Το δεύτερο θέμα περί αιμοδοσίας που θα ήθελα να σχολιάσω (εδώ το πρώτο) συνέχεται με τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων.
Ειδικώτερα, οι ομοφυλόφιλοι παγίως αποκλείονται από τις αιμοδοσίες, ως μέλη ομάδας υψηλού κινδύνου. Δεν κρίνονται ατομικά, αλλά αποκλειστικά και μόνο βάσει της γενετήσιας προτίμησής τους. Δεν συνιστά τάχα αυτό παρωχημένη διάκριση;
Το ζήτημα έταμε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην απόφαση Λεζέ (Απρ 2015):
Ο προσφυγών, Γάλλος πολίτης με το παράξενο όνομα Γοδεφρείδος Ελαφρύς, είχε αποκλειστή από αιμοδοσία, διότι δήλωσε ότι συνουσιαζόταν με άνδρες (ντουζ πουάν για την ελικρίνεια, θα μπορούσε και να λείψη βέβαια και να διευθετηθή πολύ απλά το ζήτημα. Για μισό λεπτό, πώς τολμά κρατική αρχή να ερωτά τέτοιο ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο; Τι κάνουν οι ακοίμητοι δεδομενολόγοι μας;)
Ακολούθως προσέφυγε στο οικείο διοικητικό δικαστήριο, το οποίο απηύθυνε στο ΔΕΕ το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:
Υπό το πρίσμα του παραρτήματος III της οδηγίας 2004/33, συνιστά αυτό καθεαυτό το γεγονός ότι άνδρας είχε σεξουαλικές σχέσεις με άνδρα σεξουαλική συμπεριφορά συνεπαγόμενη κίνδυνο μεταδόσεως σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του αίματος και δικαιολογούσα τον οριστικό αποκλεισμό από την αιμοδοσία ατόμων με την ως άνω σεξουαλική συμπεριφορά, ή συνιστά απλώς και μόνο, και αναλόγως των συγκεκριμένων περιστάσεων της εκάστοτε περιπτώσεως, σεξουαλική συμπεριφορά συνεπαγόμενη κίνδυνο μεταδόσεως σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του αίματος και δικαιολογούσα τον προσωρινό αποκλεισμό από την αιμοδοσία για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μετά την παύση της ενέχουσας κινδύνους συμπεριφοράς;
Το ζήτημα ήταν ουσιαστικά ποιο πρέπει να είναι το κριτήριο διαφοροποίησης μεταξύ οριστικού και προσωρινού αποκλεισμού, ήτοι ποια πιθανολόγηση κινδύνου μετάδοσης απαιτείται: υψηλή ή χαμηλή; Τα εμπειρικά στοιχεία, που παρατίθενται στην παρ. 42, ήταν συντριπτικά:
Πρώτον, όσον αφορά την εκτίμηση της υπάρξεως υψηλού κινδύνου μεταδόσεως σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του αίματος, πρέπει να ληφθεί υπόψη η επιδημιολογική κατάσταση στη Γαλλία, η οποία παρουσιάζει ιδιαιτερότητες κατά τα προβαλλόμενα από τη Γαλλική Κυβέρνηση και την Επιτροπή, οι οποίες παραπέμπουν στα δεδομένα που παρέσχε σχετικώς το Institut de veille sanitaire français. Από τα δεδομένα αυτά προκύπτει ότι το σύνολο σχεδόν των μεταδόσεων του ιού HIV κατά το διάστημα από το 2003 έως το 2008 οφείλεται σε σεξουαλικές επαφές και ότι οι άνδρες που είχαν σεξουαλικές επαφές με άνδρες αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό του πληττόμενου πληθυσμού, το οποίο αντιστοιχεί στο 48 % των νέων μεταδόσεων. Κατά το ίδιο διάστημα, μολονότι η συνολική επίπτωση της προσβολής από τον ιό HIV μειώθηκε, ιδίως όσον αφορά τις ετεροφυλοφιλικές σεξουαλικές σχέσεις, δεν μειώθηκε στην περίπτωση των ανδρών που είχαν σεξουαλικές επαφές με άνδρες. Επιπλέον, αυτοί αντιπροσωπεύουν, πάντοτε κατά το ίδιο διάστημα, την πλέον πληττόμενη από τη μετάδοση του ιού HIV πληθυσμιακή ομάδα, με δείκτη επιπτώσεως 1 % ανά έτος, το οποίο είναι 200 φορές ανώτερο σε σχέση με τον γαλλικό ετεροφυλόφιλο πληθυσμό.
