Παραρτήματα ξένων πανεπιστημιων – μια ιστορική ή απλά αδιάφορη μεταρρύθμιση;

Δημοσιεύτηκε στα Νέα Η υπόθεση «ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα» θα μείνει στην ιστορία ως μνημείο παραλογισμού και υποκρισίας. Η προτεινόμενη «μεταρρύθμιση» φαίνεται να σέβεται αρκετά την θλιβερή αυτή παράδοση, αντί να την σαρώνει. Αρχικά να το επιβεβαιώσουμε, είμαστε απ’τις ελάχιστες χώρες παγκοσμίως που απαγορεύουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ακόμα και «κομμουνιστικές» χώρες όπως Κίνα ή Βιετνάμ … Read more Παραρτήματα ξένων πανεπιστημιων – μια ιστορική ή απλά αδιάφορη μεταρρύθμιση;

Όχι μια ακομη μεταρρυθμιση των πανελληνιων!

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στο Βημα

Υπάρχει άραγε κυβέρνηση της μεταπολίτευσης που (να κράτησε πάνω από μήνα και) να μην σκέφτηκε να αλλάξει τις «πανελλήνιες»*; Προφανώς το θέμα προσφέρεται για εκλογικά κέρδη. Η δυσαρέσκεια των πολιτών μαθητών, γονέων και διδασκόντων με το σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι γενική και δικαιολογημένη. Οι προσπάθειες μεταρρύθμισης εστιάζουν όμως με εκπληκτική συνέπεια στα λανθασμένα προβλήματα και βγάζουν συστηματικά λανθασμένα συμπεράσματα. Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης Τσίπρα δεν ξεφεύγουν από τον κανόνα, επαυξάνουν μόνο προς το λαϊκιστικότερο.

Εδώ και δεκαετίες, η εισαγωγή σε καλή σχολή ελληνικού πανεπιστημίου προϋποθέτει φοβερή σπατάλη χρόνου και χρήματος, δυσκολίες για όλη την οικογένεια και απτές πραγματικές επιπτώσεις στην σωματική και ψυχική υγεία του μαθητή. Στο Λύκειο, χωρίς υπερβολή, εύκολα διακρίναμε δια γυμνού οφθαλμού αν ένα παιδί ετοιμάζεται σοβαρά για Νομική ή Ιατρική Αθηνών. Ήταν δυστυχισμένο, με ξεφτισμένο χιούμορ και αδυνατισμένο σώμα. Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι όλη αυτή η μιζέρια είναι ανούσια!

Το σύστημα που έχουμε φτιάξει είναι υπερβολικά πολυέξοδο, αναποτελεσματικό και ταυτόχρονα αναξιοκρατικό!

Read moreΌχι μια ακομη μεταρρυθμιση των πανελληνιων!

Μεταπτυχιακο στα οικονομικα: ποιος να το κανει, πως να διαλεγει

Ή γιατι δεν μπορω να ακουω την φραση ανεργος μαθηματικος

Εδω και καιρο προσπαθω να γραψω εναν οδηγο για προπτυχιακες σπουδες στην Αγγλια.

Αφου δεν τα καταφερνω, θα κανω κατι πιο ευκολο, θα γραψω πεντε λογια για τις μεταπτυχιακες σπουδες στα οικονομικα.
Ντισκλεημερ: Μια και ειμαι Programme Director στο MSc Economics του πανεπιστημιου μου, εχω δει πολλα αυτες τις μερες που κρινουμε αιτησεις, και τα εχω φρεσκα. Φυσικα ομως οι αποψεις εδω ειναι αυστηρα δικες μου και δεν αντιπροσωπευουν το πανεπιστημιο ή το τμημα μου.

