Αχ αυτες οι αντιεπιστημονικες πανελληνιες

Απ’το ιστολογιο του Ν Σαραντακου θυμηθηκα παλι την Εκθεση των Πανελληνιων (εδω τα θεματα), μια εξεταση την οποια κατηγορω για 12 απο τα 10 μεγαλυτερα προβληματα της συγχρονης Ελλαδας.

Στο ιστολογιο αυτο κριτικαρουν την επιλογη του κειμενου (πολυ παλιο) και της λεξης “κοινοχρηστος” προς αναζητηση αντωνυμου (παρωχημενη χρηση στο κειμενο).

Εγω απτην αλλη βρισκω την ολη εξεταση αρκετα βαρετη. Βρειτε τις μεταφορες, βρειτε συνωνυμα και αντωνυμα, χμμμμ. Αυτο δεν εχει να κανει με κατανοηση κειμενου τοσο αλλα με τις πατροπαραδοτες αξιες της παπαγαλιας, ορισμων και λεξεων.
Προτιμω ερωτησεις στυλ SAT, κατανοησης του κειμενου, δηλαδη τι ειδους θεσεις πραγματικα στηριζει ο συγγραφεας.

Το χειροτερο ομως φαουλ, τυπικο της Εκθεση Πανελληνιων και της σαπιας κουλτουρας που καλλιεργησε σε τοσες γενιες Ελληνων, ειναι παλι η ελλειψη επιστημονικης σκεψης, η πιστη οτι μια θεση εμπειρικου περιεχομενου (π.χ. το πρωϊ εβρεξε) μπορει να αληθευει λογω ρητορικης (στο λεω εγω, με τοσα ωραια λογια. Ποιος εισαι συ να το αμφισβητησεις?), αστηρικτων ισχυρισμων (ολοι ξερουμε οτι βρεχει το πρωϊ στην Αθηνα), ανεκδοτων (η μαμα μου το ειπε), οχι λογω στηριξης απο επαρκη δεδομενα (ο σταθμος μετρησης κατεγραψε 2 μιλιλιτερ νερο ανα τετραγωνικο μετρο). Κατι που οδηγει και στην κλασικη ελληνικη αντιπαραθεση με αντιρητορικη, αντ χομινεμ επιχειρηματα κτλ (Και γιατι λες οτι εβρεξε? Μηπως εισαι πρακτορας των ομπρελοπαραγωγων?).

Ιδου η ερωτηση Γ1, αυτο που θα λεγαμε παλια “εκθεση”, αξιας 40 απο τις 100 συνολικα μοναδες:

Σε άρθρο σας, που θα δημοσιευτεί σε τοπική εφημερίδα, να αναφερθείτε σε φαινόμενα που αποδεικνύουν το έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας, αλλά και σε δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές, που αποσκοπούν στον περιορισμό αυτού του ελλείμματος

Αν φοιτητης μου ελεγε ποτε οτι με δυο-τρια παραδειγματα “αποδεικνυεται” ενα φαινομενο, θα τον εκοβα κατευθειαν. Θα εκοβα πολλες μοναδες γενικα αν χρησιμοποιουσε την λεξη αποδειξη σε εμπειρικο ζητημα. Στα μαθηματικα εχουμε αποδειξεις, οταν παρατηρουμε φαινομενα εχουμε στοιχεια και στατιστικη, που ριχνουν το βαρος προς την μια ή αλλη πλευρα. Καταδεικνυουν, δεν αποδεικνυουν.

Στις πανελληνιες ομως ζηταμε απο τα παιδια να “αποδειξουν” το ελλειμμα ανθρωπιας (το οποιο ο εξεταστης παιρνει κατευθειαν ως δεδομενο, ποιος ξερει με τι στοιχεια), με 500 λεξεις, γραμμενες σε μια κλειστη αιθουσα, χωρις καμμια προσβαση σε δεδομενα, στο πεδιο, ή εστω ρε παιδι μου στο διαδικτυο.

Και μετα απορουμε που γραφουν κουταμαρες στις εφημεριδες.

(Η μοναδικη απαντηση που θα θεωρουσα σωστη ειναι: ενα τετοιο ελλειμμα δεν μπορει να αποδειχτει. Ουτε καν σχετικες ενδειξεις δεν μπορουμε να βρουμε, χωρις να ορισουμε καλα τα σχετικα μεγεθη και benchmarks (ελλειμμα σε σχεση με τι? με το παρελθον? με το τι θα ηταν καλο για την κοινωνια?), να ορισουμε προσεκτικα τον χωρο και χρονο στον οποιο αναφερομαστε, και να κανουμε μια ερευνα που θα κρατησει δεκαετιες, κατι που προφανως υπερβαινει της δυνατοτητες του ταπεινου εξεταζομενου. Με τιμη, Ταλαιπωρος Πανελληνακιας)

38 thoughts on “Αχ αυτες οι αντιεπιστημονικες πανελληνιες”

  1. “Εγω απτην αλλη βρισκω την ολη εξεταση αρκετα βαρετη. Βρειτε τις μεταφορες, βρειτε συνωνυμα και αντωνυμα, χμμμμ. Αυτο δεν εχει να κανει με κατανοηση κειμενου τοσο αλλα με τις πατροπαραδοτες αξιες της παπαγαλιας, ορισμων και λεξεων.
    Συμφωνώ, σε οτι αφορα την άσκηση με τις μεταφορες. Οι λεξιλογικές ασκήσεις απο την αλλη είναι απαραίτητες στην εξέταση των γλωσσικών μαθημάτων. Άσκηση κατανόησης κειμένου δεν τίθεται, όμως οι μαθητές καλούνται αντ’ αυτής να σχολιάσουν σε μια παράγραφο μια αναφερθείσα στο εξεταζόμενο κείμενο άποψη του συγγραφέα. Δεν μπορω να αντιληφθω τι εχεις στο μυαλό σου όταν αναφερεσαι “στις πατροπαράδοτες αξίες της παπαγαλιας”, σε σχέση παντα με το συγκεκριμένο εξεταζόμενο μαθημα.

    “Το χειροτερο φάουλ είναι η ελλειψη επιστημονικής σκέψης…η πίστη οτι μια θέση εμπειρικου φαινομένου μπορεί να αληθεύει λόγω ρητορικης … αν φοιτητής μου έλεγε οτι με 2-3 παραδείγματα αποδεικνύεται ενα φαινόμενο θα τον εκοβα κατευθειαν … στα μαθηματικά έχουμε αποδείξεις …στις πανελλήνιες ζητάμε στα παιδιά να αποδείξουν σε μια κλειστή αίθουσα το έλλειμμα ανθρωπιάς χωρίς πρόσβαση στο Διαδίκτυο … και μετα απορουμε που γραφουν κουταμαρες στις εφημερίδες !”
    Συγγνώμη, αλλά για να υποστηρίξει κάποιος οτι πχ η ρατσιστική βία είναι μια μορφή ανθρωπιστικού ελλείμματος και για να τεκμηριώσει την άποψη του παραθέτοντας και παραδείγματα, τεκμηρια απο την προσωπική του εμπειρία χρειαζεται να ανατρέξει στο διαδίκτυο; Και εν τέλει, εξετάζεται και εκτιμάται η διεισδυτική σκέψη του μαθητη , την οποία είναι στο χερι του να καλλιεργήσει σε πρότερο της εξέτασεως χρονο. Δεν ευθύνεται, επομένως, η υφή του δι αγωνίσματος αλλά η αδυναμία του σχολείου να καλλιεργήσει την κρίση. Και όσον αφορα τα περί κουταμαρων στις εφημερίδες…αγγιζεις μεγαλο θέμα, για το οποίο μονο ο τροπος εξέτασης (δεν λέω “διδασκαλίας”) της εκθεσης δεν ευθυνεται.

    Reply
    • Συγγνώμη, αλλά για να υποστηρίξει κάποιος οτι πχ η ρατσιστική βία είναι μια μορφή ανθρωπιστικού ελλείμματος

      Το ότι παρατηρούνται φαινόμενα ρατσιστικής βίας δεν υποδεικνύει (πόσο μάλλον το να αποδεικνύει!) πως υπάρχει έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας! Αντίστοιχα το ότι υπάρχουν φιλανθρωπικά ιδρύματα δεν σημαίνει πως υπάρχει πλεόνασμα (ή το ότι υπάρχουν ζαχαροπλαστεία ότι υπάρχει πλεόνασμα σοκολατίνας!). Η φράση έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας αποτελεί αυτό που ονομάζουν οι φιλόσοφοι της επιστήμης “general statement”. Αυτό σημαίνει (απαραίτητη συνθήκη) πως οι λογικές συνέπειες της f_i πρέπει να είναι συμβατές με τις παρατηρήσεις e_i πάντα. Επίσης όσα f_i και να παρατηρήσουμε που να είναι συμβατά με τα e_i ΠΟΤΕ δεν μπορούμε να κάνουμε confirmation στο συγκεκριμένη πρόταση (μη επαρκής συνθήκη!). Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να παρατηρήσουμε conjuctions λογικών συνεπειών του statement (f_i’s) και των πάντα συμβατών με αυτά παρατηρήσεων και να δημιουργήσουμε μέσω αυτών ένα probabilistic belief.

      Βέβαια η συγκεκριμένη γενικευμένη διατύπωση (έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας) δεν σημαίνει απολύτως τίποτα αφού η λέξη έλλειμμα δεν έχει οριστεί (ούτε και ανθρωπιά – απάνθρωπο μπορεί για κάποιους να είναι το να μειώνεις τις συντάξεις των 3000 ευρώ που πληρώνονται με τα χρήματα των επόμενων γενναίων). Αλλά επειδή είναι κάπως temporal ας υποθέσουμε πως εννοεί ότι σήμερα (χωρίς να ξέρω τι σημαίνει αυτό – τα τελευταία 5 χρόνια; 10; 20; μεταπολίτευση; μεταβιομηχανικά; μετακαπιταλιστικά;) υπάρχει περισσότερη απανθρωπιά από ότι στο παρελθόν. Χρειάζονται λοιπόν ή όχι δεδομένα (αφού βέβαια έχουμε ορίσει επακριβώς τις εμπλεκόμενες έννοιες) για να γίνει μια τέτοια σύγκριση (παρεμπιπτόντως ο Pinker ο οποίος έκανε κάποια σχετική δουλειά ισχυρίζεται πως κάθε άλλο παρά υποδεικνύεται κάτι τέτοιο );

      Οι ανεκδοτολογικές παρατηρήσεις δεν αποδεικνύουν ούτε υποδεικνύουν την αλήθεια τέτοιων γενικευμένων προτάσεις (μόνο διαψεύδουν γενικευμένες ντετερμινιστικές προτάσεις!). Συνεπώς θεωρώ το να ζητάς από τους μαθητές με πατερναλιστικό τρόπο να σου αποδείξουν κάτι που δεν αποδεικνύεται εντελώς λανθασμένο και αντιπαιδαγωγικό.