Και συνεχίζει το δικαστήριο:
57. Ο οριστικός αποκλεισμός από την αιμοδοσία αποβλέπει στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου μεταδόσεως λοιμώδους ασθένειας στους αποδέκτες. Επομένως, ο εν λόγω αποκλεισμός συμβάλλει στην επίτευξη του γενικού σκοπού της διασφαλίσεως υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας του ανθρώπου. […]
59. Στην υπόθεση της κύριας δίκης, η εν λόγω αρχή δεν παραβιάζεται, μόνο αν δεν μπορεί να διασφαλισθεί υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας των αποδεκτών μέσω αποτελεσματικών τεχνικών διαγνώσεως του ιού HIV και λιγότερο καταναγκαστικών σε σχέση με την οριστική απαγόρευση αιμοδοσίας για το σύνολο της πληθυσμιακής ομάδας που αποτελείται από άνδρες οι οποίοι είχαν σεξουαλικές επαφές με άνδρες. […]
62. Εντούτοις, η Γαλλική Κυβέρνηση και η Επιτροπή επισημαίνουν ότι, στο παρόν στάδιο εξελίξεως της επιστήμης, υφίσταται μια «περίοδος παραθύρου» μετά την ιογενή λοίμωξη, κατά τη διάρκεια της οποίας οι βιοδείκτες διαγνώσεως που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο του ελέγχου της αιμοδοσίας παραμένουν αρνητικοί παρά τη λοίμωξη του δότη. Επομένως, υφίσταται το ενδεχόμενο μη διαγνώσεως πρόσφατων λοιμώξεων στο πλαίσιο των σχετικών ελέγχων και, ως εκ τούτου, μεταδόσεως του ιού HIV στον αποδέκτη. […]
64. Συγκεκριμένα, στο αιτούν δικαστήριο απόκειται να ελέγξει αν η πρόοδος της επιστήμης ή της υγειονομικής τεχνικής, λαμβανομένου υπόψη, μεταξύ άλλων, του κόστους ενδεχόμενης συστηματικής θέσεως υπό καραντίνα των αιμοδοσιών που προέρχονται από άνδρες που είχαν σεξουαλικές επαφές με άνδρες ή το κόστος συστηματικών ελέγχων για τη διάγνωση του ιού HIV σε όλες τις αιμοδοσίες, καθιστούν δυνατή τη διασφάλιση υψηλότερου επιπέδου προστασίας της υγείας των ληπτών, χωρίς η σχετική επιβάρυνση να είναι δυσανάλογη σε σχέση με τους προαναφερθέντες σκοπούς προστασίας της υγείας. […]
67. Υπό την έννοια αυτή, και όπως επισήμανε ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 61 των προτάσεών του, το αιτούν δικαστήριο πρέπει, μεταξύ άλλων, να εξακριβώσει αν πιο στοχευμένες ερωτήσεις όσον αφορά το χρονικό διάστημα που παρήλθε από την τελευταία σεξουαλική επαφή σε σχέση με τη διάρκεια της «περιόδου παραθύρου», τον σταθερό ή μη χαρακτήρα της σχέσεως του ενδιαφερομένου ή την προφύλαξη κατά τις σεξουαλικές επαφές επιτρέπουν την εκτίμηση του επιπέδου του κινδύνου που παρουσιάζει ατομικώς ο εκάστοτε δότης λόγω της σεξουαλικής του συμπεριφοράς.
68. Υπό αυτές τις συνθήκες, συνάγεται το συμπέρασμα ότι, σε περίπτωση που αποτελεσματικές τεχνικές διαγνώσεως σοβαρών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του αίματος ή, ελλείψει τέτοιων τεχνικών, μέθοδοι λιγότερο καταναγκαστικές σε σχέση με την οριστική απαγόρευση αιμοδοσίας όσον αφορά το σύνολο της πληθυσμιακής ομάδας που αποτελείται από άνδρες που είχαν σεξουαλικές επαφές με άνδρες επιτρέπουν τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας των ληπτών, τέτοιου είδους οριστική αντένδειξη δεν είναι σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότητας, κατά την έννοια του άρθρου 52, παράγραφος 1, του Χάρτη.
Με άλλα λόγια, το ευρωπαϊκό δικαστήριο ανέθεσε στο εθνικό δικαστήριο τον έλεγχο της in concreto αναλογικότητας. Ως αντίδραση στην απόφαση αυτή, η Γαλλία επέτρεψε τις αιμοδοσίες ομοφυλοφίλων, αρκεί, λέει, να μην έχουν συνουσιαστή επί 12μηνο (!). Πράγμα που διαπιστώνεται, ξέρετε πώς: απλώς το λέει ο υποψήφιος αιμοδότης.
