουσείου, καθώς και η απόπειρα «προσομοίωσης» της Ακρόπολης στο σχέδιό του (ισόγειο ως ράμπα «ανόδου» στην Ακρόπολη, πρώτος όροφος με όλα τα ευρήματα και μνημεία επί του ιερού βράχου πλην Παρθενώνα, αξιολογική αναβίβαση του τελευταίου στον δεύτερο όροφο), αποτελούν ενδιαφέρουσες ιδέες. Ιδέες όμως ερήμην των εκθεμάτων. Με τον όγκο και την αρχιτεκτονική του το κτήριο συνθλίβει ουσιαστικά τα ευρήματα που προορίζεται να αναδείξει.
Read moreΈνας νεόπλουτος ημιμαθής: το νέο μουσείο της (αρχαίας) Ακρόπολης Ι