      Reply
      • πολυ σωστος.

        βαριομουν να κανω την πληρη αναλυση, αλλα ναι, ειδικα το ελλειμμα ειναι ακομα πιο δυσκολο να το δειξεις. Βασικα πρεπει να εξηγησουν τι εννοουν, ποιο ειναι το benchmark κτλ

        Επ ψηνεσαι να γραψουμε κειμενο σχετικα για καποια εφημεριδα? Δεν νομιζω οτι ειναι τοσο βαρετο το ζητημα οσο ακουγεται, πολλοι Ελληνες, επηρεασμενοι απο την κουλτουρα πανελληνιων, νομιζουν οτι τετοιες φρασεις βγαζουν νοημα, ενω οπως ειπα ειναι εντελως απαραδεκτες.

        Reply
        • Επιγραμματικά
          1. Τίτλος άρθρου ου SG “ Ax αυτές οι αντεπιστημονικές πανελλήνιες». Σκοπός του σχολείου δεν είναι η μετάδοση επιστημονικών αλλά γενικών γνώσεων, η διάπλαση όχι επιστημόνων, αλλά νοημόνων νέων ανθρώπων. Ο όρος «επιστήμη» προέρχεται από το ἐπίσταμαι = γνωρίζω καλά. Και στα 17 σου δεν μπορείς να γνωρίζεις τίποτα καλά. Συνεπώς, οι πανελλήνιες είναι εκ των ουκ άνευ αντεπιστημονικές.
          2. Στην επιχειρηματολογία του SG και του epanchnikov διακρίνεται η προσπάθεια θεώρησης των στόχων ενός θεωρητικού μαθήματος με μαθηματικούς όρους. Η διαφωνία μου και με τους δυο σας είναι στη διαφορετική ερμηνεία του ρήματος «αποδεικνύω». Η μαθηματική απόδειξη είναι βασισμένη στους κανόνες της αριθμητικής αναλογίας και δεν επιδέχεται αμφισβήτησης. Στη νομική επιστήμη η αθωότητα ή η ενοχή του κατηγορούμενου τεκμαίρεται μέσω της παράθεσης τεκμηρίων: η απόδειξη όμως δεν είναι γενική και καθολική από όλους, σε ύστερο χρόνο μπορεί να προκύψουν νέα στοιχεία που να αποδεικνύουν την πλάνη της πρότερης «απόδειξης». Στο φιλοσοφικό λόγο απόδειξη είναι η τεκμηρίωση με βάση τους κανόνες της λογικής μιας αρχικής θέσης. Αυτό ακριβώς εξετάζεται στις πανελλαδικές, η δυνατότητα άρθρωσης μιας στοιχειοθετημένης σκέψης, ανεξάρτητα από το αν αυτή ανταποκρίνεται σε αληθινά δεδομένα: η οδηγία στους διορθωτές άλλωστε είναι σαφής, πρέπει να γίνονται αποδεκτές όλες οι τεκμηριωμένες απόψεις. Δεν βλέπω, επομένως, κάτι αντιπαιδαγωγικό σε αυτό.
          3. Οι γενικεύσεις είναι αναπόφευκτες σε όλα τα κοινωνικά και ηθικά ζητήματα: αυτά δεν είναι μαθηματικές εξισώσεις, δεν μπορούν να οριοθετηθούν με απόλυτους αριθμούς αλλά με τη λογική της κοινωνικής διαίσθησης.

          Reply
          • ΚΣ

            Δηλαδή εσένα δεν σε ενοχλεί ότι ο μαθητής υποχρεώνεται να συμφωνήσει πως υπάρχει έλλειμα ανθρωπιάς, αντί να του δοθεί ή δυνατότητα να αναπτύξει τη δική του θέση?

            Δεύτερον, υπάρχει διαφορά μεταξύ μαθηματικού και φιλοσοφικού λόγου? Διότι εγώ ξέρω ότι τα μαθηματικά είναι φιλοσοφία, συμβολική λογική για την ακρίβεια.

            Τρίτον, η ανάπτυξη φιλοσοφικής θέσης προϋποθέτει ότι οι έννοιες που πραγματευόμαστε έχουν οριστεί. Ότι έχουμε ορίσει π.χ. τι συνιστά “έλλειμμα ανθρωπιάς”, ποιό είναι το ελάχιστο κριτήριο που συνιστά “απόδειξη”, κ.ο.κ. Αλλιώς δεν μιλάμε για φιλοσοφία, αλλά για σοφιστεία.

            Τέταρτον, νομικός δεν είμαι, αλλά εύχομαι για το καλό των κατηγορουμένων να ισχύουν τα παραπάνω και στη νομική επιστήμη, να υπάρχει δηλαδή ένα ελάχιστο όριο τεκμηρίων που είναι απαραίτητα προκειμένου να κριθεί κάποιος ένοχος. Αν η ενοχή κάποιου βασίζεται στην κοινωνική διαίσθηση, αλίμονό μας.

            Τέλος, η κριτική σκέψη δεν είναι μόνο για τους επιστήμονες. Το ιδεατό είναι να την έχουν όλοι οι απόφοιτοι λυκείου, πόσο μάλλον όσοι σκοπεύουν να γίνουν επιστήμονες. Η ερώτηση Γ1 είναι λυπηρή διότι καταδεικνύει (και όχι αποδεικνύει) το μέγεθος της πνευματικής μας χρεοκωπίας. Στο μέλλον ενδεχομένως να δούμε και το παρακάτω θέμα

            “να αναφερθείτε σε φαινόμενα που αποδεικνύουν ότι οι μαύροι υστερούν νοητικά σε σχέση με τους Έλληνες, αλλά και σε δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές, που αποσκοπούν στον περιορισμό αυτής της υστέρησης”.

            Το λέει άλλωστε και η κοινωνική μας διαίσθηση!

            Reply
            • “Δηλαδή εσένα δεν σε ενοχλεί ότι ο μαθητής υποχρεώνεται να συμφωνήσει πως υπάρχει έλλειμα ανθρωπιάς, αντί να του δοθεί ή δυνατότητα να αναπτύξει τη δική του θέση?”
              Καθόλου, γιατί αν αυτός έχει διαφορετική άποψη μπορεί να την εκφράσει και να γίνει αποδεκτή, αρκεί να είναι τεκμηριωμένη. Γιατί, στο δεδομένο που τίθεται στην έκθεση (το έλλειμμα ανθρωπιάς), σε όλα γενικά τα κοινωνικά ζητήματα, επαναλαμβάνω την άποψή μου, οι γενικεύσεις δεν έχουν περιοριστικό χαρακτήρα: ότι θα επιχειρηματολογήσω για το έλλειμμα ανθρωπιάς δεν σημαίνει ότι οι περισσότεροι εξ ημών είμαστε ρεμάλια. Ούτε η λέξη “απόδειξη” στην έκθεση έχει την ίδια σημασία με αυτήν στις θετικές επιστήμες: μπορεί ταυτόχρονα να σου αποδείξει κάποιος και ότι υπάρχουν Έλληνες φιλάνθρωποι, αλλά και Έλληνες με έλλειμμα ανθρωπιάς. Τώρα, τι να κάνουμε, ζητήθηκε να αποδειχτεί το δεύτερο, δεν σημαίνει αυτό ότι ο μαθητής δεν μπορεί να πιστεύει και το πρώτο!

              “Τέλος, η κριτική σκέψη δεν είναι μόνο για τους επιστήμονες. Το ιδεατό είναι να την έχουν όλοι οι απόφοιτοι λυκείου, πόσο μάλλον όσοι σκοπεύουν να γίνουν επιστήμονες. Η ερώτηση Γ1 είναι λυπηρή διότι καταδεικνύει (και όχι αποδεικνύει) το μέγεθος της πνευματικής μας χρεοκωπίας.”
              Αλήθεια; Από το θέμα της έκθεσης φαίνεται η πνευματική μας χρεωκοπία; Φίλε Κώστα, είμαι εκπαιδευτικός, ιδιοκτήτης φροντιστηρίου ΜΕ. Θα μπορούσα να σου αναφέρω παραδείγματα επί παραδειγμάτων για τα περί “κριτικής ικανότητας”, απλά επισημαίνω:α) ο στοχασμός απονευρώνεται από ένα θέμα της έκθεσης, ακόμα και με τον τρόπο που είναι αυτό δοσμένο, και όχι πχ με την εκμάθηση της φυσικής και της χημείας με την απουσία εργαστηρίων; Δεν είναι εξαναγκασμός όταν μου επιβάλλεις να μάθω ότι H2o = νερό, χωρίς να μου το δείχνεις στην πράξη; Και κάτι ακόμα: για να ενισχυθεί η κριτική ικανότητα προαπαιτείται η γνώση: πώς θα κρίνεις κάτι που δεν γνωρίζεις; Γι΄ αυτό ως επαγγελματίας φροντιστής, που έρχομαι καθημερινά σε επαφή με δεκάδες 17χρονα επιμένω ότι πρωταρχικός σκοπός του σχολείου πρέπει να είναι η παροχή σφαιρικών γνώσεων για να καταστεί δυνατή η κριτική σκέψη. Δεν θα ξεχάσω ποτέ, έναν προ πενταετίας μαθητή, τρίτο σε σειρά εισαγωγής στην Ιατρική Πατρών, ο οποίος δεν γνώριζε, αν και σαφέστατα είχε ακούσει, το περιεχόμενο των όρων “ΝΑΖΙ” και “Εβραίος”! Όπως, επίσης, τονίζω ότι τουλάχιστο ένα 80% των αριστούχων – μελλοντικών επιστημόνων δεν έχει καμιά επαφή με τη λογοτεχνία, με το εξωσχολικό βιβλίο γενικά!

