Καινούργιες λέξεις ΧΙΙΙ

αυθοδήγητο: Τα αυτοκινούμενα αυτοκίνητα (θεοί, τι πλεονασμός!) αποτελούν μια τεχνολογία που ωριμάζει ταχέως. Πώς θα τα λέμε λοιπόν; Μια απλή πρόταση είναι να ουσιαστικοποιήσουμε την μετοχή και να τα ονομάσουμε αυτοκινούμενα. Αυτοκινούμενα βέβαια δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά αυτοκίνητα, αλλά τέλος πάντων. Η λέξη αυτοκίνητο όμως με παρακίνησε να δημιουργήσω μια ανάλογή της, που θα … Read more Καινούργιες λέξεις ΧΙΙΙ

Καινούργιες λέξεις ΧΙΙ

Ιταλιστική: Το Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ παράγει Ιταλιστές, επιστήμονες δηλαδή ειδικευμένους όχι μόνο εν στενή εννοία στα της ιταλικής γλώσσας, αλλά και της ιστορίας και του εν γένει πολιτισμού της υπεριονίου γείτονος. Δεν είναι ούτε φιλόλογοι ούτε ιστορικοί, αλλά ειδικευμένοι εν γένει σε σπουδές πολιτισμού της οικείας χώρας. Παρομοίως, το Τμήμα Γερμανικής … Read more Καινούργιες λέξεις ΧΙΙ

Καινούργιες λέξεις ΧI

Ρε φίλε, πάνε 3 τόσα χρόνια από τις τελευταίες μου καινούργιες λέξεις!

δυσάγαθο: Στα Οικονομικά μιλάμε για τα αγαθά, για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες δηλαδή από τα οποία σε γενικές γραμμές θα θέλαμε περισσότερο παρά λιγώτερο, επειδή υποκειμενικώς παράγουν ωφέλεια. Πέραν του σημείου του κόρου όμως τα αγαθά τρέπονται αίφνης σε δυσάγαθα, όπως είναι άλλωστε εξαρχής τα σκουπίδια, τα κόπρανα και τα ψηφοδέλτια της ΧΑ: κάτι από το οποίο προτιμάμε το λιγώτερο παρά το περισσότερο, κάτι για το οποίο θα πληρώναμε για να μην το έχουμε παρά για να το έχουμε.

Βέβαια, όλα αυτά θα μπορούσαμε απλώς να τα πούμε κακά. Η ονομασία “δυσάγαθα” όμως παρουσιάζει τα εξής πλεονεκτήματα: α) δηλώνει μέσω του δυσ- το ακριβώς αντίθετο του αγαθού, β) περιέχει το αγαθό, υπενθυμίζοντας ότι ουδέν κακόν αμιγές καλού και ότι τι είναι αγαθό και τι όχι κρίνεται υποκειμενικά κάθε φορά, και φυσικά γ) εμπλουτίζει την Υπερτρισχιλιετή με μία ακόμη λέξη.

Πρέπει επίσης να αποδώσουμε την διάκριση απόλυτης και σχετικής φτώχειας με κάποιο τρόπο. Για να το κάνουμε αυτό, θα διαβάσουμε δυο στίχους από τον Πλούτο του Αριστοφάνη, εκεί όπου λέει (στ. 552-554):

πτωχοῦ μὲν γὰρ βίος, ὃν σὺ λέγεις, ζῆν ἐστιν μηδὲν ἔχοντα:
τοῦ δὲ πένητος ζῆν φειδόμενον καὶ τοῖς ἔργοις προς έχοντα,
περιγίγνεσθαι δ᾽ αὐτῷ μηδέν, μὴ μέντοι μηδ᾽ ἐπιλείπειν.

Και άρα, θα πούμε πενία την σχετική φτώχεια και πτωχεία την απόλυτη φτώχεια, έννοιες που υπάγονται και οι δύο στο γένος της ανέχειας. Οι αντίστοιχοι όροι για τους ανθρώπους είναι οι πένητες, οι πτωχοί και ανεχείς.

