ανεργια

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη

Σε προηγούμενο άρθρο μιλούσαμε για την ζημιά που κάνει η υπερβολική ρύθμιση στην αγορά εργασίας. Αυτές τις μέρες, απτό παράδειγμα περιγράφει γλαφυρά την σοβιετική νοοτροπία της κυβέρνησης και την πολλαπλή ζημία που προκαλεί, φανερή ακόμα και στους δρόμους της πόλης. Η κυβέρνηση ρυθμίζει την αγορά εργασίας λες και βρίσκεται στο Μετρόπολις του Φριτς Λανγκ (1927). Το αποτέλεσμα είναι πραγματικά να γυρίζει την οικονομία στο 1927.

Η ιστορία της έμμισθης εργασίας χαρακτηρίζεται, στο μυαλό πολλών, από μια συνεχή πάλη για περισσότερο ελεύθερο χρόνο και υψηλότερους μισθούς. Ποιος έφερε το 8ωρο, αν όχι οι αγώνες των εργαζομένων; Η σωστή απάντηση είναι: η άνοδος της παραγωγικότητας χάρη στην εκβιομηχάνιση, σε συνδυασμό με την εξομάλυνση της αγοράς εργασίας.

Σκεφτείτε ότι οι (αυτοαπασχολούμενοι) αγρότες του 1900 φυσικά δεν ήξεραν από 8ωρα. Όσο χρειαζόταν, δούλευαν, από ανατολή μέχρι δύση του ήλιου. Κανένας αγώνας ή απεργία δεν θα το άλλαζε αυτό. Οι βιομηχανικοί εργάτες κατάφεραν να ξεφύγουν από τον ζυγό αυτής της αδιάκοπης εργασίας επειδή δούλευαν σε βιομηχανίες, με μηχανήματα που πολλαπλασίαζαν την δύναμη του κόπου τους.

Read moreΑπό την εποχή του φουγάρου στην εποχή της γνώσης

Ειναι αραγε οι απαιτησεις αριστερας και συνδικατων για αυξημενους μισθους πραγματικα συμφωνες με την κοινωνικη δικαιοσυνη για την οποια διατεινονται οτι ενδιαφερονται?

Τα τελευταια χρονια συνεβη κατι στην γερμανικη αγορα εργασιας που λιγοι οικονομολογοι περιμεναν γενικα να συμβει, και ακομα λιγοτερο σε ενα απο τα προπυργια του “ευρωσκληρωτισμου”.

Βλεπετε απο τα χρονια του Κεϋνς εχουμε παρατηρησει οτι οι μισθοι σε εναν κλαδο ειναι δυσκαμπτοι (γνωστοι και ως “κολλημενοι”=sticky), δεν πεφτουν ευκολα ο,τι και να συμβαινει στην οικονομια. Στην διαπιστωση αυτη εφτασε ο Κεϋνς εμπνευσμενος πιθανοτατα απο την βιαιη υφεση που βιωνε η Αγγλια μετα τον Α ΠΠ. Η υφεση ειχε προκληθει κατα βαση απο το γεγονος οτι οι βρετανικες τιμες ειχαν ανεβει πολυ σε σχεση με τις αμερικανικες και επιβαρυναν την ανταγωνιστικοτητα των βρετανικων προϊοντων (σας θυμιζει κατι?), αλλα οι Αγγλοι αξιωματουχοι, απο περηφανια ή αγνοια, ηθελαν πεισματικα να διατηρησουν την προπολεμικη ισοτιμια στερλινας-δολλαριου.

Στην κλασικη οικονομικη θεωρια προ Κεϋνς οι οικονομιες ειναι παντα σε ισορροπια. Ετσι οταν σε μια ανοιχτη οικονομια πεφτει η ζητηση στο εξωτερικο για τα αγαθα της, αν δεν πεσει η ισοτιμια, τοτε αναγκαστικα πεφτουν οι τιμες/μισθοι. Το αποτελεσμα ειναι να μην χρειαζονται απολυσεις, η ανεργια ειναι παντα περιπου μηδενικη*.

Read moreΕυελικτοι μισθοι α λα Γερμανια ή τερατωδης ανεργια α λα Ισπανια

Χαρακτηριστικο γνωρισμα πολλων ζητηματων στα οικονομικα ειναι τα αντιδιαισθητικα αποτελεσματα που μπορει να εχει μια πολιτικη. Στα οικονομικα της εργασιας εχουμε πληθος τετοιων παραδειγματων, οπου για παραδειγμα μισ πολιτικη με στοχο την “προστασια” ενος ατομου μπορει να το βλαπτει ιδιαιτερα. Η αδεια μητροτητας μπορει να καθιστα πολλες γυναικες μη προσληψιμες. Οι ελαχιστοι μισθοι μπορει να φερνουν ατομα στην ανεργια.

