οικονομικα

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη

Σε προηγούμενο άρθρο μιλούσαμε για την ζημιά που κάνει η υπερβολική ρύθμιση στην αγορά εργασίας. Αυτές τις μέρες, απτό παράδειγμα περιγράφει γλαφυρά την σοβιετική νοοτροπία της κυβέρνησης και την πολλαπλή ζημία που προκαλεί, φανερή ακόμα και στους δρόμους της πόλης. Η κυβέρνηση ρυθμίζει την αγορά εργασίας λες και βρίσκεται στο Μετρόπολις του Φριτς Λανγκ (1927). Το αποτέλεσμα είναι πραγματικά να γυρίζει την οικονομία στο 1927.

Η ιστορία της έμμισθης εργασίας χαρακτηρίζεται, στο μυαλό πολλών, από μια συνεχή πάλη για περισσότερο ελεύθερο χρόνο και υψηλότερους μισθούς. Ποιος έφερε το 8ωρο, αν όχι οι αγώνες των εργαζομένων; Η σωστή απάντηση είναι: η άνοδος της παραγωγικότητας χάρη στην εκβιομηχάνιση, σε συνδυασμό με την εξομάλυνση της αγοράς εργασίας.

Σκεφτείτε ότι οι (αυτοαπασχολούμενοι) αγρότες του 1900 φυσικά δεν ήξεραν από 8ωρα. Όσο χρειαζόταν, δούλευαν, από ανατολή μέχρι δύση του ήλιου. Κανένας αγώνας ή απεργία δεν θα το άλλαζε αυτό. Οι βιομηχανικοί εργάτες κατάφεραν να ξεφύγουν από τον ζυγό αυτής της αδιάκοπης εργασίας επειδή δούλευαν σε βιομηχανίες, με μηχανήματα που πολλαπλασίαζαν την δύναμη του κόπου τους.

Read moreΑπό την εποχή του φουγάρου στην εποχή της γνώσης

Ο Ριτσαρντ (Ντικ) Θεηλερ κερδισε το Νομπελ Οικονομικων 2017 για την συμβολη του στα Συμπεριφορικα Οικονομικα. Τι ακριβως ειναι τα συμπεριφορικα οικονομικα, και γιατι πρεπει να μας νοιαζει;
Ενα εισαγωγικο κειμενο, μια μπονους συνεντευξη, και ενα παλιοτερο κειμενο ειδικα για την Ελλαδα, θα λυσουν καθε απορια :)

1) Ο οικονομολόγος που μας λύνει τα χέρια – δένοντας τα

Δημοσιευτηκε λιγο διαφορετικο στην Athens Voice

«Σας παρακαλώ κύριε Μπιτζίδη, μαζέψτε τα γλυκά από το τραπέζι, δεν θέλω να φάω άλλα», η γνωστή σκηνή σε κάθε γιορτινό τραπέζι ανά την χώρα. Μα όποιος όντως δεν θέλει, απλά δεν τρώει, θα έλεγε ένας παραδοσιακός οικονομολόγος ή φιλελεύθερος φιλόσοφος. Όχι όμως ο Ντικ Θέηλερ (Thaler) που κέρδισε προχτές το Νομπέλ Οικονομικών, ο οποίος θα σας πρότεινε για να γλυτώσετε από τον κακό εαυτό σας, να κλειδώσετε τα γλυκά σε χρηματοκιβώτιο που προκαλεί ηλεκτροσόκ όταν πάτε να το ανοίξετε.

Αντισυμβατικός πανεπιστημιακός, όπως μαρτυρούν και τα δύο βιβλία εκλαϊκευμένης επιστήμης που έγραψε, με εκατομμύρια αντίτυπα πωλήσεις, και βέβαια η όλο χαμόγελα εμφάνιση του σε χολλυγουντιανό μπλοκμπάστερ συνοδευόμενος από λαμπερή στάρλετ.

Χαρακτηριστικά αντισυμβατικές και οι ερευνητικές απορίες του βραβευθέντος, πρωτοστάτη των Συμπεριφορικών Οικονομικών: Πώς γίνεται έξυπνοι άνθρωποι να φέρονται ενίοτε τόσο χαζά, για την τσέπη τους, την καριέρα τους ή και την συναισθηματική τους ζωή; Τι σημαίνει πραγματικά πειρασμός και ανυπομονησία; Κατ’επέκταση, γιατί τόσοι Έλληνες δυσκολευόντουσαν να πληρώσουν εγκαίρως τους λογαριασμούς τους, ακόμα και στις εποχές των παχύτερων αγελάδων; Τέτοιες, απλές, «χαζές» (κατά τον ίδιο) ερωτήσεις διαπερνούν το έργο του Θέηλερ και τον οδηγούν στην διαπίστωση ότι δεν είμαστε τέλειοι, δεν είμαστε καν κατά προσέγγιση ορθολογιστές στις σημαντικές αποφάσεις ζωής.

Read moreΝομπέλ 2017: Ριτσαρντ Θεηλερ και Συμπεριφορικα Οικονομικα