Read moreΚαινούργιες λέξεις ΧI

Καινούργιες λέξεις ΙΧ

Απελευθερία: η αρνητική ελευθερία, η ελευθερία από τινος. Προσελευθερία: η θετική ελευθερία, η ελευθερία πρός τι. Προσετερότης: η ιδιότητα του απευθύνεσθαι προς έτερον. Ας πούμε, η προσετερότητα της πράξης είναι προπόθεση της εγκληματοποίησής της. Λογοστεγής: αναφέρεται σε αυτόν που έχει λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο προκειμένου να μην διαβραχή από τον λόγο, ήτοι την λογική, π.χ. … Read more Καινούργιες λέξεις ΙΧ

Καινούργιες λέξεις VIII

Χείμωντρο: Όχι θέρετρο ντε, χείμωντρο!

Λιφιστολόγος: Επειδή δασύνεται το αρχικό φωνήεν του β΄ συνθετικού, ο σχολαστικός συνιστολόγος μετατρέπει το ψιλό χειλικό στο αντίστοιχο δασύ του και απολαμβάνει την ομορφιά ενός συνθέτου που δεν ξέρει τι σημαίνει. Ας το δούμε και αυτό: Λέμε λιποτάκτης, λιπομάρτυρας, λιπένορκος, λιπόστρατος, λιποβαρής, λιπόσαρκος και φυσικά λιπόθυμος. Α, εύρηκα: λιφιστολόγος είναι ο εγκαταλιπών την συνιστολογικήν τάξιν, κάτι σαν τον Θεόδωρο δηλαδή.

Ανταγκώνας: Κάπως πρέπει να λέγεται αυτό, κάποιος ιατρικός όρος θα υπάρχη, απλώς δεν τον ξέρω. Εννοώ το εσωτερικό μέρος του χεριού στο ύψος του αγκώνα. Εκεί που γαργαλιόμαστε ντε!

Read moreΚαινούργιες λέξεις VIII

Περί μεταγραφής των ολλανδικών τοπωνυμίων

Μετά την συγκλονιστική επιτυχία του Οδηγού Μεταγραφής Γερμανικών Τοπωνυμίων και μετά από ασφυκτική πίεση του τμήματος της ελληνόφωνης ανθρωπότητας που διαβάζει συνΙστολόγιο, σήμερα, έμπλεως συγκινήσεως και υπερηφανείας, συνεχίζω το έργο μου με τον Οδηγό Μεταγραφής Ολλανδικών Τοπωνυμίων.

Καταρχάς, λίγη γεωγραφία. Η χώρα-όπου-εορτάζεται-σαν-εθνική-εορτή-το-γενέθλιον-της-μακαρίας-βασιλίσσης-Βεατρίκης διαιρείται διοικητικώς σε 12 επαρχίες που φέρουν τα κεχαριτωμένα ονόματα Δρένθη, Φλεφολανδία, Φρησλανδία, Ελδερλανδία, Χρονιγγία, Λιμβούρχον, Νωρδοβραβάντη, Νωρδολλανδία, Οφερεισσελία, Ουτρεχτία, Ζειλανδία και Ζυιδολλανδία.

Read moreΠερί μεταγραφής των ολλανδικών τοπωνυμίων

Καινούργιες λέξεις VII

αλεξίβρεφος/αλεξινήπιος: επίθετο που χαρακτηρίζει αυτόν που δεν εχθρεύεται απαραιτήτως τα βρεφη ούτε επιθυμεί τον τηγανισμό τους, αλλά εν πάση περιπτώσει λαμβάνει σοβαρά προληπτικά μέτρα προστασίας, ώστε να απομακρύνη τους ανεπιθύμητους επισκέπτες, π.χ. αλεξίβρεφο πεζοδρόμιο ή αλεξινήπιο εστιατόριο. Ή αλεξίβρεφη κοινωνία. όπιτα: Είδος πρωινού, που συνίσταται σε μία πίτα, χωρίς να ενδιαφέρη τόσο το πρώτο συνθετικό … Read more Καινούργιες λέξεις VII