1 Πρεπει να κανω μεταπτυχιακο στα οικονομικα?
1.1 Το πρωτο σκελος της απαντησης πρεπει να διευκρινισει :

1.11 Τι σημαινει οικονομικα. Η οικονομικη επιστημη εχει αναπτυξει πολυ δυνατα εργαλεια που μπορουν να χρησιμοποιηθουν σε πολλους κλαδους, οποτε με την ευρεια εννοια οικονομικα μπορει θεωρουμε ζητηματα απο τις δημοπρασιες και την τιμολογιακη πολιτικη μιας επιχειρησης, μεχρι τις διεθνεις σχεσεις και την νομισματικη πολιτικη της ΕΚΤ.
Χαρακτηριστικα μπορει να δει κανεις για ποσο διαφορετικα ζητηματα εχουμε γραψει εμεις, με την ετικετα οικονομικα.

1.12 Τι δεν ειναι οικονομικα
Στην Ελλαδα υπαρχει η ταση να ονομαζουμε οικονομικα οτιδηποτε εχει να κανει με αριθμους και χρημα. Αυτη η ταυτιση δεν ισχυει ουτε προς την μια κατευθυνση ουτε προς την αλλη. Ουτε δηλαδη τα οικονομικα εχουν να κανουν μονο με χρημα (οπως εδειξα πιο πανω), ουτε καθε πραγμα που εχει να κανει με χρημα ειναι οικονομικα. Πολλα πραγματα που εχουν να κανουν με χρημα λεγονται λογιστικη ή χρηματοοικονομικα, και ειναι εντελως διαφορετικο αντικειμενο. Για να χρησιμοποιησουμε μια γλωσσα που εχει μεγαλυτερη τριβη με το αντικειμενο, υπαρχει economics, finance και accounting.
Εγω για παραδειγμα ασχολουμαι με τα οικονομικα (economics) καμμια 15ρια χρονια πια, αλλα δεν εχω την παραμικρη ιδεα πως γινονται οι λογαριασμοι μιας επιχειρησης (λογιστικη = accounting) και ξερω μαλλον λιγα πραγματα απο χρηματιστηρια και άλλες χρηματαγορες (χρηματοοικονομικα = finance).

Read moreΜεταπτυχιακο στα οικονομικα: ποιος να το κανει, πως να διαλεγει

Φοιτητικη διαρροη ή αποτυχημενη εκπαιδευτικη πολιτικη

Το ελληνικο κρατος απομακρυνει φοιτητες με το ζορι απο τα σπιτια τους, τους στελνει σε ιδρυματα χαμηλοτερης σταθμης αποτι θα βρισκαν στην πολη τους, και μετα ξοδευει τα λεφτα των γονιων τους για να τους πεισει να μεινουν μακρια απο αυτους

Διαβαζω στην Καθημερινη

το 24,3% των πρωτοετών της τρέχουσας ακαδημαϊκής χρονιάς πήγαν να εγγραφούν στη σχολή τους και μετά την… ξέχασαν αφού ούτε καν βιβλία δεν ζήτησαν να πάρουν για τα μαθήματά τους. Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε, αφού το 2010-2011 το 19,55% των πρωτοετών έκαναν μεν εγγραφή στη σχολή τους, αλλά δεν ζήτησαν βιβλία.

Φοιτητικη διαρροη ονομαζουν το φαινομενο, υπονοωντας μαλλον οτι οι φοιτητες ειναι ενα αβουλο ρευμα που κατευθυνουμε οπου και οπως θελουμε. Οι ζημιες που προκαλει το φαινομενο ειναι προφανεις και οι λυση μαλλον ευκολη. Αλλα δυστυχως προσκρουει σε δυο απο τα αγαπημενα τοτεμ της π.κ. (προ κρισης) Ελλαδας.

Αρχιζω απο τις ζημιες. 1 στους 4 φοιτητες εγγραφεται σε σχολες απο τις οποιες δεν ενδιαφερεται καν να παραλαβει τα δωρεαν βιβλια. Απο την μια αυτοι οι φοιτητες προκαλουν κοστος στο κρατος (κοστος γραφειοκρατιας πχ), χωρις να κερδιζουν τιποτα οι ιδιοι.

