Παραγωγικοτητα, εργατικοτητα και ο μυθος του κακου επιχειρηματια

Μια παραδοσιακη ασχολια των Ελληνων ειναι να συγκρινουν τους μισθους και τα εισοδηματα τους με άλλες ευρωπαϊκες χωρες και να γκρινιαζουν για την “μεγαλη διαφορα”*. Με την ελευση του ευρω η συγκριση εγινε ακομα ευκολοτερη – και συχνοτερη θα ελεγα.

Κατι που φαινεται να ξεχνανε πολλοι ειναι οτι οι μισθοι και τα εισοδηματα πρεπει να παραγονται καπως. Ουτε η κυβερνηση, μητε ακομα περισσοτερο οι επιχειρησεις, μπορουν να πληρωνουν για καιρο υψηλοτερους μισθους απο αυτο που τελικα παραγουν οι εργαζομενοι.

Ειναι λοιπον πολυ σημαντικο να δουμε τι και ποσο παραγουν οι Ελληνες, για να συζητησουμε μετα ποιο επιπεδο μισθων θα ηταν δικαιο και πως μπορει να αυξηθει. Η απλη αληθεια ειναι οτι οι Ελληνες δεν παραγουν πολυ. Συχνα αυτο παρερμηνευεται στον δημοσιο διαλογο, σκοπιμως ή οχι, και προσφερονται στατιστικες περι εργατικοτητας των Ελληνων (οπως ωρες εργασιας ανα ετος) για να αποδειξουν το αντιθετο. Αφηνοντας στο πλαϊ ζητηματα μετρησης (το γεγονος οτι καποιοι Ελληνες δηλωνουν 50 ωρες εργασιας την εβδομαδα δεν σημαινει οτι οντως δουλευουν τοσο**) και κατανομης (ποιος δουλευει ποσο), δεν μεταφραζεται καθε εργατοωρα στην ιδια παραγωγη. Αν βαλετε τον Νικο Γκαλη να εκτελει βολες για μια ωρα, θα βαλει πιθανοτατα περισσοτερους ποντους απο μενα. Αυτο που πραγματικα μετραει λοιπον ειναι κυριως η παραγωγικοτητα, ορισμενη ως παραγωγη ανα ωρα εργασιας.

Η απλη και σκληρη αληθεια ειναι οτι η παραγωγικοτητα των Ελληνων ειναι χαμηλη, η δευτερη χαμηλοτερη στην ΕΕ15 μαλιστα. Συμφωνα με στοιχεια του ΟΟΣΑ και παιρνοντας την παραγωγικοτητα (ΑΕΠ ανα εργατο-ωρα) στις ΗΠΑ το 2008 ως μετρο συγκρισης, η Γερμανια εχει παραγωγικοτητα καπου στο 91%, η Γαλλια στο 96%, η Ισπανια στο 76% και η Ελλαδα μολις 58%. Για καθε ωρα δηλαδη που εργαζεται ενας κατοικος Ελλαδος, παραγει κατα μεσο ορο 42% λιγοτερο απο εναν Αμερικανο και 36% λιγοτερο απο εναν Γερμανο!

Ωρα εργασιας απο ωρα εργασιας διαφερει. Σε μια ωρα 1 ανθρωπος παραγει 1 μετρο υφασμα αξιας 1 ευρω

Ποιος φταιει για την τοσο χαμηλη μας παραγωγικοτητα? Το παραδειγμα με τον Νικο Γκαλη δινει ηδη ενα πιθανο λογο, οι ικανοτητες, το ταλεντο και η εκπαιδευση των εργαζομενων διαφερουν απο χωρα σε χωρα. Παιρνοντας ως δεδομενο οτι οι ανθρωποι οταν γεννιουνται ιδιοι ειναι, αυτο που πραγματικα διαφερει απο χωρα σε χωρα ειναι οι επικτητες ικανοτητες των εργαζομενων. Η μετρηση του λεγομενου ανθρωπινου κεφαλαιου μιας χωρας ειναι πολυ δυσκολη υποθεση***, αλλα ανεκδοτολογικα θα ελεγα οτι σε πολλες θεσεις εργασιας οι Ελληνες ειναι φανερα υποκαταρτισμενοι σε σχεση με τους Γερμανους ή Αμερικανους συναδελφους τους και μεγαλο ρολο, εκτος των κακων ΑΕΙ, παιζει φανταζομαι η βαθια αναξιοκρατια στις προσληψεις ιδιωτικου και δημοσιου τομεα.

Ενας άλλος λογος για την χαμηλη παραγωγικοτητα ειναι προφανως οι εξωτερικες συνθηκες μεσα στις οποιες λειτουργουν οι επιχειρησεις, οπως φυσικες υποδομες και διοικητικη στηριξη της επιχειρηματικοτητας. Σε μια χωρα που για το καθε τι χρειαζεσαι 25 αδειες, που οι μεταφορικες υποδομες ειναι μαλλον μετριες, που τα λιμανια και οι δρομοι κλεινουν καθε τρεις και λιγο, που οι δημοσιοι υπαλληλοι εχουν ως σκοπο της ζωης τους την παρεμποδιση καθε επιχειρηματικης κινησης, που διαφορες συντεχνιες αποσπουν ληστρικα προσοδους σε καθε βημα μιας επιχειρησης (απο φορτηγα ΔΧ μεχρι συμβολαιογραφους), που οι βουλευτες ψηφιζουν νομους στην τυχη (βλ. φρουτακια) για να τους αλλαξουν μετα απο 6 μηνες και ολες τις αλλες κακες συνθηκες που τακτικα στηλιτευουμε σε αυτο το ιστολογιο, δεν ειναι δυσκολο να δει κανεις οτι η δουλεια του καθε εργαζομενου αποδιδει λιγοτερο απ’οτι σε μια καλορυθμισμενη φιλο-επιχειρηματικη χωρα.

... ή μπορει να σχεδιαζει 1 μικροτσιπ αξιας 600 ευρω.

Που και που ακουω να κατηγορουνται οι επιχειρηματιες/διοικουντες για την χαμηλη παραγωγικοτητα των επιχειρησεων. Δεν εχω κανενα προβλημα να αποδωσω στενα υλιστικα κινητρα στον μεσο επιχειρηματια, στην Ελλαδα ή αλλου. Δεν πρεπει ομως να μας διαφευγει οτι η υψηλη παραγωγικοτητα οδηγει αμεσα σε υψηλοτερα κερδη για τον επιχειρηματια! Οι επιχειρηματιες λοιπον εχουν καθε συμφερον να αυξανουν την παραγωγικοτητα και αν δεν το κανουν πρεπει να αναζητουμε τους λογους που τους εμποδιζουν. Θα τους βρουμε σχεδον παντα στο πλαισιο που δημιουργει μια κοινωνια για την επιχειρηματικοτητα, οπως συζητηθηκε πιο πανω.

Ακομα και αν υποθεταμε οτι μερικοι επιχειρηματιες ειναι ανοητοι και δεν βρισκουν τον σωστο τροπο για να οργανωσουν την επιχειρηση τους, ενω ενας περαστικος μπορει να τον δει κατευθειαν (κατι λιγο απιθανο), ο ανταγωνισμος στην ελευθερη αγορα φροντιζει για το ξεχορταριασμα των κακων επιχειρησεων. Το γεγονος οτι κακες επιχειρησεις επιβιωνουν ενιοτε στην Ελλαδα ειναι κριμα στον λαιμο των κυβερνησεων που στηριζουν αντιπαραγωγικες επιχειρησεις, ενιοτε λογω εντιμης ιδεοληψιας (λατρεία των μικρών επιχειρησεων πχ) ενιοτε λογω ατιμης και βρωμερης διαπλοκης.

Κατακλειδα
Η προστιθεμενη αξια που παραγουμε στην χωρα μας ειναι τελικα το κλειδι για τους μισθους και την ευημερια μας. Η αυξηση της παραγωγικοτητα μας ειναι ο σημαντικοτερος στοχος της οικονομικης πολιτικης. Το γεγονος οτι στην Ελλαδα δουλευουμε πολυ αλλα παραγουμε σχετικα λιγο εχει να κανει με πληθωρα παραγοντων. Αλλα αντι να ψαχνουμε για φαντασματα να κατηγορησουμε, κακους επιχειρηματιες ή κακους μεταναστες, πρεπει να κανουμε οτι μπορουμε εμεις οι ιδιοι για να εργαζομαστε αποτελεσματικοτερα. Ατομικα αυτο σημαινει καλυτερη εκπαιδευση και προετοιμασια για την εργασια μας, συλλογικα αυτο σημαινει να οριζουμε κυβερνησεις που καθαριζουν το πεδιο για την αναπτυξη υγιους και ανταγωνιστικης επιχειρηματικοτητας, αντι να ταϊζουν συντεχνιες και να χαϊδευουν ομαδες πιεσης.

*Οταν κανουν συγκρισεις συχνα αγνοουν ποσο πιο υψηλη ειναι η ονομαστικη, ποσο μαλλον η πραγματικη φορολογια στην κεντροβορεια Ευρωπη, οπως και οτι σπανιως υπαρχουν 14 μισθοι οπως στην Ελλαδα.
**Οπως γνωριζουμε και απο μελετες σεξουαλικων συνευρεσεων, οι Ελληνες ανδρες τεινουν να υπερβαλουν ενιοτε. Εκτος αν νομιζει κανεις οτι ειναι δυνατον ο μεσος Ελληνας να κανει ερωτα Χ φορες την εβδομαδα αλλα η μεση Ελληνιδα Χ/2.
***Οι περισσοτερες μετρησεις στην βιβλιογραφια γινονται με βαση μετρησιμα στοιχεια, οπως τα τυπικα προσοντα που εχει να επιδειξει ο πληθυσμος. Ετσι η Ελλαδα με το υψηλο ποσοστο αποφοιτων ΑΕΙ εμφανιζεται να εχει υψηλο ανθρωπινο κεφαλαιο. Φυσικα αν ειχαμε στοιχεια για την ποιοτητα των πτυχιων του καθε ΑΕΙ θα εβγαιναν πιθανοτατα πολυ διαφορετικα συμπερασματα.

Παραρτημα:
Οι μισθοι στην Ελλαδα αυξανονται τα τελευταια χρονια (1990-2006) ταχυτερα απο την παραγωγικοτητα (στοιχεια του διεθνους οργανισμους εργασιας βλ γραφημα 1.5) ενω στην Γερμανια εχουμε το ακριβως αναποδο. Δεν ειναι μικρη η συμμετοχη αυτου του γεγονοτος στα σημερινα προβληματα της Ελλαδας.

51 thoughts on “Παραγωγικοτητα, εργατικοτητα και ο μυθος του κακου επιχειρηματια”

  1. Κατι που φαινεται να ξεχνανε πολλοι ειναι οτι οι μισθοι και τα εισοδηματα πρεπει να παραγονται καπως.

    Αυτό τον περιορισμό οι Έλληνες αριστεροί (κυρίως) προτιμούν να μην τον εξετάζουν. Για τις χαμηλές αμοιβές ευθύνεται ο κακός μπαμπούλας κεφαλαιοκράτης επιχειρηματίας και η ΕΕ.

    Reply
  2. Ακομα και αν υποθεταμε οτι μερικοι επιχειρηματιες ειναι ανοητοι και δεν βρισκουν τον σωστο τροπο για να οργανωσουν την επιχειρηση τους, ενω ενας περαστικος μπορει να τον δει κατευθειαν (κατι λιγο απιθανο),

    Δεν θα έλεγα και τόσο απίθανο. Η δική μου αίσθηση είναι ότι η μικρή επιχειρηματικότητα ιδίως δεν θέλει να γίνη μεγάλη, δεν ενδιαφέρεται να τολμήση, παρά να αναπαράγη ό,τι κληρονόμησε ως τεχνολογία, νοοτροπία, συνήθειες, συνήθως από τον πατέρα ιδρυτή της οικογενειακής επιχείρησης. Αλλά μπορεί να κάνω λάθος.

