Περί απαγορεύσεως κομμάτων

Δημοσιεύθηκε στα Νέα της 09ης Φεβρουαρίου 2023 σε ελαφρώς διαφορετική μορφή. Η πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, διά της οποίας εισηγείται στην Εθνική Αντιπροσωπία την απαγόρευση καθόδου στις εκλογές πολιτικών κομμάτων των οποίων η ηγεσία έχει καταδικασθή σε πρώτο βαθμό για ορισμένα βαριά αδικήματα προξενεί έντονο προβληματισμό εξ επόψεως Συνταγματικού Δικαίου. Ας δούμε μερικά σημεία: … Read more Περί απαγορεύσεως κομμάτων

Περί της ψήφου των ομογενών

Συντομώτερη εκδοχή του άρθρου δημοσιεύθηκε στα Νέα της 04ης Οκτωβρίου 2019. Την επικαιρότητα απασχολεί το ζήτημα της ψήφου των Ελλήνων κατοίκων εξωτερικού, και μάλιστα υπό δύο έννοιες: τόσο ως διευκόλυνση της ασκήσεως του δικαιώματος του εκλέγειν, ήτοι με επιστολική ψήφο, όσο και ως επέκταση του δικαιώματος αυτού σε ομογενείς. Και καθόσον αφορά την διευκόλυνση, δεν … Read more Περί της ψήφου των ομογενών

Μετανάστες και ομογενείς, βίοι παράλληλοι

Δημοσιεύθηκε στα Νέα στις 02 Σεπτ 19. Κάθε πολιτική παράταξη προσεγγίζει το ζήτημα της πιθανής διεύρυνσης του εκλογικού σώματος υπό το στενό κομματικό της πρίσμα μάλλον παρά έχοντας ως γνώμονα το γενικότερο συμφέρον της πολιτικής μας κοινότητας. Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος προσέγγισης από τα μεγάλα κόμματα των μεταναστών και των ομογενών ως πιθανών μελλοντικών ψηφοφόρων: … Read more Μετανάστες και ομογενείς, βίοι παράλληλοι

Κατά της πολυσταυρίας

Σε ωρισμένες εκλογικές περιφέρειες, στις πιο μεγάλες, ο εκλογέας έχει δικαίωμα να επιλέξη περισσότερους από έναν υποψηφίους. Αυτό συμβαίνει χαρακτηριστικά στις ευρωεκλογές, τις οποίες θα χρησιμοποιήσω στο εξής δίκην παραδείγματος. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι και καμπόσοι βουλευτές στην συγκεκριμένοι περιφέρεια, προκειμένου ο εκλογέας να μοιράση την προτίμησή του σε περισσότερους. Πολυσταυρία λοιπόν. Το … Read more Κατά της πολυσταυρίας

Αποτελεσματα εσωκομματικων εκλογων κεντροαριστερας 2017: πρωτη αναλυση

Οσο κιαν ο Βουλαρινος κοροϊδευει οτι ηταν εκλογες για τον νεο κυρ Φωτη Κουβελη, και οσο κι αν η γενικη εντυπωση απογοητευσης ειναι οτι παλι βγηκε η Φωφη και τιποτα δεν αλλαζει, εγω εχω την εντυπωση οτι κατι μαθαμε απο την χτεσινη αναμετρηση εντος του ΠΑΣΟΚ της κεντροαριστερας, ισως την πρωτη με τοσο ευρεια συμμετοχη ψηφοφορων απο διαφορες πλευρες του φασματος (το αν ειναι ηθικο αυτο, το συζηταει ο Αθανασιος) και σιγουρα με την ευρυτερη γκαμα υποψηφιων.

Τελικα θεωρω πιθανο οτι κατι θα κερδισει και η χωρα, πρακτικα, και οχι μονο σε επιπεδο “γιορτης για την δημοκρατια” και ολα αυτα τα (ορθα) που ακουστηκαν σχετικα:

Κερδη για την χωρα:

Read moreΑποτελεσματα εσωκομματικων εκλογων κεντροαριστερας 2017: πρωτη αναλυση

Όταν ο δήμος απαιτεί λιγότερη δημοκρατία: Ελλάς-ΗΠΑ-Βρετανία συμμαχία;

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στο Βημα
Μεγαλο μερος του κειμενου προεκυψε απο συνεργασια με τον Ζαχαρια Μανιαδη, αλλα οι τελικες αποψεις εκφραζουν μονο εμενα.

Δεν σταματάνε τα πλήγματα για την δυτική φιλελεύθερη δημοκρατία.