Η αρμόδια Υπουργός Υγείας Μαρισόλη Τουραίνου άρχισε και τις συνήθεις γαλατικές μεγαλοστομίες: τέρμα, λέει, σε μία διάκριση και σε ένα ταμπού.
Είναι όμως έτσι; Θεωρώ ότι ο περιορισμός του ζητήματος στα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων στρεβλώνει σημαντικά την ορθή εκτίμηση.
Σημείο εκκίνησης είναι η πρόταση ότι η αιμοδοσία δεν συνιστά ατομικό δικαίωμα του αιμοδότη. Η αιμοδοσία συντελείται χάριν του λήπτη και μόνον και η μόνη (και μεγάλη) βέβαια απαίτηση που έχει ο αιμοδότης είναι να κρίνεται εν ισότητι προς τους άλλους αιμοδότες, ήτοι η απαγόρευση των διακρίσεων. Με άλλα λόγια, οι όμοιες περιπτώσεις αιμοδοτών να αντιμετωπίζωνται ομοίως.
Για να δούμε λοιπόν: μήπως αντιμετωπίζονται ομοίως;
Η πηγή του κακού είναι αυτό εδώ το ερωτηματολόγιο που συμπληρώνουμε στον Ευαγγελισμό και τα ανάλογα που χρησιμοποιούνται όπου αλλού:
Όπως βλέπει ο καθένας, δεν τίθεται κανένα θέμα διάκρισης εις βάρος των ομοφυλοφίλων. Ή μάλλον, τίθεται εξίσου και στον ίδιο βαθμό με εμάς τους τυχερούς που είχαμε “πολλούς ερωτικούς συντρόφους χωρίς την συστηματική χρήση προφυλακτικών μέσων μέσα στην τελευταία δεκαετία”, γκούχου γκούχου.
Δεν είμαι βέβαιος για ποιον λόγο αποκλείονται αυτές οι κατηγορίες από την αιμοδοσία (το αίμα ελέγχεται ούτως ή άλλως για ηπατίτιδα κλπ). Αλλά, αν πρέπει να αποκλειστούν κάποιοι, τότε είναι απολύτως εύλογο να αποκλειστούν εκείνες οι κοινωνικές ομάδες που εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά οροθετικότητας. Για οποιονδήποτε λόγο και αν συμβαίνη αυτό.
Σε ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν και οι μεν, σε ομάδες υψηλού κινδύνου και οι δε. Απαγορεύεται η αιμοδοσία των μεν, απαγορεύεται η αιμοδοσία και των δε. Αν πρέπει να επιτραπή η αιμοδοσία των μεν, πρέπει να επιτραπή η αιμοδοσία και των δε. Αν είναι ταμπού στους μεν, είναι ταμπού και στους δε. Δηλαδή δεν πρέπει να απαγορεύεται η αιμοδοσία κανενός, όπερ δεν ξέρω αν είναι άτοπον, αλλά μου φαίνεται ότι δεν το υποστηρίζει κανένας.
Στην πραγματικότητα λοιπόν, εκείνο που επιζητούν οι ομοφυλόφιλοι αιμοδότες είναι η προνομιακή τους μεταχείριση: παρότι υψηλού κινδύνου δότες, επιθυμούν εκείνοι να δίνουν αίμα, αλλά οι υπόλοιποι υψηλού κινδύνου να συνεχίζουν να αποκλείωνται. Γιατί δεν ξέρω αν ένας ομοφυλόφιλος αιμολήπτης θα συμφωνούσε να του μεταγγιστή αίμα τοξικομανούς που τρυπιέται.
Έχω λοιπόν μια καταπληκτική ιδέα: βεβαίως να επιτραπή όλοι να δίνουν αίμα. Αλλά, επειδή, όπως είπαμε, η αιμοδοσία αποσκοπεί στο συμφέρον του αιμολήπτη, να δίνεται η επιλογή στους ασθενείς: θέλετε αίμα από αιμοδότες όπως τους ξέραμε μέχρι τα τώρα ή μήπως θέλετε αίμα αιμοδοτών τουραινικών; (που, υπενθυμίζω, βασιζόμαστε στον λόγο της τιμής τους ότι δεν είναι ομοφυλόφιλοι, πολυμεταγγιζόμενοι, απροφύλακτοι ερωτικά κλπ)
Και εν ελευθερία ας αποφασίση η κάθε Μαρισόλη όπως θέλη.
Το Νο 1) δε το προσέξατε;
Τι εννοείς; Για το 1 συζητάμε.
Σε τέτοιες ασθένειες υπάρχει μία περίοδος κατά την οποία ο ασθενής μεταδίδει, αλλά ο έλεγχος είναι αρνητικός.