Read moreΦοιτητικη διαρροη ή αποτυχημενη εκπαιδευτικη πολιτικη

Οι εξωτερικες επιδρασεις ενος καλου πανεπιστημιου ή γιατι καθε ερευνητης αγαπαει την Βοστωνη

Η θεωρια οτι ενα νεο καλο ΑΕΙ απλα θα εκλεβε ερευνητες απο το υπαρχον συστημα ΑΕΙ σε μια χωρα ειναι το ιδιο αστεια με την θεωρια οτι η Ρεαλ Μαδριτης ριχνει το επιπεδο των ισπανικων ομαδων

Η αξια ενος καλου πανεπιστημιου υποτιμαται συνεχως στον ελληνικο δημοσιο διαλογο. Ενα καλο πανεπιστημιο εχει δυο ειδων επιδρασεις στην περιφερεια ή και στην χωρα που το φιλοξενει. Η μια επιδραση ειναι στο ανθρωπινο δυναμικο, φερνει ταλαντουχα ατομα ως καθηγητες ή φοιτητες, ατομα τα οποια οσο ειναι στο πανεπιστημιο ή ακομα και αν το αφησουν, προσφερουν στην περιοχη τους γνωσεις, ιδεες, κοινωνικο και υλικο κεφαλαιο.

Η αλλη επιδραση ασκειται ευθεως στα υπολοιπα ΑΕΙ της χωρας. Αναφερεται για παραδειγμα συχνα ως επιχειρημα εναντιον των ιδιωτικων πανεπιστημιων οτι δια της παρουσιας τους και μονο θα βλαψουν τα δημοσια. Οι καλοι καθηγητες λεει θα φυγουν απο το δημοσιο και θα πανε στο ιδιωτικο πανεπιστημιο. Αυτη η λογικη ειναι νομιζω κοντοφθαλμη και λανθασμενη, οπως μπορει να σας πει οποιοσδηποτε νεος επιστημονας που ψαχνει για δουλεια σε καποιο πανεπιστημιο.

Ενα δυνατο πανεπιστημιο δεν προκαλει μειωση στο επιστημονικο δυναμικο των γειτονικων του ΑΕΙ, οπως δεν εχει καταστραφει το Boston University (BU) ή το MIT λογω γειτνιασης με το Harvard που κειται λιγο πιο κατω στον ποταμο Charles. Ισα ισα, χαρη στην παρουσια των ΜΙΤ και Harvard, η Βοστωνη εχει καταστει απο τους ελκυστικοτερους προορισμους για επιστημονες σε ολον τον πλανητη. Ενας υποσχομενος νεος ερευνητης που αναζητει εργασια, πολυ πιο ευκολα δεχεται μια θεση στο BU απ’οτι σε ενα παρομοιας κατα τα αλλα ποιοτητας και περιουσιας ιδρυμα οπως το Ohio State. Ο λογος ειναι οτι απλουστατα στο BU εχει την αμεση δυνατοτητα να διασχισει το ποταμακι και να βρεθει σε σεμιναρια και επαφες με μερικους απο τους καλυτερους επιστημονες στον κοσμο.

Η Βοστωνη δεν ειναι εξαιρεση, ειναι ισως το γνωστοτερο παραδειγμα που ακολουθει εναν γενικο κανονα. Τα πανεπιστημια του ευρυτερου Λος Αντζελες ευνοουνται τρομερα απο την υπαρξη των UCLA και Caltech, το Σαν Φρανσισκο ευνοειται απο τα Στανφορντ και Μπερκλεϋ, το Σικαγο δυναμωνει λογω των U Chicago και Northwestern και η Νεα Υορκη απολαμβανει τις χαρες του να φιλοξενεις τα NYU και Columbia. Ακομα περισσοτερο, οποιοδηποτε πανεπιστημιο στις ΗΠΑ ευνοειται απο την υπαρξη 20 κορυφαιων πανεπιστημιων στην χωρα. Χαρακτηριστικο παραδειγμα Ισραηλινος συναδελφος μου που ειχε προταση απο 3-4 καλα ευρωπαϊκα ιδρυματα σε πανεμορφες πολεις -και μια να υποσχεται δυσθεωρητες αποδοχες-, αλλα προτιμησε να παει στο αγνωστο Columbus για να δουλεψει στο ασημο Οχαϊο Στεητ. “Αν θες να κανεις επιστημονικη δουλεια, πρεπει να βρισκεσαι στις ΗΠΑ” τον συμβουλεψαν.