              “Στο μέλλον ενδεχομένως να δούμε και το παρακάτω θέμα
              “να αναφερθείτε σε φαινόμενα που αποδεικνύουν ότι οι μαύροι υστερούν νοητικά σε σχέση με τους Έλληνες, αλλά και σε δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές, που αποσκοπούν στον περιορισμό αυτής της υστέρησης”.”
              Η συσχέτιση του παραπάνω (α)πιθανού θέματος με αυτού που δόθηκε φέτος δεν έχει κάποια λογική. Γιατί το φετινό θέμα δεν αντιβαίνει τους κανόνες της κοινής λογικής, της εμπειρίας και της κοινωνικής αντίληψης, δεν είναι ρατσιστικό. Ας ψάξουμε αλλού, αν θέλουμε να βρούμε τις αιτίες της αποβλάκωσης των μαθητών. Για παράδειγμα, εάν η ιστορία δεν διδασκόταν με ιδεαλιστικό αλλά με ρεαλιστικό τρόπο, αν πχ δηλωνόταν ξεκάθαρα στα σχολικά βιβλία ότι το 1821 χάσαμε εξαιτίας της διχόνοιας – βλακείας και μας ελευθέρωσαν οι Ευρωπαίοι, σήμερα δεν θα είμαστε αντιευρωπαϊστές. Αν μαθαίναμε πχ ότι το 1960 πέθαναν στην σκληρή κομμουνιστική Κίνα 30 εκ κόσμος από πείνα πριν ο Τενγκ Ξιαο Πινγκ κάνει το άνοιγμα στη Δύση και στον καπιταλισμό δεν θα είμαστε το μοναδικό ευρωπαϊκό κράτος που αναδεικνύει την αριστερά σε πρώτη δύναμη. Αν διδασκόμασταν την ιστορία των Παγκοσμίων Πολέμων, δεν θα ψηφίζαμε ΧΑ και πιθανώς να αναχαιτιζόταν και ο ρατσισμός που εσύ αναφέρεις.
              Ψάξτε αλλού, επομένως, τη συρρίκνωση των πνευματικών οριζόντων και όχι τόσο στο μάθημα της έκθεσης – είναι μάλλον υπερβολικό όταν τις αιτιάσεις σου μπορείς με μεγαλύτερη ασφάλεια και πειστικότητα να τις τεκμηριώσεις στον τρόπο διδασκαλίας τόσων άλλων μαθημάτων.

            • KS

              Δε νομίζω ότι έτσι που είναι διατυπωμένη η ερώτηση δίνει στο μαθητή τη δυνατότητα να εκφράσει αντίθετη άποψη. ΟΚ, δεν έχει η λέξη “απόδειξη” την ίδια σημασία που έχει στις θετικές επιστήμες. Ποιά είναι λοιπόν η σημασία της? Τι συνιστά απόδειξη? Ένα παράδειγμα? Δύο? Η ερώτηση δεν ζητά να αποδείξουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι με έλλειμα ανθρωπιάς, που σημαίνει ότι έστω και ένα παράδειγμα αρκεί, ζητάει να αποδείξουμε ότι υπάρχει έλλειμμα ανθρωπιάς γενικότερα. Και τι θα πει τέλος πάντων “έλλειμμα ανθρωπιάς”? Το να αρνηθεί κάποιος ευκατάστατος να δώσει χρήματα στην τσιγγάνα με το παιδί στην αγκαλιά συνιστά έλλειμα ανθρωπιάς? Υπάρχει ομοφωνία στο θέμα?

              Εδώ ακριβώς κολλάει και το παράδειγμά μου. Το οποίο διαφέρει από το ερώτημα που τέθηκε σε μια μόνο παράμετρο, στο ότι ο ισχυρισμός περί ανωτερότητας των Ελλήνων δεν είναι πολιτικά ορθός. Διότι ούτε τους κανόνες της κοινής (στην Ελλάδα) λογικής παραβαίνει, ούτε της κοινωνικής αντίληψης.

              Για να μην παρεξηγούμαι, δεν ισχυρίζομαι ότι το πρόβλημα είναι το μάθημα της έκθεσης. Το πρόβλημα είναι παιδείας γενικότερα. Υπάρχει πρόβλημα και ιστορίας, και αγωγής πολίτη, και οικονομικών, κ.α. Το πρόβλημα όμως φαίνεται εκεί ακριβώς όπου ο μαθητής καλείται να πραγματευτεί ένα κοινωνικό ζήτημα, δηλαδή στην έκθεση. Φαίνεται επίσης από το γεγονός ότι τόσοι γονείς χρειάζεται να πληρώνουν για φροντιστήρια τη στιγμή που έχουν ήδη πληρώσει, μέσω φόρων, για την εκπαίδευση των παιδιών τους σε δημόσια σχολεία.

              Επίσης για να μην παρεξηγούμαι, η έλλειψη κριτικής σκέψης δεν είναι μόνο Ελληνικό φαινόμενο. Το ίδιο ενίσταμαι και στις ΗΠΑ όπου διαμένω όταν π.χ. τα παιδιά καλούνται να γράψουν γιατί η Αμερική είναι η καλύτερη χώρα στον κόσμο. Τι θα πει “καλύτερη”? Βάσει ποιών κριτηρίων? Κριτική σκέψη θα πει ακριβώς να αμφισβητείς θέσφατα, κυρίως αυτά που βασίζονται σε αποκλειστικά σε κάποια “κοινωνική διαίσθηση”, η οποία πολύ συχνά λανθάνει.

  2. Δεν μπορω να αντιληφθω τι εχεις στο μυαλό σου όταν αναφερεσαι “στις πατροπαράδοτες αξίες της παπαγαλιας”, σε σχέση παντα με το συγκεκριμένο εξεταζόμενο μαθημα.

    Τα αντώνυμα και τα συνώνυμα δεν είναι προϊόν κριτικής/δημιουργικής σκέψης. Ή τα ξέρεις ή δεν τα ξέρεις. Κι ο ασφαλέστερος τρόπος να τα μάθεις, είναι να τ’αποστηθίσεις. Αυτό νομίζω εννοεί.

    Και το GRE βέβαια μια χαρά τα έχει τα συνώνυμα και τ’αντώνυμα του. Και μην μου πεις ότι σε θετικές επιστήμες και οικονομικά δεν κοιτάει κανείς τι σκορ είχες. Οι πανελλήνιες είναι γενικές εξετάσεις. Στις νομικές και φιλολογικές μια χαρά τα κοιτάνε αυτά.

    Reply
  3. ” Τα αντώνυμα και τα συνώνυμα δεν είναι προϊόν κριτικής/δημιουργικής σκέψης. Ή τα ξέρεις ή δεν τα ξέρεις. Κι ο ασφαλέστερος τρόπος να τα μάθεις, είναι να τ’αποστηθίσεις. Αυτό νομίζω εννοεί.”
    Πρεπει να είσαι εντελώς καμμένος για να αποστηθίσεις ενα ολοκληρο λεξικό συνωνυμων-αντωνυμων! Και συν τοις αλλοις, απο που και έως που ο ρόλος του σχολείου πρεπει να περιορίζεται μονοδιαστατα στην εξασκηση της κρισης; Ειναι δυνατο να συλλογιστεις δεισδυτικα χωρις προηγουμενη δυνατοτητα αριστης χρησης του λεκτικου κωδικα;

    Reply
    • Ειναι δυνατο να συλλογιστεις δεισδυτικα χωρις προηγουμενη δυνατοτητα αριστης χρησης του λεκτικου κωδικα;

      Βασικά είναι, αρκεί να έχεις γνώση κάποιας άλλης γλώσσας, των μαθηματικών ας πούμε. Αλλά πέρα από αυτό, επί της ουσίας δεν διαφωνώ, χρειάζεται το πλούσιο λεξιλόγιο και η γνώση συνωνύμων και αντωνύμων είναι χρήσιμη. Γι’αυτό ανέφερα το παράδειγμα του GRE.

      Παρεμπιπτόντως, δεν χρειάζεται ν’αποστηθίσει κανείς λεξικό. Αρκεί μια λίστα με τις 100-200 πιο πιθανές για εξετάσεις λέξεις.

      Η δεύτερη παράγραφος του αρχικού σχολίου απευθυνόταν στον ΣΓ. Τώρα που το ξαναδιαβάζω δεν είναι καθόλου εμφανές.

      Reply
      • η γνώση συνωνύμων και αντωνύμων είναι χρήσιμη

        Δεν το καταλαβαίνω αυτό. Γιατί; Η χρήση των λέξεων ακολουθεί κάποιου είδους power-law. Πράγμα που σημαίνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των λέξεων χρησιμοποιείται εξαιρετικά σπάνια. Η δε κατανόηση τους απαιτεί τόσο από τον πομπού όσο και τον δέκτη να γνωρίζουν τη σημασία τους – μιλάμε ουσιαστικά δηλαδή κάτι που ομοιάζει joint power law distribution (όχι ακριβώς γιατί η συχνότητα χρήσης δεν ταυτίζεται ακριβώς με τη κατανόηση) – τουτέστιν για σπανιότατη σύμπτωση. Ποια λοιπόν η οριακή χρησιμότητα της γνώσης σχετικά σπάνια χρησιμοποιούμενων λέξεων τα συνώνυμα των οποίων γνωρίζουμε σε σχέση με το χρόνο που απαιτεί η απομνημόνευση τους;

        Reply
        • “Ποια η οριακή χρησιμότητα της γνώσης σχετικά σπάνιων χρησιμοποιούμενων λέξεων τα συνώνυμα των οποίων…”
          Σου παραθέτω τις λέξεις των οποίων ζητήθηκαν συνώνυμα και αντωνυμία: αναλίσκεται, οικουμενική, διαστρεβλώσεις, ολωσδιόλου, ευζωΐας (συνώνυμα). Κοινόχρηστος, συμμετοχή, αυτό ακυρώνεται, γνώση, αδιάκοπης (αντωνυμα). Αγαπητέ epanechnikov η γλώσσα δεν ανήκει στις θετικές επιστήμες, δεν μπορείς να επιδιώξεις την προσέγγισή της με χρησιμοθηρικά δεδομένα. Είναι σημαντικό για έναν μαθητή να γνωρίζει ένα πιο διαδεδομένο συνώνυμο του “αναλίσκομαι” για να μπορεί να κατανοεί ένα κείμενο πιο σύνθετο από πχ τις ποδοσφαιρικές αναλύσεις του Γεωργίου και του Αλέφαντου. Παρομοίως, είναι ανάγκη να είναι σε θέση να διαχωρίζει πχ τις λεπτές εννοιολογικές διαφοροποιήσεις των λέξεων “αμάθεια”, “άνοια”, ”άγνοια”, οι οποίες θα μπορούσαν να δοθούν ως αντωνυμίες της “γνώσης”. Συχνές είναι οι λέξεις εκείνες που χρησιμοποιούνται στους καθημερινούς τετριμμένους διαλόγους. Οι πιο σύνθετες σκέψεις απαιτούν και πιο σύνθετο, συνεπώς και πιο σπάνιο λεξιλόγιο. Οπότε, διαφωνώ κάθετα με τη θέση σου, είναι επιβεβλημένη και η γνώση σπάνια χρησιμοποιούμενων λέξεων: το επίπεδο του εκφερόμενου λόγου του ομιλούντος, το οποίο βρίσκεται αναπόφευκτα σε σχέση αλληλεπίδρασης με τη νοητική του ικανότητα, είναι αυτό που καθιστά σπάνια η συχνή (για τον ίδιο) μια λέξη.