Παλιότερα (δεν ξέρω πότε καταργήθηκε, αλλά σίγουρα υπήρχε μέχρι το 2010), απαγορευόταν η αιμοδοσία σε όσους είχαν περάσει πάνω από 6μηνο στο ΗΒ, από το 1980 μέχρι το 1996. Επίσης, αποκλείονται από την αιμοπεταλιοδοσία γυναίκες με πάνω από 2 εγκυμοσύνες. Στη Γαλλία είχα αποκλειστεί, γιατί δεν κατάλαβα μία ερώτηση της γιατρού (με ρώτησε από ποιο «μέρος» (endroit) είμαι, αλλά τότε δεν ήξερα ότι χρησιμοποιούνταν και έτσι και μπερδεύτηκα), οπότε μπορεί να είχα απαντήσει λάθος στο ερωτηματολόγιο.
Γενικά στο θέμα της αιμοδοσίας είναι υπερπροστατευτικοί.
Για τον έλεγχο, εκ των υστέρων είδα ότι η απάντηση βρίσκεται στο άρθρο 62.
Προφανώς για αυτό έβαλαν και στην Γαλλία το 12μηνο αγαμίας. Αλλά είναι δυνατόν να αρκούνται στον λόγο του υποψήφιου αιμοδότη; Ούτως ή άλλως δεν μπορεί να ελεγχθή τι κάνει στο κρεβάτι του.
Για όλα στο λόγο του αιμοδότη αρκούμαστε. Ψάχνει κανείς το ιστορικό σου να δει αν έχεις λιποθυμήσει ποτέ ή όχι πχ;
Αφού δεν πληρώνονται οι αιμοδότες, το κίνητρο να πουν ψέματα είναι χαμηλό. Μόνο οι πιο ευαισθητοποιημένοι και συνειδητοποιημένοι θα δώσουν αίμα. Αυτό δημιουργεί άλλα προβλήματα, αλλά να που έχει και πλεονεκτήματα
Είναι εντελώς άλλης τάξεως ζήτημα να πω ψέματα για ζήτημα που αφορά την δική μου ασφάλεια, ότι κοιμήθηκα ας πούμε 8 ώρες το βράδυ και ότι έφαγα τυρόπιτα για πρωινό, και εντελώς άλλο για ζήτημα ασφάλειας του αίματος.
Το πρώτο στο κάτω κάτω το παίρνω επάνω μου σαν μεγάλος άνθρωπος, είναι θέμα αυτοδιακινδύνευσης, ενώ το δεύτερο ετεροδιακινδύνευσης.
Ναι, αλλά και στα δύο σε πιστεύουμε. Το ίδιο κι όταν λες ότι δεν έχεις πάρει ασπιρίνες ή τις υπόλοιπες ερωτήσεις ετεροδιακινδύνευσης.
Δεν υπάρχει άλλη λύση, κάπου πρέπει να σε εμπιστευτούμε. Γι’αυτό το ότι δεν πληρώνεσαι είναι σημαντικό: μειώνει κατά πολύ το κίνητρο σου να πεις ψέματα. Με άλλες παρενέργειες, προφανώς.
th.alys δεν είναι ίδια η ερώτηση του αν έκανες ομοφυλόφιλικο σεξ το προηγούμενο 12μήνο (ή αντιστοίχως η ερώτηση σε ετεροφυλόφιλη για το αν έκανε σεξ με περισσότερους από Ν άντρες – με το Ν μεγάλο) με το αν πήρες ασπιρίνη. Έχω την εντύπωση πως ο φαινομενικά υγιής που θα είχε μπει στο κόπο να πάει στο νοσοκομείο για να δώσει αίμα ίσως να θεωρούσε την ερώτηση ταμπού άσχετη μεν ικανή να τον αποκλείσει από την αιμοδοσία δε (δηλαδή τζάμπα κόπος) και θα απαντούσε αρνητικά
No two questions are alike. Αλλά όλες οι απαντήσεις δίνουν σημαντική πληροφορία, αν είναι ειλικρινείς. Και όλες τις θεωρούμε a priori ειλικρινείς.
Ίσως το propensity to lie να διαφέρει από ερώτηση σε ερώτηση. Αλλά κάτι μου λέει ότι είναι υψηλή η θετική συσχέτιση. Και στο κάτω κάτω, δεν υπάρχει εναλλακτική.