Το φαινομενο λειτουργει σε καθε κλιμακα, ενα καλο ιδρυμα βελτιωνει τις συνθηκες για τα γειτονικα του ερευνητικα ιδρυματα, ειτε μιλαμε για σχολεια*, ΤΕΙ, περιφερειακα ΑΕΙ ή τα δυνατοτερα ερευνητικα ιδρυματα στον κοσμο.

Read moreΟι εξωτερικες επιδρασεις ενος καλου πανεπιστημιου ή γιατι καθε ερευνητης αγαπαει την Βοστωνη

Αναμορφωση στα ευρωπαικα πανεπιστημια – επιτελους ανισοτητες!

Κατι αλλαζει στους διαδρομους των ευρωπαικων ΑΕΙ, ακομα και στην σκληροπυρηνικη Γαλλια.

Ενα απο τα πιο παρανοϊκα και αδικα χαρακτηριστικα του ευρωπαικου συστηματος ανωτατης εκπαιδευσης ειναι η ισοπεδωτικη εξισωση: μεταξυ φοιτητων, μεταξυ καθηγητων σε μια σχολη αλλα και μεταξυ καθηγητων σε διαφορετικες σχολες.

Οι φοιτητες θεωρουνται ολοι εξισου πλουσιοι (και γιαυτο κανεις δεν πληρωνει διδακτρα) συχνα και εξισου ικανοι (γιαυτο σε Γαλλια, Γερμανια και αλλες χωρες οποιοσδηποτε εχει απολυτηριο εισαγεται).
Ακομα πιο περιεργο ειναι οτι οι καθηγητες θεωρουνται ολοι ιδιοι. Ενας καθηγητης διοικησης επιχειρησεων ή πληροφορικης στο καλυτερο γαλλικο πανεπιστημιο πρεπει να παιρνει τα ιδια λεφτα με εναν καθηγητη αγροτικων εκμεταλλευσεων στο χειροτερο.

Ισχυριζομαι οτι αυτο ειναι αδικο αλλα και καταστροφικο. Καποιος που ειναι αστερι στην πληροφορικη μπορει να εχει στα 25 του με μια θεση εργασιας της ταξης των 100.000-150.000 ευρω τον χρονο. Ενας καθηγητης αγροτικων εκμεταλλευσεων με δυσκολια θα ξεφευγε απο την ανεργια αν εψαχνε δουλεια στον ιδιωτικο τομεα. Το να τους μεταχειριζομαστε το ιδιο σημαινει απλα οτι πολυ λιγα αξιολογα ταλεντα σε ειδικοτητες με μεγαλη ζητηση θα δουλευουν στα πανεπιστημια μας, αφου θα προτιμουν να δουλευουν με πολυ καλυτερες συνθηκες στον ιδιωτικο τομεα. Ετσι η ισοτητα στα εισοδηματα ειναι πολυ κακη για την ερευνα σε μια χωρα. Και εν τελει ειναι και αδικη, καποιος που παραγει ερευνα σε τομεις με μεγαλη ζητηση στην οικονομια προσφερει περισσοτερα και αξιζει να πληρωνεται περισσοτερο.

Ειναι καιρος η Ευρωπη να ξεχασει το μυθο οτι ολοι οι φοιτητες και ερευνητες ειναι ισοι, ενας μυθος που εν μερει ευθυνεται για το πολυ μεγαλο ακαδημαϊκο χασμα μεταξυ Ευρωπης και ΗΠΑ. Μεταξυ 1901 and 1950, 73% των βραβειων Νομπελ πηγαν σε χωρες που ανηκουν σημερα στην ΕΕ. Μεταξυ 1951 και 2000, το μεριδιο μας επεσε στο 33%, και απο το 1995 εως το 2004, το ποσοστο μας ηταν μολις 19%!