Πόσο γρήγορα και πόσο βαθιά έχουν αλλάξει τα πράγματα! Ούτε μια δεκαετία πριν, η συνεχής πρόοδος φαινόταν αναπόφευκτη. Δεν ήταν μόνο Αμερικανοί πολιτικοί επιστήμονες που προέβλεπαν το Τέλος της Ιστορίας. Για τους κατοίκους της Δύσης που δεν έζησαν μεγάλους πολέμους, και ειδικά αυτούς που δεν πρόλαβαν ως ενήλικες την Σοβιετική Ένωση, η κυριαρχία του δυτικού φιλελεύερου μοντέλου με το συνεχές άνοιγμα συνόρων και την διεύρυνση των ατομικών δικαιωμάτων φαινόταν αυτονόητη, αδιαμφισβήτητη και αδιάκοπη. Θέμα χρόνου ήταν, νομίζαμε, να νικηθεί παγκοσμίως ο εθνικισμός και η ξενοφοβία, ο πλανήτης να μικρύνει, η φιλελεύθερη ουτοπία να αφιχθεί.

Οι αναπάντεχοι αλλά συνεχόμενοι θρίαμβοι του λαϊκισμού στους ισχυρότερους φάρους της δυτικής δημοκρατίας κλονίζουν θανάσιμα την θεωρία της αέναης προόδου. Είναι ξεκάθαρο ότι τόσο ο Τραμπ όσο οι δυνάμεις του brexit αποστρέφονται το δίπτυχο ανοιχτές αγορές-ανοιχτά μυαλά. Για πρώτη φορά στην ζωή ενός 35χρονου, η ελευθερία να κινούμαστε και να εργαζόμαστε σε όλη την Δύση αρχίζει να μειώνεται. Πώς φτάσαμε εδώ;

Read moreΌταν ο δήμος απαιτεί λιγότερη δημοκρατία: Ελλάς-ΗΠΑ-Βρετανία συμμαχία;

Περί αμερικανικού προεδρικού εκλογικού συστήματος

Με τις οφειλόμενες ευχαριστίες για τις υποδείξεις τους στους Θάνο Μαυρέλη, Κώστα Κωτούλα και Αθηνά Βενετάκη.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα όταν γράφεται το παρόν, στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές η Κλίντον έλαβε 400.000 χιλιάδες ψήφους περισσότερες από τον Τραμπ. Αυτό είναι ένα ελάχιστο ποσοστό, της τάξης του 0,3%, είναι ένα ποσοστό όμως κατά το οποίο προηγήθηκε η Κλίντον και ηττήθηκε ο Τραμπ και όχι ανάποδα.

[ενημέρωση 22Δεκ16: Η διαφορά έκλεισε τελικά στα 2,86 εκ. ψήφους υπέρ της ηττημένης, ήτοι 2%. Πρόκειται φυσικά για την μεγαλύτερη διαφορά που υπήρξε ποτέ υπέρ του ηττημένου των εκλογών, υπερπενταπλάσια από την διαφορά Γκορ με Μπους το 2000]

Αλλά, φευ, την εκλογή κέρδισε ο πορτοκαλής γλίτσας. Στο εκλεκτορικό σώμα συγκέντρωσε 290 εκλέκτορες έναντι 228 της αντιπάλου του.

Πώς έγινε αυτό; Πώς είναι δυνατόν ένα εκλογικό σύστημα να μεταμορφώνη τον δεύτερο σε πρώτο; Ιδού μερικές σκέψεις.

1. Το πολίτευμα όπου 2 στις 5 φορές κερδίζει ο υποψήφιος που ηττάται στην κάλπη δεν γνωρίζω πώς λέγεται. Γνωρίζω όμως πώς δεν λέγεται. Δεν λέγεται δημοκρατικό. Το ίδιο έγινε και το 2000, όταν ο Γκορ προηγήθηκε του Μπους κατά 500.000 χιλιάδες ψήφους, το ίδιο ξαναγίνεται το 2016. Αν στο 40% των περιπτώσεων ανατρέπεται η λαϊκή ετυμηγορία, η λαϊκή κυριαρχία παύει να αποτελή το θεμέλιο κάθε εξουσίας.