          Reply
  4. “Ειναι δυνατο να συλλογιστεις δεισδυτικα χωρις προηγουμενη δυνατοτητα αριστης χρησης του λεκτικου κωδικα;
    Βασικά είναι, αρκεί να έχεις γνώση κάποιας άλλης γλώσσας, των μαθηματικών ας πούμε.”

    Συγγνώμη, αλλά συλλογιζόμαστε με λέξεις, όχι με αριθμούς. Πόσες φορές ακούς κάποιον να προσπαθεί να κρύψει την άγνοιά του πίσω από δικαιολογίες όπως “Το ξέρω, αλλά δεν ξέρω πως να το πω!”. Ο μαθηματικός τρόπος σκέψης σαφέστατα επιβοηθεί τη διεισδυτική σκέψη, η οποία, όμως, ως βασικό της εργαλείο έχει το λεκτικό κώδικα. Όσα μαθηματικά κι αν ξέρεις, αν δεν έχεις διαβάσει και κανένα βιβλιαράκι, στόκος θα μείνεις. Από την άλλη, για να αποκτήσεις μαθηματική σκέψη, δεν χρειάζεται απαραίτητα να έχεις εντρυφήσει στους μιγαδικούς και στα ολοκληρώματα.

    “Παρεμπιπτόντως, δεν χρειάζεται ν’αποστηθίσει κανείς λεξικό. Αρκεί μια λίστα με τις 100-200 πιο πιθανές για εξετάσεις λέξεις.”
    Είσαι βέβαιος γι΄ αυτό; Εαν προσέθετες και ένα μηδενικό στους αριθμούς που δίνεις, τότε το ξανασυζητούσαμε! Εν πάσει περιπτώσει, η εξέταση στο μάθημα της Έκθεσης, δεν έχει σχέση με αυτή προ 15ετίας (προ του 2000, δηλαδή). Εξετάζεται η αφαιρετική ικανότητα (περίληψη κειμένου), η ικανότητα επιχειρηματολογίας σε στενό όριο λέξεων, οι γλωσσικές δεξιότητες. Μάλιστα, από το 2016, θα ενσωματωθεί στις εξετάσεις στο μάθημα της έκθεσης και εξέταση λογοτεχνικού κειμένου, με ερωτήσεις κατανόησης. Θεωρώ, ότι τα σχόλια του SG ήταν κάπως βιαστικά.

    Reply
  5. Πάντως να πω και γω κάτι υπέρ της παπαγαλίας, στην οποία έδρεψα δάφνες και πικροδάφνες στα νιάτα μου:

    Η μνήμη είναι σημαντικό προσόν. Ίσως να μην είναι έξυπνοι όλοι όσοι έχουν καλή μνήμη, δεν ξέρω όμως κανένα έξυπνο άνθρωπο χωρίς καλό μνημονικό.

    Reply
    • Διαφωνώ με την ποιοτική διάσταση που δίνεις στη δυνατότητα ανάμνησης (καλό μνημονικό). Για να αποδίδει η μνήμη σου απαιτείται η πρότερη τροφοδοσία της με δεδομένα. Όσο πιο πολύ διαβάσεις, τόσο περισσότερα θα θυμάσαι. Δεν τίθεται, επομένως, για μένα ζήτημα καλού ή κακού μνημονικού, αλλά επαρκούς ή περιορισμένης προσωπικής επαφής με τη γνώση.
      Και σαφέστατα η παπαγαλία είναι παρεξηγημένη. Δεν ευθύνεται η αποστήθιση για τη διάπλαση βλακών, αλλά η αδυναμία του εκπαιδευτικού συστήματος να προάγει την κρίση και την αυτενέργεια.
      Τέλος, και ο προσδιορισμός “έξυπνος” είναι παρεξηγημένος: πρέπει να διαχωριστεί ο έξυπνος από τον εύστροφο. Ο Αϊνστάιν, από τη μια παρατηρούσε το σύμπαν με τρόπο διαφορετικό από το μέσο άνθρωπο – από την άλλη, λέγεται, ότι δεν φορούσε ποτέ κάλτσες με την αιτιολογία ότι πάντα αυτές τρυπάνε στο μεγάλο δάχτυλο.

      Reply
    • Moderate my comments please

      ———————–
      edit: αφηνω αυτο το σχολιο γιατι αν το σβησω θα σε τρωει το φιλτρο μετα. ΣΓ

      Reply
  6. Και συν τοις αλλοις, απο που και έως που ο ρόλος του σχολείου πρεπει να περιορίζεται μονοδιαστατα στην εξασκηση της κρισης;

    ε μην το παρακανουμε, εγω λεω οτι το ελληνικο συστημα παει 95% παπαγαλια. Δεν νομιζω οτι κινδυνευουμε ποτε να κοιταμε μονο την κριση.

    Θαναση
    αυτο που λες σημαινει βεβαια οτι επαρκει να εξεταζουμε την ευφυια κια μονο, μια και ολοι οσοι μπορουν να μας πεισουν οτι ειναι ευφυεις, θα εχουν αυτοματα και καλη μνημη.

    ΚΣ

    Δεν ευθύνεται η αποστήθιση για τη διάπλαση βλακών

    αυτο δεν ξερω πως το κρινεις. Εγω νομιζω οτι αν βαζεις καποιον να αποστηθιζει κειμενα (κακης ποιοτητας κιολας) για 2 χρονια, ειναι καπως απιθανο να μην επηρεαστει απο αυτην την πραξη, ποσο μαλλον να βρει χρονο να μαθει να σκεφτεται και ελευθερα, λογικα κτλ

    “Παρεμπιπτόντως, δεν χρειάζεται ν’αποστηθίσει κανείς λεξικό. Αρκεί μια λίστα με τις 100-200 πιο πιθανές για εξετάσεις λέξεις.”
    Είσαι βέβαιος γι΄ αυτό; Εαν προσέθετες και ένα μηδενικό στους αριθμούς που δίνεις, τότε το ξανασυζητούσαμε!

    ξερω Κινεζους που για το GRE μαθαινουν ανετα ενα τετοιο αριθμο λεξεων, και στο τελος δεν ξερουν γρι αγγλικα.

    η εξέταση στο μάθημα της Έκθεσης, δεν έχει σχέση με αυτή προ 15ετίας (προ του 2000, δηλαδή). Εξετάζεται η αφαιρετική ικανότητα (περίληψη κειμένου), η ικανότητα επιχειρηματολογίας σε στενό όριο λέξεων, οι γλωσσικές δεξιότητες. Μάλιστα, από το 2016, θα ενσωματωθεί στις εξετάσεις στο μάθημα της έκθεσης και εξέταση λογοτεχνικού κειμένου, με ερωτήσεις κατανόησης. Θεωρώ, ότι τα σχόλια του SG ήταν κάπως βιαστικά.

    τι εννοεις βιαστικα? αυτοι που ζημιωθηκαν εως τωρα ζημιωθηκαν, και ειναι ενα θεμα αυτο (που ας πουμε τα ΑΕΙ πρεπει να εχουν υποψιν τους). Μιλαμε οτι στην εποχη μου η εκθεση αποτελουσε 25% του βαθμου και ηταν τραγικα κακης ποιοτητας εξεταση.

    Και οι αλλαγες που εχουν γινει λεω οτι παραμενουν λιγες.
    Τελος, αν δεν σταματησουμε να βαζουμε φιλολογους (αποκλειστικα) να βαζουν τα θεματα, αν δεν σταματησουμε να την μεταχειριζομαστε σαν επιδειξη ρητορικης και “καλολογικων στοιχειων” θα εχουμε προβληματα οπως αυτο που αναφερω εδω, και θεωρω το μεγαλυτερο απο ολα:

    ειναι παλι η ελλειψη επιστημονικης σκεψης, η πιστη οτι μια θεση εμπειρικου περιεχομενου μπορει να αληθευει λογω ρητορικης

    απαντας

    Συγγνώμη, αλλά για να υποστηρίξει κάποιος οτι πχ η ρατσιστική βία είναι μια μορφή ανθρωπιστικού ελλείμματος και για να τεκμηριώσει την άποψη του παραθέτοντας και παραδείγματα, τεκμηρια απο την προσωπική του εμπειρία χρειαζεται να ανατρέξει στο διαδίκτυο;

    αυτο ειναι στην καλυτερη περιπτωση ανεκδοτολογια του στυλ “πως περασα τις διακοπες μου”. Φυσικα χρειαζονται στοιχεια για να μιλησεις για ρατσιστικη βια! Και πολυ προσεκτικη επιχειρηματολογια, με στοιχεια, για να δειξεις οτι ειναι μορφη “ανθρωπιστικου ελλειματος”.
    Και ακομα και βουνο στοιχεια να ειχες, “αποδειξη” δεν εχεις. Επιστημονικα μιλωντας η ολη φραση ειναι για γελια (ή για κλαματα)

    Βασικα βλ το σχολιο του Επ πιο πανω.

    θαλυς

    Και το GRE βέβαια μια χαρά τα έχει τα συνώνυμα και τ’αντώνυμα του. Και μην μου πεις ότι σε θετικές επιστήμες και οικονομικά δεν κοιτάει κανείς τι σκορ είχες. Οι πανελλήνιες είναι γενικές εξετάσεις. Στις νομικές και φιλολογικές μια χαρά τα κοιτάνε αυτά.

    θεωρεις οτι το GRE μοιαζει πολυ σε αυτην την εξεταση?

    Reply
    • θεωρεις οτι το GRE μοιαζει πολυ σε αυτην την εξεταση?