    Reply
    • Δεν θέλουν να γίνουν μεγάλοι ή φοβούνται ότι στην προσπάθεια τους να γίνουν μεγάλοι θα χάσουν και τα λίγα που έχουν; Γιατί αυτό είναι ζήτημααποστροφής του ρίσκου. Νομίζω ότι το πτωχευτικό δίκαιο για παράδειγμα στην Ελλάδα είναι αρκετά αυστηρό, κάτι που θα εξηγούσε γιατί ένας επιχειρηματίας δεν είναι διατεθεμένος να ρισκάρει. Αν χάσει, χάνει τα πάντα. Αν κερδίσει, ίσως και λόγο μικρού μεγέθους της αγοράς, μπορεί να μην κερδίζει τόσο πολλά.

      Ένας άλλος λόγος θα ήταν η κακή λειτουργία της πιστωτικής αγοράς. Η πιστωτική επέκταση βασίστηκε στα καταναλωτικά δάνεια και στα στεγαστικά, που θεωρούνταν σίγουρη επένδυση, καθώς “η γη δεν χάνει την αξία της”. Δεν έχω στοιχεία, θα έλεγα όμως ότι αρκετά επιχειρηματικά δάνεια ήταν στην πραγματικότητα δάνεια για κεφάλαιο κίνησης. Έχω την εντύπωση ότι δεν ήταν τόσο εύκολο να πας στην τράπεζα, ειδικά αν ήσουν μικρομεσαίος και χωρίς διάθεση, λόγω αποστροφής στον κίνδυνο, να υποθηκεύσεις κάτι, να πάρεις δάνειο για την επέκταση της επιχείρησης σου. Αν υπάρχει καμμιά μελέτη, θα ήθελα να την δω.

      Επιπλέον αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο κοινωνικό περιβάλλον που θεωρει τον επιχειηματία έναν αιμοσταγή τύπο που πίνει το αίμα των εργαζομένων, στερεότυπο που μερικές φορές δεν είναι αβάσιμο. Για ποιο λόγο να γίνεις ο τύπος που όλοι θα φθονούν; Κάτσε εκεί που κάθεσαι. Η κουλτούρα μας νομίζω παίζει ρόλο και στην αποστροφή στον κίνδυνο. Αν απλώς αποτύχεις σε μια επιχειρηματική σου κίνηση δεν είναι μόνο τα λεφτά που θα χάσεις, αλλά και ο κοινωνικός στιγματισμός που θα επέλθει. Θα είσαι πλέον ο αποτυχημένος. Αν κερδίσεις, θα είσαι ο τύπος που όπως προείπα φθονούν. Lose-lose situation λοιπόν, άρα κάτσε εκεί που κάθεσαι.

      Τέλος-ή μάλλον όχι τόσο τέλος, γιατί πιθανότατα δεν εξάντλησα τις αιτίες-μπορεί να φταίει και η δημόσια υποδομή. Ας πούμε τι θέλω να ξεκινήσω να πουλάω τα προϊόντα μου μέσω διαδικτύου, αλλά στο χωριό που είμαι δεν υπάρχει σύνδεση ή είναι αργή dial up και το δορυφορικό/ασύρματο ίντερνετ κοστίζει πάρα πολύ. Μπορεί να μην προχωρήσω το σχέδιο μου σε αυτή την περίπτωση.

      Όλα αυτά λοιπόν μας φέρνουν πίσω στο ότι το περιβάλλον στο οποίο καλείται να επιχειρήσει κάποιος στην Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα πρόσφορο.

      Reply
      • πολυ καλες οι παρατηρησεις του θαλυς, προσθετω κατι ισως ακομα πιο βασικο: στην Ελλαδα δεν σε συμφερει να μεγαλωσεις γιατι περα απο τα διαφορα επισημα προνομια και ενισχυσεις που χανεις, χανεις και την δυνατοτητα να φορο- και εισφορο-διαφευγεις.

        Οι μικρες επιχειρησεις ειναι πρωταθλητες της φοροδιαφυγης ενω ας πουμε η Κοσμοτε και να ηθελε δεν θα μπορουσε να αποφευγει τον ΦΠΑ ή κατι τετοιο.

        Και ξαναλεω, αν περα απο αυτες τις ορθολογικες σκεψεις καποιες επιχειρησεις πασχουν και απο ανορθολογικη αδρανεια εμεις φταιμε, ως κρατος και πελατες, που δεν εξαφανιζονται απο την αγορα.

        επιστρεφω για τα άλλα σχολια

        Reply
      • Γιατί αυτό είναι ζήτημααποστροφής του ρίσκου.

        Ποιά χώρα λέτε πως είναι πρώτη στο κόσμο στην απαίχθεια στο κίνδυνο;;;;

        συνδεσμος 1

        2

        Reply
  3. δεκτα όσα γράφετε, ειδικά οι ώρες εργασίας στην Έλλαδα ανήκουν σιγουρα στο γενικότερο πλαίσιο του “greek statistics”, μόνο τις μούφες υπερωρίες στο δημόσιο να βάλεις πάει περίπατο η αξιοπιστία. Άλλα πιστεύω ότι και αυτή η χαμηλη παραγωγικότητα δεν μοιράζεται δίκαια, γιατί πως γίνεται πάρολη τη χαμηλή μας παραγωγικότητα να έχουμε πηξει στις cayene, και ο κάθε μικρομεσαίος επιχειρηματίας να δουλεύει από τη μία με margins που δεν υπάρχουν στην ευρώπη και από την άλλη να έχει στρατίες κακοπληρωμένων υπαλλήλων. Επίσης πέρα απο την αδικία στη σχέση παραγωγικότητας-αμοιβής μεταξύ δημοσίου-ιδιωτικού τομέα, υπάρχουν και αδικαιολόγητες αδικίες/ανισότητες και μέσα στις ίδιες τις επιχειρήσεις η σε ίδιους κλάδους. Πέρα που το ελληνικό management είναι για τα μπάζα και βλέπεις κατι απίθανους τύπους με κάτι μισθους στο θεό ενώ οι άλλοι λιώνουν απο κάτω για ψίχουλα, εν γένει όμως υπάρχει τρομερό χάσμα αμοιβών μεταξύ υψηλόμισθον στελεψών με τους υπαλλήλους που δεν δικαιολογήται με βάση την παραγωγικότητα. Από την εμπειρία μου απο εταιρίες στι κεντρική-βόρεια ευρώπη νόμίζω ότι ενδοεταιρικά υπάρχει πολυ μικρότερη απόκλιση των μεγαλύτερων από τους μικρότερους μισθούς. Η αποκλιση αυτή δεν έχει σχέση με την παραγωγικότητα γιατί εδώ απλά μιλάμε για ποσοστά.

    Reply
  4. Σύμφωνοι. Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι ένας λόγος που οι επιχειρηματίες δεν κοιτούν να αυξήσουν την παραγωγικότητα με άλλους τρόπους είναι ότι μπορούν συνεχώς να την αυξάνουν με συμπίεση του κόστους εργασίας; (που οφείλεται κυρίως στην ανυπαρξία ελεγκτικών μηχανισμών και πολιτικής βούλησης εφαρμογής του εργατικού δικαίου, παρά στο θεσμικό πλαίσιο). Σε αναπτυγμένες χώρες εάν χρειαστεί να δουλέψεις το ΣΚ θα σου δώσουν μερικές εργάσιμες μέρες παραπάνω άδεια. Στην Ελλάδα, ακόμα και αν έχεις τελειώσει τη δουλειά σου, θα σε κρατήσουν υποχρεωτικά στο γραφείο να κάνεις απλήρωτη υπερωρία, έτσι για να μην κακομαθαίνεις.

    Reply
    • Έχεις απόλυτο δίκιο. Η δικιά μου εμπειρία από τον ιδιωτικό τομέα – που πιθανόν δεν είναι αντιπροσωπευτική αλλά ούτε και η εξαίρεση- είναι ενός επιχειρηματία χωρίς οργανωτικές ικανότητες και σχεδιασμό που αντί να προσπαθήσει να δώσει στους εργαζομένους του τα μέσα και τις συνθήκες για να γίνουν παραγωγικοί, τους εκβιάζει για να δουλεύουν όλο και περισσότερες απλήρωτες υπερωρίες.

      Reply
      • Περαστικέ, από περιέργεια, σε τι είδος εργασίας και εταιρίας αναφέρεσαι; Ρωτάω γιατί δυστυχώς δεν υπάρχουν αναλυτικες στατιστικές για αυτό το θέμα. Από τη δική μου εμπειρία, το φαινόμενο αυτό ισχύει κυρίως για υπαλλήλους γραφείου σε μικρές εταιρίες.

        Αντίθετα, σε μια εταιρία που ξέρω καλά με περίπου 200 ανειδίκευτούς εργαζόμενους που αμείβονται περίπου με τη Γενική Συλλογική Σύμβαση το εργατικό κόστος όχι μόνο δεν μπορεί να συμπιεστεί με τέτοια κόλπα, αλλά αυξάνεται και παράλογα λόγω νομοθεσίας — π.χ. το 2009 το συνολικό μισθολόγιο αυξήθηκε 8% μόνο από τις υποχρεωτικές αυξήσεις του νόμου, σε έτος κρίσης και χωρίς δυνατότητα μετακύλισης στις τιμές. Αυτό σημαίνει οτι δεν περισσεύει τίποτε για μπόνους απόδοσης κτλ. Δηλαδή η νομοθεσία μας ωθεί μακριά από τεχνικές καλού μάνατζμεντ, σε απλό αγώνα επιβίωσης.

        Reply
        • Συγγνώμη, αλλά επιχείρηση «με περίπου 200 ανειδίκευτους εργαζόμενους που αμείβονται περίπου με τη Γενική Συλλογική Σύμβαση» δεν νομίζω να βρίσκεται στην αιχμή της παραγωγικής πρωτοπορίας, οπότε για τι είδους καλό μάνατζμεντ μπορούμε να μιλάμε και για τι είδους μπόνους απόδοσης;

          Reply
          • Vrennus, κάθε κλάδος χρειάζεται καλό μάνατζμεντ και κίνητρα απόδοσης σε συγκεκριμένα στελέχη. Η περίπτωση είναι πραγματική, και τα στερεότυπα που ίσως έχεις στο κεφάλι σου πρέπει να τα αναθεωρήσεις.

            Reply
  5. Πράγματι, η εταιρεία που έχω προσωπική εμπειρία είναι μικρή (~20 εργαζόμενοι, ειδικευμένοι και ανειδίκευτοι) και αναφέρομαι σε υπαλλήλους γραφείου. Ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας είναι άνθρωπος των λόγων και όχι τις πράξης και είναι ανίκανος να δώσει λύσεις σε πρακτικά προβλήματα, θα έλεγα δε ότι δεν έχει πλήρη επαφή με την πραγματικότητα. Αν δεν υπήρχε ο Ελληνικός “αναπτυξιακός” νόμος με τις επιδοτήσεις του και τα χρήματα συγγενικών του προσώπων, ο άνθρωπος αυτός θα ήταν το πολύ περιπτεράς.

    Έχω όμως ακούσει ότι και μεγάλες επιχειρήσεις, όπως τράπεζες απαιτούν από τους εργαζόμενους τους, ειδικά τους νέους, να εργάζονται απλήρωτες υπερωρίες.

    Reply
  6. επανεχνικοφ πολυ ενδιαφεροντα τα δεδομενα περι αποστροφης στην αβεβαιοτητα. Σκεφτομουν οτι ειναι χρησιμο να κοιταξουμε καποιους βασικους δεικτες για την Ελλαδα, οπως αποστροφη στο ρισκο, αποστροφη στην αβεβαιοτητα, εμπιστοσυνη και trustworthiness (πως λεγεται αυτο θαναση?) κτλ

    Θα ηθελα ομως να συλλεξω τετοια δεδομενα με κινητροδοτημενες μελετες (incentivised). Εχεις διαβασει το βιβλιο, ξερεις ποσο αξιοπιστα ειναι τα στοιχεια? Πουλ ενδιαφερον παντως οτι χωρες οπως Βελγιο, Ιταλια, Γαλλια, Ισπανια και Ελλαδα εχουν μεγαλη αποστροφη στην αβεβαιοτητα. Δεν ειναι οι ιδιες χωρες που πνιγονται στις απεργιες σε καθε αποπειρα μεταρρυθμισης?

