Η πυριτιδαποθήκη των «κόκκινων» δανείων

Να ρωτήσουμε την κοινωνία;

Σωτήρης Γεωργανάς, Αν. Καθηγητής Οικονομικών στο City University Λονδίνου – επισκέπτης καθ. στο New York University
Αντώνης Καραμπατζός, Επ. Καθηγητής στη Νομική Σχολή Αθηνών

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη

Ο τραπεζικός δανεισμός βαρύνει περίπου τον μισό εργαζόμενο πληθυσμό της Ελλάδoς. Σύμφωνα με σχετικές εκτιμήσεις, τα μη εξυπηρετούμενα τραπεζικά δάνεια –τα επονομαζόμενα και «κόκκινα»– ανέρχονται αυτή τη στιγμή στο 35%, ήτοι σε 75 δισ. ευρώ (σχετ. «Καθημερινή», 22.1.14 και 2.3.14). Οι προβολές δείχνουν ότι μέχρι τα τέλη του 2014 ενδεχομένως θα ξεπεράσουν τα 85 δισ. ευρώ (40% του συνόλου των δανείων), ενώ από το μέσον περίπου του 2015 αναμένεται μία σταδιακή αποκλιμάκωση.

Η εικόνα αυτή ασφαλώς δεν είναι ενθαρρυντική. Πολλοί δανειολήπτες δεν αντέχουν άλλο την πίεση των οφειλών και εγκαταλείπουν την προσπάθεια τήρησης των δανειακών τους υποχρεώσεων, με αποτέλεσμα η τρύπα των κόκκινων δανείων να μεγαλώνει όλο και περισσότερο. Είναι αλήθεια δε ότι τα περισσότερα από τα μη εξυπηρετούμενα σήμερα δάνεια δόθηκαν μετά την είσοδό μας στην ΟΝΕ, μία περίοδο κατά την οποία τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού, λόγω της σύγκλισης με τα ευρωπαϊκά αλλά και της υπέρμετρης διεθνούς ρευστότητας, εξασφάλιζαν μια πρωτόγνωρη –για τα ελληνικά δεδομένα– ευκολία πρόσβασης σε φθηνό χρήμα. Τράπεζες και δανειολήπτες χόρεψαν μαζί ένα τάνγκο ανεμελιάς και απληστίας. Η αφειδής χορήγηση δανείων βαρύνει σαφώς και τους δύο χορευτές, άλλοτε ισομερώς άλλοτε όχι· φαίνεται, πάντως, ότι αμφότεροι είχαν πιστέψει ότι τα ατομικά εισοδήματα, οι τιμές των ακινήτων και εν γένει η ελληνική οικονομία δεν κινδύνευαν από κάποια σοβαρή πτώση ή ύφεση.

Read moreΗ πυριτιδαποθήκη των «κόκκινων» δανείων

11 συν 1 σκέψεις για την υποψηφιότητα της Σαμπιχάς

Για όλα αυτά διαβάστε και την εκτενή συζήτηση στο Μπαζ. Όπου ο Θαλυς τούς παίρνει τα σώβρακα (αν και δεν συμφωνώ με το “κατάπτυστος”).
1.

Όταν είχε δημοσιοποιηθή η υποψηφιότητα της Σαμπιχά Σουλεϊμάν, είχα ξινίσει: Με το συμπάθιο, αλλά το “Ρομά” δεν είναι επαγγελματική ιδιότητα. Νομίζω. Αποδείχθηκε ότι έκανα λάθος. Όχι μόνο επειδή είναι πιθανόν πράγματι να αποκερδαίνη τα προς το ζην ως Ρομά, αλλά επειδή η υπόθεση είχε πολύ ψωμί ακόμα.

2.

Κατά ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων το γεγονός ότι οι Αθίγγανοι της Θράκης διδάσκονται με το στανιό τουρκικά. Ο Χριστόπουλος, ο Καθηγητής, ο Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης κλπ κλπ, δεν βλέπει κανένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αυτό. Δεν του περισσεύει ούτε μία λέξη. Ο δικαιωματισμός του και όλου του ΣΥΡΙΖΑ εμετρήθη, εζυγίσθη και ευρέθη ελλιπής. Όχι ότι είχα ποτέ αμφιβολία ότι ανθρώπινα δικαιώματα για αυτούς έχουν π.χ. οι αναρχικοί και όχι οι ΧΑίτες, όπως αποδεικνύει η εκκωφαντική κλάψα και η εκκωφαντική τους σιωπή αντιστοίχως. Αντιλαμβάνονται τα δικαιώματα εργαλειακά και, εσχάτως για τον Χριστόπουλο, κομματικά.