      Όχι, λέω μόνο ότι τ’αντώνυμα και τα συνώνυμα δεν είναι το πρόβλημα καθ’εαυτά και προφανώς εκτιμούν τη χρήση τους και άλλοι, σε άλλα συστήματα που δίνουν μεγαλύτερη σημασία στην προσεκτική τεκμηρίωση και στην κριτική σκέψη.

      Επαν: Τ’αντώνυμα και τα συνώνυμα σε βοηθάνε να καταλάβεις τις λεπτές αποχρώσεις στις έννοιες και τις διαφορές των λέξεων. Έμμεσα σε βοηθάνε να γίνεις πιο ακριβολόγος. Αν διδαχθεί σωστά η χρήση τους και όχι μόνο α λα “αποστηθίστε τη λίστα”.

      Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διδαχθεί η ακριβολογία, ίσως οι ασκήσεις αντωνύμων/συνωνύμων να μην είναι ο καλύτερος, αλλά ακριβολογία χωρίς τη γνώση αντωνύμων και συνωνύμων(με άλλα λόγια ευρύ λεξιλόγιο) δεν μπορεί κανείς ν’ακριβολογήσει.

      Είσαι βέβαιος γι΄ αυτό; Εαν προσέθετες και ένα μηδενικό στους αριθμούς που δίνεις, τότε το ξανασυζητούσαμε!

      Βέβαιος δεν είμαι για τίποτα, αλλά όπως σημείωσες σε προηγούμενο σχόλιο, τα αντώνυμα και τα συνώνυμα που ζητήθηκαν από τους μαθητές να βρουν δεν ήταν ιδιαίτερα σπάνια. Σε συνδυασμό με τον power law που ανέφερε ο Epan, αυτό σημαίνει ότι μιλάμε για σχετικά λίγες λέξεις. Και για αρκετές δεν είναι τόσο δύσκολο να σκεφτεί κανείς την απάντηση. Επομένως ναι, μια σχετικά μικρή λίστα, σίγουρα στην ίδια τάξη μεγέθους με το 100, αρκεί.

      Reply
      • Διόρθωση: Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διδαχθεί η ακριβολογία, ίσως οι ασκήσεις αντωνύμων/συνωνύμων να μην είναι ο καλύτερος, αλλά ακριβολογία χωρίς τη γνώση αντωνύμων και συνωνύμων(με άλλα λόγια ευρύ λεξιλόγιο) δεν γίνεται.

        Reply
  7. “ε μην το παρακανουμε, εγω λεω οτι το ελληνικο συστημα παει 95% παπαγαλια. Δεν νομιζω οτι κινδυνευουμε ποτε να κοιταμε μονο την κριση.”
    Κάνεις λάθος, αναφορικά με το ποσοστο της αποστήθισης, η ιστορία, άντε και το μαθημα της Διοίκησης παπαγαλίζονται μόνο. Τα ρίχνουμε όλα στην παπαγαλια για να κρύψουμε την απουσία εργαστηρίων, τα πεπαλαιωμένα βιβλία, τους ανεπαρκείς εκπαιδευτικούς, γενικά την ανεπάρκεια του σχολείου.
    Σαφέστατα και κινδυνεύουμε αν κυνηγάμε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μόνο την κρίση και αν δεν επιδιώκουμε πχ και την ηθική διαπαιδαγώγηση.

    “Παρεμπιπτόντως, δεν χρειάζεται ν’αποστηθίσει κανείς λεξικό … μια λίστα με τις 100-200 πιο πιθανές για εξετάσεις λέξεις.”
    Είσαι βέβαιος γι΄ αυτό; Εαν προσέθετες και ένα μηδενικό στους αριθμούς που δίνεις, τότε το ξανασυζητούσαμε!
    ξερω Κινεζους που για το GRE μαθαινουν ανετα ενα τετοιο αριθμο λεξεων, και στο τελος δεν ξερουν γρι αγγλικα.”
    Παρανοήσες τον αστεϊσμό μου. Σαφέστατα και δεν μπορείς να μπεις στη διαδικασία να παπαγαλίσεις ένα λεξικό εν όψει εξετάσεων, αυτό εννοούσα.

    Τέλος, όσον αφορα το γιατί θεωρώ βιαστική την κριτική σου, σχολίασα σχετικά στην απάντησή μου στον epanechnikov.

    Reply
    • Σαφέστατα και δεν μπορείς να μπεις στη διαδικασία να παπαγαλίσεις ένα λεξικό εν όψει εξετάσεων, αυτό εννοούσα.

      και λεωξερω Κινεζους που το κανουν, και πανε σχετικα καλα στην εξεταση, παροτι στην πραγματικοτητα δεν ξερουν αγγλικα.

      Τα ρίχνουμε όλα στην παπαγαλια για να κρύψουμε την απουσία εργαστηρίων, τα πεπαλαιωμένα βιβλία, τους ανεπαρκείς εκπαιδευτικούς, γενικά την ανεπάρκεια του σχολείου.
      Σαφέστατα και κινδυνεύουμε αν κυνηγάμε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μόνο την κρίση και αν δεν επιδιώκουμε πχ και την ηθική διαπαιδαγώγηση.

      μεγαλο θεμα, αλλα εγω λεω οτι δεν κινδυνευουμε να φτασουμε να κοιταμε μονο την κριση, δεδομενου του πως λειτουργει αυτο το συστημα.

      Reply
  8. Δεν διαφωνω με τα περί παπαγαλιας των Κινέζων. Κανενας, μα κανένας όμως, Ελληνας μαθητής δεν μπαίνει στη διαδικασία να παπαγαλισει συνώνυμα και αντωνυμα, τα οποία βαθμολογούνται άλλωστε και ελάχιστα στη διαμόρφωση του βαθμού, συνεπώς είναι άστοχος ο συσχετισμός που κανεις στο άρθρο σου σχετικά με την εξέταση στο μαθημα της εκθεσης και την εικαζόμενη απο σενα προτροπη (στο συγκεκριμενο μαθημα) στην παπαγαλια.
    Απο την αλλη όπως έγραψα και πιο πάνω στα κοινωνικά ζητήματα, όπως και στο εξεταζόμενο , το έλλειμμα ανθρωπιάς, είναι αδύνατη η εξέτασή τους με βάση τη μαθηματική λογική και η έκφρασή τους με απόλυτους αριθμους: σε μια ομάδα 100 ανθρωπων, έστω και οι 5 πχ να είναι ρατσιστές, παρατηρείται ρατσισμός. Το να καλεις κάποιον να αποδείξει τις μορφές εμφάνισης ρατσισμού, δεν αντιτίθεται στους κανόνες της λογικής, δεν συνεπάγεται την εξαγωγή καθολικών συμπερασμάτων που να αφορούν και τα 100 μέλη της κοινωνιας. εν τέλει η μαθηματική σκέψη δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί σε κοινωνικά θέματα.

    Reply
  9. @KS

    Σκοπός του σχολείου δεν είναι η μετάδοση επιστημονικών αλλά γενικών γνώσεων, η διάπλαση όχι επιστημόνων, αλλά νοημόνων νέων ανθρώπων. Ο όρος «επιστήμη» προέρχεται από το ἐπίσταμαι = γνωρίζω καλά.

    …ταυτά δεν είναι μαθηματικές εξισώσεις, δεν μπορούν να οριοθετηθούν με απόλυτους αριθμούς αλλά με τη λογική της κοινωνικής διαίσθησης.

    Η λέξη “νοήμων” περιγράφει τον άνθρωπο εκείνον που διαθέτει το υπόβαθρο που θα του επιτρέψει να αναζητήσει και να βρεθεί κοντά στην αλήθεια. Δεν περιγράφει τον άνθρωπο εκείνο που σκέφτεται όπως η μάζα γύρω του (“κοινωνικής διαίσθηση”). Και αλήθειες a priori συνθετικές αλήθειες ΔΕΝ υπάρχουν (ο όρος a priori συνθετικές αλήθειες περιγράφει τις εκτεινόμενες πέραν των παρατηρήσεων -δες ampliative- αλήθειες που προκύπτουν από τα premises δια της deductive λογικής). Συνεπώς από τον περιορισμένο χώρο των παρατηρήσεων δεν προκύπτουν ΠΟΤΕ a priori συνθετικές αληθείς προτάσεις. Αυτά είναι γνωστά πράγματα από την εποχή του Hume αρκετά πριν να αναπτυχθεί η σημερινή στατιστική επιστήμη. Μιλάμε για βασικές αρχές επαγωγικής λογικής – ΔΕΝ είναι οτιδήποτε χρησιμοποιεί την λογική ως εργαλείο του “μαθηματικά”.

    Η παρακάτω δε φράση

    Στο φιλοσοφικό λόγο απόδειξη είναι η τεκμηρίωση με βάση τους κανόνες της λογικής μιας αρχικής θέσης.

    βγάζει όλους όσους έχουν ασχοληθεί έστω και στοιχειωδώς με την φιλοσοφία από τα ρούχα του.

    η δυνατότητα άρθρωσης μιας στοιχειοθετημένης σκέψης, ανεξάρτητα από το αν αυτή ανταποκρίνεται σε αληθινά δεδομένα: η οδηγία στους διορθωτές άλλωστε είναι σαφής, πρέπει να γίνονται αποδεκτές όλες οι τεκμηριωμένες απόψεις

    Μα πως γίνεται μια στοιχειοθετημένη σκέψη να είναι τεκμηριωμένη όταν όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια αλλά ταυτόχρονα δεν συμβαδίζει καν με τους θεμελιώδεις κανόνες της επαγωγικής λογικής (η ύπαρξη των οποίων ζητείται από τους εξεταστές να αγνοηθεί). Κάτι τέτοιο δεν πρόκειται για τίποτα παραπάνω από μια άσκηση ανορθολογισμό για τον οποίο ο Σωτήρης έχει κάθε λόγο να διαμαρτύρεται. Αν δεν μάθουμε από πολύ νωρίς στους μαθητές ότι όλα τα συμπεράσματα που προκύπτουν από ανεκδοτολογικές παρατηρήσεις επιλεκτικά διαλεγμένων δεδομένων (αυτών δηλαδή που συμφωνούν είτε με μια πατερναλιστικά επιβαλλόμενη άποψη, είτε τις προκαταλήψεις μας) είναι κατ’ ανάγκην λανθασμένα πως είναι δυνατών να προκύψει οποιαδήποτε πνευματική πρόοδος αλλά και Ομόνοια; Χρησιμοποιώντας την ίδια “τεκμηρίωση” για την οποία εσείς μιλάτε ο σημερινός μαθητής και μελλοντικός ενήλικος πολίτης μπορεί να οδηγηθεί σε πολύ αναληθή αλλά και επικίνδυνα συμπεράσματα (όπως την ξενοφοβία, τον ρατσισμό, το μίσος στον οπαδού του αντίπαλου κόμματος και ομάδας κοκ. – ανεκδοτολογικά περιστατικά που συμβαδίζουν με την οποιαδήποτε προκατάληψη μας – όσο ακραία και αν είναι αυτή!- μπορούν να βρεθούν παντού και πάντα!).