Δεν νομίζω πως υπάρχει κάποια ορθολογικό επιχείρημα που να μας το υπαγόρευε αυτό. Στα δικαστήρια θεωρούμε τον κατηγορούμενο a priori αθώο γιατί θέλουν να περιορίσουμε τα false positives δηλ. το ποσοστό των αθώων στη φυλακή (τα οποία θεωρουμε πως βαρύνουν περισσότερο από τα false negatives – ένοχοι έξω). Στη συγκεκριμένη όμως περίπτωση τα προβλήματα τα οποία μπορεί να δημιουργήσει το μολυσμένο αίμα είναι πολύ μεγαλύτερα από τη δυσφορία εκείνου που του ρίχνουν πόρτα στην αιμοδοσία. Συνεπώς για ποιο λόγο να θέλουμε να περιορίσουμε τα false positives και όχι τα δυνητικά θανατηφόρα false negatives;
Δεν ξέρω πώς ορίζεται το ορθολογικό εδώ, αλλά αν μου πεις ότι σε λένε Μανώλη, δεν θα ζητήσω να δω ταυτότητα. Θα δεχτώ ότι έτσι σε λένε. Πόσω δε μάλλον αν δεν μπορώ καν να ζητήσω ταυτότητα, όπως στις ερωτήσεις για την απροφύλακτη συνουσία. Δεν υπάρχει τρόπος διασταύρωσης της πληροφορίας. Δεν υπάρχει καλός λόγος να πει ο άλλος ψέματα(και συγγνώμη Θανάση, αλλά μπλέκονται μόνα τους τα θέματα). Ως default δεχόμαστε ότι είναι ειλικρινής.
Τώρα υπάρχουν και οι καχύποπτοι. Ε, εντάξει.
“Δεν ξέρω πώς ορίζεται το ορθολογικό εδώ, αλλά αν μου πεις ότι σε λένε Μανώλη, δεν θα ζητήσω να δω ταυτότητα. Θα δεχτώ ότι έτσι σε λένε.”
Σε ερωτήσεις τέτοιου είδους (σε αντίθεση με την ερώτηση “πως σε λένε”*) υπάρχει η τάση ο ερωτούμενος να δώσει την απάντηση εκείνη που βρίσκεται πλησιέστερα στο κοινωνικά αποδεκτό. Αυτό είναι κάτι πολύ γνωστό το οποίο δεν πρέπει να ξεχνάμε και άνευ σοβαρού λόγου (ή εξαιτίας της άγνοιας μας) να υιοθετούμε την αστήρικτη (ή καλύτερα εμπειρικά διαψευθείσα) εικασία πως όλοι απαντούν αυτές της ερωτήσεις με ειλικρίνεια. Συνεπώς η a priori πιθανότητα δεν ισούται με την μονάδα αλλά με μια κατανομή πιθανοτήτων που μπορούμε να εκτιμήσουμε και στη συνέχεια να ανανεώσουμε μετά την εξέταση των απαντήσεων του ερωτηματολογίου.
* βέβαια και στην ερώτηση “πως σε λένε” μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Εξού και οι 1000δες Αλβανοί της Ελλάδας που αποκρίνονται σε αυτή την ερώτηση με όνομα διαφορετικό από το πραγματικό τους. Αν κάποιος λοιπόν (που γνωρίζεις πως είναι) Αλβανός σου συστήνεται ως Βασίλης λογικό είναι να υποθέσεις πως αυτό δεν είναι το πραγματικό του όνομα.
Αφού λοιπόν δεν ξέρεις τον λόγο θα σου τον πω. Ο λόγος είναι το θεώρημα του Bayes. Η πιθανότητα να φέρει κάποιος ηπατίτιδα στη περίπτωση που το test προκύψει θετικό (συμβολίσε το με το P(ΗΠ|+) ) προκύπτει από την παρακάτω εξίσωση
P(ΗΠ|+) = P(+|ΗΠ)P(ΗΠ)/P(+)
Δηλαδή η πιθανότητα να φέρει κάποιος ηπατίτιδα στη περίπτωση που το test προκύψει θετικό είναι ίση με την πιθανότητα το test να προκύψει θετικό στη περίπτωση που ασθενής φέρει όντως το ιό (που ονομάζουμε sensitivity ή true positive rate) πολλαπλασιαζόμενη επί τη συχνότητα διάδοσης του ιού στο υποσύνολου που πληθυσμού στο οποίο ανήκει ο εξεταζόμενος και διαιρούμενο επί τη πιθανότητα το test να βγει θετικό σε τυχαίο αντιπροσωπευτικό δείγμα του υποσυνόλου (το οποίο περιέχει φορείς και μη).