    ΚΚ

    κάθε μικρομεσαίος επιχειρηματίας να δουλεύει από τη μία με margins που δεν υπάρχουν στην ευρώπη και από την άλλη να έχει στρατίες κακοπληρωμένων υπαλλήλων

    αυτο εξηγειται ευκολα: υπαρχουν υπερβολικα εμποδια εισοδου στην αγοιρα για νεες επιχειρησεις, με αποτελεσμα οποιος εχει επιχειρηση να βγαζει μεγαλα κερδη. Ταυτοχρονα επειδη υπαρχουν σχετικα λιγες επιχειρησεις ο ανταγωνισμος μεταξυ τους για στελεχη ειναι ασθενης και οι μισθοι που δινουν αναλογως χαμηλοι.

    εν γένει όμως υπάρχει τρομερό χάσμα αμοιβών μεταξύ υψηλόμισθον στελεψών με τους υπαλλήλους που δεν δικαιολογήται με βάση την παραγωγικότητα. Από την εμπειρία μου απο εταιρίες στι κεντρική-βόρεια ευρώπη νόμίζω ότι ενδοεταιρικά υπάρχει πολυ μικρότερη απόκλιση των μεγαλύτερων από τους μικρότερους μισθούς. Η αποκλιση αυτή δεν έχει σχέση με την παραγωγικότητα γιατί εδώ απλά μιλάμε για ποσοστά.

    δεν καταλαβα τι εννοεις μιλαμε για ποσοστα. Ειναι παντως πολυ ενδιαφερουσα παρατηρηση, αν αληθευει, οτι υπαρχει μεγαλυτερη διακυμανση στις αμοιβες. Υπαρχουν δεδομενα για καμποσες χωρες (Δανια πχ) σχετικα με τις αμοιβες σε μεμονωμενες εταιρειες, εχει κανεις δεδομενα για Ελλαδα?

    Πολυβώτης

    Σύμφωνοι. Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι ένας λόγος που οι επιχειρηματίες δεν κοιτούν να αυξήσουν την παραγωγικότητα με άλλους τρόπους είναι ότι μπορούν συνεχώς να την αυξάνουν με συμπίεση του κόστους εργασίας;

    μα δεν μπορει διαρκως να συμπιεζεται το κοστος εργασιας! Ασε βεβαια που ακομα και αν ως επιχειρηματιας μπορουσες να το συμπιεζεις διαρκως, παρ’ολα αυτα θα ειχες μεγαλο οφελος αν εβρισκες τροπο να αυξησεις την παραγωγικοτητα.

    αριστο

    το εργατικό κόστος όχι μόνο δεν μπορεί να συμπιεστεί με τέτοια κόλπα, αλλά αυξάνεται και παράλογα λόγω νομοθεσίας — π.χ. το 2009 το συνολικό μισθολόγιο αυξήθηκε 8% μόνο από τις υποχρεωτικές αυξήσεις του νόμου

    υποχρεωτικες αυξησεις? και αυτες ισχυουν για ολες τις επιχειρησεις??

    περαστικε

    Έχω όμως ακούσει ότι και μεγάλες επιχειρήσεις, όπως τράπεζες απαιτούν από τους εργαζόμενους τους, ειδικά τους νέους, να εργάζονται απλήρωτες υπερωρίες.

    για ολους τους φιλους μου που εργαζονται στον ιδιωτικο τομεα ανα τον πλανητη η λεξη υπερωρια ειναι αγνωστη, οχι με την εννοια οτι δουλευουν 8ωρο (ουτε για αστειο) αλλα με την εννοια οτι το γνωριζαν πριν παρουν την δουλεια και δεχτουν τον μισθο και θεωρουν το συγκεκριμενο ωραριο μερος της δουλειας οπως και οι πανεπιστημιακοι πχ θεωρουν μερος της δουλειας να γραφουν πεηπερ Κυριακη του Πασχα το βραδυ.

    Με λιγα λογια το ποσες ωρες θα δουλεψεις περιλαμβανεται στον μισθο σου, αν οι εργαζομενοι σε μια θεση δουλευαν μονο 8 ωρες θα επεφτε αναλογως και ο μισθος.

    Αυτα βεβαια για δουλειες που ο μισθος ειναι πραγματικα αποτελεσμα διαπραγματευσης, δηλαδη μιλαμε κατα κανονα για εργασια υψηλης καταρτισης, οχι για σχετικα ανειδικευτη εργασια που αμοιβεται με τον ελαχιστο μισθο.

    Reply
    • για ολους τους φιλους μου που εργαζονται στον ιδιωτικο τομεα ανα τον πλανητη

      Υπάρχουν κι αυτοί που δεν είναι φίλοι σου και μάλλον είναι περισσότεροι ;-)

      Αυτα βεβαια για δουλειες που ο μισθος ειναι πραγματικα αποτελεσμα διαπραγματευσης

      Τυπική διαπραγμάτευση: «Αυτά είναι τα λεφτά, θα δουλεύεις όσες ώρες σου λέω, άμα γουστάρεις, υπάρχουν δεκάδες πίσω που παρακαλάνε». Και δεν μιλάμε για δουλειές που απαιτείται PhD Βιοτεχνολογίας αλλά για τετραωρίτες εμποροϋπαλλήλους.

      Reply
      • Και δεν μιλάμε για δουλειές που απαιτείται PhD Βιοτεχνολογίας αλλά για τετραωρίτες εμποροϋπαλλήλους.

        ξεκαθαρισα νομιζω οτι μιλαω για δουλειες υψηλης ειδικευσης και οτι σε αυτες η εννοια της υπερωριας συνηθως δεν εχει νοημα. Τωρα στην περιπτωση που καποιος ειναι σχετικα ανειδικευτος και αμοιβεται με τον ελαχιστο μισθο, η υπαρξη πιεσεων για υπερωριες δειχνει και καποια ανισορροπια στην αγορα.

        Reply
  7. H παραγωγικότητα ενός υπαλλήλου security,ενός πορτιέρη σε κλάμπ,ενός οδηγού λεωφορείου,ενός επιστάτη πως μπορεί να προσδιοριστεί;

    Reply
    • θεωρητικα ή πρακτικα? θεωρητικα αυτο που θα πρεπε να μετρησουμε ειναι ποσο προσφερουν στην επιχειρηση, ποση απωλεια θα ειχαμε αν εφευγαν. Πρακτικα υπαρχουν δυσκολιες για να το κανουμε αυτο αλλα δεν μας ενοχλει ιδιαιτερ μια και δεν μετραμε συνηθως την παραγωγικοτητα ενος ατομου αλλα μιας ομαδας εργαζομενων (σε μια επιχειριση, σε ολο το δημοσιο κτλ) που γινεται απλα διαιρωντας την παραγωγη δια τον αριθμο των εργαζομενων ή δια τον αριθμο των εργατοωρών…

      Reply
  8. Σωτήρη, η ΓΣ Σύμβαση Εργασίας όρισε αύξηση του βασικού μισθού 5% ή 6%, και μαζίμε τα υποχρεωτικά από το νόμο επιδόματα ωρίμανσης, γάμου, τέκνων κτλ οδήγησαν την επιχείρηση σε υποχρεωτικό 8%, πέρα από τυχόν μη υποχρεωτικές αυξήσεις που θα ήθελε να δόσει σε αυτούς που παίρνουν πάνω από τα βασικά. Ολες οι επιχειρήσεις που έχουν κυρίως ανειδίκευτους χαμηλόμισθους βρίσκοναι στην ίδια θέση. Μόνο για όσους αμείβονται σημαντικά πάνω από το βασικό, και δεν εμπίπτουν σε άλλες συλλογικές συμβάσεις (π.χ. ΟΤΟΕ) έχει διακριτική ευχέρεια η επιχείρηση.

    Reply
  9. Epanechnikov, SG το εύρημα του Hofstede on Uncertainty Avoidance μου φαίνεται πολύ προβληματικό. Πρώτο, απ’ όσο ξέρω δεν έχει επαναληφθεί.

    Δεύτερο αν δείτε τις ερωτήσεις του θέματος αυτές αναφέρονται κυρίως στο πόσο σημαντικό θεωρείται να υπάρχουν κανόνες και να τηρούνται — και σε αυτές τις ερωτήσεις βγάζει τους Ελληνες πρώτους παγκοσμίως!!! Δηλάδη το εύρημα αντιβαίνει 100% στην κοινή πείρα όλων μας. Αναρωτήθηκα πολλές φορές για αυτό το παράδοξο και δεν έχω καλή απάντηση. Ισως έχει σχέση με το δείγμα και το πλαίσιο της έρευνας. Εγινε πριν 40 χρόνια, σε στελέχη της IBM σε όλο τον κόσμο. Τότε στην Ελλάδα είχαμε δικατορία. Δεν αποκλείω ο τρόπος που ήταν διατυπωμένες οι ερωτήσεις και ο τρόπος που διακινήθηκε το ερωτηματολόγιο να οδήγησαν σε εσκεμμένα ασφαλείς και ΄νομιμόφρονες’ απαντήσεις, για να μη βρουν το μπελά τους.

    Δεν έχω δει άλλες έρευνες που να μετρούν την *υποκειμενική* αξία της συμμόρφωσης σε κανόνες. Αλλά *στην πράξη* είμαστε από τους τελευταίους στην Ευρώπη.

    Και ας έχουμε υπ όψη οτι ο Hofstede δεν ρώτησε σχετικά με *επιχειρηματικό* ρίσκο.

    Reply
  10. αλλα ανεκδοτολογικα θα ελεγα οτι σε πολλες θεσεις εργασιας οι Ελληνες ειναι φανερα υποκαταρτισμενοι σε σχεση με τους Γερμανους ή Αμερικανους συναδελφους τους

    Ανεκδοτολογικά πάλι, η προσωπική μου πείρα δείχνει ακριβώς το αντίθετο!

    διαφορες συντεχνιες αποσπουν ληστρικα προσοδους σε καθε βημα μιας επιχειρησης (απο φορτηγα ΔΧ μεχρι συμβολαιογραφους)

    Καλόν θα ήταν να γνωρίζουμε τι ποσοστό επί των δαπανών μιας επιχείρησης είναι τα συμβολαιογραφικά ώστε να γνωρίζουμε το μέγεθος της …ληστείας. Όσο για τα ΦΔΧ ας αναρωτηθούμε γιατί ελάχιστες εταιρείες έχουν ιδιόκτητο στόλο φορτηγών, μήπως τα κόμιστρα των ΦΔΧ είναι τελικά πολύ χαμηλά;

    ο ανταγωνισμος στην ελευθερη αγορα φροντιζει για το ξεχορταριασμα των κακων επιχειρησεων

    Αυτό μένει να αποδειχτεί. Αν επιβιώνουν αντιπαραγωγικές επιχειρήσεις θα πρέπει να αναρωτηθούμε (α) αν υπάρχει πραγματικός ανταγωνισμός, (β) αν πράγματι ο ανταγωνισμός «κλείνει» τις αντιπαραγωγικές επιχειρήσεις και (γ) αν υπάρχει συνολικά πρόβλημα σωστής επιχειρηματικότητας στη χώρα.

    Συνολικά, SG, νομίζω ότι η επιχειρηματολογία σου περισσότερο στηρίζεται σε δυο – τρεις αξιωματικές παραδοχές (η αγορά κλείνει την αντιπαραγωγική επιχείρηση, οι «κλειστές» συντεχνίες κρατούν ψηλά τις τιμές, οι απόφοιτοι των ελληνικών ΑΕΙ είναι για τα μπάζα – γενικά αυτά δεν αληθεύουν) παρά σε μια ανάλυση των πραγματικών δεδομένων της ελληνικής οικονομίας, όπως πχ. το πολύ μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων, τη μικροϊδιοκτησία, τον ξερόλα (και τεμπέλη) επιχειρηματία, τη «μαύρη» οικονομία, το μικρό ποσοστό μισθωτών και μεγάλο ποσοστό αυτοαπασχολουμένων κλπ. κλπ. Αν θες να το πούμε επιγραμματικά, η ελληνική οικονομία πάσχει από οικονομίες κλίμακας.

    Reply
  11. Αν θες να το πούμε επιγραμματικά, η ελληνική οικονομία πάσχει από οικονομίες κλίμακας.