Read moreΑναμορφωση στα ευρωπαικα πανεπιστημια – επιτελους ανισοτητες!

Για ένα καλύτερο και πιο δίκαιο δημόσιο πανεπιστήμιο

компютриΣτις λίγες γραμμές που ακολουθούν θα καταθέσω εν συντομία τις προτάσεις μου για ένα πανεπιστήμιο που θα μπορεί να προσφέρει σχετικά υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκές υπηρεσίες ενώ ταυτόχρονα θα υπηρετεί τις βασικές αρχές της δικαιοσύνης και της ακριβοδικίας. Θεωρώ δεδομένη -και απολύτως δικαιολογημένη- την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και αυτό το αναφέρω διότι θα παίξει το ρόλο του σε όσα έχω να προτείνω. Συνοπτικά, λοιπόν, θέτω στην κρίση σας τις παρακάτω ρυθμίσεις και σας καλώ να θυμάστε πάντα τους δύο στόχους που υιοθετώ από τον τίτλο ήδη. Όσοι, από την άλλη, πιστεύουν ότι τα ΑΕΙ μας είναι από τα καλύτερα στον κόσμο και ότι είναι δίκαιο να απαξιώνει τις σπουδές όλων των υπολοίπων και να αποκαλείται επιστήμων όποιος πέρασε τα φοιτητικά του χρόνια παίζοντας ξύλο και πήρε το πτυχίο του μετά από 10 χρόνια και 5-6 προσπάθειες ανά μάθημα καλούνται απλώς να διαβάσουν κάτι άλλο.

1) Τα ΑΕΙ θα είναι εντελώς ανεξάρτητα σε ό,τι αφορά το σύνολο των ακαδημαϊκών και διοικητικών τους λειτουργιών. Αυτό σημαίνει ότι θα αναλαμβάνουν την ευθύνη για την εισαγωγή νέων φοιτητών, το πρόγραμμα διδασκαλίας, την έρευνα και τα οικονομικά. Οι διοικήσεις τους θα αποφασίζουν εκ των προτέρων τον αριθμό των εισακτέων και θα διοργανώνουν τις εισαγωγικές εξετάσεις. Αυτό εξασφαλίζει ότι: α) πολιτικές παρεμβάσεις ψηφοθηρικού χαρακτήρα αποκλείονται β) καταργούνται οι πανελλήνιες εξετάσεις της παπαγαλίας και απαγκιστρώνεται η Β’βαθμια εκπαίδευση από αυτή τη διαδικασία, επιστρέφουσα στον αυθεντικό της ρόλο γ) οι εξετάσεις αφορούν πράγματι το γνωστικό αντικείμενο της σχολής και διερευνούν τις ικανότητες και τις γνώσεις του υποψηφίου δ) οι μαθητές που έχουν το προνόμιο της ιδιωτικής εκπαίδευσης και της εντατικής προγύμνασης χάνουν το μεγαλύτερο μέρος του τεράστιου πλεονεκτήματος που έχουν σήμερα και ε) η εξεταστική επιτροπή θα έχει τη δυνατότητα, διά του ελέγχου του φακέλου του υποψηφίου, να συνυπολογίσει κι άλλους παράγοντες, όπως η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του για παράδειγμα, για να αποφασίσει ανάμεσα σε ισοβαθμούντες εξεταζόμενους – προς όφελος, προφανώς, των λιγότερο προνομιούχων.

2) Τα ΑΕΙ θα αξιολογούνται από ανεξάρτητες διεθνείς αρχές και ινστιτούτα των οποίων η δουλειά γίνεται αποδεκτή από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.

Read moreΓια ένα καλύτερο και πιο δίκαιο δημόσιο πανεπιστήμιο