Ο δε διαιρέτης ισούται αντιστοίχως με το άθροισμα το αριθμητή και του γινόμενου των false negatives επί τη συχνότητα των μη φορέων. Δηλαδή
P(ΗΠ|+) = P(+|ΗΠ)P(ΗΠ)/[P(+|ΗΠ)P(ΗΠ) + P(+|ΗΠ’)P(ΗΠ’)]
Από το παραπάνω μπορούμε να δούμε (αν δεν το βλέπουμε κάνουμε δοκιμές με υποθετικά νούμερα) πως η πιθανότητα να φέρει κάποιος ηπατίτιδα στη περίπτωση που το test προκύψει θετικό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ποσοστό διάδοσης του ιού στο υποσύνολο του πληθυσμού στο οποίο ανήκει ο εξεταζόμενος (δηλαδή το P(ΗΠ))! Παρομοίως (δηλαδή με ανάλογο argument) και η πιθανότητα να μη φέρει κάποιος ηπατίτιδα στη περίπτωση που το test προκύψει αρνητικό. Άλλη η πιθανότητα να φέρεις τον ιό μετά από αρνητικό τεστ αν ανήκεις σε υποσύνολο του πληθυσμού στο οποίο η συχνότητα διάδοσης είναι χαμηλή και άλλη όταν η συχνότητα διάδοσης είναι υψηλή!
Α, πολύ ενδιαφέρον. Ώστε έχει μεγάλη σημασία σε ποια κοινωνική ομάδα ανήκει ο δότης.
Στο δικαστήριο δεν ειπώθηκαν αυτά βέβαια.
Ναι έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία (σε ορισμένες περιπτώσεις τη μεγαλύτερη – και από το ίδιο το φαινομενικά ακριβές τεστ – και αυτό με πολύ μεγάλη διαφορά!) και αυτό ισχύει για όλα τα τεστ (από καρδιογραφήματα μέχρι μαστογραφίες). Αυτό προκύπτει λογικά (και συνεπώς ντετερμινιστικά) και χωρίς να χρειαστεί οποιαδήποτε υπόθεση. Όσο για το δικαστήριο έχω την εντύπωση πως θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμη (ή κατά την άποψη μου απαραίτητη) η εκπαίδευση των νομικών στη θεωρία της λήψης αποφάσεων που περιέχουν αβεβαιότητα (δηλαδή βασική στατιστική/πιθανοθεωρία, φιλοσοφία και πρατική στοχαστικής αιτιότητας κτλ). Παρεμπιπτόντως κάποια ωραία case studies (με τεστ πατρότητας, κατηγορίες για discriminations σε πρόσληψεις, περιπτώσεις antitrust κτλ.) υπάρχουν στο “Statistics and the Law” των (γνωστών στατιστικολόγων) DeGroot, Fienberg και Kadane το οποίο επ’ ευκαιρίας μόλις ξεφύλισα.
Θαλυς,
Μα ρε φίλε, αυτό ακριβώς λέω: συγκρίνεις τις ασπιρίνες με το έιτζ;
Σωστό, αλλά μην μου μπερδεύης τα δυο θέματα, εδώ δεν μιλάμε για την πληρωμή.
(Κολλάει περισσότερο σε παραπάνω σχόλιο, αλλά έγινε μακαρόνι ήδη και απαντώ εδώ)
Ένα πρόβλημα με το ερωτηματολόγιο είναι πως είναι επώνυμο και συμπληρώνεται φανερά. Ο άλλος βλέπει με μία ματιά ότι ο Θεόφιλος τρυπιέται ή ό,τι άλλο. Γι’ αυτό έχει προστεθεί ακόμα ένα βήμα (δεν ξέρω αν γίνεται παντού): μετά την αιμοδοσία, σε παραβάν, συμπληρώνεις σε ένα ανώνυμο έντυπο εάν ήσουν ανειλικρινής ή αν για οποιονδήποτε λόγο επιθυμείς να απορριφθεί το αίμα σου. Η σύνδεση γίνεται με τον αριθμό του ασκού που έδωσες και όχι με το όνομά σου. Φυσικά, όποιος έχει πρόσβαση μπορεί πάλι να ελέγξει ποιος το είπε αυτό, αλλά εκεί περνάμε μάλλον σε επίπεδο κουτσομπολιού.
Επειδή μου την βαράει το nesting και θεωρώ και το ζήτημα άνευ σημασίας:
Μπορείτε να προτείνετε κάποια μέθοδο για να ελέγχουμε αν ο εθελοντής αιμοδότης είχε απροφύλακτη συνουσία τους τελευταίους Χ μήνες ή γενικά αν επέδειξε άλλη συμπεριφορά που θα τον αποκλείσει από την αιμοδοσία;
Έστω ότι δεν τον πιστεύουμε, τι κάνουμε; Πώς θα πάρουμε την απαιτούμενη πληροφορία; Γιατί εντάξει, προφανώς δεν είμαι τόσο αφελής να ψηφίζω ΣΥΡΙΖΑ ή να πιστεύω ότι όλοι λένε πάντα την αλήθεια-ειδικά για θέματα ταμπού-αλλά δεν βλέπω κι εναλλακτική.