Read more11 συν 1 σκέψεις για την υποψηφιότητα της Σαμπιχάς

Υπέρ του πρεσβυτέρου υιού

Στην Μ.Ρ., που αγαπάει την άσωτη θυγατέρα μου!

Εντάξει, τον αγαπάμε τον νεώτερο υιό, τον άσωτο. Τα έχουμε πει αυτά.

Αλλά κάποιος πρέπει να υπερασπιστή και τον πρεσβύτερο, διάολε.

Κατά πρώτον, κανείς δεν αδίκησε τον κοπρίτη τον μικρό. Ίσα ίσα, με δική του πρωτοβουλία ζήτησε και έλαβε εις το άρτιον τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. Ο πατέρας τους διεῖλεν αὐτοῖς τὸν βίον ακριβοδίκαια. Από εκείνη την στιγμή και πέρα, κανείς δεν του χρωστά τίποτα, ειδικά δε ο μεγάλος του αδελφός. Η άλλη όψη της ελευθερίας είναι η ευθύνη, ναι;

Ο νεώτερος κατασώτευσε την περιουσία του, όπως όλοι γνωρίζουμε: διεσκόρπισε τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως. Δικαίωμά του: δική του ήταν και ό,τι ήθελε την έκανε.

Δαπανήσαντος δὲ αὐτοῦ πάντα ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὸς κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι.

Και ποιος του έφταιγε; Το κακό του το κεφάλι.

Αλλά το νόημα της παραβολής δεν είναι η μομφή και η τιμωρία, όλοι το ξέρουμε αυτό και όλοι ξέρουμε ποιος έφταιξε. Και πράγματι, θα ήταν μια υπέροχη ιστορία συγχώρησης, αν τελείωνε εδώ:

εἶπε δὲ ὁ πατὴρ πρὸς τοὺς δούλους αὐτοῦ· ἐξενέγκατε τὴν στολὴν τὴν πρώτην καὶ ἐνδύσατε αὐτόν, καὶ δότε δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ ὑποδήματα εἰς τοὺς πόδας, 23 καὶ ἐνέγκαντες τὸν μόσχον τὸν σιτευτὸν θύσατε, καὶ φαγόντες εὐφρανθῶμεν, 24 ὅτι οὗτος ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησε, καὶ ἀπολωλὼς ἦν καὶ εὑρέθη. καὶ ἤρξαντο εὐφραίνεσθαι.

Read moreΥπέρ του πρεσβυτέρου υιού

Οι πολιτες ειναι οι λογικοι – Τα κομματα ειναι παραλογα?

Ενα απο τα βασικοτερα ερωτηματα στην πολιτικη οικονομια, που με βασανιζει εδω και χρονια και νομιζω δεν εχει απαντηθει οριστικα, εχει να κανει με την σχεση πολιτών και πολιτικών. Πως μεταφραζονται οι προτιμησεις των πολιτων σε πολιτικες πλατφορμες και πραξεις? Ακολουθουν οι πολιτικοι αυτο που ζητανε οι πολιτες, ή κανουν του κεφαλιου τους?

Στον ελληνικο δημοσιο διαλογο τεινει να υπερισχυει η ιδεα οτι οι πολιτικοι επιβαλλονται στον πολιτη. Εμεις ειμαστε ακακα αγγελουδια που θελουν μια τελεια Ελλαδα, οι πολιτικοι τα κανουν ολα μανταρα πισω απο την πλατη του λαου.

Αντιθετα, στα μοντελα πολιτικης οικονομιας (που ομολογουμενως συνηθως ασχολουνται με ανεπτυγμενες, ωριμες δημοκρατιες) η αιτιοτητα παει τυπικα απο τους πολιτες στους πολιτικους. Η ιδεα ειναι οτι το θεμελιωδες στο πολιτικο παιχνιδι ειναι οι προτιμησεις των πολιτων, απο κει βγαινουν ολα τα αλλα φαινομενα.

Οι πολιτες εκλεγουν τους πολιτικους, συμφωνα με τις προτιμησεις που εχουν. Αν θελω πολεμο στο Ιρακ, ψηφιζω Μπους. Αν δεν θελω, ψηφιζω Κερρυ. Οι πολιτικοι μπορουν να εχουν βεβαια τις δικες τους προτιμησεις, αλλα εχουν περιορισμενη ελευθερια κινησεων. Αν τις εκδηλωσουν υπερβολικα, και παρα την θεληση του λαου, δεν επανεκλεγονται. Με λιγα λογια, συνηθως γινεται ο,τι θελει ο λαος. Ακομα και αν ενιοτε οι πολιτικοι προσπαθουν να κοροϊδεψουν τον λαο, you can fool some people sometimes, but you can’t fool all the people all of the time.

Read moreΟι πολιτες ειναι οι λογικοι – Τα κομματα ειναι παραλογα?