    Σωστά, στοιχείο που σε μεγάλο βαθμό αναπαράγεται από τα κάθε λογής αντικίνητρα στη μεγέθυνση. Το ελληνικό κράτος λειτουργεί επιλεκτικά κατά των μεγάλων μονάδων (εκτός αν είναι διαπλεκόμενες), κυρίως μέσα από την άνιση εφαρμογή των νόμων.

    Όσο για τα ΦΔΧ ας αναρωτηθούμε γιατί ελάχιστες εταιρείες έχουν ιδιόκτητο στόλο φορτηγών, μήπως τα κόμιστρα των ΦΔΧ είναι τελικά πολύ χαμηλά;

    Ο λόγος που δεν εχουν ιδιόκτητο στόλο περισσότερες εταιρίες είναι γιατί η φύση της δουλειάς συνήθως δεν δικαιολογεί στόλο πλήρους απασχόλησης. Για αυτό χρειάζονται τα ΔΧ.

    Reply
  12. αριστο

    Μόνο για όσους αμείβονται σημαντικά πάνω από το βασικό, και δεν εμπίπτουν σε άλλες συλλογικές συμβάσεις (π.χ. ΟΤΟΕ) έχει διακριτική ευχέρεια η επιχείρηση.

    μου κανουν εντυπωση αυτες οι διαφορες, πχ ο Δανος συναδελφος μου μου ελεγε οτι στην Δανια τα συνδικατα καθοριζουν μονο συνθηκες εργασιας (πχ ασφαλεια κτλ) αλλα οχι μισθους κτλ

    Ακομα και στην Γερμανια οι συμβασεις ειναι συνηθως σε επιπεδο επιχειρησης, οχι ολης της χωρας. Απορω ποια ειναι η ατιολογηση για το ελληνικο συστημα, τους φαινεται πραγματικα οτι οτι οι επιχειρησεις στην Αθηνα ειναι το ιδιο πραγμα με μια επιχειρηση στην Κοζανη?

    Περι της μελετης Χοσφστεντε, συμφωνω, χρειαζονται καλες μελετες στο ζητημα με καλη αντιπροσωπευτικοτητα του δειγματος, σωστα κινητρα κτλ

    βρεννο

    Ανεκδοτολογικά πάλι, η προσωπική μου πείρα δείχνει ακριβώς το αντίθετο!

    προσεξε οτι οταν μιλαω για υποκαταρτιση εννοω ουσιαστικες γνωσεις και ικανοτητες, οχι πτυχια και χαρτια.

    Καλόν θα ήταν να γνωρίζουμε τι ποσοστό επί των δαπανών μιας επιχείρησης είναι τα συμβολαιογραφικά ώστε να γνωρίζουμε το μέγεθος της …ληστείας

    ποτε δεν καταλαβα γιατι πρεπει να μετρησουμε ποσο ακριβως κοστιζει στην χωρα μια ληστεια πριν την ονομασουμε ληστεια. Αν κοστιζει σε οποιον θελει να αγορασει ενα ακινητο εστω και 1000 ευρω παραπανω απ’οσο θα επρεπε να πληρωνει, ληστεια ειναι. Ενα λαπτοπ να κλεψεις θα σε κυνηγανε, τα 1000 και 10000 ευρω ειναι αμελητεα?

    Όσο για τα ΦΔΧ ας αναρωτηθούμε γιατί ελάχιστες εταιρείες έχουν ιδιόκτητο στόλο φορτηγών, μήπως τα κόμιστρα των ΦΔΧ είναι τελικά πολύ χαμηλά;

    αρα και απο το γεγονος οτι δεν εχει καθε εταιρεια ιδιωτικα μαχητικη τζετ για να υπερασπιζεται τον εαυτο της απο τυχον εχθρους τεκμαιρεις οτι κοστιζει λιγο η Εθνικη Αμυνα?
    Ο Αριστος το απαντησε μια χαρα νομιζω.

    νομίζω ότι η επιχειρηματολογία σου περισσότερο στηρίζεται σε δυο – τρεις αξιωματικές παραδοχές (η αγορά κλείνει την αντιπαραγωγική επιχείρηση

    η ελευθερη αγορα ειπα. Δεν ειναι αξιωμα, ειναι αποτελεσμα του απλουστερου παιγνιοθεωρητικου μοντελου που λεει οτι αν υπαρχει ελευθερη εισοδος σε μια αγορα τοτε οι φτηνοτερες επιχειρησεις υπερισχυουν, οι κακες εξαφανιζονται.

    οι «κλειστές» συντεχνίες κρατούν ψηλά τις τιμές

    και αυτο φυσικα ειναι αποτελεσμα ενος απλου ορθολογικου παιγνιοθεωρητικου μοντελου, οχι αξιωμα. Φυσικα οι συντεχνιες κρατανε ψηλα τις τιμες, αυτη ειναι η δουλεια τους, ετσι μεγιστοποιουν το οφελος τους.

    το πολύ μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων, τη μικροϊδιοκτησία[…] , το μικρό ποσοστό μισθωτών και μεγάλο ποσοστό αυτοαπασχολουμένων

    και ειναι αυτα εξωγενη χαρακτηριστικα της οικονομιας ή αποτελεσματα του υπαρχοντος πλαισιου? οι ΗΠΑ γεννηθηκαν λες με πολυεθνικες? Η Ισπανια που εχει φτιαξει κολοσσους σαν την Ινδιτεξ (βλ Θαρα, Μασιμο Ντουττι, Μανγκο και λοιπες αλυσιδες ρουχων), Τελεφονικα, Σαντανδερ, Ρεπσολ κτλ?

    Αν θες να το πούμε επιγραμματικά, η ελληνική οικονομία πάσχει από οικονομίες κλίμακας

    την ελλειψη τους εννοεις. Σωστα, ποιος φταιει για αυτο αν οχι το κρατος με τους περιορισμους που επιβαλλει, οι συντεχνιες κτλ?

    Συγγνώμη, αλλά επιχείρηση «με περίπου 200 ανειδίκευτους εργαζόμενους που αμείβονται περίπου με τη Γενική Συλλογική Σύμβαση» δεν νομίζω να βρίσκεται στην αιχμή της παραγωγικής πρωτοπορίας, οπότε για τι είδους καλό μάνατζμεντ μπορούμε να μιλάμε και για τι είδους μπόνους απόδοσης;

    θα εκπλαγεις αν δεις τι ποσοστο του αμερικανικου πλεονεκτηματος στην παραγωγικοτητα ερχεται απο την οργανωση του λιανεμποριου με μεγαλες αλυσιδες (βλ Superstores or Mom and Pops? Technology Adoption and Productivity Differences in Retail Trade), που εχουν βεβαια κυριως ανειδικευτους εργαζομενους

    Reply
    • στην περιπτωση που καποιος ειναι σχετικα ανειδικευτος και αμοιβεται με τον ελαχιστο μισθο, η υπαρξη πιεσεων για υπερωριες δειχνει και καποια ανισορροπια στην αγορα.

      Αυτό ακριβώς λέω, ότι η όποια ανταγωνιστικότητα της ελληνικής επιχείρησης βασίζεται στους μισθούς εξαθλίωσης (500€ για πραγματικό 8ωρο)

      οταν μιλαω για υποκαταρτιση εννοω ουσιαστικες γνωσεις και ικανοτητες

      Κι εγώ το ίδιο.

      το γεγονος οτι δεν εχει καθε εταιρεια ιδιωτικα μαχητικη τζετ για να υπερασπιζεται τον εαυτο της απο τυχον εχθρους τεκμαιρεις οτι κοστιζει λιγο η Εθνικη Αμυνα?

      Αντιθέτως! Κοστίζει όμως πολύ περισσότερο σε κάθε εταιρεία να έχει τη δική της αεροπορία!
      Ας απελευθερωθεί η ήδη κορεσμένη αγορά των ΦΔΧ και τότε να δούμε αν θα μειωθούν τα κόμιστρα. Αν όμως δεν μειωθούν τα κόμιστρα (όπως δεν μειώθηκε η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος εκεί που απορρυθμίστηκε η αγορά ενέργειας), θα δούμε κανέναν να σκίζει τα πτυχία του?

      ειναι αποτελεσμα ενος απλου ορθολογικου παιγνιοθεωρητικου μοντελου, οχι αξιωμα

      Αν τα δεδομένα δεν επαληθεύουν τη θεωρία, τότε τόσο το χειρότερο για τα δεδομένα ή για τη θεωρία; Θέλω να πω, μήπως αντί να κοιτάμε τυχόν αστοχίες της θεωρίας προσπαθούμε να χωρέσουμε με το ζόρι τα δεδομένα σ’ αυτήν; Μήπως δηλαδή λέμε ότι αφού τα δεδομένα δεν επαληθεύουν τη θεωρία τότε η αγορά δεν είναι ελεύθερη?

      ειναι αυτα (μικροϊδιοκτησία, αυτοαπασχόληση κλπ.) εξωγενη χαρακτηριστικα της οικονομιας ή αποτελεσματα του υπαρχοντος πλαισιου?

      Θα ήταν εξωγενή χαρακτηριστικά αν ήταν αποτέλεσμα του υπάρχοντος (θεσμικού) πλαισίου. Είναι όμως ενδογενή χαρακτηριστικά. Εμποδίζει μήπως το υπάρχον πλαίσιο τη μεγάλη ιδιοκτησία; Ή το να γίνεις μισθωτός; Όχι φυσικά. Παρ’ όλ’ αυτά σ’ αυτά τα ενδογενή χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας εντοπίζονται (νομίζω) τα αίτια της χαμηλής παραγωγικότητας. Συν το ασήμαντο μέγεθος εσωτερικής αγοράς, η δυσμενής γεωγραφική μας θέση κλπ.

      την ελλειψη τους (των οικονομιών κλίμακας) εννοεις

      Ακριβώς. Μόνο που γι’ αυτό δεν φταίει ούτε το κράτος (αντιθέτως) ούτε οι συντεχνίες. Αν υπήρχαν πραγματικοί, και όχι φανταστικοί, περιορισμοί ούτε ΙΚΕΑ θα υπήρχε στην Ελλάδα, ούτε Carrefour, ούτε Vodafone – το ότι δεν υπάρχει «ελληνική» πολυεθνική, εκτός ίσως από τα Βαλκάνια, μήπως τελικά συνηγορεί υπέρ της ανύπαρξίας σοβαρής ελληνικής επιχειρηματικότητας;

      θα εκπλαγεις αν δεις τι ποσοστο του αμερικανικου πλεονεκτηματος στην παραγωγικοτητα ερχεται απο την οργανωση του λιανεμποριου με μεγαλες αλυσιδες

      Το paper που παραθέτεις λέει απλά ότι τα πολυκαταστήματα είναι παραγωγικότερα από το μαγαζάκι της γειτονιάς κι ότι πολυκαταστήματα υπάρχουν όπου υπάρχουν ΙΧ. Μήπως λοιπόν θα πρέπει να αποδώσουμε τη χαμηλή παραγωγικότητα της Ελλάδας στο γεγονός ότι είμαστε πολύ πίσω σε κατά κεφαλήν κατοχή ΙΧ? :-D

      Reply
      • βρεννο αν και μπουνιουελιστης η συζητηση μαζι σου βγαζει νοημα και δεν ειναι σουρεαλ, να το κοιταξεις! :)

        σε τι θεσεις και επιχειρησεις βλεπεις υπερκαταρτιση στην Ελλαδα? Στο δημοσιο νομιζω ειναι ολοφανερη η υποκαταρτιση, αλλα και στον ιδιωτικο τομεα, το γεγονος οτι πχ τοσοι νεοι δικηγοροι δεν ξερουν νανοιξουν εναν ΗΥ μου κανει καταπληξη.

        Ας απελευθερωθεί η ήδη κορεσμένη αγορά των ΦΔΧ και τότε να δούμε αν θα μειωθούν τα κόμιστρα

        Το γεγονος οτι αυτη την στιγμη η αδεια εχει θετικη και υψηλοτατη μαλιστα τιμη ειναι αλανθαστο σημαδι οτι η κλειστη συντεχνια των φορτηγων προσποριζεται προσοδους (rent seeking). Τα κομιστρα ειμαι σχεδον βεβαιος οτι θα μειωθουν με την απελευθερωση, οπως μειωθηκαν οι τιμες στις τηλεπικοινωνιες. Η αγορα ηλεκτρικης ενεργειας ειναι κακο παραδειγμα γιατι η ΔΕΗ κρατουσε τις τιμες τεχνητα χαμηλες. Αυτο ουτε διατηρισμο ειναι, ουτε οικολογικο, ουτε οικονομικα αποτελεσματικο μια και οδηγει σε υπερκαταναλωση και σπαταλη.