    Reply
    • “Η λέξη “νοήμων” περιγράφει τον άνθρωπο εκείνον που διαθέτει το υπόβαθρο που θα του επιτρέψει να επιτρέψει να αναζητήσει και να βρεθεί κοντά στην αλήθεια.”

      Να αναζητήσει την αλήθεια; Και εγώ νόμιζα ότι αλάθητο έχει μόνο ο Πάπας! Και ο Σωκράτης έγινε διάσημος για το γνωστό τσιτάτο «έν οίδα, ότι ουδέν οίδα» που του αποδίδεται! Και υπάρχει κάποιου είδους α – λήθεια σε ένα κόσμο που όλα αλλάζουν με ασύλληπτους ρυθμούς (εσύ ο ίδιος μου κατελόγισες ότι δεν έχω παρακολουθήσει τις εξελίξεις στη γλωσσολογία, πάει, την έχασα τη δική μου αλήθεια!); Η ψευδαίσθηση της προσέγγισης της μοναδικής α – λήθειας είναι αυτή που τρέφει το ρατσισμό και τσιμεντοποιεί τον εγκέφαλο και όχι η a priori αποδοχή του ελλείμματος ανθρωπιάς…
      Γι’ αυτό, πιστεύω, νοήμων άνθρωπος είναι απλά και μοναδικά αυτός που απλά κατανοεί τη θέση και το ρόλο του στο χώρο και στον χρόνο. Αυτό για μένα είναι το συστατικό της σοφίας, της εξυπνάδας, της νοημοσύνης, το οποίο, όπως προανέφερα διαχωρίζω από την ευστροφία. Και σκοπός του σχολείου μέσω της παροχής σφαιρικής παιδείας, ορθών προτύπων και ευκαιριών κοινωνικοποίησης είναι να βοηθήσει τον νέο να αρχίζει να κατανοεί τον εαυτό του σε σχέση με τους γύρω του.

      «Δεν περιγράφει τον άνθρωπο που σκέφτεται όπως η μάζα γύρω του»
      Ώπα, οσφρίζομαι ρατσιστική προδιάθεση; Από τον Λε Μπον και μετά ο οιοσδήποτε λαμβάνει τον εαυτό του ως υπέρσταχυ (κλέβω τον όρο από ένα θαυμάσιο άρθρο του Θανάση (Αναγνωστόπουλου)), ή εκλεκτό, θεωρεί υποχρέωση την αποστασιοποίησή του από την αποκαλούμενη «μάζα»: όλοι σας και ΕΓΩ. Για να το ελαφρύνουμε λίγο, την κούπα με τη Ρεάλ δεν τη σήκωσε ο chosen one Μουρίνιο, αλλά ο ταπεινός Αντσελότι, ο οποίος, ως νοήμων κατενόησε τη θέση του στο χώρο και στο χρόνο (βλ Ρεάλ 2013-2014)! Όσοι δεν σκέφτονται «όπως η μάζα γύρω τους», όπως πρώτος διέγνωσε ο Αριστοτέλης, βρίσκονται ή στης φυλακής τα σίδερα, ή είναι μικροί θεοί στο δικό τους κόσμο. Οπότε, δεν βλέπω κάτι κακό στο να σκέφτεσαι όπως η μάζα, ειδικά όπως η μάζα του 21ου αι στην Ελλάδα, που στις τάξεις των νέων τυγχάνει να είναι μορφωμένη και σε μεγάλο βαθμό κοσμογυρισμένη.

      “Και αλήθειες, a priori συνθετικές αλήθειες ΔΕΝ υπάρχουν”
      Εpanechnikov, αυτοαναιρείσαι! Δες εσύ τι έγραψες λίγο πιο πάνω: «Η λέξη «νοήμων» περιγράφει τον άνθρωπο εκείνον που διαθέτει το υπόβαθρο που θα του επιτρέψει να αναζητήσει και να βρεθεί κοντά στην αλήθεια.». Υπάρχει ή δεν υπάρχει τελικά αλήθεια; Εάν υπάρχει αλήθεια, σε αυτή δεν χωρούν οι όροι a priori ή a posteriori: αυτοί αναφέρονται σε λογικά συμπεράσματα, η αλήθεια, αν υπάρχει, είναι αναμφισβήτητη και επομένως ούτε a priori, ούτε a posteriori…

      “Χρησιμοποιώντας την ίδια τεκμηρίωση…ο μαθητής μπορεί να οδηγηθεί σε επικίνδυνα συμπεράσματα, όπως τη ξενοφοβία, το ρατσισμό…”
      Επανασυνδέομαι με το θέμα: ο SG υποστήριξε ότι οι μαθητές στο συγκεκριμένο διαγώνισμα: α) κλήθηκαν να λάβουν ως δεδομένη μια αναπόδεικτη θέση, το έλλειμμα ανθρωπιάς, β) κλήθηκαν να επιχειρηματολογήσουν λαμβάνοντας υπόψη την παραπάνω επιβεβλημένη άνωθεν «αλήθεια», γ) αυτό, σε συνδυασμό με τη (δήθεν) παπαγαλία που απαιτείται στο συγκεκριμένο (δεν απαιτείται καμιά παπαγαλία στην εξέταση του συγκεκριμένου μαθήματος – και αυτή είναι μια από τις διατυπώσεις εκείνες που με ώθησαν να χαρακτηρίσω βιαστική την τεκμηρίωση του SG), διαπλάθονται μελλοντικοί πολίτες που θα καταπίνουν μασημένη τροφή. Συμφωνώ, απόλυτα, με το πνεύμα των απόψεων αυτών, που και εσύ συνυπογράφεις. Ναι, όντως, το σχολείο, στη σημερινή μορφή του είναι εργοστάσιο παραγωγής στόκων. Θα προσυπέγραφα, όμως, την παραπάνω άποψη αν α) διατυπωνόταν με αφορμή πχ i) διαγώνισμα στη φυσική ή στη χημεία (όταν προσπαθείς να πείσεις το μαθητή ότι H2O=νερό και δεν του το δείχνεις στην πράξη, στο εργαστήριο, αυτό δεν είναι ο ορισμός της «ανεκδοτολογικής παρατήρησης», της «πατερναλιστικά επιβαλλόμενης άποψης»;), ii) κυριότερα με αφορμή διαγώνισμα στην ιστορία, στην οποία εδώ και αν δεν βρίσκεις παρά σταγονίδια αλήθειας – τον πατερναλισμό που επικαλείσαι και την εξώθηση στο ρατσισμό και στον κομματισμό δεν τα εντοπίζεις εδώ αλλά στο θέμα της έκθεσης;, β) αν ο SG δεν κατέληγε στο ορθότατο συμπέρασμά του χρησιμοποιώντας τη μαθηματική λογική σε κοινωνικά ζητήματα: η θεώρηση ως δεδομένου του ελλείμματος ανθρωπιάς, δεν απαιτεί καμιά φοβερή προηγούμενη έρευνα (η εμπειρία αρκεί) ούτε η γενίκευση λειτουργεί δεσμευτικά (δεν είπε κανείς ότι όλοι ή οι περισσότεροι είναι ανήθικοι), ούτε πρόκειται επ΄ ουδενί για πατερναλισμό (δεν ανακάλυψε ο θεματοδότης και την χαμένη Ατλαντίδα!).

      Reply
      • Δεν γνωρίζω τα επίπεδα στα οποία κυμαίνεται ο πλούτος του λεξιλογίου σας και οι συνεπαγόμενες αυτού πιθανές επιδόσεις σας στην εύρεση των ανώνυμων. Έχω την εντύπωση πάντως πως αν συμμετείχατε σε εξέταση κατανόησης κειμένου οι αποδόσεις σας, με κάθε σεβασμό, δεν θα ήταν και τόσο υψηλές :)

        Να αναζητήσει την αλήθεια; Και εγώ νόμιζα ότι αλάθητο έχει μόνο ο Πάπας!

        Πως προκύπτει ότι όποιος αναζητά την αλήθεια είναι αλάθητος;

        Έγραψα

        διαθέτει το υπόβαθρο που θα του επιτρέψει να αναζητήσει και να βρεθεί κοντά στην αλήθεια

        Αμφισβητείτε πως η επιστήμη και η φιλοσοφία μας επιτρέπουν να

        προσεγγίσουμε

        την αλήθεια; Πως ακριβώς θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μηχανοκίνητα οχήματα, να στείλουμε ανθρώπους στο διάστημα ή να επικοινωνούμε με ηλεκτρονικό τρόπο αν η επιστήμη η οποία δημιουργήθηκε για αυτό ακριβώς το σκοπό δεν προσέγγιζε κάποιες αλήθειες; Μήπως φλερτάρετε επικίνδυνα με τον γνωστικό σχετικισμό ο οποίος αποτελεί τον οδηγό στην άγνοια;

        Και ο Σωκράτης έγινε διάσημος για το γνωστό τσιτάτο «έν οίδα, ότι ουδέν οίδα» που του αποδίδεται!