Υπέρ της απελευθέρωσης του ωραρίου των εμπορικών καταστημάτων

Δυο λόγια σύντομα για την απελευθέρωση του ωραρίου των εμπορικών, που από τρίχα έχει γίνει τριχιά:

1.

Φτου ξελευθερία ολέ!

Ο καθένας να ανοίγη το κατάστημά του όποτε θέλη και για όσο θέλη. Όποτε και όσο, το ξαναγράφω. Η επαγγελματική και οικονομική του ελευθερία μπορούν να περιωρίζωνται μόνο όταν υπάρχει κάποιος σοβαρός λόγος. Αντιστοίχως, η συμβατική ελευθερία του καταναλωτή να αγοράση κάποιο αγαθό ή υπηρεσία δεν μπορεί να εξαρτάται από το πώς λένε την ημέρα της εβδομάδας, αν δεν υπάρχει πάλι κάποιος σοβαρός λόγος. Το βάρος της απόδειξης επιρρίπτεται στους απαγορευτές, όχι στους ελευθερόφρονες. Στους δύο τρίτος (καταρχήν) δεν χωρεί. Ακόμη και αν αυτό το υπαγορεύη η παράδοση, η θρησκεία ή η ιδεοληψία.

Ο λαός, και εδώ, ψηφίζει με τις πράξεις του.

Ο τοίχος ξέρει καλύτερα.
Ο τοίχος ξέρει καλύτερα.

Read moreΥπέρ της απελευθέρωσης του ωραρίου των εμπορικών καταστημάτων

Ο εγώ και ο άλλος εγώ: ένα πρόβλημα ταυτότητας

Σώμα ή πνεύμα; Υλικό ή λογισμικό; Τι συγκροτεί το ανθρώπινο πρόσωπο; Αποτελούν αμφότερα στοιχεία εκ των ων ουκ άνευ; Μπορούν να διαχωριστούν; Και αν διαχωριστούν;

Στις 29 Αυγούστου 1997 το Σκάινετ αποκτά αυτοσυνειδησία.
Στις 29 Αυγούστου 1997 το Σκάινετ αποκτά αυτοσυνειδησία.

Ας σκεφτούμε λίγο με όρους επιστημονικής φαντασίας:

Συνδέω τον εγκέφαλό μου έναν υπολογιστή. Ο υπολογιστής μεταφορτώνει ό,τι είναι αυτό που υπάρχει μέσα στο κεφάλι μου και το αποθηκεύει σε ένα εξω-(τερικό)εγκέφαλο. Ο εξωεγκέφαλος, που περιέχει πλέον αυτό που βρισκόταν στο κεφάλι μου, έτσι, για πιο πολλή πλάκα, έχει την μορφή ενός ποτηριού.

Να προσθέσουμε όμως ότι η μελλοντική τεχνολογία δεν έχει λύσει όλα τα προβλήματα: γνωρίζουμε ότι βρίσκομαι στο ποτήρι, αλλά δεν μπορεί κανείς να επικοινωνήση μαζί μου και τούμπαλιν. Είμαι κλειδωμένος εκεί μέσα για όλο το προβλεπτό μέλλον.

Σπουδαίο μέρος για να συνεχίση κανείς την ύπαρξή του.
Σπουδαίο μέρος για να συνεχίση κανείς την ύπαρξή του.

Read moreΟ εγώ και ο άλλος εγώ: ένα πρόβλημα ταυτότητας

Τα εις -ον ουδέτερα

Ρε γαμώτο, δεν υπάρχει ένα θέμα με τα εις -ον ουδέτερα;

Καταρχάς, το λογικώς πρότερον ερώτημα: υπάρχουν ουδέτερα εις -ον; Αφού στην Κοινή ΝεοΕλληνική (KNE) λήγουν όλα σε -ο! [όχι βέβαια και στα κυπριακά]

Αυτή είναι μια πολύ σωστή παρατήρηση καθ’ όσον αφορά στον κανόνα. Πράγματι, τα ουδέτερα υπό ΚΣ λήγουν σε -ο: το μωρό, το δέντρο, το βάζο, το χουργιό.

Υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις στον κανόνα αυτό, εξαιρέσεις που έλκουν την καταγωγή τους καταρχάς από παλαιότερες, προ-ΚΝΕ φάσεις της γλώσσας μας, αλλά όχι μόνο.

Το κοινό πρόβλημα που τίθεται εν προκειμένω είναι το εξής:

Πώς είναι οι υπόλοιπες πτώσεις των εις -ον ουδετέρων; Ειδικώτερα, κλίνονται κανονικά, ακολουθώντας το κλιτικό υπόδειγμα τον εις -ο ετεροθαλών αδελφών τους, ή μήπως παραμένουν άκλιτα;

Read moreΤα εις -ον ουδέτερα