Το ότι δεν υπάρχει μέθοδος ελέγχου μεμονωμένων εθελοντών ΔΕΝ σημαίνει πως πρέπει να μη λαμβάνουμε υπόψιν το γεγονός πως κάποιο ποσοστό (που πρέπει να εκτιμήσουμε) αυτών δεν απαντά σε κάποιες ερωτήσεις με ειλικρίνεια. Λαμβάνοντας αυτό υπόψιν, τις ερωτήσεις και το υπόλοιπο προφιλ του εθελοντή μπορείς να εκτιμήσεις τον κίνδυνο το αίμα του να είναι μολυσμένο. Αν το ρίσκο είναι υψηλότερο από το ένα κατώφλι που έχεις θέσει εκ των προτέρων (όπως το πόσες μολυσμένες μεταγγίσεις αποδεχόμαστε για χίλιες μη μολυσμένες) τότε δεν επιτρέπεις την αιμοδοσία. Αν όχι την επιτρέπεις.
Έστω πως υπήρχε ερώτηση “έχετε πάει με περισσότερους από δύο ερωτικούς σύντροφους του τελευταίο 12 μήνο” σε τι ποσοστό λες να απαντούσε ναι ο παντρεμένος που θα το είχε κάνει; Εσύ λες στους υπολογισμούς μας να πούμε κάνουμε plug in ένα σίγουρο 100%. Πως είναι δυνατόν να είναι ορθολογικό αυτό;
Σύμφωνοι σε όλα αυτά, αλλά η ένσταση του ΑΑ ήταν στο ότι απλώς τους ρωτάμε. Ε, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο, γι’αυτό τους ρωτάμε. Μετά παίρνουμε τις απαντήσεις τους, τις σταθμίζουμε όλες μαζί και βγάζουμε την πιθανότητα να έχουμε πρόβλμα. Αν είναι πάνω από το κατώφλι, δεν δεχόμαστε το αίμα.
Ναι, και θα φυλάσσονται οι διάφορες κατηγορίες αίματος σε διαφορετικά ψυγεία. Ή ποτέ δεν θα γίνονται λάθη;
Στην υποθετική περίπτωση που κάτι τέτοιο γινόταν, ξέρουμε τι θα διάλεγε ο καθένας φυσικά: το ασφαλέστερο αίμα, αφού η τιμή και των δύο είναι ίδια.
Καλά όλα αυτά, αλλά δεν μου έχετε σχολιάσει μέχρι τώρα την πρότασή μου, που ρίχνει γροθιά στο κατεστημένο:
Τι θα αποφάσιζε άραγε;
Ας εισφερω και γω τα δυο μου σεντς (πριν γινουν δυο δραχμες):
1. Αν ειναι μια φορα υποκειμενο σε δικαστικο ελεγχο το αν υφισταται διακρισεις μια ομαδα αιμοδοτων, ειναι πολλες περισσοτερες η διακριση που προτεινεται, η οποια αν θεσπιζοταν θα ηγειρε αμεσως claims για διακριση: “θελεις αιμα κανονικο ή θελεις αιμα απο ΑΥΤΟΥΣ?”. Πλεον θα ζηταμε να παρουν θεση και οι ληπτες, ενας προς ενα, αντι για εναν απροσωπο μηχανισμο που εχει ορισει καπου, καποτε εναν γενικο κανονα. Ειμαι σχεδον βεβαιος οτι κατι τετοιο θα πεσει αμεσα στα δικαστηρια (εχω ομως μονο ερασιτεχνικη δικανικη σκεψη, ας βοηθησουν οι νομικοι μας).
2. Περα απο το ζητημα της διακρισης, ο συγκεκριμενος διαχωρισμος του αιματος εισαγει και θεματα ευθυνης του μηχανισμου αν γινει η στραβη (η οποια θα γινει καποια στιγμη). Ο μηχανισμος αναλαμβανει προφανως την ευθυνη να δωσει αιμα απο την κατηγορια που επελεξε ο ληπτης και αν γινει λαθος φερει την ευθυνη (ο συγκεκριμενος υπαλληλος ή ολοκληρος ο Οργανισμος, δηλαδη ο ατυχης Διοικητης του Νοσοκομειου ως νομιμος εκπροσωπος, δεν ξερω ποιο ειναι το ορθο). Και μετα θα τον κυνηγησουμε για μερικα εκατομμυρια υποθετω….