Τα ζητηματα αυτα εχουν πολυπλοκες αλλεπιδρασεις και αλληλοσυγκρουομενους στοχους (απασχοληση απο την μια, μισθοι απο την αλλη). Δεν μπορει να τα αναλυσει ενας οικονομολογος μονος του σε μια μερα ή εναν μηνα. Ακομα λιγοτερο ομως μπορει να τα αναλυσει ενας αμυητος στα οικονομικα, χωρις γνωση της βιβλιογραφιας, με ενα κυριακατικο αρθρο εφημεριδας.

Και ομως, ακριβως αυτο φαινεται προσπαθησε να κανει ο καθηγητης ιστοριας Α.Λιακος στο Βημα:

Υπάρχουν δύο επιχειρήματα που δικαιολογούν την «ελαστικοποίηση» και την αποθέσμιση της εργασίας[…]. Το πρώτο αφορά τη μείωση του κόστους εργασίας και το δεύτερο ότι πράγματι αύξησε την απασχόληση.

Ποιος το ειπε αυτο? Για μενα το δυνατοτερο επιχειρημα υπερ της ελαστικης εργασιας ειναι οτι προσφερει δυνατοτητα εργασιας με οτι αυτη συνεπαγεται (εισοδημα, εργασιακη εμπειρια) σε ατομα που δεν θα μπορουσαν να εργαστουν με πληρες ωραριο. Αυτο συμπεριλαμβανει νεες μητερες (ή πατερες), φοιτητες, φρεσκους πτυχιουχους κτλ

Read moreΕυελικτη αγορα εργασιας ή ακαμπτη αγορα σκεψης και διαλογου?

Οι νεοι δεν διδασκονται τιποτα χρησιμο στα ΑΕΙ. Γαλουχουνται ομως να πιστευουν οτι ειναι οι εκλεκτοι του θεου που αξιζουν κατευθειαν διευθυντικες θεσεις! Μεχρι να συνειδητοποιησουν την πλανη τους εχουν φτασει τα 30, ειναι ανεργοι και ακομα δεν εχουν μαθει κατι χρησιμο.

Ποιος φταιει που εισαι ανεργος? Μα φυσικα εσυ Ελληνα πολιτη, οι κακες εκπαιδευτικες σου επιλογες, η σαπια γραφειοκρατια που ανεχεσαι και το κακο μας εκπαιδευτικο συστημα που βγαζει απαιδευτους τεμπεληδες!

Κοτιαχτε ας πουμε μια ενδιαφερουσα ερευνα στην Καθημερινη για το προφιλ του 30ρη πτυχιουχου.

Διαβαζουμε λοιπον οτι το ποσοστο εισακτεων στα ΑΕΙ πηγε απο το 35% στα μεσα του 90 στο 72% (!!!) σημερα. Δηλαδη σκεφτειτε το λιγο, απο τους συμμαθητες σας στο σχολειο πανω απο 7 στους 10 εισαγονται σε ΑΕΙ και με δεδομενο το απαραδεκτο συστημα των ΑΕΙ μας θα παρουν σιγουρα πτυχιο! Σας φαινεται περιεργο να μην βρισκουν αυτοματα δουλεια ολοι αυτοι και μαλιστα στον κλαδο που θελουν? Βγαζει συμπερασμα η ερευνητρια της Παντειου κα. Καραμεσινη:

Φταίει η ελληνική οικονομία που δεν μπορεί να αξιοποιήσει στο σύνολό του το εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό που βγαίνει από τα ΑΕΙ

Τι ειναι η οικονομια αναρωτιεμαι εγω? Ειναι ενα απανθρωπο τερας που οριζει για τον καθενας μας την μοιρα του? Οχι βεβαια, η οικονομια ειμαστε εμεις! Ας εξηγηθω: η οικονομια χρειαζεται φυσικο και ανθρωπινο κεφαλιο. Στις μερες μας στη δυση το φυσικο κεφαλαιο αφθονει, αυτο που σπανιζει ειναι το ανθρωπινο.

Οι θεσεις εργασιας σε μια χωρα σαν την Ελλαδα λοιπον, που ειναι μερος ενος τεραστιου οικονομικου σχηματισμου (ΕΕ) με αφθονο κεφαλαιο δεν εξαρτωνται απο εναν κακο καπιταλιστη με πουρο που εχει το μονοπωλιο του κεφαλαιου και επιλεγει σε ποιον να δωσει δουλεια. Το κεφαλαιο στην ευρωζωνη υπαρχει, το προβλημα ειναι να το προσελκυσεις, προσφεροντας χωρο για μια καλη επενδυση.

Read moreΠοιος φταιει που εισαι ανεργος (με πτυχιο)?