Αυτό το αντιδημοκρατικό σύστημα δεν έχει καμία σχέση με την ομοσπονδία, αλλά είναι απλώς ένα πλειοψηφικό με ευρεία περιφέρεια (με την ελάχιστη εξαίρεση του Μαίιν και της Νεμπράσκας, παντού αλλού επικρατεί πλειοψηφικό). Είναι γνωστό ότι σε εκλογικά συστήματα τέτοιου είδους ο πρώτος στην κάλπη μπορεί να μετατραπή σε δεύτερο σε έδρες, αρκεί η κατανομή των ψήφων να είναι κατάλληλη. Απόδειξη αυτού είναι δηλαδή ότι ακριβώς το ίδιο μπορεί να γίνη και σε μη ομοσπονδιακές χώρες, αν υιοθετήσουν πλειοψηφικό με ευρεία (έστω και εν μέρει!). Αυτό ακριβώς έγινε στη Ελλάδα στις διαβόητες εκλογές του 1956 επί Καραμανλέως του Α΄, όπου η αντιπολίτευση πήρε 25.000 ψήφους περισσότερες, αλλά 33 βουλευτικές έδρες λιγώτερες! Αντίστροφα, το ομοσπονδιακό κράτος που λέγεται Ηνωμένες Πολιτείες του Μεξικού εκλέγει με άμεση, λαϊκή ψηφοφορία τον Πρόεδρό του, και μάλιστα με σχετική πλειοψηφία, χωρίς να ανακατεύωνται οι 31 Πολιτείες του. Άρα, αναγκαστική σχέση δεν υπάρχει.

2. Επιπλέον, οι εκλέκτορες είναι ανάλογοι με τον πληθυσμό της κάθε πολιτείας (συν δύο για τους γερουσιαστές), άρα δεν αντισταθμίζονται οι ψήφοι μεταξύ μεγάλων και μικρών πολιτειών (γιατί τότε θα είχαν όλες οι πολιτείες τον ίδιο αριθμό, όπως ακριβώς συμβαίνει στην αμερικανική Γερουσία). Για την ακρίβεια, εκ των 538 εκλεκτόρων οι 100 ακολουθούν το γερουσιαστικό σύστημα, είναι δηλαδή ανεξάρτητοι από τον πληθυσμό κάθε πολιτείας, αλλά αναλογούν ανά 2 σε κάθε πολιτεία. Υπάρχει λοιπόν όντως μια εύνοια κατά περίπου 100/538 = 19% υπέρ των πολιτειών, αλλά το 81% των εκλεκτόρων, ήτοι η συντριπτική τους πλειοψηφία, δεν υπακούει σε καμία ομοσπονδιακή λογική.

3. Συνέπεια των ως άνω ηλιθιοτήτων του εκλογικού συστήματος είναι ότι είναι κάλλιστα δυνατόν να εκλεγή πρόεδρος εκείνος με τις λιγώτερες ψήφους, πράγμα που συνέβη δύο φορές στις τελευταίες πέντε εκλογές. Άρα, δεν πρόκειται για σύμπτωση, αλλά για σύμπτωμα. Σύμπτωμα αντιδημοκρατικότητας.

Μπορεί κάλλιστα επίσης να εκλεγή όποιος χάση και ψήφους και πολιτείες, πιο δύσκολο αυτό βέβαια, αλλά όχι αδύνατον. Αρκεί να κερδίση κανείς τις 11 μεγαλύτερες πληθυσμιακά πολιτείες, έστω και κατά μία ψήφο, (Καλιφόρνια, Τέξας, Φλώριδα, Νέα Υόρκη, Ιλλινόι, Πεννσυλβανία, Οχάιο, Γεωργία, Μίσιγκαν, Βόρεια Καρολίνα, Νέα Ιερσέη), που έχουν συνολικό πληθυσμό ίσο με 183 εκατομμύρια (57% του συνολικού πληθυσμού), ώστε να διασφαλίση τον μαγικό αριθμό 270. Είναι που το πάνσοφο σύστημα κατοχυρώνει τα δικαιώματα των πολιτειών #μπα

Ούτε πρόκειται για καθαρά θεωρητικό ενδεχόμενο, αλλά και αυτό έχει συμβή. Στις εκλογές του 1824, ο Άνταμς εξελέγη πρόεδρος από τη Βουλή, παρά το ότι υστέρησε τόσο σε ψήφους, όσο και σε πολιτείες από τον πρώτο Τζάκσον. Φυσικά, το γεγονός ότι υπήρχαν εκλογές, βουλές και ψηφοφορίες το 1824 είναι από μόνο του πολύ πιο σημαντικό από την κλοπή της προεδρίας από τον ινδιανοφάγο Τζάκσον. Αλλά το θεσμικό προηγούμενο υπάρχει: είναι δυνατόν να ξανασυμβή λοιπόν.

Ο δευτερόψηφος Πρόεδρος Άνταμς.
Ο δευτερόψηφος Πρόεδρος Άνταμς.

Read moreΠερί αμερικανικού προεδρικού εκλογικού συστήματος