3. Γενικοτερα, ειναι αδυνατον να μην χρειαζεται να στηριζομαστε στις απαντησεις του δοτη. Η ορθη διαδικασια θα ηταν αυτη που υποδεικνυει ορθοτατα ο Epanechnikov, η οποια υπολογιζει με ακριβεια τον κινδυνο λαθους. Αμφιβαλλω βεβαια αν εχει γινει κατι τετοιο για να ξεχωρισουν οι ομαδες “υψηλου κινδυνου”, αν και πιθανοτατα τα σχετικα αποτελεσματα βγαζουν περιπου το ιδιο. Η δωρεαν προσφορα του αιματος μειωνει κατακορυφα την πιθανοτητα ο εθελοντης να λεει ψεματα και κατα τα αλλα προσευχομαστε να πανε ολα καλα.
Η αιμοδοσία όμως δεν έχει σκοπό να ικανοποιή το φιλότιμο του αιμοδότη, αλλά την υγεία του αιμολήπτη. Γιατί να μην του δίνεται η ελευθερία της επιλογής; Με ποιο αιτιολογικό; Ότι θα νιώσουν άσχημα όσοι κατά δήλωσή τους και μόνο δεν ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου;
Η Γαλλία έκανε μια επιλογή, που για να ικανοποιήση μια μερίδα πολιτών, πελατών του κυβερνώντος κόμματος, αύξησε τον κίνδυνο για τους ασθενείς. Τώρα εσύ ζητάς να μην έχουν κανένα δικαίωμα επιλογής, αλλά να δέχωνται αδιαμαρτύρητα όποιο αίμα και να τους δίνουν.
Ναι, τα συνηθίζουμε κάτι τέτοια εμείς οι φιλελέδες :-)
Ατομική επιλογή λέγεται.
Εντάξει, σύμφωνοι. Αλλά υπάρχει διαφορά από ένα σύστημα που έχει ως προτεραιότητα την μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια του αίματος από εκείνο που έχει ως προτεραιότητα τον πληγωμένο συναισθηματικό κόσμο των αιμοδοτών. Και εδώ μου φαίνεται ότι κινούμαστε προς το δεύτερο. Όχι, δεν είναι ίσα κι όμοια αιμοδότες και αιμολήπτες.
Ξαναλέω ότι το μισό αίμα προέρχεται από συγγενείς, που έχουν σφοδρό κίνητρο να πούνε ψέματα, για να βγάλουν την υποχρέωση προς το νοσοκομείο.
Η δική μου θέση είναι ότι δεν με ενδιαφέρει καθόλου το πώς νοιώθει ο αιμοδότης, μόνο η ασφάλεια του αιμολήπτη. Αν αυτή διασφαλίζεται καλύτερα απαγορεύοντας την αιμοδοσία στους Παναθηναϊκούς, ε, ας μη μου πάρουν αίμα. Χαλάλι.
Μην υπερβάλουμε. Σιγά το σφοδρό κίνητρο. Παραπάνω από το να πληρωνόντουσαν δεν είναι. Ούτε θ’αποκλειστεί ο συγγενής τους από την αιμοληψία αν δεν καταφέρουν να δώσουν (εξαιρείται η περίπτωση που δεν υπάρχει αίμα της ομάδας που χρειάζεται ο ασθενής άμεσα, αλλά εκεί μπλέκουμε γενικά).
Πιο ισχυρό είναι το κίνητρο στους φαντάρους, που σκοτώνονται να δώσουν αίμα μπας και πάρουν καμμιά μέρα άδεια επιπλέον (συν το υπηρεσιακό και, συνήθως, την έξοδο λόγω ελευθέρας από την υπηρεσία την ημέρα της αιμοδοσίας). Ο ΠΟΥ πάντως δεν θέλει ούτε την κατευθυνόμενη αιμοδοσία. Και να που οι αντιρρήσεις του ΠΟΥ δεν είναι αμιγώς ιδεολογικές.
Μαζι σου κι εγω, μονο που εδω δεν ειναι θεμα επιλογης που τη στερει καποιος απο καποιον αλλο. ΖΗΤΑΜΕ ΕΜΕΙΣ να δημιουργηθουν επιλογες, οι οποιες (οπως εχει συζητηθει απο αρκετους εδω) φερνουν επιπλεον πολυπλοκοτητα και κοστος, ενω ξερουμε οτι τελικα οι συντριπτικα περισσοτεροι θα προτιμησουν τη μια επιλογη, η οποια ειναι αυτη που υπαρχει τωρα. Μαλιστα, τοτε θα αποκηρυττουν μετα βδελυγμιας και την αλλη επιλογη. Τελικα, μαλλον πρακτικα δεν κερδιζουμε τιποτα, το αντιθετο…