        Μήπως δηλαδή λέμε ότι αφού τα δεδομένα δεν επαληθεύουν τη θεωρία τότε η αγορά δεν είναι ελεύθερη?

        οι υψηλες προσοδοι σε μια αγορα μπορει να εξηγουνται ειτε απο το γεγονος οτι υπαρχουν εμποδια εισοδου/εξοδου και αρα η αγορα δεν ειναι ανοιχτη ειτε απο το γεγονος οτι οι επιχειρηματιες δεν ενδιαφερονται για τα κερδη τους. Τι απο τα δυο σου φαινεται πιθανοτερο?
        Στην δικη μου δουλεια ψαχνω για αποκλισεις απο το απλουστευτικο υπερορθολογικο μοντελο, αλλα δεν βλεπω λογο για αποκλιση σε ενα τοσο απλο παιχνιδι. Εχουμε κανει και πολλα πειραματα με παιχνιδια ολιγοπωλιου κτλ, συνηθως δουλευουν μια χαρα συμφωνα με την θεωρια.

        Εμποδίζει μήπως το υπάρχον πλαίσιο τη μεγάλη ιδιοκτησία; Ή το να γίνεις μισθωτός;

        τι εννοεις την μεγαλη ιδιοκτησια? ειπαμε ηδη οτι εμποδιζει τις επιχειρησεις απο το να μεγαλωσουν, μια και χανουν τα πλεονεκτηματα φορο- και εισφορο-διαφυγης. Και η μισθωτη εργασια επιβαρυνεται παλι απο το γεγονος οτι η αυτοαπασχοληση ουσιαστικα δεν φορολογειται, ενω η μισθωτη εργασια φορολογειται βαρια. Παρομοιως η μανια με την προστασια των μικρων επιχειρησεων σημαινει περισσοτερη αυτοαπασχοληση απο μισθωτη εργασια, εδω μερικοι θεωρουν την μισθωτη εργασια σκλαβια (χωρις να βλεπουν οτι μια μεγαλη επιχειρηση λογω ανωτερης παραγωγικοτητας μπορει να προσφερει καλυτερους μισθους και συνθηκες απο το να εχει ο καθενας το μαγαζακι του).

        Συν το ασήμαντο μέγεθος εσωτερικής αγοράς, η δυσμενής γεωγραφική μας θέση κλπ.

        μονο ασημαντη δεν ειναι η αγορα μας πια. Αλλα και παλι η Δανια ή η Ελβετια με παραπλησια αγορα εχουν πολυ μεγαλυτερες και ισχυροτερες επιχειρησεις.

        Αν υπήρχαν πραγματικοί, και όχι φανταστικοί, περιορισμοί ούτε ΙΚΕΑ θα υπήρχε στην Ελλάδα, ούτε Carrefour, ούτε Vodafone

        ε οχι, οι οικονομιες κλιμακας του ΙΚΕΑ ειναι τοσο τεραστιες που επιβιωνει ακομα και στην Ελλαδα. Παρ’ολα αυτα ολοι αυτοι οπως και τα γερμανικα σουπερμαρκετ εχουν διαμαρτυρηθει εντονα για τα τρομερα γραφειοκρατικα εμποδια που συναντουν (βλ. 42 αδειες για να ανοιξεις ενα κανονικο σουπερμαρκετ κτλ).

        το ότι δεν υπάρχει «ελληνική» πολυεθνική, εκτός ίσως από τα Βαλκάνια, μήπως τελικά συνηγορεί υπέρ της ανύπαρξίας σοβαρής ελληνικής επιχειρηματικότητας;

        υπαρχουν δυο τρεις, αλλα πως ειναι ασυμβατο αυτο με την εξηγηση που δινουμε οτι η Ελλαδα δεν αφηνει τις εταιρειες της να μεγαλωσουν?

        Μήπως λοιπόν θα πρέπει να αποδώσουμε τη χαμηλή παραγωγικότητα της Ελλάδας στο γεγονός ότι είμαστε πολύ πίσω σε κατά κεφαλήν κατοχή ΙΧ?

        οχι, αλλα στις κακες υποδομες γενικα ξεκαθαρα ναι. Το γεγονος οτι οι καταναλωτες δυσκολα μετακινουνται απο την Κοζανη πες στην Θεσσαλονικη, ή απο το Κερατσινι στην Κηφισσια, σημαινει οτι οι αγορες κατακερματιζονται και το βελτιστο μεγεθος των επιχειρησεων πιθανοτατα πεφτει.

        Reply
        • SG,
          επιγραμματικά, για να μην τρελλαθούμε στο quoting.

          1. Υπερκατάρτιση δεν βλέπω, βλέπω απλά επαγγελματίες που γνωρίζουν τη δουλειά τους τουλάχιστον στο βαθμό που τη γνωρίζει ο ομόλογος ευρωπαίος συνάδελφός τους – βέβαια πιθανόν αυτό να είναι ίδιον του δικού μου σιναφιού αλλά δεν νομίζω.

          2. Αναγνωρίζεις ότι το συγκριτικό πλεονάκτημα των «μικρομεσαίων» στην Ελλάδα είνα η αποφυγή των, οικονομικών κυρίως, υποχρεώσεών τους προς το κοινωνικό σύνολο. Το γεγονός όμως ότι το κράτος ανέχεται αυτή την κατάσταση είναι κυρίως αποτέλεσμα των κοινωνικών συνθηκών. Θέλω να πω ότι είναι το ίδιαο το κοινωνικό σύνολο που ανέχεται (αν δεν υποθάλπει) τη φοροαποφυγή και το κράτος απλά ακολουθεί. Άλλωστε κανένα κράτος δεν υπάρχει «εν κενώ», ερήμην του κοινωνικού συνόλου, εκτός, ίσως, από τα απολυταρχικά καθεστώτα. Αυτός, κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι και ο λόγος που η φοροδιαφυγή δεν πατάσσεται.

          3. Τα γραφειοκρατικά και όλα τα υπόλοιπα εμπόδια που συναντούν οι ξένες επιχειρήσεις τα συναντούν και οι ελληνικές. Αν αυτά ήταν τόσο δυσβάσταχτο εμπόδιο πώς γίνεται να υπάρχουν πχ. σουπερμάρκετ στην Ελλάδα;

          4. Μου φαίνεται πιθανότερο – στην Ελλάδα – οι επιχειρηματίες να μην ενδιαφέρονται για τα κέρδη τους! Ο τυπικός έλληνας επιχειρηματίας νοιάζεται πρώτα να είναι αφεντικό και μετά οτιδήποτε άλλο. Είναι λάθος οπτικής η εξαιρετικά διαδεδομένη αντίληψη ότι η επιχειρηματικήτητα είναι κατασυκοφαντημένη στην Ελλάδα, αυτό που συμβαίνει είναι ότι θεωρείται τουλάχιστον υποτιμητική η μισθωτή εργασία, γι’ αυτό όλοι θέλουν να γίνουν επιχειρηματίες, αφεντικά δηλαδή, έστω και του εαυτού τους! Γι’ αυτό, αντίθετα με ‘σένα, ισχυρίζομαι ότι ο έλληνας επιχειρηματίας είναι «κακός» επιχειρηματίας – χωρίς να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ικανότατοι έλληνες επιχειρηματίες, έτσι; Δεν είναι μόνο οι προσωπικές εμπειρίες που μπορεί κανείς να αποδελτιώσει, οι ίδιες οι επιδόσεις των ελληνικών επιχειρήσεων (χαμηλή παραγωγικότητα) το αποδεικνύουν. Θα ήταν νομίζω πολύ ενδιαφέρον να γίνει μια διερεύνηση της διασποράς της παραγωγικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, αν υπήρχε ένας αξιόλογος αριθμός παραγωγικών επιχειρήσεων νομίζω να επιβεβαιωνόταν η θέση περί «κακού έλληνα επιχειρηματία». Επανερχόμενος στην προηγούμενη θέση μου, θα μπορούσα να προσεγγίσω στην άποψή σου, ότι τα προβλήματα της ελληνικής οικονομία προέρχονται από το κράτος, αν δω το ελληνικό κράτος σαν το κράτος των ελλήνων «μικρομεσαίων», πράγμα που εδώ που τα λέμε δεν απέχει από την πραγματικότητα. Υπό αυτό το πρίσμα, ναι, το κράτος εμποδίζει την ανάπτυξη της ελεύθερης αγοράς αφού πρόκειται για κράτος ελλήνων «μικρομεσαίων» – μόνο που το πρόβλημα δεν είναι στο κράτος αλλά στην ίδια την κοινωνική συγκρότηση της χώρας. Αλλά εδώ θα θέσω και ένα ερώτημα: Γιατί μια αγορά 5 – 10 μεγάλων επιχειρήσεων είναι πιο ελεύθερη (και άρα πιο ανταγωνιστική) από μια αγορά εκαντοντάδων μικρομεσαίων;

          5. Προσωπικά είμαι υπέρ της χωρικά κατακερματισμένης αγοράς! Δεν έχω την παραμικρή διάθεση να πηγαίνω για ψώνια στην Κηφισιά ή τη Θεσσαλονίκη. Υπολογίσε ποτέ κανείς το προσωπικό μου (και όλων των συγκαταναλωτών) κόστος τόσο σε χρόνο όσο και σε χρήμα;

          6. Εννοείται ότι υπάρχει νόημα στη σουρρεαλιστική αφήγηση, απλά πρέπει να γνωρίζεις το λεξιλόγιο του ασυνείδητου!

          Reply
          • 1) ισως ειναι του συναφιου σου, τεσπα, ανεκδοτολογικα μιλαμε σε αυτο το σημειο

            2) θα απεφευγα να χρησιμοποιησω την λεξη συγκριτικο πλεονεκτημα (γιατι ειναι ορος του διεθνους εμποριου και δεν συγκρινει μεταξυ χωρών αλλα μεταξυ κλαδων σε μια χωρα, τεσπα). Αλλα τελοσπαντων, σαφως το κρατος ανεχεται την φοροδιαφυγη λογω misguided συμπαθειας προς το συμφερον των μικρομεσαιων, για τον ιδιο λογο που ανεχεται τα κλειστα επαγγελματα, την παλια Ολυμπιακη κτλ Αυτο που δεν βλεπει ειναι οτι ολα αυτα μαζι μας κοστιζουν την διατηρηση μιας Ελλαδας μεταξυ φθορας και αφθαρσιας, με εισοδηματα πολυ κατωτερα απο αυτα που θα επρεπε και θα μπορουσαμε να εχουμε.

            3) δεν ειναι δυαδικες οι αποφασεις (να φτιαξω σουπερμαρκετ ή οχι) αλλα μαλλον συνεχεις (ποσα να φτιαξω, ποσο μεγαλα). Σημερα σουπερμαρκετ φτιαχνει ειτε μεγαλη αλυσιδα που απλα αντεχει το γραφειοκρατικο κοστος (και αναλογως με αυτο το κοστος επιβαρυνει τις τιμες, επιβραδυνει το προγραμμα αναπτυξης νεων καταστηματων κτλ) ειτε μικροεπιχειρηματιας που αντεχει την αναμονη και την διαφθορα. Εγω δεν θα αντεχα παντως να μου ζητανε δωροδοκια ή αλλιως να καθυστερουν τις αδεεις για 10 χρονια, ουτε θα αντεχα να κανω 45 παρατυπιες στο καταστημα για να επιβιωσω, ελπιζοντας να μην γινει ελεγχος.

            4)
            “Μου φαίνεται πιθανότερο – στην Ελλάδα – οι επιχειρηματίες να μην ενδιαφέρονται για τα κέρδη τους! Ο τυπικός έλληνας επιχειρηματίας νοιάζεται πρώτα να είναι αφεντικό και μετά οτιδήποτε άλλο.”