        Μα το ίδιο ακριβώς δεν ισχυρίστηκα γράφοντας πως είναι λανθασμένο να μιλάμε για εμπειρικές αποδείξεις;

        εκλεκτό, θεωρεί υποχρέωση την αποστασιοποίησή του από την αποκαλούμενη «μάζα»: όλοι σας και ΕΓΩ

        Αυτό που ισχυρίζομαι είναι πως η αλήθεια είναι ανεξάρτητη από την άποψη των πολλών. Δεν μπορώ να μην υπενθυμίσω ωστόσο πως επιστήμονες όπως ο Γαλιλαίος και ο Κοπέρνικος αυτό ακριβώς έκαναν – αποστασιοποιήθηκαν! Ποια η δική σας άποψη; Πως οι επιστήμονες αλλά και ο νοήμον άνθρωπος γενικά πρέπει να αγνοήσει τα δεδομένα του και τις παρατηρήσεις του και να συγκλίνει στις απόψεις της μάζας;

        Υπάρχει ή δεν υπάρχει τελικά αλήθεια; Εάν υπάρχει αλήθεια, σε αυτή δεν χωρούν οι όροι a priori ή a posteriori: αυτοί αναφέρονται σε λογικά συμπεράσματα, η αλήθεια, αν υπάρχει, είναι αναμφισβήτητη και επομένως ούτε a priori, ούτε a posteriori…

        Σαφώς και υπάρχει. Υπάρχουν εξακριβώσιμες αλήθειες οι οποίες προκύπτουν από τα premises και ονομάζονται a priori αναλυτικές αλήθειες (όπως τα μαθηματικά θεωρήματα!). Υπάρχουν και άλλες αλήθειες οι οποίες δεν είναι εξακριβώσιμες αλλά προσεγγίσιμες. Η προσέγγιση αποτελεί μια τομή μεταξύ του χώρου των ενδείξεων με τον χώρο των υποθέσεων. Αυτό που κάνει η στατιστική είναι πως φιλοδοξεί να κάνει “corroboration” μετρώντας το μέγεθος της σύμπτωσης μεταξύ των δύο. Αυτές είναι οι λεγόμενες a posteriori συνθετικές αλήθειες. Στο προηγούμενο σχόλιο μου έχει προηγηθεί μια σύντομη περιγραφή των εννοιών. Επειδή μάλλον δεν αντιληφθήκατε τι σημαίνουν οι συγκεκριμένες έννοιες θα σας συνιστούσα να ρίξετε μια ματιά στις σχετικές σελίδες της Κριτικής του Καθαρού λόγου.

        Αλλά πως ακριβώς προκύπτει πως η αλήθεια αν υπάρχει είναι αδιαμφισβήτητη; Είναι αληθές πως ο Χ (που σίγουρα κάποιοι γνωρίζουν) σκότωσε των Kennedy. Πως και δεν είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πως ο Χ τον σκότωσε την στιγμή που είναι αληθές;;

        Στα υπόλοιπα που λέτε θα σας έλεγα πως εγώ σχολιάζω το συγκεκριμένο κείμενο και όχι τα υπόλοιπα εξεταζόμενα μαθήματα. Συμφωνώ μαζί σας πάντως πως τα μαθήματα που έχουν εμπειρική βάση πρέπει να γίνουν περισσότερο εργαστηριακά.

        Reply
        • 1. Επειδή βαριεμαι να επιχειρηματολογησω για τη σχετικότητα της αλήθειας γκουγκλαρετε, αν το επιθυμειτε, σχετικα στο αντίστοιχο λήμμα της wikipedia.
          2. Οι λέξεις αλάθητος και αλήθεια έχουν την ίδια ετυμολογία, προερχονται απο το λανθανω = ξεφεύγει κάτι της προσοχής μου. Σε θέματα φιλοσοφικά, θρησκευτικά, γενικά σε κάθε θεωρητική αναζήτηση μονο ο Πάπας γνώριζε την αλήθεια και όλοι οι λοιποί φασίστες που ανέδειξε ο κόσμος, μονο αυτοι οικειοποιουνταν το αλάθητο.
          3. Ο Κοπέρνικος και ο Γαλιλαίος αγαπητέ δεν αποστασιοποιήθηκαν απο την άποψη των πολλών! Απο την άποψη των λίγων διαφοροποιηθηκαν, του παπαδαριου, που ήθελε σωνει και καλά να επιβάλει τη δική του αληθεια!
          4. Μάλλον δεν προσεξατε τον διαχωρισμό που εκανα στην επιστημονική αλήθεια, την οποία αποκάλω συμπέρασμα για λογους αποφυγης παρεξηγησης, απο τη φιλοσοφική αλήθεια η οποία είναι σχετική και διαφοροποιουμενη απο εποχή σε εποχη. Ήμουν σαφής, μπορεί να έχω πρόβλημα κατανόησης κειμένου σύμφωνα με την σεβαστή άποψη σας, προσπαθώ παντα όμως να είμαι σαφής στο λογο μου. Εσείς; Μήπως η πιθανη λεξιλογική σας αδυναμία, η εικαζομενη απο τη δήλωση σας για τη σχετικότητα της εκμάθησης συνωνύμων και αντωνυμων υπερκαλυπτεται απο το κατα συρροή μπασταρδεμα του λογου σας με ξενικους όρους; Μήπως το κάνετε τεχνηέντως για να ενίσχυσετε πιθανη επιδιωκόμενη ασάφεια; Δεν θέλω να σας προσβαλλω, κάθε άλλο, θεωρώ τις περισσότερες παρατηρήσεις σας ευστοχες, μου θυμίζει ομως ο τροπος γραφής σας τις καρικατούρες ελληνοαμερικανων στις παλιές ελληνικές ταινίες, οι οποίοι με υφος πολλών καρδιναλίων παρουσίαζαν στο φτωχό συγγενή τους στην Ελλάδα το καινουριο τους “καρο”!

          Reply
          • Ενώ οι λέξεις “γκουγκλάρετε” και “wikipedia” με την οποία αρχίζεις το σχόλιό σου είναι Ελληνικότατες. Και γιατί όχι? Σχετική είναι η αλήθεια, ότι θέλει ο καθένας μπορεί να λέει.

            Reply
            • Το “γκουγκλάρετε” είναι ελληνικότατη λέξη(εφόσον εφαρμόζονται σε αυτό οι κανόνες της ελληνικής γραμματικής) όσο και οι λέξεις παράδεισος, φασισμός, δικτατορία, αλχημεία και χιλιάδες άλλες.
              Το wikipedia είναι κατά το ήμισυ ελληνικής προέλευσης λέξη (pedia < παιδεία < παῖς). Μάλλον, εάν το μετέφερα με ελληνογράμματη γραφή (βικιπαιδεία) δεν θα είχαμε πρόβλημα.

            • Το σφάλμα του Επανέχνικοφ είναι δηλαδή ότι π.χ. δεν έγραψε “Τα πρέμισια” αντί για premises?

  10. Συγγνώμη, αλλά συλλογιζόμαστε με λέξεις, όχι με αριθμούς.

    Αγαπητέ epanechnikov η γλώσσα δεν ανήκει στις θετικές επιστήμες, δεν μπορείς να επιδιώξεις την προσέγγισή της με χρησιμοθηρικά δεδομένα

    Ούτε ο επιπλέοντας στο ύδωρ κόκκος της γύρης γνωρίζει από μαθηματικά. Περιγράφοντας ωστόσο πολύ ικανοποιητικά από κάποιο γνωστό μαθηματικό μοντέλο. Το ίδιο και η στάθμη του Ποταμού Νείλου. Ή η κατανομή των εισοδημάτων, το μέγεθος των πόλεων και των επιχειρήσεων ή οι ανθρώπινες κυβερνοεπιθέσεις. Σε σχέση δε με την γλώσσα νομίζω πως έχετε χάσει κάποιες δεκαετίες εξέλιξης στην γλωσσολογία. Ο Τσοάμσκυ (ακολουθώντας τα βήματα των Markov και Shannon) την μετέτρεψε σε σκληρή επιστήμη με προτάσεις που μπορούν να επιβληθούν σε εμπειρικό έλεγχο και να διαψευσθούν. Το ότι το κινητό σας μπορεί να “κατανοήσει” τις φωνητικές σας εντολές σε σε αυτού του είδους την εξέλιξη οφείλεται (δες computational/statistical linguistics κοκ). Το ότι η χρήση των λέξεων ακολουθεί τον νόμο του Zipf είναι κάτι που επιβεβαιώνεται από τις εμπειρικές μας παρατηρήσεις (αυτό όσο και η “κοινωνική διαίσθηση” λέει κάτι διαφορετικό).

    Σου παραθέτω τις λέξεις των οποίων ζητήθηκαν συνώνυμα και αντωνυμία

    Οι συγκεκριμένες λέξεις δεν νομίζω πως είναι και τόσο σπάνιες (είχα στο νου μου τις λέξεις του GRE) αλλά εξακολουθώ να μην αντιλαμβάνομαι τον λόγο για τον οποίο εξετάζεται η γνώση τους με το συγκεκριμένο τρόπο.

    @th.alys

    Τ’αντώνυμα και τα συνώνυμα σε βοηθάνε να καταλάβεις τις λεπτές αποχρώσεις στις έννοιες και τις διαφορές των λέξεων. Έμμεσα σε βοηθάνε να γίνεις πιο ακριβολόγος. Αν διδαχθεί σωστά η χρήση τους και όχι μόνο α λα “αποστηθίστε τη λίστα”.

    Δεν διαφωνώ αλλά δεν νομίζω πως έχω αμφισβητήσει κάτι τέτοιο. Αυτό που ισχυρίζομαι με το οποίο φαντάζομαι πως θα συμφωνείς είναι ότι δεν έχει η γνώση όλων των λέξεων την ίδια χρησιμότητα και αυτό προκύπτει εξαιτίας της κοινωνικής μας συμπεριφοράς που καθορίζεται από τις ανάγκες μας (οι οποίες διαφέρουν σε σπουδαιότητα) και επιβεβαιώνεται εμπειρικά και από τον νόμο του Zipf. Το ότι κάθε δευτερόλεπτο που ξοδεύουμε για να μάθουμε μια καινούρια λέξη διαφέρει σε κόστος και ότι υπάρχουν και τα κόστη ευκαιρίας της μάθησης διαφορετικών πραγμάτων (όπως λογικής, μαθηματικών, προγραμματισμού κ.ο.κ.) που μπορούν να υπερτερούν είναι επίσης αυτονόητο. Αυτονόητο ωστόσο δεν αποτελεί η εκμάθηση λέξεων ως αυτοσκοπός.

    ΣΓ

    Επ ψηνεσαι να γραψουμε κειμενο σχετικα για καποια εφημεριδα? Δεν νομιζω οτι ειναι τοσο βαρετο το ζητημα οσο ακουγεται, πολλοι Ελληνες, επηρεασμενοι απο την κουλτουρα πανελληνιων, νομιζουν οτι τετοιες φρασεις βγαζουν νοημα, ενω οπως ειπα ειναι εντελως απαραδεκτες.