            μου φαινεται εννοεις κατι αλλο, οτι δεν ενδιαφερονται μονο για το χρημα αλλα οτι η αυτονομια και ανεξαρτησια τους δινει καποια ευχαριστηση που δεν θελουν να θυσιασουν για να γινουν μισθωτοι με λιγο μεγαλυτερο εισοδημα. Αυτο δεν εξηγει ομως τα λαθη που κανουν (ισχυριζεσαι) οντας επιχειρηματιες.

            γιατί μια αγορά 5 – 10 μεγάλων επιχειρήσεων είναι πιο ελεύθερη (και άρα πιο ανταγωνιστική) από μια αγορά εκαντοντάδων μικρομεσαίων;

            μισο λεπτο, η αιτοτητα παει απο την ελευθερια στον αριθμο επιχειρησεων, οχι τουμπαλιν. Αν η αγορα ειναι ελευθερη οι επιχειρησεις εχουν φυσικη ταση να μεγαλωνουν για να δρεψουν οικονομιες κλιμακας. Τωρα, πιο ανταγωνιστικη δεν ειναι απαραιτητα, αλλα παρ’ολα αυτα οι τιμες μπορει να ειναι χαμηλοτερες. Για να το δεις σκεψου οτι αν ειχαμε 300 παραγωγους ΙΧ στην ΕΕ, θα πιεζοντουσαν να τιμολογησουν κοντα στο κοστος τους (ανα μοναδα), πραγμα που θα εκανε την αγορα ανταγωνιστικη (ορισμος πληρους ανταγωνισμου: τιμη ιση με οριακο κοστος). Αλλα το κοστος τους θα ηταν πολυ μεγαλυτερο απο οτι τωρα που εχουμε 10-20 παραγωγους. Το βελτιστο οταν εχουμε οικονομιες κλιμακας δεν ειναι ουτε να εχουμε 20000 επιχειρησεις ουτε μια, αλλα καπου στο εσωτερικο του διαστηματος [1,20000]. Οσο πιο ομοιογενης ειναι η αγορα και οσο πιο δυνατες οι οικονομιες κλιμακας, τοσο μικροτερος ειναι ο αριθμος των επιχειρησεων που χρειαζομαστε, ενιοτε μπορει να φτανουν και δυο (πες Μποϊνγκ και Αιρμπους).

            5) Το κοστος μετακινησης σου το εκφραζεις με τις επιλογες σου. Αν διατιθεσαι να πληρωσεις 50% υψηλοτερες τιμες για να μην μετακινηθεις 10 λεπτα (και αν ολοι ηταν σαν εσενα) τοτε θα ειχαμε μαλλον μονο περιπτερα και κανενα σουπερμαρκετ. Σε καθε περιπτωση παντως η βελτιωση των υποδομων ωφελει ολους τους καταναλωτες, αφου με το ιδιο κοστος σε χρονο μπορεις να πας πιο μακρια για ψωνια.

            6) εχω δοκιμασει τα παντα, ναρκωτικα, αναγνωση Φροϋντ, πινακες Μιρο και Πικασσο, αλλα ακομα δεν καταλαβαινω τι σημαινει μια ατακα σαν αυτη:
            It is living and ceasing to live that are imaginary solutions. Existence is elsewhere.

            Reply
  13. vrennus

    Το γεγονός ότι οι έλληνες είναι πιο καταρτισμένοι και ικανοί από τους ευρωπαίους – παρά το ότι τα πανεπιστήμια μας είναι τελευταία, δεν παράγουν έρευνα, οι καθηγητές είναι μιλημένοι κια κομματικοί, μάθημα γίνεται όποτε βαριούνται να κάνουν κατάληψη, αξιολόγηση σοβαρή δεν υπάρχει, η αντιγραφή πάει σύννεφο, οι βαθμοί παζαρεύονται με τους φοιτήτες, τα προγράμματα σπουδών είναι 20ετίας, οι βιβλιοθήκες συνοικιακές, τα κόμματα κάνουν κουμάντο, η ανοργανωσιά είναι απόλυτη κτλ – εξηγείται εύκολα από τα ανώτερα γόνιδια και την εξωπραγματική ευφυϊα μας.

    Ωστόσο, αν ισχύουν τα 3 που είπες:

    1. Στην ελλάδα δεν υπάρχουν εμπόδια για big bussiness
    2. Oι έλληνες είναι πιο ικανοί και καταρτισμένοι από τους ευρωπαίους
    3. οι έλληνες έχουν πολύ χαμηλότερους μισθούς

    παραμένει η απορία γιατί δεν έχουν πλακώσει εδώ όλοι οι μεγάλοι να κάνουν δουλειές στον παράδεισο. (και βασικά οι μόνοι που έρχονται είναι ικέα, καρεφουρ που κατά βάση απασχολούν ανειδίκευτους)

    (ένας πιθανός λόγος ίσως να είναι ότι δεν έχουμε ήλιο και θάλασσα και το φαγητό είναι άθλιο)

    Reply
    • Ουδέποτε είπα ότι οι Έλληνες, γενικά, είναι πιο καταρτισμένοι και ικανοί από τους Ευρωπαίους, είπα ότι είναι εξ ίσου καλά, σε ορισμένους τομείς τουλάχιστον.

      γιατί δεν έχουν πλακώσει εδώ όλοι οι μεγάλοι να κάνουν δουλειές στον παράδεισο

      Πρώτον γιατί δεν είναι παράδεισος. Δεύτερον, για ποιο λόγο να έρθουν; Το να μην υπάρχουν αντικειμενικά εμπόδια (υπάρχουν, αλλά για χάρη της συζήτησης) δεν σημαίνει ότι θα έρθουν ντε και καλά μεγάλες επιχειρήσεις. Πχ. το να υπάρχει καλός δρόμος να πας κάπου δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πας ούτως ή άλλως!

      Reply
  14. ΣΓ και Aristo το παρακάτω άρθρο (και ειδικά οι παραπομπές του) θα σας φανεί εξαιρετικά χρήσιμο

    #A Quarter Century of “Culture’s Consequences”: A Review of Empirical Research Incorporating Hofstede… more
    # Bradley L. Kirkman, Kevin B. Lowe and Cristina B. Gibson
    # Journal of International Business Studies, Vol. 37, No. 3 (May, 2006), pp. 285-320

    “στο πόσο σημαντικό θεωρείται να υπάρχουν κανόνες και να τηρούνται — και σε αυτές τις ερωτήσεις βγάζει τους Ελληνες πρώτους παγκοσμίως…”

    Ως Έλληνες είναι πιθανό να ερμηνεύουμε τη συγκεκριμένη ερώτηση ως εφαρμογή των κανόνων από τρίτους και όχι από εμάς. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως όλοι μας γκρινιάζουμε για τα γκράφιτι στους τοίχους, τον επαγγελματισμό των αστυνομικών, το λάδωμα των ιατρών, τους αργούς ρυθμούς με τους οποίους κινούνται οι κρατικοί μηχανισμοί κτλ κτλ αλλά ταυτόχρονα μπορεί να δικαιολογούμε τον εαυτό μας παρκάροντας παράνομα, καθυστερώντας να μοιράσουμε τα συγγράμματα στους φοιτητές, χρησιμοποιώντας το μέσο (ο φίλος του φίλου μας γνωρίζει τον τάδε) για λιγότερο ή περισσότερο σημαντικές δουλειές κτλ. Η παρατήρηση ωστόσο δεν απέχει πολύ με το γεγονός το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων (μεταξύ των οποίων και η πλειοψηφία των καπνιστών) επιθυμούν να απαγορευτεί το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους αλλά παρά ταύτα τα μαγαζιά παραμένουν τεκέδες (διορθώστε με αν κάνω λάθος – έχω πολύ καιρό να πάω Ελλάδα).

    SG

    ειναι αποτελεσμα του απλουστερου παιγνιοθεωρητικου μοντελου που λεει οτι αν υπαρχει ελευθερη εισοδος σε μια αγορα τοτε οι φτηνοτερες επιχειρησεις υπερισχυουν, οι κακες εξαφανιζονται…

    SG το παραπάνω ισχύει ανεξαρτήτως της πολυπλοκότητας των υπηρεσιών; Έτυχε να διαβάσω μερικά άρθρα στα οποία προέκυπτε πως σε εξειδικευμένες υπηρεσίες (ιατροί, δικηγόροι κτλ) ο αριθμός τον επαγγελματιών που ασκούν το επάγγελμα σχετίζεται αρνητικά με τη ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν και θετικά με τη τιμή τους (επομένως πιθανότατο θα ήταν καλό θα ήταν να υπάρχουν αυστηρές επαγγελματικές εξετάσεις οι οποίες θα απέτρεπαν την ελεύθερη είσοδο όλων των πτυχιούχων στο επάγγελμα). Προφανώς όμως τα ταξί, τα φορτηγά και οι συμβολαιογράφοι (θα έλεγα) δεν ανήκουν σε αυτή τη κατηγορία.

    Reply
    • E. ευχαριστώ για την παραπομπή (δυστυχώς θα αργήσω να βρεθώ σε περιβάλλον e-resources…).

      Ξέρει κανένας αν υπάρχει survey που να συγκεντρώνει τα ευρήματα περί Ελλάδας στις διάφορες έρευνες αξιών, αντιλήψεων, κτλ;

      Reply
  15. Λίγο αργοπορημένο το σχόλιο αλλα θα ήθελα να ρωτήσω (καθώς οι σπουδές μου ουδεμία σχέση με οικονομικά έχουν) αν τα στοιχεία του ΟΟΣΑ που παραθέτονται προκύπτουν απο ελληνικές πηγες.

    Θελω να πώ πως πιστεύω οτι στην ελλάδα υπάρχει πολύ μεγάλο μέγεθος μαύρης εργασίας είτε στο σύνολο της (απο κάποια δεύτερη δουλεια πχ) είτε επι μέρους με καθαρούς μισθούς πολύ μεγαλύτερους απο ότι δηλώνεται στην εφορία. Αυτό πόσο θα μπορούσε να επρεάσει τα στοιχεία παραγωγικότητας ανα εργατοώρα? Υπάρχουν κάποιες μελέτες να το υπολογίζουν?

    Ένα ακόμα σχόλιο στο ότι

    Ουδέποτε είπα ότι οι Έλληνες, γενικά, είναι πιο καταρτισμένοι και ικανοί από τους Ευρωπαίους, είπα ότι είναι εξ ίσου καλά, σε ορισμένους τομείς τουλάχιστον.

    Αυτοί οι τομείς για εμένα είναι τόσο λίγοι που δέν αξίζει κάν να αναφερθεί κανείς. Για να υπήρχαν αρκετοί θα έπρεπε να έχουμε έιτε:
    -ποιοτικά ΑΕΙ και ΤΕΙ
    -αποδοτικές και ποιοτικές δραστηριότητες σε όλους τους παραγωγικούς τομείς.
    Επειδή λοιπόν συγκριτικά με την ευρώπη δέν “μαθαίνουμε” τίποτα καλύτερο ούτε στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ούτε στο περιβάλλον εργασίας δέν μπορώ να καταλάβω πώς μπορούμε έστω σε κάποιους τομείς καλύτεροι.

    Reply
  16. Αυτό πόσο θα μπορούσε να επρεάσει τα στοιχεία παραγωγικότητας ανα εργατοώρα? Υπάρχουν κάποιες μελέτες να το υπολογίζουν?

    η παραγωγικοτητα δεν υπολογιζεται με βαση τους μισθους. Η μαυρη εργασια, αν δεν δηλωνεται ουτε η ιδια ουτε το προϊον που παραγεται μαλλον δεν επηρεαζει τις στατιστικες ιδιαιτερα (μια που οπως ειπαμε παραγωγικοτητα ειναι το προϊον/ωρες εργασιας)

    Επειδή λοιπόν συγκριτικά με την ευρώπη δέν “μαθαίνουμε” τίποτα καλύτερο ούτε στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ούτε στο περιβάλλον εργασίας δέν μπορώ να καταλάβω πώς μπορούμε έστω σε κάποιους τομείς καλύτεροι.

    Αφου σχολαστικα σημειωσω οτι Ευρωπη ειμαστε και μεις και αλλαξω την φραση σε “συγκριτικα με την υπολοιπη ΕΕ15”, γενικα συμφωνω. Με την εξαιρεση ισως της Πορτογαλιας για την οποια δεν ξερω πολλα, οι αλλες χωρες εχουν σχεδον σιγουρα καλυτερα ΑΕΙ και πιθανοτατα καλυτερη επιμορφωση στην δουλεια.

    Αριστο

    Ξέρει κανένας αν υπάρχει survey που να συγκεντρώνει τα ευρήματα περί Ελλάδας στις διάφορες έρευνες αξιών, αντιλήψεων, κτλ;

    καποιο ευρωβαρομετρο?

    Reply
  17. Η μαύρη εργασία, αν δεν δηλώνεται ούτε η ίδια ούτε το προϊόν που παράγεται μάλλον δεν επηρεάζει τις στατιστικές ιδιαίτερα (μια που όπως είπαμε παραγωγικότητα είναι το προϊόν/ώρες εργασίας)

    Εάν όμως το προϊόν δηλώνεται αλλά όχι η μαύρη εργασία τότε ο δείκτης μάλλον χειροτερεύει.
    Υποθέτοντας λοιπόν ότι έχω μία βιομηχανία με 50 εργάτες και δηλώνω μόνο τους 25, τότε πρακτικά σε μία ώρα εργασίας που παίρνω ένα προϊόν η πραγματική τιμή της παραγωγικότητας θα είναι 1/50 ενώ στα στατιστικά θα φαίνεται 1/25.

    Χονδρικός τρόπος σκέψης αλλά αισθάνομαι πως το μέγεθος της μαύρης εργασίας στην Ελλάδα είναι τεράστιο.

    Ευρωπη ειμαστε και μεις και αλλαξω την φραση σε “συγκριτικα με την υπολοιπη ΕΕ15

    Εδώ έχεις απόλυτο δίκιο. Είναι απλά η «συνήθεια» του ακούσματος.

    Reply
    • με μπερδεψες. Αν το προϊον δηλωνεται αλλα οχι η εργασια, τοτε εχουμε υπερεκτιμηση της παραγωγικοτητας αφου ενα συγκεκριμενο προϊον εκτιμαται οτι παραγεται απο Χ εργατες αλλα στην πραγματικοτητα παραγεται απο Χ+Υ.

      Reply
  18. Δυστυχώς πέφτουν στο σφάλμα οι περισσότεροι να εξετάζουν αφ υψηλού στατιστικά στοιχεία χωρίς να κάνουν το κόπο να ενσκήπτουν στην ουσία των πραγμάτων. Η Ελλάδα πάσχει από έλλειψη εξαγωγών, από έλλειψη αναπτυξιακών επενδύσεων , από έλλειψη τεχνολογικών εφαρμογών , από έλλειψη έρευνας , από έλλειψη παιδείας , από έλλειψη ανταγωνιστικότητας , από κακές πολιτικές αλλά όχι από έλλειψη παραγωγικότητας. Η μειωμένη παραγωγικότητα είναι αποτέλεσμα όλων των παραπάνω και όχι πρόβλημα του εργαζόμενου. Οι εργαζόμενοι εργάζονται σκληρά, συνήθως παραπάνω ώρες από τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά παράγουν όσο καταναλώνεται στο τομέα τους. Ακόμα κι αν παρήγαγαν περισσότερο και από τους Γερμανούς τι σημασία θα είχε; αν αυτό που παρήγαγαν δεν καταναλωθεί; χωρίς αναπτυξιακό σχεδιασμό; χωρίς εξαγωγική πολιτική; Από την άλλη πλευρά πόσο αξιόπιστο μπορεί να είναι το όποιο νούμερο στατιστικής από οπουδήποτε κι αν προέρχεται…όταν το ίδιο το κράτος δεν γνωρίζει  τους υπαλλήλους του; δεν γνωρίζει  τι παράγεται; δεν γνωρίζει ποίο είναι το νούμερο της ανεργίας;  ποίοι  εργάζονται και που;
    Ο ορισμός του πετυχημένου προϊόντος είναι όταν προσφέρει μεγαλύτερα οφέλη στο καταναλωτή  , σε σχέση με το χρηματικό αντίτιμο που πρέπει να πληρώσει για αυτό. Είτε πρόκειται για υπηρεσία είτε πρόκειται για προϊόν , είτε για εκπλήρωση επιθυμίας, ανάγκης , ικανοποίησης κλπ.
    Το ίδιο ακριβώς αντιστοιχεί και για την επιχείρηση. Για να είναι επιτυχημένη πρέπει να προσφέρει κάτι που η χρηστική του αξία να γίνεται αποδεκτή από τέτοιον αριθμό καταναλωτών που να τη καθιστά βιώσιμη και κερδοφόρα.
    Ας μου πει  κάποιος τώρα, πόσες τέτοιες επιχειρήσεις γνωρίζει στην Ελλάδα;
    Για να γίνω πιο σαφής .Γνωρίζω εκ πείρας και από συζητήσεις με πολλούς άλλους, διαφόρων κλάδων και επαγγελμάτων, ότι ένα μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων στην Ελλάδα (>30%) παράγει κερδοφορία όχι πουλώντας υπηρεσίες και προϊόντα αξίας, αλλά καταπατώντας ωμά τα εργασιακά δικαιώματα και κάνοντας φοροδιαφυγή. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις αυτές αν λειτουργούσαν όπως ορίζει ο νόμος , όχι μόνο δεν θα ήταν κερδοφόρες….αλλά θα αναγκάζονταν σε κλείσιμο. Σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης , δεν θα έπρεπε να υπάρχουν .
    Δεν είναι μόνο που φοροδιαφεύγουν και ετσι το δημόσιο χάνει πολύτιμα έσοδα που θα μπορούσε να τα διαθέσει σε υπηρεσίες και αγαθά για τον πολίτη, αλλά στερούν από ένα μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού , το κατάλληλο εργασιακό περιβάλλον, το σωστό εισόδημα και κατ’ επέκταση δημιουργούν μια στρατιά κακοπληρωμένων εργαζόμενων που με τη σειρά τους γίνονται κακοπληρωτές , κακοί καταναλωτές και αφερέγγυοι δανειολήπτες με δυσμενή επίπτωση στη ψυχολογία, την οικονομία, και τη παραγωγικότητα. Επιπλέον αυτές οι επιχειρήσεις στερούν  εργατικό δυναμικό , έσοδα και δημιουργικότητα από άλλες υγιείς επιχειρήσεις  που θα μπορούσαν να επενδύσουν στην ανάπτυξη και να καλύψουν παραγωγικές θέσεις εργασίας.
    Πρώτα απ’ όλα θα έπρεπε το κράτος να εντοπίσει αυτές τις επιχειρήσεις και να τις εξυγιάνει (δηλαδή να κλείσουν).Ακόμα και δίνοντας κίνητρα υπέρ των ανέργων που θα προκύψουν από αυτές . Γιατί ότι μέτρα και να παρθούν από τη κυβέρνηση θα οδηγήσουν σε κλείσιμο χιλιάδες έντιμους , χρήσιμους, αλλά/και μικρούς επαγγελματίες, που δεν άντεξαν τη κρίση , ενώ αυτές οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να υπάρχουν όπως ακριβώς υπάρχουν και σήμερα, εφόσον γνωρίζουν πως να ελίσσονται στη παρανομία. θα αναγκάσουν για άλλη μια φορά να οπισθοδρομήσουν οι υγιείς επιχειρηματίες και οι παραγωγικοί εργαζόμενοι της χώρας για χάρη της παρανομίας των υπολοίπων.
     
     

    Reply
    • teo

      αναρωτιεμαι αν διαβασες το κειμενο. Εξηγησα ξεκαθαρα νομιζω οτι εργατικοτητα και παραγωγικοτητα δεν ειναι το ιδιο πραγμα.

       

      Η Ελλάδα πάσχει από έλλειψη εξαγωγών, από έλλειψη αναπτυξιακών επενδύσεων , από έλλειψη τεχνολογικών εφαρμογών , από έλλειψη έρευνας , από έλλειψη παιδείας , από έλλειψη ανταγωνιστικότητας , από κακές πολιτικές αλλά όχι από έλλειψη παραγωγικότητας. Η μειωμένη παραγωγικότητα είναι αποτέλεσμα όλων των παραπάνω και όχι πρόβλημα του εργαζόμενου.


      δεν καταλαβαινω πως η χαμηλη παραγωγικοτητα μπορει να ειναι αποτελεσμα χαμηλων εξαγωγών!? Ισα ισα, το αν θελει κανεις να αγορασει το προϊον σου εξαρταται απο το ποσο φτηνα το πουλας, που εξαρταται απο το ποσο φτηνα μπορεις να το παραγεις, που εξαρταται απο την παραγωγικοτητα σου.

      Οι εργαζόμενοι εργάζονται σκληρά, συνήθως παραπάνω ώρες από τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά παράγουν όσο καταναλώνεται στο τομέα τους. Ακόμα κι αν παρήγαγαν περισσότερο και από τους Γερμανούς τι σημασία θα είχε; αν αυτό που παρήγαγαν δεν καταναλωθεί; χωρίς αναπτυξιακό σχεδιασμό; χωρίς εξαγωγική πολιτική;

      δεν σε καταλαβαινω, λες οτι υπαρχει ελλειμμα ζητησης? Στην Ελλαδα? σου φαινεται να μην καταναλωνουν αρκετα οι συμπολιτες σου? Και δεν καταλαβαινω τι προβλημα θα ηταν η ελλειψη αναπτυξιακου σχεδιασμου αν παρηγαγαν οι Ελληνες οσο οι Γερμανοι. Το θεμα ειναι οτι δεν παραγουν τοσο (και ισως φταιει για αυτο και η ελλειψη σοβαρου κρατους)

      <Από την άλλη πλευρά πόσο αξιόπιστο μπορεί να είναι το όποιο νούμερο στατιστικής από οπουδήποτε κι αν προέρχεται…όταν το ίδιο το κράτος δεν γνωρίζει  τους υπαλλήλους του; δεν γνωρίζει  τι παράγεται; δεν γνωρίζει ποίο είναι το νούμερο της ανεργίας;  ποίοι  εργάζονται και που;

      οι εθνικοι λογαριασμοι χρειαζονται πολυ λιγοτερη πληροφορια απο το να ξερουμε ποιος δουλευει που (γιαυτο και αλλωστε το ΑΕΠ μετριεται επισημα εδω και καπου 70-80 χρονια ενω λεπτομερεις στατιστικες για μεμονωμενα νοικοκυρια αρχισαμε να εχουμε πολυ αργοτερα). Βασικα το συνολο των πωλησεων να ξερουμε σε μια χωρα, εχουμε μια καλη ιδεα για το ΑΕΠ.

      Επισης δεν καταλαβα ακριβως το επιχειρημα σου: λες υπαρχουν πολλες επιχειρησεις που αν τηρουσαν τους νομους θα εκλειναν. ΑΠο αυτο συμπεραινεις οτι πρεπει να κλεισουν? Οχι ας πουμε οτι πρεπει να αλλαξουν οι νομοι?

      Καταλαβαινω το επιχειρημα οτι με τις παρουσες πρακτικες επιβιωνουν μονο οσοι ξερουν (και θελουν να ξερουν!) να παρανομουν. Και συμφωνω απολυτα οτι θελω να ζω σε μια ευνομουμενη χωρα. Αλλα στην ευνομια συντελουν δυο πραγματα, νομοταγεις πολιτες και καλοι νομοι. Εχω την εντυπωση οτι οι νομοι μας απεχουν πολυ απο το να ειναι καλοι, ειδικα σε οικονομικα θεματα πασχουν απο πολυ κακη γνωση οικονομικων, επιφανειακη θεωρηση των πραγματων και μια ταση προς κακως λεγομενα “φιλολαϊκα” μετρα που βλαπτουν πανω απο ολα αυτους που υποτιθεται θελουν να βοηθησουν.

      Reply
      • Ρε φιλε σου μιλαει για την υπεραξια που παραγει ο εργατης και συνεπως του προιοντος αλλα σαν γνησιος ελληνας εκει κολημενος να πεις την μπαρουφα σου.