    Νομίζω πως το θέμα έχει πλέον μπαγιατέψει και δεν θα υπάρχει πλέον ενδιαφέρον. Σε οποιαδήποτε άλλη ευκαιρία γιατί όχι να μην αρθρογραφούσαμε επί κοινού (ειδικά σε θέματα σχετικά με αρχές/μεθοδολογία/φιλοσοφία επιστήμης, λογική, στατιστική, οικονομικά, finance) σε εφημερίδα ή σε σχετικό paper.

    Reply
    • Αυτό που ισχυρίζομαι με το οποίο φαντάζομαι πως θα συμφωνείς είναι ότι δεν έχει η γνώση όλων των λέξεων την ίδια χρησιμότητα

      Συμφωνώ, γι’αυτό και θα προτιμούσα το συγκεκριμένο ερώτημα να είναι πολλαπλής επιλογής, ώστε ο μαθητής να περνάει περισσότερο χρόνο προσπαθώντας να βρει τις διαφορές μεταξύ των εναλλακτικών, εξασκούμενος κατ’αυτόν τον τρόπο στην εύρεση λεπτών διαφορών, και λιγότερο προσπαθώντας να ανακαλέσει από μνήμης την σωστή απάντηση.

      Reply
  11. ο SG υποστήριξε ότι οι μαθητές στο συγκεκριμένο διαγώνισμα: α) κλήθηκαν να λάβουν ως δεδομένη μια αναπόδεικτη θέση, το έλλειμμα ανθρωπιάς, β) κλήθηκαν να επιχειρηματολογήσουν λαμβάνοντας υπόψη την παραπάνω επιβεβλημένη άνωθεν «αλήθεια», γ) αυτό, σε συνδυασμό με τη (δήθεν) παπαγαλία που απαιτείται στο συγκεκριμένο (δεν απαιτείται καμιά παπαγαλία στην εξέταση του συγκεκριμένου μαθήματος – και αυτή είναι μια από τις διατυπώσεις εκείνες που με ώθησαν να χαρακτηρίσω βιαστική την τεκμηρίωση του SG), διαπλάθονται μελλοντικοί πολίτες που θα καταπίνουν μασημένη τροφή

    οχι, νομιζω δεν εχουμε συνεννοηθει ως προς την ακριβη κριτικη.

    Καταρχας ακριβολογωντας, καμμια εμπειρικη θεση δεν “αποδεικνυεται”, στοιχειοθετειται και περιμενεις στοιχεια για το εναντιο για να την απορριψεις. Αυτο ειναι το πρωτο και μεγαλυτερο προβλημα με αυτο το θεμα εξετασης.

    Τωρα, φυσικα διαφωνω οτι τα “κοινωνικα ζητηματα” δεν μπορουν να εξεταστουν λογικα.
    Αλλα ουτως ή αλλως, υπαρχουν δυο περιπτωσεις. Ειτε

    (Α) ενα τετοιο θεμα δεν μπορει να εξεταστει λογικα (ειναι κατι σαν μεταφυσικη πιστη) οποτε δεν εχει καμμια δουλεια σε εξεταση πανελληνιων

    ειτε

    (Β) μπορει να εξεταστει αλλα θελει πολλη δουλεια, προσεκτικους ορισμους, εμπειρικα δεδομενα, χρηση σοβαρων στατιστικων μεθοδων κτλ Με λιγα λογια ενα ολοκληρο βιβλιο α λα Πινκερ, οχι εκθεση 500 λεξεων.

    Το προβλημα μου δεν ειναι τελικα η μασημενη τροφη αλλα ο ανορθολογισμος και η μη επιστημονικη σκεψη, οπως λεει και ο τιτλος. Κανονικα στις πανελληνιες αυτα απλα γινονται ανεκτα, ή τα προωθουν οι εξεταστες εμμεσως. Στο συγκεκριμενο ζητανε αμεσα και ρητα απο τους φοιτητες να εκφραστουν στηριζοντας μια παραλογη και αντιεπιστημονικη θεση, που το κανει πολυ χειροτερο.

    Παρεπιμπτοντως το βρισκω και φαουλ ο εξεταστης να σου λεει τι θεση να παρεις. Αν θελαμε σωστη εξεταση σε τετοιο θεμα θα ηταν απλα

    Ελλειμμα ανθρωπιας? Discuss.

    Επ
    θα ηταν μπαγιατικο αν τοχε προσεξει και συζητησει κανεις στον δημοσιο διαλογο :)
    Τεσπα, στειλε μεηλ!

    Reply
  12. ” Η ερώτηση δεν ζητά να αποδείξουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι με έλλειμμα ανθρωπιάς, που σημαίνει ότι έστω και ένα παράδειγμα αρκεί, ζητάει να αποδείξουμε ότι υπάρχει έλλειμμα ανθρωπιάς γενικότερα. Και τι θα πει τέλος πάντων “έλλειμμα ανθρωπιάς”? ”
    Σου παραθέτω το ερώτημα της έκθεσης: “Σε άρθρο σας, που θα δημοσιευτεί σε τοπική εφημερίδα, να αναφερθείτε σε φαινόμενα που αποδεικνύουν το έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας, αλλά και σε δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές, που αποσκοπούν στον περιορισμό αυτού του ελλείμματος”
    “Φαινόμενα” σημαίνει ανθρώπινες πράξεις, εκφάνσεις της ανθρώπινης συμπεριφοράς, Το να αναφερθείς σε φαινόμενα που αποδεικνύουν το έλλειμμα ανθρωπιάς, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και φαινόμενα που καταδεικνύουν το πλεόνασμα ανθρωπιάς. Και σχετικά με το τι θα πει “έλλειμμα ανθρωπιάς”: σε αυτό ακριβώς καλούνται να επιχειρηματολογήσουν οι μαθητές. Το τί θα πεί έλλειμμα ανθρωπιάς όλοι γνωρίζουμε. Ο δικός μου ενδοιασμός σχετικά με το θέμα είναι ότι είναι χαμηλών απαιτήσεων, εύκολα θα μπορούσε να απάντησει και να αραδιάσει δυό λογικές σκέψεις και ο μετριας αντιληπτικής ικανότητας μαθητής.

    Reply
    • KS

      “Το τί θα πεί έλλειμμα ανθρωπιάς όλοι γνωρίζουμε”

      Όχι, δε νομίζω ότι όλοι το γνωρίζουμε. Υπεισέρχεται αξιολογική κρίση.

      Το θέμα το διάβασα. Δεν ζητάει από το μαθητή απλά να αναφέρει φαινόμενα ελλείματος ανθρωπιάς, οπότε θα είχες δίκιο. Ζητάει ο μαθητής να αποδείξει με αναφορές σε φαινόμενα το έλλειμμα ανθρωπιας στην εποχή μας. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Άντε και πες ότι συμφωνήσαμε στο τι συνιστά έλλειμα ανθρωπιάς. Σε κάθε εποχή υπάρχουν κάποιοι των οποιων οι πράξεις μπορεί να χαρακτηριστούν απάνθρωπες. Πόσους τέτοιους χρειαζόμαστε προκειμένου να αποδείξουμε ότι υπάρχει έλλειμα ανθρωπιάς γενικότερα?

      Το γεγονός ότι τόσοι εκπαιδευτικοί δε μπορούμε να συμφωνήσουμε είναι ενδεικτικό ότι η διατύπωση του θέματος είναι προβληματική. Ίσως ακριβώς επειδή προσπάθησαν να χαμηλώσουν τις απαιτήσεις, όπως επισημαίνεις.

      Reply
  13. “Σε κάθε εποχή υπάρχουν κάποιοι των οποιων οι πράξεις μπορεί να χαρακτηριστούν απάνθρωποι.”
    Άρα υπάρχει έλλειμμα ανθρωπιάς. Σε λίγους, ή πολλούς, αδιάφορο! Και το έλλειμμα ανθρωπιάς που καταλογίζεται σε αυτούς εντοπίζεται στην εποχή μας. Συνεπώς υπάρχει έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας. Αν κάποιος υποστηρίξει την παραπάνω γενική θέση που αναφέρεται όμως σε συγκεκριμένες συμπεριφορές διαπράττει κάποιου είδους επιστημονικό ατόπημα; Γιατί; Δεν θα συμβαδίσει με τους κανόνες της λογικής;

    ” Πόσους τέτοιους χρειαζόμαστε προκειμένου να αποδείξουμε ότι υπάρχει έλλειμα ανθρωπιάς γενικότερα?”
    Κώστα, με το επίρρημα “γενικότερα” παραποιείς την ουσία της όλης συζήτησης! Δεν ζητάνε από τους μαθητές να αποδείξουν, την ύπαρξη ελλείμματος ανθρωπιάς γενικότερα, εδώ εστιάζεται η διαφωνία μου με τη λογική του ΣΓ! Και δεκα μόνο ρατσιστές, δολοφόνοι, μιζαδόροι να υπάρχουν δεν παρατηρείται έλλειμμα ανθρωπιάς, έστω και σε περιορισμένο επίπεδο;

    Reply
    • KS,

      τι να πω? Εγώ όταν διαβάζω ότι υπάρχει έλλειμμα ανθρωπιάς στην εποχή μας αντιλαμβάνομαι, με το φτωχό ακαδημαϊκό μου μυαλό, ότι αυτός που το έγραψε αναφέρεται σε ένα γενικευμένο κοινωνικό φαινόμενο. Αν εσύ το έλλειμμα ανθρωπιάς το αντιλαμβάνεσαι ως την ύπαρξη έστω ενός ρατσιστή τότε προφανώς άλλο καταλαβαίνουμε, γεγονός που αποδεικνύει ότι το θέμα δεν είναι καλα διατυπωμένο.

      Αν πάντως δεχτούμε τον δικό σου ορισμό, έλλειμμα ανθρωπιάς υπήρχε, υπάρχει, και θα υπάρχει, διότι τέτοια είναι η ανθρώπινη φύση, οπότε δεν ξέρω καν αν ο όρος “έλλειμμα ανθρωπιάς” είναι δόκιμος. Αν ο ερωτήσας ζητάει απλώς από τους μαθητές να αναφέρουν μερικά παραδείγματα συμπεριφοράς τα οποία, κατά την αξιολογική κρίση των μαθητών, στερούνται ανθρωπιάς τότε θα μπορούσε να είχε διατυπώσει το θέμα με πολύ πιο συγκεκριμένο και καθαρότερο τρόπο, δίνοντας έτσι το καλό παράδειγμα.

      Reply

Leave a Comment