        Reply
  19. SG,
    δεν εννόησα ότι παραγωγικότητα και εργατικότητα είναι το ίδιο. Ίσα ίσα είπα πως οι Έλληνες εργάζονται σκληρά, αλλά παράγουν όσο καταναλώνεται(ή τελοσπάντων μετριέται αυτό που καταναλώνεται και όχι αυτό που πραγματικά παράγεται , ή κανω λάθος;).
    Εγώ ας πούμε  είμαι τρομερά αποδοτικός στο να μη κάνω απολύτως τίποτε. Νομίζω ότι είμαι ο καλύτερος σε αυτό το τομέα, αλλά δε με αναγνωρίζει κανείς.
    το θέμα λοιπόν δεν είναι πόσο αποδοτικοί είμαστε αλλά πόσο “αγοράζεται” αυτό που παράγουμε. Αν ας πούμε δε πετάγαμε στις χωματερές τα πλεονάσματα και τα διοχετεύαμε σε κάποια αγορά, θα ήμασταν ίσως καλύτεροι και από τους Αμερικάνους. Μη βιαστείς να πεις για το κόστος και τις τιμές, ότι πρέπει να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί κλπ
    Για να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί με όρους Ευρωπαίων είναι ακατόρθωτο.Εκείνοι έχουν τη τεχνογνωσία και το ολιγοπώλιο. Εμείς το μόνο που μπορούμε είναι να βγούμε από το Ευρώ, για να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί από τη λατινική Αμερική, ή να αποκτήσουμε ξαφνικά και δια μαγείας πατήματα σε αγορές που οι Ιταλοί για παράδειγμα έχουν χτίσει επί δεκαετίες με σκληρό μάρκετινγκ. Ας προσγειωθούμε στη πραγματικότητα! Η μορφολογία του εδάφους  τα δημογραφικά μας χαρακτηριστικά και η κρατική ανοργανωσιά μας απαγορεύουν να δημιουργήσουμε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις με αξιώσεις στη διεθνή αγορά. Το ότι οι ξένοι ενδιαφέρονται με κάθε τρόπο να μας αλλάξουν φιλοσοφία είναι γιατί θέλουν να εκμεταλλευτούν μιας και έχουν το πλεονέκτημα, όχι ότι θέλουν το καλό μας. Το ότι είμαστε κάπως προστατευτικοί με την αγορά μας και δεν αφήνουμε εύκολα σε άλλους να επενδύσουν είναι υπέρ μας. Αν πραγματικά τους ενδιέφερε το  μέλλον της Ευρώπης τότε θα είχαν πραγματικό πλάνο για όλους και όχι μόνο για τους εαυτούς τους. Αυτοί θέλουν από εμάς να τους πληρώνουμε, αλλά να αγοράζουν από αλλού, με τη δικαιολογία του πιο φτηνού. Ως κράτος δε μας μένουν πολλές εναλλακτικές. Γεωπολιτικά πρέπει να εκμεταλλευτούμε την εύνοια της θέσης μας, πρώτα προστατεύοντας την αγορά μας, και ύστερα προσπαθώντας να ισορροπήσουμε ανάμεσα σε αντίθετες δυνάμεις. Κίνα-Δύση, Ρωσία-Ευρώπη. Μου κάνει εντύπωση που τόσο οι φίλοι μας οι δυτικοί κόπτονται για την απελευθέρωση της αγοράς, αλλά μόνο όταν πρόκειται για τομείς που έχουν το πάνω χέρι. Στο θέμα της ενέργειας, μας πίεσαν  να μη συμφωνήσουμε με τους Ρώσους , στο θέμα του Πειραιά να μη ανοιχτούμε   με τους Κινέζους. Θέλουν όλα δικά τους. Μας κάνουν οικονομικό πρέσινγκ , μας εξαθλιώνουν στα μάτια της κοινής τους γνώμης ως το κακό παιδί της Ένωσης που τους δημιουργεί συνέχεια προβλήματα και τέτοια, δεν είμαστε παραγωγικοί κλπ. Μη μασάτε τις πολιτικές σκοπιμότητες τους ! Να πλουτίσουν εις βάρος μας κυνηγάνε.
    Πέστε μου ποίο είναι το πλάνο της Ένωσης για τη Ρουμανία; Πως θα αυξήσει τη παραγωγικότητα της και το πλούτο της, το εισόδημα της να φτάσει το μέσο ευρωπαικό ,χωρίς να υπερβεί το σύμφωνο σταθερότητας, και χωρίς να χάσει την ανταγωνιστικότητα της;
    Το πρόβλημα είναι πρόβλημα εκ γενετής του οικονομικού συστήματος. Παράγει ανισορροπίες και στρεβλώσεις. Αυτό είναι όπλο στα χέρια ενός ισχυρού, αλλά οι ανίσχυροι πρέπει να μη μπούνε καν στη μάχη που είναι σίγουρο ότι θα χάσουν.
    Τα προβλήματα του κόσμου δεν είναι έτσι απλά όπως θέλουν να τα παρουσιάσουν τα ΜΜΕ. Δεν είναι μόνο μια καλή διαχείριση και το λύσαμε. Τα χρηματιστήρια , οι πολιτικές, οι αγορές, οι επιχειρήσεις, οι πόροι, η οικονομίες είναι όπλα υποδούλωσης για αυτούς που ξέρουν να τα χρησιμοποιούν ως τέτοια και εμείς δεν είμαστε ικανοί να αντισταθούμε σε αυτές τις επιθέσεις. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με το τι κάνουμε μέσα σε όλη αυτή τη κατάσταση. Ναι, έχουμε κάνει λάθη, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά κ.α  Μη τα ισοπεδώνουμε όλα όμως….μας ανάγκασαν.
     

    Reply
  20. Περί υποκαταρτισμένων Ελλήνων:
    Η γυναίκα μου δεν είναι Ελληνίδα.  Σπούδασε στις ΗΠΑ, έκανε την πρακτική της στη Νέα Υόρκη σε Πολυεθνική εταιρεία τροφίμων με αποδοχές $2.000/μήνα καθαρά (το 1995).  Η εταιρεία της πρότεινε να παραμείνει, και αργότερα θα της πλήρωνε ΜΒΑ στο Columbia.  Ο μισθός της σήμερα, αν είχε παραμείνει στις ΗΠΑ θα ήταν πάνω από $100.000/χρόνο.  Τελικά πήγε για μεταπτυχιακό στην Αγγλία και δούλεψε εκεί για 2 χρόνια στην ίδια εταιρεία που είχε δουλέψει στις ΗΠΑ, με αποδοχές $3.000/μήνα καθαρά.  Αν είχε παραμείνει στην Αγγλία, σήμερα θα είχε αποδοχές $5-6.000/μήνα καθαρά.  Δυστυχώς,  έκανε το μεγάλο λάθος να ερωτευτεί εμένα, και εγώ έκανα το μεγαλύτερο λάθος να την κουβαλήσω στην Ελλάδα.  Ξεκίνησε να δουλεύει σε μία εταιρεία τροφίμων που ανήκει στην εταιρεία που δούλευε στις ΗΠΑ και στην Αγγλία, με αρχικό ΕΛΛΗΝΙΚΟ μισθό €900/μήνα καθαρά, και μετά από τόσα χρόνια εργασίας στην Ελλάδα, έχει φτάσει να βγάζει το αστρονομικό ποσό των €1.700/μήνα καθαρά.
    Θα μου πείτε βέβαια “οι βλακείες πληρώνονται”
    Αλλά για τα προβλήματα της Ελλάδας δεν ευθύνονται οι “υποκαταρτισμένοι” εργαζόμενοι, ούτε τα υποβαθμισμένα πανεπιστήμια.  Γνωρίζω πολλούς με την αντίθετοι πορεία, οι οποίοι από Ελληνικά πανεπιστήμια διαπρέπουν σε εταιρείες του εξωτερικού.

    Reply
    • Δυστυχώς πέφτουν στο σφάλμα οι περισσότεροι να εξετάζουν αφ υψηλού στατιστικά στοιχεία χωρίς να κάνουν το κόπο να ενσκήπτουν στην ουσία των πραγμάτων. Η Ελλάδα πάσχει από έλλειψη εξαγωγών, από έλλειψη αναπτυξιακών επενδύσεων , από έλλειψη τεχνολογικών εφαρμογών , από έλλειψη έρευνας , από έλλειψη παιδείας , από έλλειψη ανταγωνιστικότητας , από κακές πολιτικές αλλά όχι από έλλειψη παραγωγικότητας

      Αυτό είχα πει σε σχόλιο μου στις 18 Ιουλίου. Ευτυχώς η Κομισιόν το επιβεβαίωσε προχτές. ευχαριστώ για το λινκ.

      Reply
  21. Δεν μπορω να καταλαβω γιατι γραφει κανεις τετοιου ειδους κειμενα οπως αυτο της Ελευθεροτυπιας. Καμμια πηγη δεν αναφερεται, κανενα απτο στοιχειο, απλα λιγη θολη εντυπωσιοθηρικη ρητορικη.

    Σε ποιο κειμενο τα ειπε ολα αυτα η Επιτροπη? Για την παραγωγικοτητα ποιου κλαδου μιλαει? Στα στοιχεια που εχω δωσει εγω παντως σε αυτο το κειμενο, η παραγωγικοτητα της εργασιας στην Ελλαδα ειναι αρκετα χαμηλη, στο 58% της αμερικανικης.

     

    μανναλ

    δεν καταλαβαινω που το πας. Το γεγονος οτι οι μισθοι στην Ελλαδα ειναι χαμηλοι δεν το αμφισβητησε κανεις, το θεμα ειναι οτι και η παραγωγικοτητα των εργαζομενων ειναι χαμηλη. Και πρεπει να γινει σαφες: ο ιδιος εργαζομενος σε διαφορετικες θεσεις, εταιρειες ή χωρες μπορει να εχει πολυ διαφορετικη παραγωγικοτητα.

     

    Γνωρίζω πολλούς με την αντίθετοι πορεία, οι οποίοι από Ελληνικά πανεπιστήμια διαπρέπουν σε εταιρείες του εξωτερικού.

    γνωριζεις καποιους Ελληνες που διαπρεπουν λεει σε καποιες εταιρειες του εξωτερικου. Για παρε την χωρα που εχεις στο μυαλο σου και σκεψου ποσοι σπουδασαν στην ιδια χωρα και διαπρεπουν στις εταιρειες της? Θα ελεγες λοιπον οτι ο μεσος αποφοιτος ΑΕΙ ή εργαζομενος σε μια ανεπτυγμενη χωρα της δυτικης Ευρωπης ειναι λιγοτερο ή περισσοτερο καταρτισμενος απο τον μεσο Ελληνα?

    Reply
    • Σωτήρη, νομίζω ότι δυστυχως δεν έχει ο κόσμος ενημέρωση για το πώς δουλεύει μια οικονομία με αποτέλεσμα να μπερδεύει τα συμπτπώματα με τα αίτια. Όλοι οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι τα πάντα ξεκινάν από την παραγωγικότητα (αξία παραγώμενου προϊόντως ανά ώρα εργασίας). Και όμως, αυτό είναι ίσως το μόνο που δεν θα ακούσεις να ευθύνεται για τα χαμηλά εισοδήματα στην Ελλάδα.

      Reply
  22. τεο

    ωραιο το κειμενο αν και με τους Ραϊνχαρτ-Ρογκοφφ δεν τα παω πολυ καλα

    Παντως ειναι καλο να θυμομαστε που και που οτι η Ελλαδα που ηταν μικρη και φτωχη επαρχια της οθωμανικης αυτοκρατοριας, εφτασε σημερα να εχει 5-6 φορες υψηλοτερο εισοδημα απο μεγαλο κομματι αυτης της αυτοκρατοριας.

     

    Κωστα

    ακριβως, ακομα κανεις δεν φαινεται να καταλαβαινει τι σημαινει παραγωγικοτητα. Και νομιζω οτι η χρηση της εννοιας “ανταγωνιστικοτητα” μπερδευει τα πραγματα κανοντας τους Ελληνες να νομιζουν οτι το θεμα ειναι τι κανουν οι γειτονες μας ή η Κινα, οχι το ποσο παραγουμε εμεις.

    Reply
  23. ποσοστα ολα ποσοστα γελοια υποκειμενα ηθελα να δω που ειστε ολοι εσεις που σχολειαζεται απο καποια θεσουλα οι περισσοτεροι την σημερον ημερα 09.02.2016-αναλφαβητα μοσχαρια

    Reply

Leave a Reply to Vrennus Cancel reply